اگر شما هم می‌خواهید خطرناک ترین جنگنده ایران را بشناسید، این همان مطلبی است که شما را به دنیای بهترین جنگنده های ایران می‌برد. با تکراتو همراه باشید.
هواپیماهای جنگنده ایران به واسط تحریم‌های چندین و چندساله، هم دچار کهولت سن شده‌اند و هم عقب‌ماندگی فناورانه. ناوگان هوایی ایران که روزی مدرن و قابل اتکا بود، امروزه به یکی از ضعیف‌ترین بخش‌های نیروهای نظامی ایران تبدیل شده است. برای همین خاطر، نیروهای هوا و فضای سپاه و وزارت دفاع بیشتر بر موشک‌های بالستیک و کروز سرمایه‌گذاری کردند تا بتوانند این خلأ استراتژیک را بپوشانند. اما هنوز هم بهترین جت جنگنده ایران برای نبردهای هوا به هوا در مقابل جنگندههای چهار و نیم به بعد مهاجمین احتمالی، هیچ حرفی برای گفتن ندارد.
بیشتر بخوانید:
خطرناک ترین جنگنده ایران
احتمالا، پیش از خواندن این مقاله هم می‌دانید که بهترین جت جنگنده ایران کدام است؛ بله اف -14 تامکت هنوز هم بهترین جت جنگنده ایران و خطرناکترین جت جنگنده ایران محسوب می‌شود. در ادامه، فهرستی از بهترین جنگنده های ایران را به ترتیب بررسی می‌کنیم؛ جنگنده‌هایی نظیر اف – 14 تامکت، اف- 4 فانتوم، اف -5 و چند فروند میگ. در ادامه درباره بهترین هواپیماهای جنگنده ایران بیشتر می‌خوانید.
جنگنده F14 تامکت: شکارچی میگ‌های روسی!
قویترین جنگنده ایران یعنی اف – 4 هم در برابر میگ -25 فاکس‌بت (MiG-25 Foxbat) شوروی سابق، کم می‌آورد. این جنگنده مرتباً بدون محدودیت بر فراز خاک ایران پرواز می‌کرد و نیروی هوایی شاهنشاهی سابق ایران، هیچ وسیله‌ای برای رهگیری این متجاوزان پرسرعت نداشت. بنابراین، بررسی‌ها برای خرید جنگنده رهگیر جدید آغاز شد. خلبانان ایرانی تقریباً همه جنگندههای موجود در آن زمان از جمله میگ‌ها را آزمایش می‌کردند (بعضی از آنها مخفیانه در کشورهای دیگر انجام می‌شدند). گزارش نهایی که نقاط ضعف و قوت هر جنگنده را نشان می‌داد، اف – 14 تامکت (F-14 Tomcat) و اف – 15 ایگل (F-15 Eagle) را به عنوان بهترین جنگندهها معرفی کرد.
در اوت 1973، اف – 14 تامکت (F-14 Tomcat) انتخاب شد. یک دلیل دیگر این انتخاب، مذاکره عراق با دولت فرانسه بود تا نیروی هوایی خود را به میراژ اف -1 (Mirage F-1) تجهیز کند؛ این عامل دیگری برای انتخاب اف – 14 (F-14) به‌دست نیروی هوایی ایران بود. طبق شواهد، سفارش اولیه امضا شده در ژانویه 1974 شامل 30 تامکت بود، اما در ژوئن 50 دستگاه دیگر به قرارداد اضافه شد.
اما اوضاع به نفع ایران پیش نرفت و وام 200 میلیون دلاری دولت ایالات متحده به گرومن گروپ لغو شد. در همان زمان، بانک ملی ایران وارد عمل شد و موافقت کرد که 75 میلیون دلار به گرومن وام دهد تا جبرانی باشد برای لغو وام دولت وقت ایالات متحده. این وام، برنامه F-14 را نجات داد و به گرومن این امکان را داد که وام دیگری نیز به مبلغ 125 میلیون دلار از کنسرسیومی از بانک‌های آمریکایی بگیرد و حداقل برای برهه‌ای، از ادامه برنامه F-14 اطمینان حاصل کند. بنابراین با کمک‌های بانک ملی، خطرناک ترین جنگنده ایران یعنی F-14 وارد ایران شد!
بیشتر بخوانید:
لاکهید مارتین قدرتمندترین سلاح لیزری دنیا را می‌سازد!
جدیدترین شناورهای سپاه پاسداران با موشک‌هایی با برد 600 کیلومتر معرفی شدند
جنگنده F4 فانتوم: ستون فقرات نیروی هوایی
دومین جت جنگنده ایران که نسخه گران‌تر و پیچیده‌تری نسبت به اف – 5 بود و قابلیت شلیک موشک هوا به هوا را داشت، اف – 4 فانتوم بود. این جنگنده از خطرناک ترین جنگنده ایران محسوب می‌شده و شیرازه نیروی هوایی ایران را در جنگ هشت ساله تشکیل می‌داد. اف – 4 فانتوم علاوه بر پشتیبانی هوایی پیاده نظام، با بارگیری موشک‌های ماوریک در نقش نیروی ضد کشتی نیز ظاهر شد. در ضمن با ارتقاء به بمب‌های لیزری هدایت شونده به میزان قابل توجهی به امتیاز جنگندگی آن افزوده شد.
