طرح رجیستری موبایل چیست؟ ضرورت اجرای این طرح و فواید آن در کشور

منظور از طرح رجیستری موبایل چیست؟ یکی از موضوعات داغ دنیای تکنولوژی در این چند روز و همچنین یکی از نگرانی‌های فروشندگان تلفن همراه، همین اجرای طرح رجیستری موبایل است. اما واقعا دلیل اجرای طرح رجیستری موبایل چیست؟

منظور از طرح رجیستری موبایل چیست؟

منظور از اجرای قانون رجیستری موبایل یا احراز اصالت گوشی تلفن همراه، این است که کدهای منحصر به فردی هنگام ورود تلفن‌های همراه به کشور، به آنها اختصاص ‌یابد و در واقع تلفن‌های همراه با این عمل هویت‌دار ‌شوند که این کار در گمرک انجام می‌گیرد.

بین دو وزارتخانه، ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین صنعت، معدن و تجارت توافق شده است تا بعد از اجرای قانون رجیستری تلفن همراه، به گوشی‌هایی در کشور سرویس داده شود که قبلا در گمرک هویت‌دار و ثبت شده باشند.

سرقت گوشی‌های موبایل و مهم‌تر از همه فاش شدن اطلاعات آن‌ها، همیشه باعث ناراحتی کاربران می‌شد و متاسفانه پیش از این راه‌حلی برای آن وجود نداشت، اما با اجرای طرح رجیستری گوشی تلفن همراه، دیگر در کشور دغدغه‌ای بابت دزدی موبایل باقی نمی‌ماند، زیرا اجرای این طرح باعث می‌شود تا در صورت سرقت گوشی، به راحتی بتوانیم آن را غیرفعال نماییم، پس طبیعی است که سرقت‌ها کمتر خواهد شد.

علاوه بر پایان یافتن دغدغه سرقت، اجرای این طرح، جمع‌آوری گارانتی‌های غیرمعتبر از بازار IT را نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین خدمات پس از فروش ارائه شده به کاربران، از این پس استاندارد می‌شود.

آغاز اجرای طرح رجیستری موبایل

اقدامات زیادی توسط مسئولین کشور در این زمینه انجام شده است و وعده‌های بسیاری نیز برای اجرای طرح رجیستری تلفن همراه داده شده است. طرح رجیستری موبایل در ۲۸ خرداد ماه به مرحله قرارداد با پیمانکار رسید.

به گفته مسئولین برای اجرایی شدن طرح رجیستری گوشی تلفن همراه چیزی حدود ۴ ماه زمان لازم است و این مدت، همزمان با پایان مهرماه است. استارت اجرای طرح رجیستری بالاخره در 28 مهرماه سال جاری زده شد.

همزمان و بعد از اجرای طرح رجیستری تلفن همراه لازم است تا خریداران موبایل، قبل از خرید به استعلام گوشی خود بپردازند و در صورتی که گوشی به صورت قانونی وارد کشور شده بود، اقدام به خرید آن نمایند. با این کار از بروز مشکلات بعدی جلوگیری می‌شود.

دلیل اجرای طرح رجیستری موبایل چیست؟

به گفته مدیرکل فناوری ارتباطات و اطلاعات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نیاز سالانه کشور ایران به موبایل چیزی حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون دستگاه است. بنابراین اگر سالانه فقط ۱۰ میلیون موبایل در کشور مورد نیاز استفاده کنندگان باشد، ۹ میلیون آن از طریق واردات تامین می‌شود و فقط یک میلیون آن از طریق تولیدات داخل تامین می‌گردد.

