اکتشاف عمیق دریایی برای ساخت گوشی‌های هوشمند، جان هزاران گونه نادر آبزی را تهدید می‌کند!

محققان می‌گویند که می‌توانند با استخراج دریایی معدنی به عناصر مورد نیاز برای ساخت گوشی‌های هوشمند دست یافت. اما محققان زیست محیطی هشدار می‌دهند که چنین اکتشافاتی ممکن است که موجب نابودی برخی گونه های نادر آبزی شود.

بر اساس گزارش ژاپن ­تایمز در ماه سپتامبر، ژاپن موفق به استخراج دریایی عناصر مهمی همچون روی، طلا و سایر مواد معدنی از ساحل اکیناوا شده است. اگرچه ابعاد این عملیات هنوز روشن نشده، اما این موضوع می­‌تواند یکی از اولین سرمایه­‌گذاری­‌ها بر روی زمینه‌ای باشد که شاید روزی تبدیل به صنعت عظیم بهره‌­برداری معدنی از اعماق دریا شود.

این موضوع همچنین باعث نگرانی‌­های تازه‌­ای در میان دانشمندان فعال در حوزه‌ محیط زیست شده است. به عقیده‌ی آن‌ها، این اکتشافات می‌تواند موجب نابودی گونه‌­های آبزی خاصی شود که روی رسوبات معدنی زندگی می‌­کنند.

رسوبات معدنی اکیناوا، در عمق 5000 پایی (بیش از 1.6 کیلومتری) سطح دریا قرار دارند و توسط آبفشان­‌های زیرآبی که منافذ هیدروترمال نامیده می‌­شوند، شکل می­گیرند. این­ آبفشان‌ها در حقیقت کوره­‌هایی هستند که لایه­‌های داغ سرشار از روی، نیکل، مس و سایر عناصر را با فوران به خارج می‌­فرستند.

وقتی این مواد که دمای بالایی نیز دارند با آب سرد برخورد می‌­کنند، مواد فلزی حاصل از آن­‌ها به پایین ریخته و در کف دریا روی هم انباشته می­‌شوند. به گفته­‌ی اندرو تالر، بوم‌شناس دریایی، در سرتاسر جهان بیش از پانصد منطقه­‌ی این­چنینی وجود دارند که برخی از آن­‌ها شامل رسوبات عناصر باارزش و گرانبها هستند.

کشورها و شرکت­‌های فعال در زمینه‌­ی استخراج دریایی معدنی در سراسر جهان از سال­‌ها پیش خود را برای بهره­‌برداری از این گنجینه­‌ی عظیم آماده کرده‌اند که بسیاری از مواد مهم مورد استفاده در ساخت کامپیوترها و تلفن­‌های هوشمند را در خود دارند.

به گزارش ژاپن تایمز، رسوباتی که توسط ژاپن استخراج دریایی شده‌­اند، دقیقا به میزان مصرف سالانه‌­ی فلز روی در این کشور می‌رسد. بر اساس گزارش مرکز زمین­‌شناسی امریکا، ژاپن 470121 تن روی در سال 2014 مصرف کرده است. این سنگ‌­های معدنی هم­چنین شامل طلا، مس و سرب هم هستند.

تالر می­‌گوید: “ما فکر می‌­کنیم که استخراج  معدنی از دریاها از مدت­ها قبل شروع شده است.” هم­چنین طبق گفته­‌ کان نیوجنت، مدیر پروژه­‌ی استخراج دریایی پیو، برداشت یک­ ماهه­‌ی ژاپن که بزرگ‌­ترین استخراج دریایی در نوع خود است، تلاشی برای آزمایش وسایل ماشینی در پروژه‌­های تجاری در ابعاد بزرگ‌تر است.

او هم­چنین معتقد است این پروژه حرکتی رو به جلو و برگ تازه­ای در محقق کردن استخراج دریایی مواد معدنی از دریاها در مقیاس بزرگ است.

منافذ هیدروترمال در دهه­‌ی هفتاد میلادی کشف شدند و توجه دانشمندان را بیش از پیش به خود جلب کردند. هر کدام از این منافذ در نوع خود منحصر به فرد هستند و موجودات مختلفی در سطوح آن­‌ها زندگی و از مایعات سمی هیدروترمال که به اقیانوس ریخته می‌­شوند تغذیه می­‌کنند.

در شرق اقیانوس آرام، در کنار این منافذ، کرم­‌های عظیم­‌الجثه‌­ای زندگی می‌­کنند. هم­چنین دو نوع حلزون در همسایگی این منافذ در جنوب غربی اقیانوس آرام زندگی می‌کنند. یکی از این­‌ گونه‌ها توسط پوسته‌­ای تقریبا سفید با موهای ریز پوشیده شده و دیگری پوششی سنگین و سیاه ­رنگ دارد که به تعبیر اندرو تالر به زره شباهت دارد.

در محدوده‌­ی اقیانوس منجمد جنوبی، در اطراف منافذ هیدروترمال خرچنگ­‌های یتی زندگی می‌­کنند که به ­خاطر پوشش سفید و کرک مانندی که دارند به این نام معروف شده‌­اند. اندرو تالر باور دارد که این نزدیک­‌ترین برخوردی است که ما با دنیا و حیات بیگانه داشته‌­ایم.

اما استخراج دریایی معدنی ممکن است زندگی این موجودات را با خطر مواجه کند. استخراج دریایی معدنی از منافذ هیدروترمال شامل شکستن سنگ‌­های فلزی و کشیدن آن‌­ها توسط ماشین‌­های غول‌­آسا به کشتی‌هایی است که بر روی سطح آب شناورند.

تالر می­‌‌گوید:

راهی جز این وجود ندارد و وقتی استخراج دریایی شروع شود، تمام جاندارانی که در آن ناحیه زندگی می‌­کنند، از بین می­‌روند.

