منظومه به‌تازگی کشف شده، تراپیست-1 که از آن به عنوان منظومه‌ای با سیارات شبیه زمین نام برده می‌شود، می‌تواند شرایط لازم برای سکونت پذیری و همچنین جریان یافتن آب مایع را داشته باشد. اما به نظر می‌رسد، هرچقدر تحقیقات این منظومه بیشتر به جلو رانده می‌شود، امیدواری‌ها نسبت به این منظومه کمتر می‌شود. براساس مطالعه ای جدید، سیارات منظومه تراپیست-1 مداوما در معرض توفان های خورشیدی عظیم قرار دارند.
در مورد منظومه تراپیست-1 باید بگوییم، این منظومه داری هفت سیاره فراخورشید به‌اندازه زمین است که به دور ستاره‌ای که تنها 40 سال نوری با ما فاصله دارد، گردش می‌کنند. سه مورد از این سیارات شبیه زمین، در ناحیه گلدیلاک (کمربند حیات) قرار دارند؛ این آن‌ها را تبدیل سیارات فراخورشیدی قابل سکونتی کرده است.
این هفت‌سیاره فراخورشیدی به دور ستاره میزبان خود که ستاره‌ای کوتوله و فوق سرد است و هم ازلحاظ اندازه و هم نور کوچک‌تر از خورشید ما است، در مداری نزدیک‌تر از عطارد (به خورشید) گردش می‌کنند.
اکنون دانشمندان می‌گویند، منظومه تراپیست شرایط ناپایداری دارد و حتی سه سیاره شبه زمین آن‌هم جهنم‌های مغناطیسی و درنتیجه سیاراتی غیرقابل‌سکونت محسوب می‌شوند.
تیمی از محققان رصدخانه کونکوی مجارستان به رهبری ستاره‌شناس کریستین ویدا در حال آنالیز الگوهای درخشندگی داده‌های فتومتریک خام منظومه تراپیست-1 هستند که در طول مأموریت K2 تلسکوپ فضایی کپلر ناسا گردآوری‌شده است.
این محققان در طول دوره‌ای 80 روز، 42 مورد توفان خورشیدی پرانرژی تراپیست را مورد آنالیز قرار داده‌اند. دراین‌بین پنج توفان خورشیدی با فوران‌های چند اوجی وجود داشتند، بدین معنی که این توفان‌ها در هر انفجار چندین فوران انرژی دارند. قوی‌ترین این فوران‌ها، توفان خورشیدی به بزرگی رویداد کارینگتون بود.
در توفان خورشیدی 1859 یا رویداد کارینگتون، با خروج جرم از تاج خورشیدی و برخورد فوران‌های خورشیدی به لایه مگنتوسفر زمین، یکی از بزرگ‌ترین طوفان‌های ژئومغناطیس تاریخ به ثبت رسید.
ستاره شناسان ریچارد سی کارینگتون و ریچارد هاجسون قادر به مشاهده نور سفید در لایه فتوسفر(قسمت درخشان و قابل‌مشاهده) خورشید و ثبت این رویداد شدند. کیهان شناسان می‌گویند، در صورت وقوع توفان خورشیدی به بزرگی رویداد کارینگتون، تمامی سیستم‌های ارتباطات جهانی مختل می‌شود.
در زمان رویداد کارینگتون، شعله‌های خورشیدی امواج الکتریکی به خطوط تلگراف برخورد کردند و تمامی سیستم ارتباطی آن زمان را با اختلال روبه‌رو کردند. در همین حال در اثر این توفان خورشیدی شفق‌های قطبی به‌قدری روشن شدند که کارگران معدن‌های طلای کوه‌های راکی به تصور اینکه آفتاب طلوع کرده، از خواب بیدار شده‌اند.
حال اگر حیات زمینی قادر به مقاومت در برابر توفان خورشیدی به بزرگی رویداد کارینگتون است، چرا موجودات فرضی سه سیاره شبیه زمین تراپیست نتوانند؟
مورد نخست که باید در نظر گرفت این است که متوسط وقفه‌های این توفان‌های خورشیدی فقط 28 ساعت بوده است، بنابراین در این صورت، سیارات این منظومه با بمباران خورشیدی قدرتمند و پیوسته‌ای مواجه بوده‌اند. محققان حتی می‌گویند، توفان‌های خورشیدی ستاره تراپیست صدها و یا شاید هزاران بار قوی‌تر از توفان‌های زمین هستند.
