ماموریت فضاپیماهای دوقلوی وویجر 1 و 2 که رکورد دورترین ساخته‌های انسان و طولانی‌ترین ماموریت فضایی را در اختیار دارند، به ترتیب در ماه‌های اوت و سپتامبر به چهلمین سال ماموریت خود می‌رسند. با وجود فاصله زیادی که این فضاپیماها با زمین دارند، هنوز هم به مخابره اطلاعات ادامه می‌دهد و هنوز به سفر فضایی خود در خارج از منظومه شمسی ادامه می‌دهند.
داستان وویجرها نه‌تنها نسل‌هایی از دانشمندان و مهندسان فعلی و آینده را تاثیر قرار داده و می‌دهد، بلکه بر فرهنگ جهان، از جمله، سینما، هنر و موسیقی نیز تاثیر گذاشته است. هر فضاپیما یک صفحه طلایی را با خود حمل می‌کند و ازآنجایی‌که این فضاپیماها ممکن است، میلیاردها سال عمر کند، این کپسول‌های زمان، می‌توانند روزی تنها بقایای تمدن بشری باشند.
صفحه طلایی وویجر، صفحات فونوگرافی هستند که در فضاپیماهای وویجر قرار داده شده‌اند. این صفحات شامل نگاره‌ها و آواهایی بودند که برای نشان دادن گوناگونی زندگی و فرهنگ‌های زمینی به موجودات هوشمند فضایی یا انسان‌های آینده ساخته شده‌اند. اما به عقیده کارشناسان، باوجود کوچکی این فضاپیما و همچنین وسعت فضای بین ستاره‌ای، امکان برخورد آن با تمدن‌های دیگر بسیار کم است. همچنین باوجود تشعشعات الکترومغناطیسی، شاید این دو فضاپیما در آینده‌ای نه‌چندان دور از کار خواهند بیفتند. محتویات صفحه طلایی وویجر شامل مجموعه ۱۱۶ نگاره، آواهایی از طبیعت (صدای پرندگان، حیوانات، باد، آذرخش و غیره)، قطعات موسیقی از فرهنگ‌ها و دوره‌های زمانی گوناگون و سلام به ۵۹ زبان است.
توماس زبوروچن، رئیس هیئت‌علمی ناسا، گفت: “باور دارم که تنها ماموریتهای اندکی می‌توانند به دستاوردهای فضاپیماهای وویجر دست یابند که باوجود چهار دهه اکتشاف فضا به دست آمده است. آن‌ها شگفتی‌های ناشناخته جهان را به ما نشان دادند و حقیقتا الهام‌بخش انسان برای ادامه اکتشاف در منظومه شمسی و فراتر از آن بوده‌اند.”
وویجرها رکوردهای بی‌نظیری را به نام خود ثبت کرده‌اند. وویجر1 در سال 2012 که 5 سپتامبر 1977 به فضا پرتاب شده بود، تبدیل به دورترین ساخته انسان و تنها فضاپیمایی شد که به فضای بین ستاره‌ای دست می‌یابد. وویجر 2 هم که در 20 اوت 1977 ماموریت خود را آغاز کرده بود هم به تنها فضاپیمایی تبدیل شد که به هر چهار سیاره بیرونی منظومه شمسی، یعنی مشتری، زحل، اورانوس و نپتون سفر کرده است.
این دو فضاپیما، ملاقات‌های سیاره‌ای متعددی داشته‌اند، از جمله کشف اولین آتش‌فشان فعال خارج از زمین، در قمر غول گازی مشتری، آیو؛ علائمی از وجود اقیانوس زیرسطحی در قمر مشتری، اروپا؛ شبیه‌ترین جو به زمین در منظومه شمسی در تیتان قمر زحل، یخ در قمر میراندای سیاره اورانوس و آبفشان یخی سرد در قمر نپتون، تریتون. هرچند این دو فضاپیما این سیارات را پشت سر گذاشته‌اند و به فاصله 40 واحد نجومی (AU) از سیاره زمین رسیده‌اند. اما همچنان به مخابره مشاهدات خود به زمین ادامه می‌دهند. یک واحد نجومی برابر بافاصله بین خورشید و زمین است.
فضاپیمای وویجر 1 اکنون نزدیک به 13 میلیارد مایل (20 میلیارد کیلومتر) از زمین فاصله دارد و در فضای بین ستاره‌ای به سمت شمال منظومه شمسی و فضا بیرونی آن حرکت می‌کند. این فضاپیما به محققان اطلاع داده است که شدت اشعه‌های کیهانی، در فضای بین ستاره‌ای بیش از چهار برابر نزدیکی زمین هستند. اشعه‌ی کیهانی، هسته‌های اتمی هستند که تقریبا به سرعت نور شتاب می‌گیرند.
