مستندها روایت‌های گوناگونی از واقعیت زندگی انسان و جهان هستند. در این مقاله به معرفی بهترین مستند های جهان می‌پردازیم، با فیگار همراه باشد.
بدون شک یکی از دستاورد‌های بشر در حیطه کارهای هنری و تصویری ساخت مستند است. طبق اکثر نظرات منتقدان در حوزه سینما، آنها بر این باورند که فیلم‌های سینمایی هرچند هم که بر اساس واقعیت ساخته شده باشند، بازهم کمی اغراق دارند و از جنبه رئالیتی خودشان خارج می‌شوند.
مستندها در واقع نگاهی عمیق و قابل تصور از عمق فاجعه‌هایی است، که یا در زندگی انسان یا در حیات وحش و یا در جهان هستی رخ می‌دهد. اما با تمام این وجود مخاطبان خاصی تنها این سبک از فیلم‌سازی را نگاه می‌کنند، چرا که مستندها بعد از گذشت زمان و با جلو رفتن دقیقه به دقیقه شور مخاطب را برای ادامه تماشا می‌گیرد.
در طول ۲۰ سال گذشته توجه فیلمسازان بیشتر به ساخت مستندهای علمی و حیات وحش رفته است. اما در این ۵ سال اخیر با حضور مستندها در اکثر فستیوال‌ها، متوجه حضور موضوع‌هایی با محوریت اجتماعی و فاجعه‌های جامعه جهانی چون فساد، اعتیاد، جنگ، فقر و مشکلات خانوادگی چون طلاق و بدرفتاری با کودکان بوده‌ایم. در ادامه به معرفی بهترین مستند های جهان و همینطور مهمترین آنها در سال ۲۰۲۱ می‌پردازیم. با فیگار همراه باشید.
بهترین مستند های جهان
- مستند خانه
- مستند عکاس جنگ
- مستند توطئه داخلی
- مستند ساکنین زمین
- مستند کارخانه غذا
- مستند معنی هیتلر
- مستند والس با بشیر
- مستند بولینگ برای کلمباین
- مستند شوآ
- مستند عمل کشتن
- مستند سرزمین باطله
- مستند انسان
- مستند نقاش و دزد
در ضمن شما همراهان عزیز می‌توانید در ژانرها و موضوعات مختلف بهترین ها را در سایت فیگار در حوزه مستند بشناسید:
- بهترین مستندهای جهان 2021
- بهترین مستندهای ایرانی 2021
- بهترین مستندهای روانشناسی 2021
- بهترین مستندهای تاریخی 2021
- بهترین مستند های علمی جهان 2021
- بهترین مستندهای حیات‌وحش 2021
مستندها بیشتر برای گروهای سنی بالای ۱۳ سال مناسب هستند. چرا که برخلاف فیلم‌ها نیاز به کنکاش و فهم موضوعات دارد، چیزی که در اکثر فیلم‌های سینمایی برای نگاه به آن نیاز نیست. یکی از ژانرهای محبوب در بین تمامی آنها، ژانر حیات وحش است.
ژانر حیات وحش هم در مرحله ساخت و تولید و هم در مراحل قبل آن نیاز به احتیاط و کاوش‌های تخصصی در حیطه مربوط به آن دارد. ساخت مستندهای حیات وحش به منظور دسترسی به تکنولوژهای پیشرفته به یک سری کشورهای توسعه یافته محدود شده، که در این بین آمریکا و انگلیس جزء پیشگامان این حوزه هستند.
اولین مستندی که ساخته شد نوعی فیلم سینمایی بود، رفته رفته این شیوه از فیلم سازی مانند دیگر حوزه‌های هنری پیشرفت کرد. مستند را شیوه‌ای از تقابل با مخاطب که دائما در حال تحول است و هیچ مرزی برای معرفی به مخاطبش نمی‌شناسد، تعریف کرده‌اند. در ادامه به معرفی بهترین مستند های جهان می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
مستند خانه
- کارگردان: یان آرتوس برتراند
- کشور: فرانسه
مستند خانه محصول کشور فرانسه و ساخت سال ۲۰۰۹ است، این سری از مستند که بخش اعظم آن تصویرهایی است، که به صورت هوایی از زمین گرفته شده است، توسط یان آرتوس برتراند کارگردانی شده است. این مستند با پخش همزمانش در ۱۸۱ کشور جهان، رکورد تعداد نمایش فیلم را در تاریخ از آن خود کرد.
