سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر با بیشتر از سه دهه تجربه برگزاری و گذر از فراز و نشیب های بسیار و پشت سر گذاشتن سالهای مملو از بحران و مشکلات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی، انتظارات اولیه ای را در جامعه هنرمندان و مخاطبان عادی ایجاد می‌کند.
سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر نیز مانند بسیاری از فستیوالهای بین المللی سراسر دنیا دارای قوانین بدیهی و اولیه است. قوانینی مانند اینکه متقاضی شرکت در جشنواره می بایست اثر خود را در یک تاریخ معین به دبیرخانه جشنواره ارائه نماید و در صورت پذیرش در جشنواره، می تواند در این رویداد فرهنگی و هنری شرکت نماید و از امکانات جشنواره برخوردار باشد.
همچنین قانون بدیهی دیگر اینکه، اگر اثر متقاضیان در بخش مسابقه پذیرفته شوند در ایام جشنواره، هیات داوران که متشکل از خود هنرمندان برجسته است، اثر مذکور را در کنار دیگر آثار بخش مسابقه دیده و درباره آن به قضاوت می پردازد.
طبیعی و بدیهی است که همه کارگردانان، بازیگران، طراحان و دیگر هنرمندان گرایشهای دیگر نمی توانند برنده سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر باشند، لذا هیات داوران در هر گرایش یک فرد را مستحق دریافت سیمرغ می داند.
حال پس از سی و چهار دوره برگزاری جشنواره، این انتظار و یا این توقع را در مخاطب ایجاد می کند که جشنواره ای پخته و حرفه ایی و در اوج شکوفایی را شاهد باشد و از سوی دیگر چنین انتظاری هم از شرکت کنندگان و متقاضیان حضور در جشنواره می رود که در مواجهه با چنین رویداد فرهنگی و هنری عظیمی با این همه سال تجربه و پختگی، رفتاری حرفه ایی داشته و به قوانین اولیه جشنواره آگاه بوده و از این قوانین پیروی نمایند.
بنابراین متقاضی می بایست این ظرفیت را در خود ایجاد نماید که بر اساس بدیهیاتی که در بالا به آنها اشاره شد، جشنواره هم برد و هم باخت دارد.
همانطور که پیشتر گفته شد، اولا احتمال دارد که اثری به جشنواره فیلم فجر راه یابد و یا ممکن است به هر دلیلی که هیات انتخاب آثار اعلام نماید، نتواند مجوز حضور در جشنواره را کسب نموده و طبیعتا از چرخه حذف خواهد شد و این بدیهی ترین قانون هر جشنواره ای در هر نقطه از دنیای امروزی است؛ اما با توجه به تمام این تفاسیر، همه متقاضیان، حضور در جشنواره را حق بلامنازع خود دانسته و اجرای این قانون بدیهی را تنها برای دیگران درست می دانند و نه خود! آخر چرا؟؟؟
همواره متقاضیان از برگزارکنندگان جشنواره فیلم فجر انتظاراتی معقول و یا غیر معقول دارند؛ اما آیا این حق را برای برگزارکنندگان جشنواره هم قائل هستند که آنها نیز قطعا از ایشان انتظاراتی دارند و این انتظارات چیست؟ و ایشان چگونه و چه پاسخی خواهند داد؟
کمترین انتظار برگزارکنندگان می‌تواند این باشد که متقاضیان از قوانین جشنواره پیروی نموده و به چهارچوبی که قانون تعیین کرده پایبند باشند و به آن احترام بگذارند.
هر کودکی امروزه از قواعد یک مسابقه مطلع است و می داند که مسابقه هم برد دارد و هم باخت؛ اما چرا برخی افراد بدیهی ترین اصل یک رخداد را نادیده می گیرند؟
چرا همواره خود را برتر از قانون و دیگران می‌دانند و به نظر می رسد که مسئولین محترم به جای برگزاری جلسه رسیدگی به اعتراضات این دوستان به داوری، جلسات آسیب شناسی در این زمینه برگزار کنند تا علت اصلی اینگونه مناقشات بصورت بنیادین روشن شود. عدم تمکین از قانون و قاعده چیست و چرا همواره افرادی خود را استثنا قلمداد می‌کنند؟
گمان می‌رود خودبزرگ بینی و یا نگاه از بالا به جریانات و همکاران و مشتبه شدن امر بر ایشان، سوتفاهمی بسیار بزرگ را باعث شده و لذا ایشان بر اساس یک برداشت نادرست و بنابر اوهام و خیالات خود به قضاوت پرداخته و دست به اعمال و اعتراضاتی زده که همه اینها چیزی جز آنارشی گری و هوچی گری نیست.