این یافته به این معناست که هلیوسفر، حجمی شبه حبابی که سیارات منظومه شمسی و بادهای خورشیدی از آن تشکیل شده، به عنوان یک سپر تابشی برای سیارات عمل می‌کند. همچنین بر اساس داده‌های وویجر 1، میدان مغناطیسی در محیط بین ستاره‌ای در اطراف هلیوسفر حلقه زده است.
فضاپیمای وویجر 2 هم که در حال حاضر نزدیک به 11 میلیارد مایل (15 میلیارد کیلومتر) از زمین فاصله دارد، به سمت جنوب منظومه شمسی سفر می‌کند و انتظار می‌رود که در چند سال آینده وارد فضای بین ستاره‌ای شود. مکان‌های مختلف دوقلوهای وویجر به دانشمندان اجازه می‌دهد که دو منطقه فضا (که در آن هلیوسفر با محیط اطراف میان ستاره‌ای تعامل دارد) را با استفاده از ابزارهایی ذرات باردار پرانرژی، میدان مغناطیسی، امواج رادیویی با فرکانس پایین و پلاسمای خورشیدی اندازه‌گیری کنند. هنگامی‌که فضاپیمای وویجر 2، به فضای بین ستاره‌ای برسد، به همراه وویجر1، قادر به نمونه‌برداری همزمان از مکان‌های مختلفی از محیط بین ستاره‌ای خواهند بود.
ادوارد استون، دانشمندی از پروژه وویجر در کالتک (موسسه تکنولوژی کالیفرنیا) در پاسادنا، گفت: “هیچ‌کدام از ما، هنگامی‌که 40 سال قبل این دو فضاپیما را به فضا پرتاب کردیم، نمی‌دانستیم؛ آن‌ها همچنان کار خواهند کرد و به سفر خود ادامه می‌دهند. هیجان‌انگیزترین دست آورد این دو فضاپیما در طول پنج سال آینده، احتمالا کشف چیزی است که پیش‌ازاین از آن اطلاعی نداشتیم. ”
به نظر می‌رسد، دوقلوهای وویجر با آمادگی برای مقابله با محیط تابشی اطراف غول گازی مشتری، خشن‌ترین محیط سیاره‌ای در منظومه شمسی، برای سفرهای بعدی خود مجهز هستند. هردوی وویجرها دارای منبع تغذیه بلندمدت و همچنین سیستم‌های انبساطی هستند که اجازه می‌دهد، فضاپیماها در صورت لزوم با سیستم‌های پشتیبانی خود ارتباط برقرار کنند. هر وویجر دارای سه ژنراتور ترموالکتریک رادیوایزوتوپی هستند که از انرژی گرمایی تولید شده ناشی از فروپاشی پلوتونیم -238 استفاده می‌کنند. گفته می‌شود، تنها نیمی از این منبع انرژی در 88 سال آینده از بین می‌رود.
فضا (بین ستاره‌ای) تقریبا تهی است، بنابراین وویجرها با خطر قابل‌توجهی از سوی بمباران‌های اجرام دیگر مواجه نیستند. بااین‌حال، فضای بین ستاره‌ای که وویجر 1 در آن قرار دارد، کاملا هم تهی نیست. این بخش از فضا مملو از ابرهای مواد رقیقی است، بقایای ستاره‌هایی که میلیون‌ها سال قبل در اثر انفجارهای ستاره‌ای (ابرنواختر) تشکیل شده‌اند. این مواد خطر چندانی برای فضاپیما ندارند، اما بخش مهمی از محیط بین ستاره‌ای را در برگرفته‌اند. ازآنجایی‌که هر سال منبع انرژی وویجرها 4 وات کاهش می‌یابد، مهندسان می‌خواهند، محدودیت‌هایی را برای این فضاپیما اعمال کنند تا طول عمر ماموریت وویجرها را افزایش دهند.
سوزان دود، مدیر پروژه ماموریت وویجر در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنا، گفت: “تکنولوژی (این فضاپیماها) بسیار قدیمی است و در این مورد، نیاز به فردی با تجربه طراحی دهه 1970 است تا نحوه کارکرد فضاپیما را به خوبی درک کند و بداند چه به‌روزرسانی‌های می‌توان انجام داد.”
بر اساس برآوردهای تیم ماموریت وویجر، آخرین ابزار علمی این فضاپیماها تا سال 2030 از کار می‌افتد. بااین‌حال، حتی پس‌ازاینکه فضاپیماها از کار بیفتند، بازهم با سرعت فعلی به سفرشان ادامه می‌دهند. وویجرها با سرعتی بیش از 48 هزار کیلومتر در ساعت، هر 225 میلیون سال یک‌بار، به دور کهکشان راه شیری می‌چرخند. فضاپیماهای وویجر توسط آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا ساخته شده‌اند. ماموریتهای ویجر بخشی از پروژه رصدخانه سیستم هلیو فیزیک ناسا با حمایت مالی بخش هلیو فیزیک ناسا است.
.
منبع: lakeconews