موضوع مستند خانه، تنوع حیات در کره زمین است و خطری که انسان برای طبیعت دارد و نوعی تهدید محسوب می‌شود را نشانه گرفته است. این مستند در ابتدای روایت خود به چگونگی تشکیل کره زمین و پس از آن خطرها و موانعی که انسان برای زمین ایجاد کرده و می‌کند را بیان می‌کند.
مستند “خانه” (Home) از تکان‌دهنده‌ترین مستندهایی است که شما را با تاثیرات بی رحمانه انسان‌ها بر روی سیاره زمین آشنا می‌کند. این مستند از ویرانگریهای انسان و جهان سرمایه داری سخن می‌گوید و نتیجه می‌گیرد که با وجود تاثیرات بسیار انسان از دیرباز تاکنون، بر روی زمین، نتایج مخرب این تغییرات به مراتب بیشتر از نتایج مطلوب آن بوده است. تغییراتی که نه تنها به ضرر موجودات روی کره زمین تمام می شود بلکه برای نسل بشر هم بسیار خطرناک است.
در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و شد شب و روز و کشتیهایی که در دریا به سود مردم در حرکتند و آبی که خداوند از آسمان نازل کرد و با آن زمین را پس از مرگ، زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و همچنین در تغییر مسیر بادها و ابرهایی که میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه هایی است از ذات پاک خدا و یگانگی او برای مردمی که می اندیشند. (سوره بقره، آیه ۱۶۴)
ای انسان! تو را فرا می خوانم. نیوشا باش. این داستان توست بر روی زمین.
همه ما همچون یکدیگر هستیم، آدمی که می‌اندیشد. ما همچون همه باشندگان روی زمین هستیم.
بیشتر بخوانید:
مستند عکاس جنگ
- کارگردان: کریستین فری
- کشور: سوئیس
مستند عکاس جنگ، فیلمی درباره عکاسی به نام جیمز ناکتوی می‌باشد. این سری مستند که در سال ۲۰۰۲ ساخته و منتشر شد،محصول کشور سوئیس است. مستند عکاس جنگ را می‌توان یکی از بهترین مستندهای جهان نام برد، چرا که توانست با حضور موفقش در اکثر جنشواره‌های بین‌المللی جایزه‌های بسیاری را نصیب خود کند،جایزه‌هایی چون: نامزد بهترین فیلم مستند در فستیوال اسکار، نامزد جایزه امی و ۱۶ جایزه دیگر شد و موفق به دریافت جایزه پی بادی شد.
داستان مستند عکاس جنگ، روایتگر عکاسی است، که طبق نظر بسیاری از افراد او یکی از بهترین عکاسان جنگ است، در کنار تمامی این‌ها، این مستند به بیان معضلات و مشکلاتی که عکاسان در طول جنگ با آن دست و پنجه نرم می‌کنند را بیان می‌کند.
فیلم با جمله رابرت کاپا شروع می‌شود و نچوی را نشان می‌دهد که در میان دود مشغول عکاسی از آتش گرفتن یک خانه در بالکان است. علاوه بر دوربینی که به دنبال نچوی است، نکته جالب توجه ابتکاری است که فری به کمک فناوری تصویربرداری دیجیتال انجام داده و با استفاده از قرار دادن میکروکم‌هایی بر روی دوربین عکاسی نچوی، یکی به سمت سوژه نچوی و دیگری به سمت خود نچوی، تصاویری فراتر از آنچه این عکاس جنگ ثبت کرده به تصویر کشیده و مخاطب را با کادری بازتر از کادر بسته نچوی روبرو می‌کند.
غیر از تلفیق نگاه سوبژکتیوه و آبژکتیوه برای مخاطب، بدون شک استفاده از این دوربین نه تنها ما را با لحظات واقعی ثبت عکس‌های نچوی آشنا می‌کند، بلکه احساس صمیمیتی نزدیک به خود آنچه عکاس با عکسش دارد را برای ما به همراه دارد.