و قطعا می دانیم که هنرمندان هیچگاه و در هیچ کجای جهان امروز و دیروز، هوچی گر و آنارشیست نبوده و نیستند و بیشتر از هر قشری به قانون پایبندند.
اما این رفتاری که در برخی رویدادهای هنری از جمله جشنواره فیلم فجر مشاهده شده، برآمده از شخص هنرمند و فضای فرهنگی نیست. این رفتار و فرهنگ خاص دنیای فوتبال و… بوده که در پایان هر مسابقه مربیان زمین و زمان را زیر سوال می برند تا ضعف خود را بپوشانند و با فرافکنی مسئولیت باخت را نپذیرند؛ اما این رفتار قطعا از یک هنرمند به معنای واقعی کلمه سر نخواهد زد مگر از هنرمندنماهایی که بیشتر به دنبال کسب و کار و بیزینس هستند نه خلق هنری که فلاسفه در طول تاریخ بخشی از وقت خود را صرف تعریف و تبیین آن نموده اند.
چرا و چگونه این تصور در برخی ایجاد می شود که اگر خودشان در گود باشند، همه چیز شرافتمندانه و بی عیب و نقص است؛ اما به محض اینکه به هر دلیلی از گود حذف شوند همه عالم و آدم را زیر سوال برده و جریانی را به باد افترا می گیرند.
واقعا این جریان نیازمندآسیب شناسی عمیقی است تا ریشه این گونه بیماریها و بی اخلاقی ها مشخص شود .
به یک آسیب شناسی دقیق نیاز است تا دلیل این خودبزرگ بینی ها آشکار شود. هنرمند در جامعه یک سرمشق است، یک هدایتگر است، همواره پیشتر می‌رود تا دیگران راه را گم نکنند. هنرمند دریک جامعه نقشی همانند یک پیامبر دارد و بیداد از آنکه هنرمند نماهایی اینچنین سرلوحه جامعه قلمداد شوند. آیا جامعه در اینصورت سرنوشتی جز تباهی دارد؟
همانطور که در ابتدای مطلب قید شد گروه داوری جشنواره فیلم فجر، افرادی ناشناخته و یا بی اطلاع از حوزه هنر و یا کم تجربه و بی سواد نیستند، جالب اینجاست که قضاوت کنندگان و داوران جشنواره از خود جامعه هنری بوده و هرکدام به اندازه کفایت تخصص، تجربه و لیاقت داشته اند که بر کرسی قضاوت نشسته اند و باز هم با این احوال اعتراض دوستان به راه است.
و متاسفانه این وضعیت یک بلاتکلیفی ایجاد می کند، یک بلاتکلیفی که ریشه در یک تناقض اساسی دارد و سوالی که مطرح می شود اینست که این دوستان بالاخره چه کسی را قبول دارند و در چه صورتی از قانون و مقررات تمکین خواهند کرد؟
نکته تاسف بار اینست که این دوستان تنها خواسته ایشان بدست آوردن سیمرغ است به هر شکل و طریقی و مهم آن است که سیمرغ از آن ایشان شود. در غیر اینصورت همین آش و همین کاسه است.
سودای سیمرغ در افشاگری ماهیت افراد دارای قدرتی بی نظیر است. به سادگی آدمی را به سقف کوبیده و ناگهان او را رها کرده تا نقش بر زمین شود.
هر رویداد و زمینه ای ظرفیت پذیرش می خواهد و ابتدا باید ظرفیت پذیرش را ایجاد کرد و یا به افرادی اجازه حضور در هر فرایندی داده شود که دارای ظرفیت لازم باشد. افرادی که قصد دارند یک شبه ره صدساله روند، به درد هنر نمی خورند. هنر، خاک صحنه خوردن دارد. هنر، صبر می‌خواهد و طمانینه، هنر فرهیختگی می خواهد و هنر نجابت می خواهد و شهامت. هنر فوتبال نیست، عرصه هنر عرصه مشقت و دود چراغ خوردن است، عرصه خاک صحنه خوردن است .
متاسفانه برخی به اشتباه آمده و شاید بیشتر مناسب حضور در استادیوم ها باشند نه در سالن سینما و بودن آنها در فضای هنر، تنها ایجاد آلودگی می کند. و هرچه زودتر به اصل خود بازگردند، هم به نفع خودشان است و هم به نفع هنر و هنرمند. (تصاویر متن از جشنواره بوده و جنبه تزئینی دارد)
.
منبع: تکرا