فرار از موشک‌های آمریکا
طبق اسناد ایران، در اوایل بهار 1367 – در واقع در جریان «نبرد ناوچه‌ها» در 18 فروردین 1367، یک فروند جت جنگنده ایران فانتوم F-4E از پایگاه نهم تاکتیکی بندرعباس مجهز به موشک‌های هوا به هوا، وظیفه اسکورت تعدادی دیگر از فانتوم‌های ایرانی را که مأموریت ضربتی نامشخصی را در خلیج فارس انجام می‌دادند، برعهده گرفته بود. در آن روز، نیروهای آمریکایی هم در منطقه فعال بودند و کشتی‌های جنگی آنها چندین بار به جنگندههای ایران هشدار دادند.
فانتوم منطقه را برای هرگونه فعالیت خصمانه پایش کرده بود، چرا که سایر F-4 ها یکی پس از دیگری به اهداف خود حمله کرده و منطقه را ترک می‌کردند. اندکی پس از بازگشت آخرین جت جنگنده ایران، اف-4 جنگنده اسکورت، قفل موشکی را نشان داد. لحظاتی بعد، یک موشک زمین به هوای هدایت شونده راداری استاندارد SM-2ER که گفته می‌شود از USS Wainwright که در منطقه نزدیک به تنگه هرمز بود به سمت فانتوم پرتاپ شده بود.
برای فرار از موشک، فانتوم با حداکثر قدرت به پرواز ادامه داد و چندین بار چرخید. اما از بخت بد، موشک در همان نزدیکی منفجر شد و بدنه هواپیما را با ترکش تخریب کرد، خطوط هیدرولیک را قطع کرد و به موتور سمت چپ آسیب رساند. با این حال اف-4 که یکی از بهترین جنگنده های ایران بود کم نیاورد!
هواپیما به سمت نزدیکترین فرودگاه کمکی حرکت کرد. اما در راه دوباره از پشت مورد حمله قرار گرفت. فانتوم تلاش زیادی برای شکستن قفل رادار با پرواز در ارتفاع پایین انجام داد. لحظاتی بعد در نزدیکی باند هوایی، موشک دیگری از سمت راست F-4 عبور کرد و به شیء دیگری اصابت کرد و منفجر شد. هواپیما موفق شد از این حمله‌ها فرار کند و در باند فرود بیاید. از آنجایی که باند هوایی فاقد امکانات کامل بود، خلبان تصمیم گرفت علیرغم تهدید شلیک‌کننده موشک‌های آمریکایی، دوباره به آسمان شیرجه برود و به سمت پایگاه اصلی حرکت کند.
با وجود خرابی جزئی هیدرولیک، مشکلات موتور و آسیب شدید به بال و بدنه، فانتوم همچنان قابل کنترل بود و در نهایت در بندرعباس فرود آمد. این هواپیمای خاص پس از 6000 ساعت کار و دو ماه و نیم کار بازسازی شد و به خدمت بازگشت.
فانتوم بدون شک ستون فقرات نیروی هوایی ایران و قویترین جنگنده ایران در طول جنگ هشت ساله با عراق بود. نقشی که هنوز هم در نیروی هوایی برعهده دارد.
بیشتر بخوانید:
سفارش 30 هزار پهپاد ایرانی توسط چین ؛ صنعت نظامی ایران در اوج!
دو موشک جدید نیروی دریایی سپاه با قابلیت‌های هوش مصنوعی معرفی شدند
جنگنده F5: یکی از بهترین جنگنده های ایران
حوالی سال ۱۹۶۰، با خروج ارتش بریتانیا از خلیج فارس، ایران دست به خرید این سری از جنگندهها زد؛ چون هم به نسبت قدرت، قیمت بسیار پایینی داشت و هم برای تجهیز و ارتقای نیروی هوایی بسیار کاربردی بود. هم‌اکنون، جنگندههای آذرخش و صاعقه از قطعات بهبود یافته F-5 در خود ایران ساخته می‌شوند. تقریباً همان رویه‌یِ تعویض چراغ خودروهای داخلی در این‌جا هم روی هواپیماهای جنگنده ایران پیاده شده و با اسم‌های جدید وارد نهادهای نظامی شدند.
در ابتدا، اولین جت مافوق صوت ایران با ۲ سری تک سرنشین رزمی و دو سرنشین آموزشی به تعداد 23 فروند خریداری شد. برد رادار این جنگنده ۲۰ کیلومتر است و قابلیت نصب موشک هوا به هوا را دارد. نسخه ارتقا یافته آن مدل اف – 5 ب است که امکانات بهتری در اختیار نیروی هوایی قرار می‌دهد و عنوان قویترین جنگنده ایران پس از اف -14 تامکت و اف – 4 فانتوم برازنده آن است.