گفتنی است کریستین فری، برای تصویرکردن جیمز نچوی، یکی از عکاسان مشهور جنگ، همراه با سوژه‌اش به مناطق دوردستی مانند کوزوو، شورش 1998 جاکارتا در اندونزی، رام الله کرانه باختری رود اردن، جاوه شرقی، نیویورک سیتی آمریکا، هامبورگ آلمان و آفریقای جنوبی سفر می‌کند. او عکاسی نچوی از گورهای دسته‌جمعی، خویشاوندان عزادار و نظامیان را به تصویر می‌کشد و سعی می‌کند موقعیت هولناک نچوی را روشن کند.
بیشتر بخوانید:
مستند توطئه داخلی
- کارگردان: چارلز فرگسون
- کشور: آمریکا
- جوایز دریافتی: این فیلم در جشنواره کن 2010 در ماه مه به نمایش درآمد و جایزه اسکار بهترین فیلم مستند 2010 را از آن خود کرد.
مستند توطئه داخلی، ساخت کشور آمریکا و محصول سال ۲۰۱۰ است، در این سری مستند مت دیمون، ستاره هالیودی به بازیگری می‌پردازد. از سری جایزه‌های مهمی که این مستند موفق به دریافت آن شد، دریافت جایزه بهترین فیلم مستند از فستیوال اسکار است.
این فیلم مستند روایتگر بحران اقتصادی و مالی است، که اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی در آمریکا اتفاق افتاده بوده، می‌باشد. فیلم درمورد فساد سازمان‌یافته‌ای است، که در ایالات متحده به دست بخش خدمات مالی ایجاد شده است. یکی از مهمترین بحران‌های تاریخ معاصر جهان بحران مالی بود، که در آمریکا اتفاق افتاد و بعد از آن به سمت کشورهای اروپایی روانه شد.
کارگردان مستند توطئه داخلی، در پنج بخش از فیلم نشان می‌دهد که چگونه تغییر در قوانین محیطی و فعالیت‌های بانکی می‌تواند منجر به بحران مالی شود. او برای ساخت این مستند از سال ۲۰۰۸ به پژوهش و مطالعه مشغول بود. به گفته اکثر منتقدان در جنشواره اسکار این مستند را می‌توان یکی از بهترین مستند های تاریخ جهان نام برد، دیدن این مستند را از دست ندهید.
بیشتر بخوانید:
مستند ساکنین زمین
- کارگردان: شان مونسون
- کشور: آمریکا
با مطالعهٔ دقیق فیلم بر روی فروشگاه‌های حیوانات خانگی، پرورشگاه‌های حیوانات خانگی، پناهگاه‌های حیوانات خانگی و مزارع پرورش حیوانات چه برای غذا و چه برای پوشاک، ورزش و تفریح و نهایتاً تحقیقات دارویی، ساکنان زمین از دوربین‌های مخفی و تصاویری که پیش از این هرگز دیده نشده‌اند استفاده کرده‌است تا هویت واقعی کارخانه‌های بزرگی که برای منافع شخصی‌شان از حیوانات بهره‌وری می‌کنند را برملا سازد.
تاکنون ساکنان زمین بهترین مستند برای بررسی روابط و علایقی که بین سه ساکن اصلی زمین یعنی طبیعت، حیوانات و انسان‌ها وجود دارد، محسوب می‌شود. فینیکس گویندهٔ فیلم نظرش دربارهٔ این فیلم را این‌طور بیان کرد که: «از بین تمام فیلم‌هایی که من تاکنون در آنها حضور داشتم، ساکنان زمین بیشترین تفکرات را به‌سوی خود جلب خواهد کرد.»
موضوع این فیلم همچون اکثر مستندهای جهان معاصر بیان جهانی است، که انسان‌ها می‌سازند. این فیلم به بیان استفاده‌هایی که انسان‌ها از طبیعت و حیوانات می‌کند و همینطور ظلم‌هایی که به حیوانات برای زندگی هموارتر انسان می‌شود، است.