براساس اطلاعات منتشر شده حدود ۹۰ درصد واردات گوشی تلفن همراه به کشور از طریق قاچاق انجام می‌شود و این امر باعث می‌گردد تا ۶۲۵ میلیون دلار از حقوق گمرکی و مالیات دولت پرداخت نگردد. این رقم برابر با ۲ هزار میلیارد تومان است! بنابراین اکنون می‌توان فهمید که دلیل اجرای طرح رجیستری موبایل چیست

با واردات قاچاق کالا علاوه بر اینکه حقوق گمرکی و مالیات دولت پرداخت نمی‌گردد، سلامت مردم نیز به خطر می‌افتد. استفاده از گوشی‌های موبایل ناسالم می‌تواند باعث مشکلات جدی شود. گوشی‌هایی که از گمرک وارد می‌شوند، تست سلامت دارند. یعنی نرخ مربوط به میزان جذب اشعه آنها، اندازه‌گیری می‌شود و سپس در صورت دارا بودن استانداردهای لازم، اجازه واردات آنها به کشور داده می‌شود.

در حالی که در واردات غیرقانونی و قاچاق هیچ تستی انجام نمی‌گیرد و برخی از این گوشی‌های قاچاق، ۱۴ برابر حالت استاندارد نرخ جذب اشعه دارند و این میزان اشعه برای سلامتی بدن بسیار مضرر است. بنابراین اجرای طرح رجیستری موبایل در کشور یک اقدام مهم است.

افزایش تعرفه واردات موبایل دلیلی برای قاچاق آن!

پیش از سال 85 تعرفه واردات تلفن همراه به کشور حدود 4 درصد بود. در سال 85 این تعرفه از 4 درصد به 60 درصد افزایش یافت. این افزایش یکباره تعرفه، باعث شد تا شوک بزرگی به بازار موبایل وارد شود. همین امر سبب گردید تا افراد به قاچاق تلفن همراه تمایل پیدا کنند.

در ادامه میزان این تعرفه دوباره تغییر کرد. در سال ۸۷، حدود ۲۵ درصد و در سال ۹۴ نیز ۶ درصد تغییر مشاهده شد، اما باز هم این تغییرات انجام شده، نتوانست تاثیری بر روند قاچاق تلفن همراه داشته باشد.

بنابراین می‌توان افزایش تعرفه واردات تلفن همراه را دلیل اصلی واردات قاچاق و اجرای طرح رجیستری را دلیل اصلی دولت برای جلوگیری از این امر دانست. بسیاری از کارشناسان حوزه تجارت، واردکنندگان رسمی و حتی رؤسای اتحادیه‌های مرتبط، اعلام نمودند که اگر تعرفه واردات تلفن همراه کاهش یابد، پرونده قاچاق هم بسته خواهد شد.

اما دولت تصمیم گرفت تا به جای کاهش تعرفه واردات تلفن همراه، طرح اجرای رجیستری موبایل را که در گذشته با شکست اجرا شده بود را عملیاتی نماید.

اکنون علاوه بر اجرای طرح رجیستری، مسئولین سعی دارند عملیاتی پیچیده‌تر را نیز به مجموعه اضافه کنند تا امکان دور زدن این طرح وجود نداشته باشد.

مسئولین تصمیم گرفته‌اند واردکنندگان تلفن همراه را ملزم به دریافت شناسه کالا نمایند تا با ارائه شماره شناسه به گوشی‌های وارداتی قانونی، مانع دور زدن اجرای این طرح شوند.

اجرای این طرح هنوز مراحل اولیه را طی می‌کند و به همین دلیل است که برخوردی هم با برندهای قاچاق در بازار صورت نگرفته است. فعلا نمی‌توان در مورد نحوه عملکرد این سامانه و اینکه آیا این طرح قابل دور زدن است یا نه، نظر داد.

بنابراین طرح ملی رجیستری گوشی‌های تلفن همراه در راستای اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و همچنین به منظور پیشگیری از ورود کالاهای قاچاق، در مرحله اجرا قرار گرفته است.

رهگیری موبایل و تبلت با اجرای طرح رجیستری

با اجرای طرح رجیستری موبایل، رهگیری تجهیزات سیمکارت خود نیز به راحتی امکان پذیر است. در واقع اجرای طرح رجیستری تلفن همراه، راه را بر سرقت موبایل و تبلت سد می‌کند.

