بهترین فیلم های وودی آلن ؛ بیوگرافی و فهرست فیلمهای وودی آلن!

وودی آلن از برجسته ترین و موفق ترین طنزپردازان تاریخ سینما است. این مساله سبب شد تا تصمیم بگیریم در این گفتار به بهترین فیلم های وودی آلن بپردازیم.

«وودی آلن» نویسنده، کارگردان و کمدین مشهور آمریکایی در 83 سالگی هم هنوز شوق آفرینش‌های مداوم دارد. او تاکنون 19 بار نامزد جایزه اسکار و چهار بار برنده آن شده‌ که این جوایز شامل یک اسکار بهترین کارگردانی و سه جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی است.

به این فیلمساز کهنه کار آمریکایی لقب «بهترین کارگردان تاریخ سینما در فیلم‌های کمدی» داده اند. با اینکه ژانر مورد علاقه اش ترکیبی از درام و کمدی است، ولی بعضا ملودرام‌های جدی هم در سینمای او وارد می‌شوند. در این مطلب ضمن ارائه یک بیوگرافی مختصر از این کارگردان شهیر سینما، به معرفی بهترین فیلم های وودی آلن خواهیم پرداخت.

بهترین فیلم های وودی آلن

آلن استوارت کانیگزبرگ (Allen Stewart Konigsberg) با نام تغییر یافته‌ی «وودی آلن» کمدین، بازیگر، کارگردان، نویسنده و موسیقی‌دان آمریکایی زاده اول دسامبر 1935 در نیویورک است.

پس از پنج سال نویسندگی برای چند برنامه تلویزیونی، تصمیم گرفت در زمینه بازیگری هم استعدادش را به بوته آزمایش بگذارد. اولین تجربه بازیگری اش در 1960 اتفاق افتاد و شخصیت خلاق کمدی اش به سرعت مورد توجه قرار گرفت.

در 1965 اولین فیلمنامه اش با عنوان «تازه چه خبر پوسی‌کت؟» را به رشته تحریر درآورد که نامزد دریافت جایزهٔ انجمن نویسندگان آمریکا بابت بهترین فیلمنامه کمدی شد.

در 1966 در یک فیلم کمدی ژاپنی به نام «چه خبر، تایگر لی‌لی؟» با یک کارگردان ژاپنی مشارکت کرد. فیلمی که وودی آلن در آن علاوه بر کارگردانی، عضو گروه نویسندگان و بازیگران هم بود. در 1969 اولین فیلم سینمایی کمدی خود را با عنوان «پول را بردار و فرار کن» تولید کرد. این شبه مستند موفق، راه را برای ساخت آثار بعدی آلن هموار کرد.

«آنی هال»، یکی از بهترین فیلم‌های وودی آلن در 1977 با کارگردانی و بازی او به روی پرده رفت و موفق به دریافت چهار جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه شد.

دو سال بعد در 1979 «منهتن» را نوشت و تولید کرد که نامزد جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی شد. در 1986 با فیلم «هانا و خواهرش» دومین جایزه‌ی اسکار فیلم‌نامه‌نویسی اش را کسب کرد.

همچنین در سال 2011 با فیلم مشهور و کمدی رمانتیک «نیمه شب در پاریس» یک بار دیگر برنده اسکار بهترین فیلمنامه اورجینال شده و سپس در 2013 با درامای «یاسمین غمگین» بار دیگر نامزد دریافت بهترین فیلمنامه شد.

بیشتر بخوانید:

• بهترین سریال های شبکه BBC در سال 2020 ؛ آشنایی با فهرست سریال های بی بی سی
• بهترین کانال های تلگرامی دانلود فیلم ؛‌ سینما در دسترس شماست!
• بهترین سریال های شبکه HBO در سال 2020 ؛ وستروس را فراموش کنید!
• بهترین سریال های شبکه نمایش خانگی در سال 99 کدامند؟
• بهترین سریال های جم تی وی ؛ آشنایی با فهرست سریال های GEM TV

در ادامه قصد داریم شما را با بهترین فیلم های وودی آلن آشنا کنیم.

