هفته گذشته بود که دینا تایرون روراباکر نماینده جمهوری‌خواه در طول جلسه کمیته علوم، فضا و تکنولوژی کنگره ایالات‌متحده آمریکا از دانشمندان ناسا پرسید، آیا ممکن است که تمدنی هزاران سال قبل در مریخ وجود داشته باشد؟ این سؤال جالب در روزهای گذشته بحث‌هایی زیاد (عمدتا تمسخرآمیز) را برانگیخت.
روراباکر شخصیت جالبی است که دیدگاه‌های جالبش کاملا با دولت جدید سازگار است. کارشناسان سیاسی به او لقب “نماینده موردعلاقه پوتین” داده‌اند، او هم همانند دونالد ترامپ، تغییرات آب و هوایی را دروغین می‌داند. روراباکر در سال 2014 در نامه‌ای به پرزیدنت اوباما نوشت: “آقای رئیس‌جمهور، هردوی ما می‌دانیم که من نظریه گرمایش جهانی را یک “دروغ” می‌دانم و بله من یک‌بار هم از عبارت” نفخ شکم دایناسور “برای آلرژی گرایی از تغییرات آب و هوایی استفاده کرده‌ام. ”
در مورد عبارت نفخ شکم دایناسورها باید بگوییم، روراباکر این عبارت را برای تمسخر مورداستفاده قرار داده است. اما در واقع برخی مطالعات نشان می‌دهد که نفخ شکم دایناسورها قادر به تولید متان کافی برای گرم کردن جو کره زمین در طول دوران مزوزوئیک بوده است. همچون برخی ساروپودها که حدود 150 میلیون سال قبل در کره زمین زندگی می‌کردند. این دایناسورهای گیاهخوار غول‌آسا همچون گاو، دارای دستگاه گوارشی بودند که از میکروب‌های سازنده متان کمک می‌گرفتند. همان‌طور که می‌دانید، نشخوارکنندگانی با چهار معده، مانند گاو، گازهای گلخانه‌ای بسیار مضری تولید می‌کنند.
بنابراین پس از سؤال روراباکر که به نظر می‌رسد، از برخی تئوری‌های توطئه الهام گرفته، جالب بود که یک دانشمند آب و هوایی، گاوین اشمیت (مدیر انستیتوی گودارد برای مطالعات فضایی ناسا) به یکی از مدافعان او تبدیل شود. گاوین در توییتر شخصی خود نوشت: “به نظر من، اختر زیست شناسان ناسا بسیار به این سؤال (و سؤالات مشابه) علاقه‌مندند. البته نمی‌دانم، چرا پرسیدن چنین سؤالی خارج از قاعده تلقی می‌شود.”
برخی دانشمندان این احتمال که موجودات فضایی پیشرفته‌ای ممکن است، پیش از انسان در منظومه شمسی وجود داشته‌اند را در نظر گرفته‌اند. به عنوان مثال، سال گذشته، جیمز تری رایت، اخترشناسی از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا مقاله‌ای منتشر کرد که فرضیه‌هایی در مورد وجود چنین تمدن‌های پیشرفته‌ای را بررسی کرده بود. حتی برخی اخترشناسان پیشنهاد کرده‌اند که به دنبال چراغ‌هایی در کمربند کوییپر باشیم که می‌توانند نشانه وجود تکنولوژی تمدن‌های فضایی پیشرفته باشند.
یک بحران بزرگ در منظومه شمسی؟
رایت در مقاله خود، امکان وجود تمدن‌های پیشرفته در زمین، زهره، مریخ و قمرهای یخی منظومه شمسی و دیگر مکان‌ها را رد نمی‌کند. او سپس احتمال وجود هرگونه بقایای این تمدن‌ها (در زهره، مریخ و زمین و مکان‌هایی دیگر) را بررسی می‌کند. رایت همچنین این مورد را هم بررسی می‌کند که چرا چنین تمدن‌هایی امروز نمی‌توانند وجود داشته باشند.
رایت می‌گوید: “واضح‌ترین توضیح می‌تواند یک رویداد، رویدادی طبیعی همچون برخورد یک سیارک و یا رویدادهای مصنوعی همچون یک فاجعه آب و هوایی باشد. در مورد موجودات فضایی که در منظومه شمسی زندگی می‌کردند، چنین رویدادی اگر به همراه چندین رویداد دیگر (همچون برخورد ستاره‌های دنباله‌دار و یا جنگ‌های بین سیاره‌ای) ممکن است، به نابودی این تمدن‌ها انجامیده باشد. همچنین یک ابرنواختر (انفجار ستاره‌ای) و یا انفجار غیرمنتظره پرتوگاما در نزدیکی (این تمدن‌ها) ممکن است، منجر به یک بحران بزرگ در منظومه شمسی شده باشد.”
واضح است که این مطالعه بدون هیچ شواهد قطعی انجام‌گرفته و در آن تنها برخی فرضیه‌ها بررسی‌شده‌اند. همچنین دانشمندان هیچ راهی به جز نقشه‌برداری رادار برای اکتشاف سطح سیاره زهره در اختیار ندارند و ما به‌طور گسترده‌ای سیاره خود را کاوش کرده‌ایم و چندین سطح‌نورد را به مریخ فرستاده‌ایم. اما باوجود همه این‌ها، هنوز هیچ شواهد مبنی بر وجود تمدن‌های پیشرفته در هیچ نقطه‌ای از منظومه شمسی و یا زمین (در هزاران سال قبل) در اختیار نداریم.
اما ازلحاظ علمی، این سؤال کاملا منطقی است که کسی بپرسد، آیا ممکن است، اشکالی از حیات پیش از این در منظومه شمسی وجود داشته‌اند و یا حتی امروز وجود دارند؟ مشخصا این‌یکی از مهم‌ترین اهداف کاوش‌های ناسا محسوب می‌شود. اما زمانی که یک نماینده کنگره در مورد وجود تمدن مریخی در هزاران سال پیش می‌پرسد و پاسخ این سؤال را به برخی افراد (دانشمندان ناسا) ارجاع می‌دهد، نداشتن پاسخی موشکافانه توجیه‌ناپذیر است!
.
منبع: arstechnica
