به لطف تصاویر ثبت شده‌ی جیمز وب، اکنون می‌توانیم زندگی درونی سیاره‌یِ مشتری و اقمارش را بهتر درک کنیم، کاری که پیش از این برای آدمی بی‌سابقه بوده است.
سیاره‌ی مشتری داستان‌های زیادی برای گفتن دارد: شفق‌های قطبی، طوفان‌های غول‌آسا، بادهای قدرتمند و شرایط منتها درجه‌ی دمایی و فشاری که اکنون، به لطف تصاویر تازه‌ای که تلسکوپ جیمز وب ثبت کرده، می‌توانیم از زندگی درونی آن اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
بیشتر بخوانید: اندازه‌گیری امواج ناشی از برخورد سیاه‌چاله‌ها برای درک بهتر انبساط کیهان
زندگی درونی سیاره‌یِ مشتری با جیمز وب
دو پاتر استاد افتخاری (بازنشسته) دانشگاه کالیفرنیا که با فوشه استاد رصدخانه‌ی پاریس در برنامه‌ی فضایی جیمز وب همکاری دارد گفته است: «صادقانه بگویم، ما اصلاً انتظار چنین چیز خوبی را نداشتیم! واقعاً حیرت‌انگیز بود که چنین جزئیاتی را می‌توانستیم از مشتری همزمان با حلقه‌ها، سامانه‌یِ قمری و حتّی کهکشان‌های اطراف را آن‌هم فقط در یک تصویر ببینیم!»
جزئیات این سیاره توسط دوربین فروسرخ نزدیک که دارای سه صافی ویژه فروسرخ است به‌دست آمده. هم‌چنین از آن‌جایی که نور فروسرخ برای چشمان انسان قابل درک نیست، نور آن به‌روی طیف امواج مرئی بازنمایی شده است. به طور عام، طولانی‌ترین طول‌موج‌ها قرمزتر شده و کوتاه‌ترین موج‌ها نیز آبی‌تر به نمایش در‌آمده‌اند، که توسط همکاری دانشمندان با دانشور آماتور جولی اشمیت دادههای تلسکوپ وب به تصویر ترجمه شده است.
رنگ‌ها چه چیزی را نشان می‌دهند؟
در نمایی از مشتری، که از چند تصویر مرکب از وب ساخته شده شفق‌های قطبی تا بالاترین ارتفاعات قطب شمال و جنوب سیاره‌یِ مشتری گسترش یافته‌اند؛ این شفق‌های قطبی درخشان در صافی بازسازی شده قرمزرنگ‌تر به نظر می‌آیند که همین امر، نور بازتابی از ابرهایی پایینی و غبار بالاتر را برجسته‌‌تر ساخته است. در صافی دیگر، طیف زرد و سبز نمایانگر گردش غبار به دور قطب شمال و جنوب است و صافی سوم نیز، که به آبی بازنمایی شده، نمایشی از بازتاب نور برآمده از ژرفای ابری تمام و کمال است.
لکه‌یِ سرخ بزرگ، طوفان بسیار عظیم معروفی است که می‌تواند زمین را ببلعد، و در این بازنمایی، به رنگ سفید نمایان شده و کارکردی درست شبیه به سایر ابرها دارد؛ چرا که به مانند آن‌ها نور زیادی از آفتاب بازتاب می‌دهد.
هایدی همل، دانشمند و معاون علمی مطالعات میان‌رشته‌ای تلسکوپ وب گفت: «در این‌جا درخشندگی نمایانگر ارتفاعات بلند است – بنابراین لکه‌ی سرخ بزرگ شبیه به توده‌های کدر منطقه استوایی در ارتفاعات است. این “لکه‌ها” و “رگه”های متعدد سفید-روشن در بالای قله‌ابرها در طوفان‌های همرفتی چگال شده‌‌اند؛ اما در مقابل، نوارهای تیره‌‌ی شمالی در منطقه استوایی پوشش ابری کم‌تری پیدا کرده‌اند».
وب در میدان دید باز، مشتری را همراه دو ماه کوچک خود آمالتئا و آدرستیا و حلقه‌های کم‌نور آن رصد می‌کند که میلیون‌ها بار از نور خود این سیاره ضعیف‌تر است. و لکه‌های فازی‌ای در پایین پس زمینه دیده می‌شود که در زاویه دید یووییا شبیه به کهکشان‌های «فتوبومبینگ» به نظر می‌رسند. فوشه گفت:
همین یک عکس دانش ما از کارکرد منظومه‌ی مشتری را جمع‌بندی می‌کند که به موجب آن می‌توان پویایی و شیمی مشتری، حلقه‌ها و سامانه‌ی قمری‌اش را مطالعه کرد.
بیشتر بخوانید: پوسته‌ٔ یخی قمر اروپا احتمالاً از برف خالص زیرزمینی ساخته شده باشد!
دانشمندان چگونه تصاویر جیمز وب را مرئی می‌سازند؟
پژوهشگران به تازگی مشغول تحلیل دادههای وب برای نتایج علمی جدید درباره‌ی بزرگ‌ترین سیاره‌ی منظومه شمسی هستند.
داده‌هایی که از تلسکوپی نظیر وبّ به زمین می‌رسند بسته‌هایی شسته و رفته نیستند در عوض، اطلاعاتی درباره‌ی روشنایی گیرنده‌های نوری وب به دست می‌دهند. و پس از آن، این اطلاعات به مؤسسه علوم تلسکوپ فضایی ــ که جایی برای مرکز عملیات‌ها و ماموریت‌های وبّ است‌ــ، به عنوان دادههای خام فرستاده می‌شود. بعد موسسه علومْ داده‌ها را در فایل‌های واسنجی‌شده برای تحلیل‌های علمی پردازش کرده و سپس تحویل آرشیو میکولسکی می‌دهد. بعد از تمام این کش و قوس‌ها دانشمندان سپس داده‌ها را تبدیل به تصویر می‌کنند. و درست در همان حینی که گروهی از موسسه علوم تصاویر را به طور رسمی برای انتشار بررسی می‌کنند، اخترشناسان آماتور که به عنوان دانشوران علمی نیز شناخته می‌شوند به مرکز عمومی داده‌ها رفته و پردازش مشابهی را انجام می‌دهند.
برای مدّت مدیدی، جودیت اشمیت از دانشگاه کالیفرنیا که هیچ تحصیلات آکادمیکی در اختر شناسی ندارد، عضو جامعه‌ی دانشوران آماتور بوده و به پردازش تصاویر و کشف زوایای جدیدی از مشتری پرداخته است. هم‌چنین او با همکاری ریکاردو هوئه‌سو پژوهشگر مطالعات جوّ سیاره‌ای برای تصویری که حاوی سامانه‌های قمری کوچک است به ترجمه‌ی داده‌ها دست زده است.
بیشتر بخوانید:
- اسرار پیدایش زمین با مطالعه‌ی شهاب سنگ مریخی کهن‌سال فاش شد!
- ثبت تصویر از برخورد دو کهکشان در فاصله 60 میلیون سال نوری توسط تلسکوپ جمنای!
- کشف یک اَبَر زمین زیست‌پذیر که تنها 37 سال نوری با ما فاصله دارد [+عکس]
- پیوند فوتونی راه پژوهشگران برای اینترنت کوانتومی تمام سیلیکونی
- چرا باید قید ایجاد خودآگاهی مصنوعی را بزنیم؟
دیدگاه شما دربارهٔ تصاویر جدید از سیاره‌یِ مشتری چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما در میان گذاشته و اخبار تکنولوژی را از تکراتو دنبال کنید.
منبع: Nasa