براساس این طرح، هر تلفن همراه با یک شناسه منحصر به فرد معرفی می‌شود که در این حالت گوشی‌ها به راحتی قابل پیگیری و شناسایی هستند. همچنین با اجرای این طرح، حاکمیت می‌تواند یکسری خدماتی را که تاکنون ارائه نکرده است را ارائه نماید.

دلیل اجرای گام به گام طرح رجیستری موبایل چیست ؟

شاید برای همه سوال باشد که دلیل اجرای گام به گام طرح رجیستری موبایل چیست و چرا این طرح به صورت یکپارچه و در یک مرحله اجرا نمی‌شود. در پاسخ به این سوال باید گفت که بسیاری از فروشندگان موبایل در بازار، به ارائه گوشی‌های قاچاق می‌پردازند.

بنابراین با اجرای یکدفعه این طرح، تمامی مدل‌ها و برندهای گوشی نیز در نظر گرفته می‌شوند و با این کار فروشندگان گوشی‌های موبایل قاچاق، دچار ضرر و زیان زیادی خواهند شد.

بنابراین ستاد مبارزه با قاچاق کالا، وزارت ارتباطات و اصناف تصمیم گرفته‌اند تا این طرح به صورت گام به گام اجرا شود. همچنین با توجه به تضمین انجمن واردکنندگان موبایل و توان و اعتمادی که بین آنها وجود دارد، برای تامین بازار پس از اجرای طرح رجیستری موبایل ، هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت.

مشکلات بازار موبایل با اجرای طرح رجیستری تلفن همراه

حتی زمزمه‌های اجرای طرح رجیستری باعث نارضایتی فروشندگان موبایل شده است، چه برسد به اجرای این طرح! اما در ادامه، اجرای طرح رجیستری موبایل باعث التهاب بیشتر بازار و افزایش مشکلات شد.

اجرای این طرح هم برای فروشندگان و هم برای خریداران نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. فروشندگانی که تاکنون به ارائه گوشی‌های قاچاق پرداخته‌اند، بعد از اجرای این طرح دیگر نمی‌توانند گوشی‌های خود را بفروشند و از این بابت نگرانند که باید ضرر زیادی را متحمل شوند.

همچنین اجرای این طرح برای خریداران نیز شاید در ابتدا و در صورت نداشتن آگاهی کافی نگران کننده باشد، زیرا ممکن است خریدارانی که هیچ اطلاعی از اجرای این طرح ندارند، گوشی را خریداری نمایند که مشمول این طرح است.

اجرای این طرح در کل باعث ایجاد محدودیت برای فروشندگان موبایل می‌شود و نگرانی آنها در این زمینه بیشتر است، اما بهتر است خود را کم کم با این شرایط جدید پیش آمده وفق دهند.

دلیل عدم اعلام مدل‌های ممنوعه تلفن همراه در طرح رجیستری موبایل چیست ؟

طرح رجیستری گوشی موبایل قرار بود به صورت گام گام اجرا گردد. بعد از آغاز اجرای این طرح که 28 مهرماه بود، قرار بود تا در فاز دوم مانیتورینگ شبکه انجام شود و در ادامه مدل‌های ممنوعه موبایل در طرح رجیستری اعلام شوند.

بعد از اجرای مانیتورینگ، مدل‌های ممنوعه موبایل اعلام نشدند و تاخیری در این زمینه اتفاق افتاد. مسئولین در پاسخ به این سوال که علت تاخیر در اعلام مدل های تلفن همراه در طرح رجیستری موبایل چیست ، اعلام نمودند که قصد دارند تا بازار بتواند اندکی خود را با شرایط جدید وفق دهد و فروشندگان به فروش گوشی‌های خود بپردازند.

زیرا اگر برند و مدل‌های گوشی‌ یکباره اعلام شوند، فروشندگان متضرر خواهند شد و این کار درست نیست. مسئولین در این مورد اعلام نمودند که مدل‌های ممنوعه موبایل در طرح رجیستری اعلام می‌شوند، اما ممکن است به دلیل التهاب بازار اندکی با تاخیر همراه باشد.