مستند ساکنین زمین با حضور پررنگ خود در اکثر جشنواره‌های بین‌المللی توانست موفق به دریافت جایزه‌های بسیاری شود، جایزه‌هایی چون: جایزه بهترین فیلم مستند در سال 2005 در جشنواره فیلم ARTIVIST، برنده جایزه بهترین محتوا جشنواره بین المللی فیلم بوستون و برنده بهترین مستند جشنواره فیلم سن دیگو شود. افتخاراتی که این فیلم موفق به کسب آن شد، را می‌توان این سری مستند را در رده بهترین مستند جهان قرار داد.
«مانسون» که کارگاردانی «ساکنین زمین» مستندی درباره حقوق حیوانات را برعهده داشته بیان کرد:
«ساکنین زمین از اعمال تروریستی حمایت نمی‌کند چرا که پیام این مستند دلسوزی و مهربانی برای تمام موجودات است. این مستند درباره تداوم سلاخی میلیون‌ها حیوان بی‌گناه در جهان است که نه تنها برای سلامت انسان مضر است بلکه یکی از مهمترین عوامل تغییرات اقلیمی محسوب می‌شود. با این حال، ما با ایجاد ترس و شرایط ناگوار، مردم را نسبت به ترس‌ها و اتفاقات ناگوار آگاه نمی‌کنیم. ما با تمام کسانی که از این حادثه متاثر شدند، با خانواده‌هایشان و تمامی مسوولانی که برای حفاظت از جان افراد تلاش کردند همدردی می‌کنیم. امیدوارم بدون ایجاد هیچ خشونتی رو به جلو حرکت کنیم.»
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم ها بر اساس انیمیشن های محبوب
- بهترین فیلم های 2022 براساس بازی های ویدیویی
- بهترین سریال‌ها
مستند کارخانه غذا
- کارگردان: رابرت کانر
- کشور: آمریکا
مستند کارخانه غذا، فیلمی موفق است که محصول کشور آمریکا و ساخته سال ۲۰۰۸ میلادی است. این فیلم به عنوان بهترین مستند در سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم سیاتل به مقام چهارم دست پیدا کرد و همچنین، نامزد دریافت جایزه اسکار برای بهترین فیلم داستانی مستند شد.
کارگردانی مستند کارخانه غذا به عهده رابرت کانر می‌باشد، کسی که موفق به دریافت جایزه از آکادمی امی شد. موضوع این سری مستند درباره چرخش غذایی مردم آمریکا است، تحولی که به موجب آن بسیاری از حیوانات کشته می‌شوند، نقد این فیلم بیشتر درباره کشتار حیواناتی است، که به خاطر تامین غذای انسان‌ها سر بریده می‌شوند و همینطور توجه رابرت کانر به محیط زیست در این مستند به وضوح دیده می‌شود. حتی این مستند می‌توانست جزو یکی از بهترین مستند های جهان 2021 هم قرار بگیرد؛ آنقدر که تازگی دارد.
در بررسی مستندهای صنایع غذایی آمریکا، دری باز می‌کنیم به سوی مفهوم سبک زندگی در تغذیه ایرانی. مقدمه آمریکایی این مطلب ادامه‌دار، از این رو انتخاب شده است که صنعت غذا از غرب بر ما تحمیل شد و ما چشم‌بسته به دنبال آنها و استانداردهای غیر استاندارد آنان رفته‌ایم.
در قدیم دیابت نوع دوم فقط در بزرگسالان دیده می‌شد اما حالا به سرعت فراگیر شده و بچه‌ها را هم درگیر خود کرده است. از هر سه کودک آمریکایی که پس از سال 2000 به دنیا آمده‌اند یک نفر مبتلا به دیابت زود هنگام بوده است. این رقم در بین جوامع اقلیت یک دوم است.
هر کاری که ما در صنعت مدرن کشاورزی انجام دادیم در راستای کشت سریع‌تر و چاق و چله‌تر و ارزان‌تر کردن بوده هیچ کس به فکر دیابت ای-کلای نوع دو و سلامت اکولوژیکی کل سیستم نیست. ما تصمیماتی را که خود کشاورزان باید بگیرند را بر عهده شرکت‌هایی گذاشتیم که هزاران مایل دورتر در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند؛ جایی که عواقب تصمیماتی را که آنها می‌گیرند دامن خودشان را نمی‌گیرد.