پول را بردار و فرار کن  1969 Take the Money and Run

این‌یک سرقت از بانک است نه یک فیلم، این چیزی است که ویرجیل استارک ول (کاراکتر فیلم)‌ بهش اعتراض دارد – البته خیلی سخته که این دو را از هم تمیز داد. آلن در این بیوگرافی کمدی به‌سرعت سعی در به نمایش کشیدن این بی‌سروپای ولگرد دارد.

فیلم پر از صحنه‌های بی‌نظیر از شوخی و جک و طنزهای فیزیکی است. شاید ویلون سل زن گروه یکی از بهترین انتخاب‌های وی باشد؛ و شاید نمونه اصلی فیلم‌های کمدی او همین فیلم باشد،‌ ممکن است قبل از این نیز فیلم کمدی ساخته باشد،‌ ولی مسلماً این فیلم خنده‌دارترین آن‌هاست.

عشق و مرگ 1975 Love and Death

یکی از هوشمندانه‌ترین کمدی‌های اولیه‌ی آلن،‌ یک داستان روسی شگفت‌آور که آلن سعی به نمایش کشیدن آن دارد. می‌توان گفت این فیلمی است که صورت‌بندی فیلم‌های بعدی او را رقم‌زده. آلن نقش بریس گراشِنکو – ارتشی بزدل– را بازی می‌کند که برای مبارزه با فرانسویان فرستاده می‌شود.

ولی در آخر به کمک دخترکی زیبا از اقوامش، سر از ماجرایی دیگر (کمک به ناپلئون)‌ درمی‌آورد. دایان کیتون که در اوج کارهای کمدی خود قرار دارد، نقش دختر داستان را بازی می‌کند.

آنی هال  Annie Hall 1977

«آنی هال» را نه فقط یکی از بهترین فیلم‌های وودی آلن که شاید بتوان بهترین فیلم ژانر کمدی رمانتیک نامید. این اثر که علاوه بر وجه کمدی، به عناصر مهمی چون کلیشه‌های جنسیتی و عناصر روانکاوانه هم پرداخته، موفق به دریافت چهار جایزه اسکار شد به نویسندگی، کارگردانی و بازی آلن به روی پرده رفت.

وودی آلن برای این فیلم سه جایزه اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه‌ی غیر اقتباسی را بدست اورد. در جوایز بفتا هم موفق به دریافت جایزه در همین سه عنوان مذکور شد. «دایان کیتون» به خاطر بازی در این فیلم موفق به دریافت سه جایزه اسکار و گلدن گلوب و بفتای بهترین بازیگر نقش اول زن شد. این فیلم جز ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ در سایت IMDB است.

بیشتر بخوانید:

• بهترین رمان های عاشقانه جهان
• بهترین فیلم های کمدی 2019
• بهترین فیلم های سینمایی طنز ایرانی
• بهترین بازیگر زن هالیوود کدام است؟
• پرفروش ترین فیلم های 2020
• بهترین فیلم های کوتاه جهان در سال 2020 ؛ وقت طلاست!

داخلی  1978 Interiors

این فیلم که اولین فیلم کامل آلن در ژانر درام است را شاید بتوان نامتعارف‌ترین و متفاوت‌ترین عنصر سینمای آلن نام برد. فیلمی که کوچکترین اثری از طنز متفکر وودی آلن در آن نخواهید یافت.

البته که سطح تفکر فلسفی و گاه پوچ گرا و منتقد او هیچ تغییری نکرده، اما همه‌ی اشارات طنزآلود او به مرگ، روابط بین آدمها، ضربه‌های روحی ناشی از بحران‌های عاطفی، همه و همه این بار تلخ و واقعی به نمایش درمی آید.

ماجرای جدایی پدر و مادر و بحرانی که نصیب سه دختر خانواده می‌شود، کلیت این ملودرام متفاوت آلن را تشکیل می‌دهد. فیلم در چهار رشته نامزد اسکار شد که از آن میان، وودی آلن برای این فیلم نامزد دو اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه غیر اقتباسی شد.

