انفجارهای رادیویی سریع ناشی از یک انفجار مرموز کهکشانی که سال گذشته در اعماق فضا مشاهده شد توسط هوش مصنوعی مورد شناسایی قرار گرفته است. نتایج حاصل بسیار هیجان‌انگیزتر از چیزی است که تصور می‌کردیم.
در 26 آگوست 2017، ستاره‌شناسان در پروژه 100 میلیون دلاریِ “گوش دادن پیشگامانه” تلاش‌هایی برای برقراری ارتباط با یک خیات هوشمند فرازمینی بودند. آنها 21 پالس‌های نوری تکرار شونده‌ای را ردیابی کردند که به انفجارهای رادیویی سریع (FRB) موسوم شدند و از FRB 121102 منتشر می‌شدند. این پالس‌های حدودا 1 ساعت جریان داشتند.
برخی دانشمندان گمان می‌کنند که پالس‌های FRB در نتیجه چرخش سریع یک ستاره نوترونی بوجود آمده‌اند. اما تاکنون نتوانسته‌اند منبع تولید این پالس‌ها را پیدا کنند. و این دقیقا همان چیزی است که پروژه گوش‌دادن پیشگامانه به دنبال آن است. به عبارت بهتر این احتمال وجود دارد که این پالس‌ها را یک هوش فرازمینی تولید کرده باشد. اما چگونه؟ برخی گمان می‌کنند که این هوش مصنوعی احتمالی می‌تواند با منفجر کردن فضاپیماهایش که در سرعت‌های فوق‌العاده بالا در دل کائنات حرکت می‌کند، چنین سیگنال‌هایی را تولید کند.
جا دارد تا به یک پروژه مشابه دیگر نیز اشاره کنیم. پروژه “نمای ستاره‌ای پیشگامانه” که در برگیرنده سامانه نوری برمبنای لیزر است، بنابر برنامه‌ریزی‌ها تا 30 سال آینده برای پرتاب کاوشگرهای کوچک به سوی منظومه‌های ستاره‌ای بیگانه هدف‌گذاری شده است.
کهکشان کوتوله FRB 121102 سه میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد و مشخضا برای ستاره‌شناسان بسیار جذاب است. این تنها منبع تکرارشونده پالس‌های FRB است که تاکنون شناخته شده است. در این مطالعه جدید اعضای تیم تحقیقاتی پروژه که از مرکز مطالعه SETI (جستجوی فرازمینیان هوشمند) در دانشگاه کالیفرنیا هستند، برای تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به آگوست 2017 از تکنیک‌های یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند. این داده‌های توسط تلسکوپ گرین بانک (GBT) در ویرجینیای غربی به دست آمده و در ابتدا توسط روش‌های قدیمی مورد آنالیز قرار گرفته بود.
بیشتر بخوانید : ماهواره تس (TESS) ؛ شکارچی سیارات فراخورشیدی جستجوی خود را آغاز کرد
گری ژانگ (Gerry Zhang) که رهبری محققان دانشگاه کالیفرنیا را برعهده دارد، به کمک این تیم تلاش می‌کند تا الگوریتمی را به نام “شبکه عصبی کانولوشن” را برای ردیابی پالس‌های FRB در میان 400 ترابایت داده مختلف مورد استفاده قرار دهد. محققان این پروژه می‌گویند که کمپانی‌های فناوری اطلاعات از یک استراتژی مشابه به همین برای بهینه‌سازی نتایج جستجوی اینترنتی استفاده می‌کنند.
ژانگ و همکرانش مجموعا 72 سیگنال رادیویی را از همین منبع مشخص ردیابی کرده‌اند. با این تحقیق آنها مجموع پالس‌های FRB شناسایی شده از این کهکشان کوتوله به عدد 93 می‌رسد. پیت وردن (Pete Worden) مدیر اجرایی پروژه ابتکارات پیشگامانه (که پروژه مادر این تحقیقات محسوب و خود شامل سه زیرپروژه “نمای ستاره‌ای”، “پیام” و “نگاه” پیشگامانه می‌شود) در بیانیه‌ای نوشت :
همه این اکتشافات در نتیجه مشاهدات جدید نیستند. در این مورد یک تفکر اصلی و هوشمند برای مجموعه داده‌های موجود به کار گرفته شده است. این پروژه دانش ما را در مورد یکی از ترسناک‌ترین رموز ستاره‌شناسی بالاتر می‌برد.
البته که این رموز همچنان سر به مهر باقی ماند‌ه‌اند و ما هنوز نمی‌دانیم که انفجارهای رادیویی سریع (FRB) چه ماهیتی دارند. اما رویکرد هوش مصنوعی‌ای که در این مطالعه جدید به کار گرفته شده است، می‌تواند سرانجام به طیف گسترده‌ای از پیشرفت‌ها بیانجامد. ژانگ در ادامه می‌گوید :
این مطالعه تنها آغاز راه استفاده از هوش مصنوعی برای پیدا کردن ترانزیت‌های رادیویی است. امیدواریم که این موفقیت ما انگیزه‌ای باشد برای سایر تلاش‌های جدی که در زمینه به کار گیری از یادگیری ماشینی در ستاره‌شناسی رادیویی انجام می‌شوند.
بیشتر بخوانید :
- کاوشگر دان (Dawn) ناسا ؛ هیوستون! ماموریت به پایان رسید
- آسانسور فضایی ؛ دانشگاه ژاپنی ایده خود را آزمایش می‌کند
- چگونگی انفجار شهاب ها در جو زمین سرانجام توضیح داده شد!
منبع : Space