بیشتر بخوانید:
مستند معنی هیتلر
- کارگردان: پترا اپرلین
- کشور: آمریکا
مستند معنی هیتلر محصول کشور آمریکا و ساخته سال ۲۰۲۱ میلادی است. درباره‌ی این مستند سیاسی نظرات و انتقادات مختلفی وجود دارد، چرا که بازگویی تاریخ معاصر کار هرکسی نیست و باید از جنبه‌های مختلف آن را نگاه کرد. این مستند سیاسی بیانگر تحقیق در مورد چندین دهه شیفتگی فرهنگی به رهبر نازی، حزبی در آلمان و پیامدهای چنین شیفتگی در سیاست امروز جهانی است.
بیشتر بخوانید:
مستند والس با بشیر
- کارگردان: آری فولمن
- کشور: اسرائیل، آلمان، فرانسه
مستند والس با بشیر نوعی انمیشن در ژانر مستند است که در سال ۲۰۰۸ میلادی توسط آری فولمن به کارگردانی و نویسندگی درآمد. این مستند نگاهی متفاوت به جنگ و قتل عام‌ها در خاورمیانه علی‌الخصوص لبنان دارد.
این مستند را می‌توان یکی از بهترین مستندهای تاریخ نام برد، چرا که پس اکران این انیمیشن و حضور مختلف آن در جشنواره‌های مختلف در جهان موفق به کسب جایزه اسکار و همچنین دومین جایزه، گلدن گلوب بهترین فیلم خارجی زبان، نامزد دریافت جوایز آنی و جوایز بفتا برای بهترین فیلم انیمیشن شد.
مستند والس با بشیر، اولین فیلم انیمیشن است، که در طول تاریخ جشنواره جهانی فیلم کن در بخش اصلی برای تصاحب نخل طلای کن این جشنواره برگزیده شد. از افتخارات دیگر این سری مستند تحسین بسیاری از منتقدان بود.
این مستند انیمیشنی، داستان قتل عام آوارگان فلسطینی در صبرا و شتیلا را در سال ۱۹۸۲ روایت می کند. داستان این فیلم در مورد خاطرات یک سرباز اسرائیلی به‌نام آری فولمن است. این شخص که عذاب وجدان بسیاری دارد و در قالب کابوس های سخت با آن در خواب‌هایش روبرو می‌شود. این سرباز تلاش می کند که حافظه‌ی از دست رفته خود را بازیابد و به صورت بی‌طرف، از کشته شدن انسان‌های بی گناه و مظلوم لبنانی و فلسطینی در این جنگ ها پرده برداری می‌کند.
فیلم در حقیقت تطهیر گناهان برجای مانده از این ماجراست که هنوز بردوش سربازان اسراییلی سنگینی می‌کند و به هیچ عنوان چه در خواب و چه در بیداری آنها را رها نمی‌کند و گویی چنان وانمود می‌کند که هیچ کدام از آنهایی که درآن روز و در آن محل بودند به هیچ وجه گناهی نداردند.
تمام این فیلم انیمیشنی به اصطلاح مستند از روایات گزارش گونه هم رزمان “اری فولمن” که سعی دارد بیطرفی و بیگناهی خود را اثبات کند. وی در این فیلم جوری در تطهیر خود می‌کوشد که دوستان او، بعضا او را با حالتی تمسخرامیز چنان نکوهش می‌کنند که انگار او انجا نبوده و هیچ کدام از ان جنایات را انجام نداده ولی او همچنان اصرار داردکه چیزی از ان وقایع را به یاد نمی‌اورد و در گوشه تاریک ذهن خود مانند جانی ای که مقتول خود را در یخچال خانه‌اش مخفی کرده و منکر جنایت خود می‌شود سعی دارد تمام انچه که انجام داده را انکار کند.
مستند بولینگ برای کلمباین
- کارگردان: مایکل مور
- کشور: آمریکا
مستند بولینگ برای کلمباین به نویسندگی و کارگردانی مایکل مور و محصول سال ۲۰۰۲ در آمریکا می‌باشد. این مستند که بخشی از انتخاب رسمی جشنواره کن در سال ۲۰۰۲ میلادی بود، توانست برنده اسکار بهترین فیلم داستانی مستند در سال ۲۰۰۲ و همچنین برنده جایزه پنجاه و پنجمین سالگرد جشنواره فیلم کن، برنده جایزه سزار از آکادمی فیلمبرداری فرانسه برای بهترین فیلم خارجی در سال ۲۰۰۳ شود.