هواپیماهای جنگنده ایران یا شلم‌شوربای چینی، فرانسوی و روسی
مختصراً دو جنگنده میگ 19 و میگ 29 را که به نیروی هوایی ایران اضافه شدند بررسی می‌کنیم.
میگ 19؛ چینی‌ها جنگنده‌ی روسی فروختند
نسخه چینی میگ-19 در میانه‌های جنگ ایران و عراق خریداری شد تا از آن در جنگ استفاده شود؛ البته نه به‌طور مستقیم. به دلیل این‌که مشخصات این جنگنده اندکی با اف -5 یکی بود، برای حل مشکل کمبود قطعات از آن استفاده شد.
بیشتر بخوانید:
لاکهید مارتین F35 به عنوان گرانترین جنگنده دنیا به خاورمیانه رسید
واردات جنگنده سوخو 35 از روسیه منتفی شد
میگ ۲۹؛ خیانت شوروی
بالاخره در سال ۱۳۶۸ این جنگنده از شوروی دریافت شد. نقطه قوت آن هم راکت‌های هوا به زمین برد کم بود که برای پشتیبانی نزدیک به پایگاه بسیار مناسب بود. نقطه ضعف آن هم فروپاشی شوروی و نبود پشتیبانی قطعات بود که حتی سوگیری ایران از غرب به شرق هم نتوانست آن رویه را تغییر دهد.
جنگندههای فراری عراق به ایران رسیدند
در حین جنگ خلیح فارس 24 فروند جنگنده از نیروی هوایی عراق به ارث رسید و هدیه‌ای بود از رقیب سابق منطقه‌ای ایران.
- سوخو – ۲۴: در امتداد جنگ خلیج فارس با فرار ۲۴ فروند از نیروی هوایی عراق به ایران، ناوگان هوایی ایران کامل‌تر شد و در آن میان تعدادی هم سوخو – 24 وجود داشت که شوروری در آن زمان تا چند سال پشتیبانی قطعاتش را برعهده گرفت.
- میراژ اف -1: بین جنگندههای فراری تعدادی هم میراژ اف -1 به چشم می‌خورد که برای تهاجم به کشتی‌ها مناسب بود و با نصب جایگاه جنگ‌افزاری و مخزن سوخت F5 توسط ایرانی‌ها، قابلیت حمل بمب مارک ۸۲ را نیز بدست آورد.
- سوخو-۲۵: 7 فروند از این جنگندهها نیز جزو غنیمت‌های ایران بودند. این جنگنده مسلح به راکت‌انداز اس ۸ و توان حمل بمب‌های ۱۰۰ و ۲۵۰ کیلوگرمی بود. اما در سال 2014 ایران این هفت فروند را به همراه چند فروند دیگر که از روسیه خریده بود به عراق فروخت تا در برابر حملات داعش از آن استفاده کنند.
جمع‌بندی
خطرناک ترین جنگنده ایران بدون شک همچنان اف – 14 تامکت است که مهندسین هوا و فضای ایران کوشیده‌اند بعضی از قطعات آن را مهندسی معکوس کنند. اما با این حال هم‌اکنون حدود 7 فروند از این جنگنده به معنای واقعی عملیاتی هستند و نیروی هوایی ایران همچنان پاشنه‌آشیل نیروهای نظامی محسوب می‌شود. شاید باعث تاسف باشد که بهترین جت جنگنده ایران هم عملیاتی نیست.
سوالات متدوال
خطرناک ترین جنگنده ایران کدام است؟
اف – 14 تامکت همچنان عنوان خطرناک ترین جنگنده ایران را یدک می‌کشد.
کدام جنگندهها در زمره قویترین جنگنده ایران هستند؟
اف – 4 و اف -14 همچنان در زمره بهترین و خطرناکترین جنگندههای ایران هستند.
بیشتر بخوانید:
- ترکیه جت جنگنده TF-X و پهپاد Anka-3 را رونمایی کرد
- جنگنده ایرانی کوثر به زودی جایگزین اف 5 می‌شود
- دو جنگنده جدید به ناوگان هوایی ارتش ایران اضافه می‌شود
دیدگاه شما درباره خطرناک ترین جنگنده ایران چیست؟ آیا جنگندههای دیگری هم بودند که در فهرست ما نیامدند؟ لطفاً نظرات خود را در بخش کامنت‌ها برای تکراتو بنویسید.
نوع یا مدل جنگنده ها اصلا مهم نیست؛ فقط میخام بدونم کسی اطلاع داره چه تعداد هوانبرد سالم و عملیاتی در نیرو هوایی ایران تا این لحظه مستقر هستن (آماده وضعیت اضطراری حمله)؟