مطالعه‌ای که سال گذشته انجام‌شده نشان می‌دهد، ثبات اتمسفر یک سیاره پس از برخورد یکی از توفان‌های خورشیدی، نیازمند 30 هزار سال است. به‌این‌ترتیب، در عرض 28 ساعت، اتمسفر این سیارات فراخورشیدی چندان تغییر نخواهند کرد. مورد مهم‌تر اینکه، سیارات مدار تراپیست، به ستاره مادر خود نزدیک‌تر از خورشید ما هستند.
این بدان معناست که این بمباران‌های بی‌وقفه احتمالا هر اتمسفری را از بین می‌برند و امکان تشکیل حتی ابتدایی‌ترین نوع حیات را از میان بر می‌دارند
محققان در مطالعه خود نوشته‌اند:”توفان‌های خورشیدی بی‌وقفه تراپیست-1 احتمالا به ضرر شکل‌گیری حیات در این سیارات فراخورشیدی است، چراکه اتمسفر این سیارات فراخورشیدی مداوما تغییر می‌کند و نمی‌تواند به حالتی ثابت برسد.”
موضوع دیگر اینکه، میدان مغناطیسی قوی زمین همچون یک سپر از سیاره در برابر توفان‌های خورشیدی محافظت می‌کنند، اما بعید است، سیارات تراپیست چنین سپری داشته باشند.
این مطالعه نشان می‌دهد، سیارات منظومه تراپیست به مگنتوسفرهایی (منطقه مغناطیسی پیرامون اجرام کیهانی) به میزان ده‌ها و صدها گاوس نیاز دارند، این در حالی است که مگنتوسفر زمین تنها در حدود 0.5 گاوس است. بنابراین، سیارات تراپیست چگونه قادر به ایجاد مگنتوسفری قدرتمندی برای حفاظت از اتمسفر خود خواهند بود؟
ماه گذشته بود که خبر نا امیدکننده مشابهی در مورد سیاره فراخورشیدی پروکسیما بی، نزدیک‌ترین سیاره فراخورشیدی به زمین منتشر شد، محققان اعلام کردند، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، ممکن است، این سیاره فراخورشیدی که به دور ستاره پروکسیما قنطورس می‌چرخد، به دلیل تابش تشعشات شدید ستاره میزبان خود، اتمسفرش را کاملا از دست باشد.
سیاره پروکسیما بی تنها 4 سال نوری با زمین فاصله دارد و به دور مدار پروکسیما قنطورس می‌چرخد، پروکسیما قنطورس، ستاره کوتوله کم نوری است که مشاهده آن بدون تلسکوپ‌های قدرتمند غیرممکن است. پروکسیما بی فقط کمی بزرگ‌تر از زمین و دارای یک سال کوتاه شگفت‌انگیز است و هر 11.2 روز یک‌بار به دور ستاره‌اش می‌چرخد.
همچنین ستاره کوتوله میزبان پروکسیما بی، شعله‌های خورشیدی بسیار بیشتری نسبت به چیزی که ما بر روی زمین مشاهده می‌کنیم، پرتاب کرده و سیاره پروکسیما بی را با اشعه ایکس بمباران می‌کند.
محققان پیش‌بینی می‌کنند، انفجار تشعشات کیهانی در خلال 1 تا 3 میلیارد سال، هرگونه اتمسفر شبه زمینی را نابود کند، با توجه به این اینکه سیارات ستاره تراپیست-1 فاصله نزدیکی نسبت به ستاره میزبان خود دارند، احتمالا بیش از زمین در معرض انفجار شدید پرتوهای ستاره مادر خود قرار گرفته باشند.
شاید تنها نکته امیدوار کننده این باشد که مطالعه فوق هنوز در انتظار کارشناسی و انتشار در نشریه‌های علمی است، بنابراین امکان تغییر نتایج مطالعه وجود دارد.
یافته‌های این محققان هم‌اکنون در حال کارشناسی پیش از انتشار در نشریه “Astrophysical” است.
.
منبع: sciencealert