عنوان و موضوع این فیلم برگرفته از ماجرای کشتار در دبیرستانی در کلمباین است و نگاهی انتقادی به قانون حمل اسلحه به طور آزاد و بدون منع قانونی در ایالات متحده دارد، نگاهی منتقدانه که سیاست آمریکا را نشانه گرفته است.
مستند بولینگ برای کلمباین به این پرسش می‌پردازد که چرا آمریکا سالانه بیش از 11 هزار مرگ ناشی از حملات مسلحانه دارد و این کشور را در این مورد با کانادا و اروپا مقایسه می‌کند. به گفته موور در کانادا و اروپا این رقم سالانه به کمتر از صد تن می‌رسد.
همچنین در این مستند مصاحبه‌ای چارلتون هستون، بازیگر و رییس جامعه ملی اسلحه آمریکا (ان.آر.ای) انجام شده است؛ که سرسختانه از حق حمل اسلحه دفاع می‌کرد. مور در این باره گفت که مصاحبه با ریییس انجمن اسلحه آمریکا را به راحتی و در حد فشردن زنگ خانه او انجام داده است.
وی افزود: اما هستون به محض آن که فهمید موضوع به دو حادثه قتل عام در مدارس آمریکا کشیده شد، از مصاحبه خودداری کرد. مایکل مور در فیلم بولینگ برای کلمباین به حادثه کشتار دانش آموزان دبیرستان کلمباین در کلورادو و در سال 1999 اشاره کرد که طی آن 12 دانش آموز و یک معلم توسط یک کودک دیگر به قتل رسیدند.
در این فیلم همچنین از حادثه مشابه دیگری در مدرسه فیلنت در میشیگان در مستند خود از تصاویری که با دوربین‌های مخفی محافظ گرفته شده بود استفاده کرد. وی گفت که علاقه زیادی به ساخت این فیلم داشت، چرا که خود اهل میشیگان است و عمیقا تحت تاثیر این حادثه قرار گرفته بود.
در عین حال وی اظهار داشت که سوژه جدی بولینگ برای کلمباین هرگز به حسن تجاری وی لطمه نخواهد زد. مایکل مورد تصریح کرد: مردم عموما دوست ندارند که برای شنیدن سخنرانی به سینما بروند، مخاطب به سینما می‌رود که فیلم خوب ببیند، با فیلم درگیر شود و روی هم رفته سرگرم شود. مایکل مور سرانجام در پایان مستند بولینگ برای کلمباین نتیجه گیری می‌کند که در دسترس بودن اسلحه در ایالات متحده آمریکا صحیح نیست و به همین دلیل شاهد مرگ و میر بالا با حملات مسلحانه است.
مستند شوآ
- کارگردان: کلود لنزمن
- کشور: انگلستان، فرانسه
مستند شوآ یکی از قدیمی‌ترین و بهترین مستند جهان، در بین تمامی ادوار گذشته است. این مستند در سال ۱۹۸۵ میلادی ساخته شده است.
این مستند تاریخی موفق به کسب جوایز بی شماری در جشنواره‌های مختلف و مهم در سراسر جهان شد. جوایز برجسته این مستند، شامل جایزه حلقه منتقدان فیلم نیویورک برای بهترین فیلم غیر داستانی در سال 1985 ، استناد ویژه در جوایز انجمن منتقدان فیلم لس آنجلس 1985 و جایزه بفتا برای بهترین مستند در سال 1986 است. در آن سال همچنین برنده جایزه انجمن ملی منتقدان فیلم بهترین فیلم غیر داستانی و بهترین مستند در انجمن بین المللی مستند شد.
شوآ یک مستند به زبان فرانسوی است، که در سال 1985 منتشر شد و مدت زمان آن تقریبا 10 ساعت است. این مستند شامل مصاحبههایی با شاهدان هولوکاست است، که به تناقضها و تضادهای موجود در اظهارات آنها پرداخته می شود و با بیان جزئیات مصاحبه ها، غیرقابل قبول بودن آنها ثابت می شود.