او همچنین در گلدن گلوب هم نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی برای این فیلم شد. چند انجمن دیگر هم فیلمنامه و کارگردانی آلن را برای این فیلم تحسین کردند که از جمله آنها می‌توان به انجمن صنفی نویسندگان آمریکا اشاره کرد که وودی آلن را کاندید دریافت جایزه نوبل ادبیات آمریکا برای بهترین فیلمنامه اورجینال اعلام کردند.

منهتن  Manhattan 1979

درامای کمدی رمانتیک منهتن که برخی آن را بهترین و متفاوت‌ترین کار آلن می‌دانند، گویی در فاصله‌ی بین کمدی و تراژیک مانده است. به نقل از مجله تایم،”گرفتاری رمانتیک آدم‌هایی است که روابط عاطفی موفقی ندارند.

” آدم‌هایی که اتفاقا ساکن نیویورک و محله منهتن هستند و برای همین برخی به وودی آلن لقب «شاعر منهتن » داده اند. فیلم با ساختاری سیاه و سفید در نشان دادن روح سرد حاکم بر روابط آدم‌های شهر، فضاسازی هوشمندانه‌ای داشته است. وودی آلن برای فیلمنامه‌ی این اثر نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی شد و فیلم از سوی انستیتوی فیلم آمریکا در رتبه ۴۶ میان صد فیلم طنز آمریکا قرار گرفت.

همچنین کتابخانه کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۱ این فیلم را از نظر فرهنگی تاثیرگذار خواند و در گنجینه ملی فیلم قرار داد. موسیقی متن فیلم هم در توصیف شهر و روابط آدم‌ها بسیار موفق عمل کرده است.

خاطرات استارداست  1980 Stardust Memories

این فیلم ظریف و زیبا یک تور دو فرانس واقعی است. منتقدان در زمان عرضه اولیه فیلم یعنی سال ۱۹۸۰ به شدت از آن انتقاد کردند. فیلم را نمی توان اوج قدرت وودی آلن و فیلمسازی اروپایی دانست.

با این حال فیلم بعدها مورد تکریم قرار گرفت. «خاطرات استارداست» حاوی نگاه وودی آلن به مسایل و مشکلات شهرت است.

بیشتر بخوانید:

• بهترین فیلم های چارلی چاپلین ؛ فهرستی از برترین های اسطوره طنز سینما!
• بهترین فیلم های جانی دپ ؛ این فیلم ها را نباید از دست بدهید!
• بهترین فیلم های لئوناردو دی کاپریو ؛ از دارو دسته نیویورک تا روزی روزگاری هالیورد!
• بهترین فیلم های جیسون استاتهام ؛‌ استاد تمام فیلم های اکشن را بیشتر بشناسید!
• بهترین سریال های کره ای 2020 ؛ ارمغان کره ای ها در 2020 چیست؟
• بهترین فیلم های رضا عطاران ؛ فهرست بهترین آثار رضا عطاران!

 1982  A Midsummer Night’ … Comedy

به نظر می‌رسد که شکسپیر این بازی پرسروصدای بالاشهری را قالب‌زده است، اما درواقع این استعاره‌ای است برگرفته از فیلم «weekend in the country» برگمان – که استفان سهندهایم هم در فیلم موسیقی کوتاه شبانه از آن استفاده کرده است. پر از سرکشی‌های یواشکی،‌ عاشق شدن و فارغ شدن و این مسائل است. می‌توانید تصور کنید که جمعیت سؤاستفاده گرِ سرازیرشده به سینما (با توجه به‌عنوان فیلم) چگونه سرشکسته از آن بیرون آمده‌اند.

به‌عنوان مرحله‌ای مهم در زندگی کاری آلن می‌توان به این نکته اشاره کرد که این فیلم شروع فعالیت و همکاری آلن با میا فارو (در 13 فیلم)‌ بوده است. نقش درواقع برای دایان کیتون نوشته‌شده بود ولی به علت درگیری زیاد کاری نقش به میا فارو واگذار می‌شود. به همین دلیل، نماهای نزدیک برداشت‌شده در این فیلم خیلی بیشتر از چیزی است که در آینده از میا فارو می‌بینیم.