با این حال منافذ هیدروترمال می‌­توانند انعطاف‌­پذیر باشند. ساختار این منافذ بسیار پویا هستند و در طول دهه­‌ها و حتی قرن‌­ها فعال و غیرفعال می‌­شوند. تالر می‌­گوید، بر اساس مطالعاتش ساختار منافذ هیدروترمال قبلا با یک فوران آتشفشانی به کلی از بین رفته‌­اند، اما پس از حدود یک دهه دوباره آغاز به فعالیت کرده‌­اند. او معتقد است که این اکوسیستم­‌ها می‌­توانند اختلالات ناشی از فجایع دوره‌­ای را کنترل کنند.

هنوز مشخص نیست که منافذ هیدروترمال تا چه حدی از نابودی را پیش از آن­که حیات روی آن‌­ها از بین برود، می‌­توانند تحمل کنند و یا خود را پس از این اتفاقات بازیابی کنند. از آن­جا که منافذ هیدروترمال از کشفیات جدید هستند، دانشمندان هنوز پاسخی برای این پرسش­‌ها نیافته‌­اند.

سیندی لی ون­داور، استاد علوم دریایی و حفظ منابع طبیعی دانشگاه دوک در این باره می­‌گوید:

ممکن است که استخراج دریایی معدنی از دریاها مشکل حادی نباشد، اما تا ابعاد و نتایج این موضوع را بررسی نکنیم، نمی­‌توانیم در مورد آن نظر قطعی بدهیم.

منافذ هیدروترمال هم­چنین دارای مواد شیمیایی سمی از قبیل سرب و آرسنیک هستند و مشخص نیست، اگر تجهیزات استخراج دریایی معدنی از کار بیفتند و این مواد بیرون بریزند، چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. آیا جانداران سطح دریا آسیب خواهند دید؟ اگر این مواد در آب­‌های نزدیک به سواحل بیرون بریزند، مردم چه خواهند کرد؟

پاسخ این سوالات بر عهده­‌ی سازمان بستر آب­‌های بین­‌المللی (ISA) است. یک نهاد مستقل که بر اساس کنوانسیون ملل متحد، در مورد حقوق دریاها و موافقت‌­نامه نیویورک تاسیس شده است و تنظیم قوانین مربوط به استخراج دریایی معدنی در بستر دریاها از وظایف آن است.

سازمان بستر آب­‌های بین‌­المللی، 25 قرارداد به کشورهای مختلف از جمله ژاپن برای اکتشاف مواد معدنی اهدا کرده است. اما استخراج دریایی تجاری در مقیاس بزرگ در این زمره قرار نمی‌­گیرد. دلیل این امر آن است که این سازمان هنوز در تلاش است که استخراج دریایی از بستر دریاها را ایمن نگاه دارد. این سازمان متعهد به گسترش آیین­‌نامه زیست­محیطی تا سال 2020 است. این بدین معناست که باید منتظر استخراج دریایی عظیم ماشینی از بستر دریاها تا حدود سال 2025 بمانیم.

هم­ اکنون ژاپن از آب‌­های ساحلی خود استخراج دریایی معدنی می­‌کند. این نواحی، منطقه‌‌های انحصاری اقتصادی (EEZ) محسوب می­‌شوند. بر اساس گزارش ژاپن ­تایمز، وزارت صنعت و تجارت این کشور برنامه دارد که تا میانه­‌ی سال 2020، استخراج دریایی معدنی در پایگاه اوکیناوا را به مرحله تجاری‌­سازی برساند. این با برنامه‌­ی زمانی که نیوجنت ارائه داده مطابقت می­‌کند.

او می‌­گوید:

اگر هر کدام از اعضای سازمان بستر آب­‌های بین‌­المللی بخواهد خارج از برنامه این سازمان تا سال 2020 دست به بهره‌­برداری گسترده تجاری از این منابع بزند، پیامدها و واکنش‌­های سیاسی و زیست­‌محیطی زیادی خواهد داشت و بعید به نظر می­‌رسد، هیچ­کدام از این اعضا دست به چنین ریسکی بزند.

حتی بدون در نظر گرفتن آن­چه که ژاپن در آب­‌های خود انجام می­‌دهد، بهره­‌برداری معدنی از منافذ هیدروترمال و سایر رسوبات معدنی زیرآبی، به زودی ممکن خواهد بود و سازمان‌های بین‌­المللی در حال ارزیابی برای یافتن بهترین راه انجام این امر هستند. در تمام جهان، منافذ زیردریایی فعال، 34 مایل مربع از سطح زمین را تشکیل می‌­دهند، چیزی کم‌­تر از یک درصد مساحت پارک ملی یلوستون.

این مناطق بسیار محدود و کمیاب و البته ناشناخته‌­اند. جانداران آب­‌های عمیق تاکنون کمک زیادی به کشفیات مختلف کرده‌­اند. از جمله ارگانیسم کوچکی که متشکل از ترکیبی است که به درمان آلزایمر کمک می‌­کند. شاید منافذ هیدروترمال میزبان تجمعات زیستی باشند که به کشف داروهای بعدی هم کمک کنند.

از این جهت، ما باید از موجودات در برابر خطرات احتمالی محافظت کنیم. موجوداتی که در اعماق دریا در تاریکی مطلق و در میان مواد شیمیایی سمی زندگی می‌کنند که برای بیش­‌تر موجودات کشنده‌اند.

تالر می­‌گوید:

اعماق دریا، فضای خارجی‌­تر (اشاره به فضاهای عمیق خارج از جو زمین) پیرامون ماست. فضایی که سرشار از شگفتی‌های بزرگی است که درک ما از حیات را به چالش می‌کشد.

.

منبع: theverge