آیفون ۱۰، اولین مدل ممنوعه موبایل در طرح رجیستری!

اعلام مدل‌های ممنوعه موبایل در طرح رجیستری با تاخیر همراه بود. زیرا قرار بر این بود تا پس از مانیتورینگ شبکه، مدل‌های ممنوعه موبایل در این طرح معرفی شوند. هرچند در اعلام مدل‌های ممنوعه موبایل تاخیر به وجود آمد، اما بالاخره اولین مدل ممنوعه معرفی گردید.

گوشی اپل آیفون X تاکنون در شبکه مشاهده نشده است و هیچ ثبت سفارشی نیز برای این مدل گوشی انجام نشده است. بنابراین آیفون X قاچاق است و از این پس نمی‌تواند از شبکه اپراتوری سرویس بگیرد.

تاکنون برای این گوشی هیچ ثبت سفارشی انجام نشده و IMEI آن نیز در گمرک ثبت نشده، پس منطقا کالایی قاچاق است و پس از شروع و اعمال سیاست‌ها، دیگر از شبکه سرویس نخواهد گرفت.

از بین مدل‌های ممنوعه موبایل، فعلا فقط آیفون 10 اعلام شده است و سایر مدل‌ها هنوز مشخص نشده‌اند. براساس اطلاعات موجود مسئولین برای اعلام لیست مدل‌های ممنوعه تلفن همراه، منتظر نظر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هستند.

محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصمیم گرفته‌ است که فعلا سایر مدل‌های ممنوعه تلفن همراه اعلام نگردد.

به نظر می‌رسد که محمد جواد آذری جهرمی، فعلا در مورد اعلام سایر مدل‌های ممنوعه موبایل در طرح رجیستری تلفن همراه، خاطر جمع نیست و در ادامه این لیست اعلام خواهد شد. وزیر ارتباطات در این زمینه نگرانی‌ها و ملاحظاتی دارند که طبیعی است.

دلایل افزایش قیمت تلفن همراه در طرح رجیستری موبایل چیست ؟

به نظر می‌رسید که با اجرای طرح رجیستری موبایل، قیمت‌ها کاهش یابد و خریداران موبایل برای خرید روانه بازار شوند. اما علاوه بر اینکه قیمت‌ها کاهش پیدا نکرد، بلکه 20 درصد هم افزایش پیدا کردند.

در ابتدا اعلام شد که اجرای طرح رجیستری موبایل، هیچ هزینه‌ای در بر ندارد و خریداران لازم نیست هیچ پول اضافی بابت خرید موبایل پرداخت کنند، اما براساس اطلاعات موجود هزینه موبایل 20 درصد افزایش پیدا کرده است.

دلیل این امر واردات گوشی به صورت قانونی است. واردات قانونی برای واردکنندگان هزینه بر است و باید در گمرک هزینه‌ای پرداخت کنند و این می‌تواند یکی از دلایل افزایش قیمت‌ها همزمان با اجرای طرح رجیستری موبایل باشد.

البته براساس اطلاعات موجود همزمانی اجرای طرح رجیستری موبایل با تغییر نرخ ارز ابهاماتی را ایجاد کرده بود. به گفته مسئولین دلیل این افزایش قیمت، تغییرات نرخ ارز بود و با اجرای این طرح نیز هیچ ارتباطی نداشت.

اما در این شرایط که هنوز طرح رجیستری به صورت کامل عملیاتی نشده است و فروشندگان فقط در حال فروش گوشی‌های قبلی خود هستند، افزایش قیمت منطقی نیست و بهترین کار این است که گوشی‌ها با قیمت کمتری فروخته شوند تا فروشندگان کمتر متضرر شوند.