Zelig 1983

فیلم درباره ترس از در مرکز توجه بودن و تلاش برای حل شدن در متن اجتماع است،‌ و طنز داستان دستی دارد بر تمامی وجوه زندگی، از شخصی گرفته تا فشارهای سیاسی. زمان انتخابی آلن و یهودی-آمریکایی بودن زلیگ یک اتفاق نیست.

جلوه‌های ویژه‌ای که آلن را در روزنامه‌های قدیمی نشان می‌دهند هنوز قابل‌تقدیرند،‌ آن‌ها نشان‌گر تراژدی – کمدی بودن مخمصه‌ای است که زلیگ در آن گیر افتاده. او مردی است که باید در آنجا (زمان) حضور می‌داشته ولی نداشته است.

برادوی دنی رز  1984 Broadway Danny Rose

یک شاهکار واقعی آلن و میا فارو، هیچ وقت بهتر از این کنار یکدیگر بازی نکرده اند. در سکانس رستوران، جایی که آلن در تردیدی کشنده برای ایجاد تغییر است. یا باید فرار کند و جنایتکاری تحت تعقیب باشد یا بماند و دستگیر شود.

فیلم تا سال ها در ذهن باقی می ماند کاراکتر محوری فیلم شخصیتی دوست داشتنی است. او اعتماد بی حد و اندازه به مشتریان خود دارد. آنچه که مخاطب را در خلال فیلم بیش از هر چیز جذب می کند، چهره دنی در زمانی است که نیک به او می گوید که یک گماشته جدید پیدا کرده است. وودی هیچ وقت در فیلم هایش بازیگر فوق العاده ای نبوده اما در این سکانس بازی او را می توان بهترین بازی اش در تمام فیلم هایش دانست.

بیشتر بخوانید:

• معرفی بهترین انیمیشن های ایرانی 99
• بیشترین لایک در اینستاگرام
• رکورد لایو اینستاگرام
• پربازدیدترین ویدیوهای یوتیوب با بیش از 35 میلیارد بار مشاهده
• بهترین یوتیوبرها و استریمرهای ایرانی
• بهترین کتاب های سیاسی ایران و جهان

هانا و خواهرانش Hannah and Her Sisters 1986

بعد از «منهتن»، این کمیک دراما دومین ساخته کلاسیک نیویورکی آلن است. فیلمی که با اقتباسی کاملا آزاد از داستان «سه خواهر» آنتوان چخوف ساخته شده و هنوز هم بعد از سال‌ها در فهرست یکی از بهترین فیلم‌های وودی آلن قرار می‌گیرد. ظاهرا زندگی و مشکلات آدم‌های مختلف یک قصه را در قالب داستانک‌هایی متفاوت را شاهد هستیم.

اما هانا و خوهرانش روایت کلیّتِ زندگی با همه‌ی پیچ و خم‌ها و همه‌ی امید‌ها و نگاه‌های رو به جلوست. تلفیقی درست از کمدی و دراما که همان روح واقعی زندگی است. این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اورجینال، برنده بفتای بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه و نیز نامزد گلدن گلوب بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه شد.

زنی دیگر  1988 Another Woman

یکی از فیلم‌های کمتر دیده‌شده آلن که یکی از کوتاه‌ترین کارهایش نیز هست. فیلمی باشکوه که نقش اول آن را جِنا رولَند بازی می‌کند. این بازی شاید سومین یا چهارمین بازی برتر در صدر جدول بازی در فیلم‌های آلن است.

‌ در کنار بازی کیتون در آنی هال، لَندو در جنایات و بلانشت در یاسمن پژمرده. رولند نقش ماریون، استاد فلسفه‌ای را بازی می‌کند که در ماجرایی پس از شنیدن حرف‌های میا فارو در جلسه تراپی،‌ دیدی جدید نسبت به زندگی خود پیدا می‌کند.