مستند عمل کشتن
- کارگردان: جاشوآ شوپنهایمر
- کشور: نروژ، دانمارک، بریتانیا
مستند عمل کشتن مستندی تاریخی است، که در سال ۲۰۱۳ ساخته و منتشر شد. این مستند موفق به حضور در جشنواره اسکار شد و حتی نامزد به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم مستند بلند در سال ۲۰۱۳ شد، اما عوامل این فیلم مستند دست خالی این فستیوال جهانی را ترک کردند.
داستان این مستند روایتگر کشتارهای سال ۱۹۶۵ در اندونزی است، که طی آن بیش از یک میلیون نفر با گرایش‌های کمونیستی به سوی مرگ روانه می‌شدند. در این مستند با شکنجه‌گران و بازمانده‌های آن دوران به مصاحبه پرداخته می‌شود.
ریتم‌های دیداری و شنیداری آن این تصور را ایجاد می‌کند که اوپنهایمر به آهستگی و با احتیاط از کوه ناله و شرم بالا می‌رود، هر مرحله با اطمینان کامل وجود دارد که یک سنگ جامد، در زیر آن وجود دارد (بسیار نامنظم و دردناک). وقتی به اوج می‌رسید، منظره از غم و اندوه خود باشکوه است.
از این منظر، نیم ساعت آخر عمل کشتار گستره‌ای از جهنم حاکم بر هنر الهی را بررسی می‌کند. به نظر آشنا می‌رسد، مکانی برای نظم عمومی و مراکز خرید و مک دونالد است. پدربزرگ و مادربزرگ‌های آزاد شیرینی را در کنگو به ارمغان آوردند، که لبخند زیبا و خنده‌های ملایم او را شبیه نلسون ماندلا می‌کند.
مستند سرزمین باطله
- کارگردان: لوسی واکر، ژوان ژاردیم، کرن هارلی
- کشور: انگلستان، برزیل
مستند سرزمین باطله، مستندی با محوریت اجتماعی است، که در سال ۲۰۱۰ ساخته و منتشر شد. این فیلم مستند برای نمایش در جشنواره‌ها و رویدادهای ویژه در سراسر جهان دعوت شد و موفق به دریافت بیش از 50 جایزه شد. همچنین نامزد بهترین فیلم مستند در جشنواره اسکار شد.
موضوع این مستند بیان کارهای مخرب انسان، نسبت به محیط زیست و آثار زیان‌بار آن است و همینطور به تصویر کشیدن میزان زیاد زباله ها، بی مسئولیتی انسان ها در بی دقتی در خرید و مصرف بی رویه را بازگویی و یادآوری می‌کند.
مستند انسان
- کارگردان: یان آرتوس برتراند
- کشور: فرانسه
مستند انسان در سال ۲۰۱۵ میلادی ساخته و منتشر شد، کارگردان این اثر هنری که طرفدار محیط زیست است، توانست با نگاه مثبت خود به طبیعت روایتگر فوق‌العاده‌ای از آفرینش‌های الهی باشد. ساخت این فیلم مستند با صحنه‌هایی منحصر به فردی ساخته شد، تمامی فیلمبرداری این مستند توسط هلکوپتر فیلمبرداری شد.
این نخستین فیلم مستندی بود که در سالن اجتماعات مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در حضور ۱۰۰۰ تماشاگر از جمله بان کی مون دبیر کل سازمان ملل به نمایش درآمد و مورد تحسین قرار گرفت. به گفته اکثر منتقدان مستند انسان بهترین مستند تاریخ می‌باشد.
در این مستند مجموعه سوالاتی از افراد پرسیده می‌شود و با بیان جواب آنها کمکی بهتر برای درک و شناخت بهتر دنیایی است، که در آن زندگی می‌کنیم.
مستند نقاش و دزد
- نام اصلی اثر: Kunstneren og tyven
- کشورهای سازنده: نروژ، آمریکا
- زبان: انگلیسی، نروژی
- کارگردان: بنجامین ری (Benjamin Ree)
- مدت‌زمان: ۱ ساعت و ۴۶ دقیقه
- امتیاز IMDb: امتیاز ۷٫۶ از ۱۰
بسیاری از بینندگان فیلم «نقاش و دزد» ادعا می‌کنند تا پایان فیلم متوجه نشده‌اند که در حال تماشای فیلمی مستند هستند. این ادعا اگرچه مضحک به نظر می‌رسد، تا حدودی قابل درک است. در طول مدت فیلم، هیچ مکالمۀ مستقیمی رو به دوربین انجام نمی‌شود و کارگردان نیز حضور یا دخالتی در صحنه‌های فیلم ندارد.