مراحل لازم برای استعلام موبایل در طرح رجیستری تلفن همراه

بعد از اجرای طرح رجیستری تلفن همراه، کسانی که قصد خرید تلفن همراه را داشته باشند، باید اول به استعلام آن بپردازند. در ابتدا مشتری باید کدIMEI  پشت گوشی را مشاهده کند. لازم به ذکر است که برخی تجهیزات تلفن همراه فاقد این برچسپ هستند، اما به همراه کد دستوری، کد IMEI نیز ارسال می‌گردد.

لازم است که کد IMEI با کد ثبت ‌شده روی جعبه یکسان باشد زیرا شبکه بر اساس کد دستوری که اعلام می‌گردد، تجهیز را تشخیص و پیامک مورد نظر را ارسال می‌کند.

برای استعلام لازم است تا کد IMEI گوشی به سامانه پیامکی با شماره ۷۷۷۷ ارسال گردد. به این روش می‌توان از اصالت کالا و اینکه کالا در شبکه ثبت شده است یا خیر، اطمینان حاصل کرد.

اگر بعد از استعلام گوشی، پیام، کالا در شبکه ثبت نشده است، دریافت شد، باید از خرید این گوشی خودداری شود. در صورتی که این پیام دریافت شود و باز هم مشتری اقدام به خرید نماید، فقط برای مدت یک ماه می‌تواند از آن استفاده کند.

علت در نظر گرفتن فرصت یکماهه در طرح رجیستری موبایل چیست ؟

در صورتی که گوشی خریداری شده توسط یک مشتری مشمول طرح رجیستری باشد، فرصتی یکماهه برای استفاده از آن در نظر گرفته می‌شود. اما منظور از این فرصت یکماهه در طرح رجیستری موبایل چیست ؟

دلیل در نظر گرفتن این فرصت یکماهه در طرح رجیستری گوشی تلفن ، این است که اگر مسافری وارد کشور شد بتواند در این فرصت یک ماه، از گوشی خود استفاده کند.

از دلایل دیگر در نظر گرفتن این مهلت یک ماهه این است که، دارندگان این گوشی‌ها برای فعال‌سازی تلفن خود مشکلی نداشته باشند و قاچاقچیان نیز نتوانند از این فرصت استفاده کنند.

مزیت اجرای طرح رجیستری موبایل چیست ؟

تمامی کالاهای دارای سیم‌کارت در کشورهای توسعه‌ یافته، از مبدا تا مقصد، یعنی از گمرک تا مصرف‌کننده نهایی، رجیستر شده و تمامی افراد می‌توانند به راحتی آنها را ردیابی کنند. به گفته مسئولین اجرای این طرح، بیشتر به نفع مردم است.

• در ابتدا باید گفت که اگر از این پس گوشی موبایلی دزدیده شود، دیگر توجیه اقتصادی نخواهد داشت و می‌توان تمام گوشی‌های تلفن همراه را به صورت آنلاین رهگیری نمود. این مورد در واقع یکی از مزیت‌های اصلی اجرای این طرح است.
• اجرای این طرح فقط به نفع مردم نیست و حاکمیت را نیز شامل می‌شود و باعث می‌گردد تا پیگیری جرایم قضایی نیز راحت‌تر باشد.
• مزیت بعدی جلوگیری از ورود گوشی‌های تلفن همراه قاچاق به کشور است. در صورتی که کالایی به صورت قاچاق به کشور وارد شود، دولت نمی‌تواند از درآمدهای گمرکی و مالیاتی نفع نبرد و این مسئله به نفع حاکمیت نیست.
• اجرای این طرح راه را برای افزایش بودجه عمومی کشور نیز باز می‌کند، زیرا در این شرایط دولت خواهد توانست تا کسری بودجه خود را تامین کند و این حالت نیز در واقع به نفع مردم خواهد بود.
• با اجرای طرح رجیستری تلفن همراه، از ورود کالاهای قاچاق به اسم برندهای معتبر نیز به کشور جلوگیری می‌شود. پس در این حالت مردم با اطمینان خاطر بیشتری خرید می‌کنند و دیگر دغدغه‌ای بابت کیفیت، اصالت و خدمات پس از فروش نخواهند داشت.

.

تهیه و گردآوری: تکراتو