جِن هکمن،‌ ایان هُلم و مارتا پلیمتون درصحنه‌های روزهای گذشته و حال ظاهر می‌شوند،‌ و به او برای درک اینکه چگونه زندگی‌اش به وضع کنونیِ نارضایتی افتاده است و اینکه چگونه از این وضع نجات پیدا کند، کمک می‌کنند. در دلسردکننده‌ترین صحنه فیلم او با یکی از دوستان دبیرستانش (سندی دنیس) برخورد می‌کند،‌ و اینجاست که دوستش او را با فهرستی از نارضایتی‌ها آشنا می‌کند که سراب خودبینی غلط ماریون را برایش آشکار می‌سازد.

جرم‌ها و بزهکاری‌ها Crimes and Misdemeanors 1989

این کمیک دراما هم که مثل آثار قبلی آلن با نویسندگی و کارگردانی و بازی خودش تولید شد، تحسین منتقدان را در پی داشت. درون مایه‌ی فلسفی فیلم که به مسایل اخلاقی و ذهنیت جرمگرا در قالب کمدی تراژیک می‌پردازد، جالب توجه است.

این فیلم در سه بخش نامزد جایزه اسکار شده که از آن جمله می‌توان به بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی برای وودی آلن اشاره کرد. فیلمنامه این اثر در چند جشنواره دیگر هم مورد تحسین و تقدیر قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید:

• بهترین فیلم های تام هاردی ؛ بهترین نقش آفرینی های تام هاردی کدامند؟
• بهترین فیلم های زامبی ؛ با بهترین فیلم ها با محوریت داستان زامبی ها آشنا شوید!
• بهترین فیلم های پلیسی جهان ؛ مجموعه ای از بهترین ها در ژانر جنایی ـ پلیسی!
• بهترین سریال های طنز ایرانی ؛ ماندگارترین طنزهای ایران در 40 سال گذشته

معمای قتل منهتن – 1993 Manhattan Murder Mystery

بعد از به هم خوردن رابطه‌اش با میا فارو، آلن به دنبال دوستان قدیمی‌اش می‌رود. الن آلداه، انجلیکا هوستون، مارشال بریکمن (نویسنده)،‌ و الهام‌بخش غایبش دایان کیتون؛ همه این رفقای قدیمی به آلن کمک می‌کنند تا دوباره به سمت‌وسوی کمدی‌های قدیم خود باز‌گردد.

وودی و دایان (نیک و نُورا) وقتی همسایه پیرشان ناگهانی می‌میرد، وارد یک بازی کارگاهی می‌شوند. این برداشت (فیلم) که به کمک نویسندگیِ بریکمن ساخته‌شده (و سلیقه معمول آلن نیست)‌ بسیار لذت‌بخش و ارضاکننده است.

امتیاز نهایی Match Point 2005

این اثر که یکی از جدی‌ترین آثار آلن به شمار می‌رود، باز هم یک درام رمانتیک است. بعد از چند فیلم متوسط و حتی ضعیف، «امتیاز نهایی» یک اتفاق خوب در کارنامه‌ی بلند بالای وودی آلن بود.

اتفاقی که آن را تبدیل به یکی از بهترین فیلم‌های وودی آلن هم کرد و نامزدی جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی را در پی داشت. آلن با نگاهی به فیلم دهه هشتادی خود یعنی «جرم‌ها و بزهکاری‌ها» و با نیم نگاهی دوباره به «جنایت و مکافات داستایوفسکی» سعی می‌کند سراغ همان خرده جنایت‌های انسانی و احساس گناه پس از آن در بستری رئالیستی برود.

روابط پیچیده اشتباه که گویی تلاش کردند به یکی از مؤلفه‌های فیلمنامه‌های آلن تبدیل شوند و عاشقانه‌هایی که چاره‌ای جز فروپاشی ندارند.

ویکی کریستینا بارسلونا – 2008 Vicky Cristina Barcelona

این کمدی درامای رمانتیک وودی آلن هم مثل بقیه آثارش با طنزی تلخ و پرسشگر همراه است. باز هم سرشار از اشارات و کنایه هاست و عشق که گویی جزء جدا نشدنی آثار آلن به شمار می‌رود این بار عمیق‌تر بررسی شده و در رویارویی منطق و احساس دست و پا می‌زند، ولی همانقدر که از آلن انتظار می‌رود سرگرم کننده است.