ری در روایت این فیلم از زبانی سینمایی بهره برده است؛ او از لانگ‌شات‌هایی از میان راهروها و سالن‌ها بهره می‌گیرد و مانند سینماگران موج نوی فرانسه سوژه‌های خود را در پیاده‌روها دنبال می‌کند. کارگردان بار دراماتیک و داستانی ماجرا را به‌خوبی تشخیص داده و به شیوۀ خود و اغلب، عامدانه آن را به کار گرفته است.
باربورا کیسیلکوا، نقاش و هنرمند اهل چک، در آغاز مسیر حرفه‌ای نمایشگاهی برپا می‌کند. دو تابلو از بهترین و ارزشمندترین تابلوهای او به سرقت می‌روند. ماجراهایی پیش می‌آید و سرانجام باربورا شانس آن را پیدا می‌کند که با یکی از دزدهای تابلوهایش ملاقات کند: مجرمی به‌نام کارل برتیل-نورلند. از او می‌پرسد برای چه تابلوهایش را دزدیده است و در جواب می‌شنود: «چون زیبا بودند.» باربورا به کارل پیشنهاد می‌دهد به خانه‌اش برود تا او نقاشی پرتره چهره‌اش را بکشد. این نقطه سرآغاز رابطه جالب و جذابی است که میان این دو شکل می‌گیرد.
بنجامین لی، فیلم‌ساز و مستندساز، وقتی از شکل‌گیری این رابطه عجیب باخبر شد، تصمیم گرفت روایتی از آن را جلوی دوربین ببرد. نتیجه کار او مستند نقاش و دزد بود، از بهترین مستند های جهان در سالی که گذشت.
این فیلم مفاهیم فراوانی دربارۀ شرایط و روابط انسان‌ها ارائه می‌دهد. دو سکانس در این فیلم وجود دارد که بسیار خیره‌کننده‌اند. در این سکانس‌ها، در موقعیت‌های جداگانه، برتیل و باربورا شخصیت یکدیگر را توصیف می‌کنند.
شنیدن این توصیفات شخصیتی از زبان افرادی که از اساس با یکدیگر غریبه‌اند به‌خودی‌خود جالب‌‌توجه است اما با درنظرگیری سلیقۀ کارگردان برای به‌تصویر‌کشیدن این توصیفات بر پردۀ سینما بسیار جذاب‌تر نیز خواهد بود.
برای نمونه، برتیل به اهمیت زمانی در کودکی باربورا اشاره می‌کند که وی شاهد مرگ مردی بوده است و بنجامین ری در مقام کارگردان، برای نمایش این صحنه، جنازه‌ای را در خیابان نشان می‌دهد که با پارچه پوشانده شده است. به‌عبارت‌دیگر، خاطرات باربورا از زبان برتیل روایت می‌شوند و ری آنها را به نمایش درمی‌‌آورد.
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم های نتفلیکس 2022
- بهترین فیلم های ترسناک نتفلیکس 2022
- بهترین سریال های نتفلیکس 2022
- بهترین فیلم های کوتاه نتفلیکس
از همراهی شما تا انتهای نوشتار بهترین مستند های جهان سپاس‌گزار هستیم. حتما ما را با نظرات خود در رابطه با این نوشتار، آگاه کنید. شما می‌توانید به عنوان نویسنده مهمان در سایت فیگار عضو شوید و علاوه بر اشتراک نظرات خود در رابطه با مقاله‌ها، نقد فیلم ، نقد سریال ، اخبار سینما و مطالب خودتان را نیز انتشار دهید. برای مطالعه فراخوان مرتبط با آن بر روی لینک نویسنده مهمان کلیک نمایید. در ضمن شما همراهان عزیز می‌توانید به اینستاگرام فیگار جهتِ شناختِ مهمترین فیلم های ژانرهای مختلف و خلاصه نقد و بررسی‌های فیلم‌های روز دنیا مراجعه کنید.