فضاسازی فیلم نه صرفا به تناسب مکانی که از آن یاد می‌شود، که به سبب ساختار روایی آن گرم و روشن و فریبنده است. بازی‌ها درخشانند. از«پنه لوپه کروز» که برنده اسکار بهترین نقش مکمل زن برای این فیلم شد و «خاویر باردم» که چون همیشه آنقدر در نقشش حل می‌شود که چاره‌ای جز باورپذیری کاراکتر برایت باقی نمی‌گذارد.

از «اسکارلت جوهانسونِ» که همچنان سرزنده و بازیگوش است تا «ربکا هال» که همانقدر منطقی و آرام به نظر می‌رسد. همه نشان از یک چیدمان هوشمندانه دارد که منتقدان و مخاطبان را به تحسین خالقش وا می‌دارد. فیلمی که در گیشه هم تبدیل به یکی از فیلم‌های سودآور برای وودی آلن شد.

بیشتر بخوانید:

• معرفی بهترین رمان های فلسفی جهان
• بهترین کتاب های آموزش بورس
• بهترین کتاب های انگیزشی جهان
• بهترین کتاب های فلسفه جهان
• بهترین رمان های جهان ؛ پیشکش به خوره های برترین کتاب های جهان!
• بهترین کتاب های سیاسی ایران و جهان

نیمه شب در پاریس Midnight in Paris 2011

این رمنس کمدی فانتزی شاید مخاطب را غرق نوستالژی‌های شیرین و شاعرانگی‌های زیبای پاریسی کند، اما به خوبی فلسفه‌ی زندگی در حال را به او آموزش می‌دهد.

ایده‌ی فیلم از آنجا نشات گرفته که “انسان هرگز از زمان حال راضی نیست و گذشته‌ها را رمانتیک‌تر، خالص‌تر، و برای زندگی بهتر می‌داند. “و این همه‌ی آن چیزی است که در روایت زوجی عاشق پیشه و تعطیلاتشان در پاریس اتفاق می‌افتد. به همین سادگی و به شدت تاثیرگذار با سکانس‌ها و دیالوگ‌هایی که خصوصا برای اهالی هنر و ادبیات دلچسب و لذت بخش خواهد بود.

این فیلم همانطور که هدف اصلی آلن یعنی فلسفه نوستالژی را دستمایه‌ی خود قرار داد، لبریز از نوستالژی بود. «نیمه شب در پاریس» نامزد بهترین کارگردانی اسکار و برنده اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی شد.

یاسمن غمگین – 2013 Blue Jasmine

در بین تمامی تلاش‌های آلن برای بازگشت به‌سوی فرمی خاص،‌ شاید این فیلم بهترین باشد. کمدی تلخی از رکود اقتصادی و عاشقانه و بهترین کار آلن بعد از شاهکارش در میانه زندگی کاریش در دهه 90.

کیت بلانشت جایزه اسکار را برای بازی خارق‌العاده و متأثرکننده‌اش به‌عنوان بازیگر اصلی فیلم – که به علت ورشکستگی همسرش از عرش به فرش می‌رسد – گرفت. جَزمین موقعیت اسفبارش را انکار می‌کند و دیدن این صحنه‌ها، دردناک، استرس‌زا و از همه بیشتر بسیار هیجان‌انگیز و سرگرم‌کننده است.

بیشتر بخوانید:

• بهترین انیمیشن های 2020
• بهترین سریال های ترکی 2020
• بهترین سریال های نتفلیکس 2020
• ترتیب تماشای فیلم های مارول چگونه است؟
• معرفی بهترین رمان های فلسفی جهان ؛ پیوند مقدس ادبیات و فلسفه!
• بهترین کتاب های طنز ایران ؛ طنز ایرانی در گذشته و حال!
• بهترین ترجمه کتاب کوری اثر ژوزه ساراماگو ؛ کدام ترجمه کوری را بخوانیم؟

گردآوری: techrato