الویس پرسلی ؛ مروری بر زندگینامه و فعالیت هنری سلطان راک اند رول

الویس پرسلی موسیقیدان و هنرپیشه مشهور آمریکایی با لقب سلطان (The King) است که در این نوشته به بهانه سالروز تولد ، به مروری بر زندگینامه و فعالیت هنری و تاریخچه سبک راک اند رول خواهیم پرداخت.

سلیقه موسیقایی عامه مردم در چند سال گذشته به طرح فاحشی تنزل یافته و بسیاری از شنوندگان غیر حرفه‌ای موسیقی، به دلایل مختلف به موسیقی‌هایی بی محتوا و یا کم محتوا روی آورده ‌اند. تهیه کنندگان موسیقی نیز با هدایت این جریان، با عرضه خوانندگانی تصنعی با مضامین تکراری و عامه پسند، پکیج‌هایی به ظاهر زیبا را تولید کرده و با بهره گیری از تکنولوژی و کامپیوتر، بدون استفاده از حتی یک ساز واقعی و دستکاری بیش از حد صدای به اصطلاح خواننده (اتو تیون یا Auto Tune که توانایی تبدیل اصوات گوشخراش به نوایی لالایی گونه دارد و به وفور در آثار موسیقی چند سال گذشته پاپ به کار می رود)، صداهایی را به گوش شنوندگان می رسانند.

هرچند در ابتدا این مساله بر روی سبک‌هایی بسیار سطحی و عامه پسند مانند پاپ و آر اند بی وجود داشت، اما در چند سال گذشته این رویه به سبک‌های جدی‌تر مانند راک و حتی متال نیز رسوخ کرده است. به همین دلیل طی چندین نوشته مروری خواهیم داشت بر اساطیر و بنیان گذاران سبک های موسیقی تا شنوندگان کمی از موسیقی‌های موجود در بازار فاصله گرفته تا اندکی توانایی‌های موسیقایی خود را بهبود بخشند. در این نوشته مروری خواهیم داشت بر تاریخچه سبک راک اند رول و زندگینامه الویس پرسلی ؛ سلطان بلا منازع آن.

• بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های 2019 

تاریخچه سبک راک اند رول

راک اند رول (Rock and Roll) را می توان پایه اصلی سبک‌های مختلف راک و متال (Metal) فعلی و آلترنیتو و گرانج (که با تبلیغات سو رسانه‌ها در بین مجذوبان به گونه‌ای از انحطاط بشریت تبدیل شده است) دانست. این سبک که در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی به اوج رسید، یکی از  مجموعه‌های موسیقی پاپ بوده که با تلفیق ژانرهایی مانند جز بلوز (Jazz Blues) و رایم اند بلوز (R’N’B) با کانتری (Country) در کنار هیجان و شور بصری و ریتم تند و جوان پسند، وارد فرهنگ عامه گردید.

نمونه هایی ابتدایی از این سبک از دهه ۱۹۲۰ میلادی به وجود آمد، اما بدون شک الویس پرسلی نقطه عطف تاریخچه راک اند رول بود که با ارائه موسیقی خاص خود توجه جهانیان را به خود جلب نمود. گروه‌های موفق و مطرح دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی مانند رولینگ استونز (Rolling Stones) و بیتلز (Beatles) و د دورز (The Doors) نیز از تکمیل کنندگان این سبک بودند که به موفقیت بسیاری در بین مردم و منتقدان دست یافته و به ایجاد گروه‌هایی مانند متالیکا (Metallica) در سبک هوی متال، نیروانا (Nirvana) در سبک گرانج و ریدیوهد (Radiohead) و بسیاری دیگر در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی منتهی شدند.

از هنرمندان ایرانی پیرو و تکمیل کننده این سبک می توان از نام‌هایی مانند فرهاد مهراد و فریدون فروغی در دوران گذشته و اندکی رضا یزدانی در حال حاضر یاد کرد. از دیگر اساطیر سبک راک اند رول می‌توان به اسامی زیر نیز اشاره نمود:

• چاک بری (Chuck Berry)
• بادی هالی (Buddy Holly)
• بیل هیلی (Bill Haley)
• جانی کش (Johnny Cash)
• باب دیلن (Bob Dylan)
• دیوید بووی (David Bowie)

الویس پرسلی (Elvis Presley)

الویس آرون پرسلی (Elvis Aron Presley) که با نام پریسلی نیز شناخته می‌شود، یکی از بزرگترین هنرمندان تاریخ موسیقی است. او که با لقب سلطان راک اند رول (The King of Rock’n’Roll) نیز شناخته می‌شود، در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ ایالات متحده با عرضه آلبوم‌های موسیقی متعدد و بازی در فیلم‌های سینمایی به موفقیت بسیاری دست پیدا کرد.

هرچند وی عمر بسیاری کوتاهی داشت، اما مرگ وی در سال ۱۹۷۷ و در سن ۴۲ سالگی محبوبیت او را چند برابر کرد. او در تاریخ موسیقی جهان جاودانه شد و نام اویس در کنار چهره و تیپ منحصر به فرد، به یکی از نمادهای اصلی قرن بیستم میلادی تبدیل گردید.

زندگینامه

الویس آرون پرسلی یا به گویشی الویس پریسلی در روز ۸ ژانویه سال ۱۹۳۵ میلادی در شهر توپلو (Topelo) ایالت می سی سی پی (Mississippi) در جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد.

در دوران کودکی به عنوان یک دانش آموز متوسط شناخته می‌شد، اما حضور در مسابقات و برنامه‌های موسیقی محلی، مسیر زندگی او را به سمت دیگری سوق داد. او در سن ۱۳ سالگی آموختن گیتار را آغاز کرد. در سال  ۱۹۴۸ خانواده الویس به شهر ممفیس (Memphis) ایالت تنسی نقل مکان کردند و الویس دوران نوجوانی خود را در این شهر سپری کرد.

آغاز فعالیت

در اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی او به صورت جدی‌تری به آموزش گیتار پرداخت. ظاهر و پوشش متفاوت و آرایش خاص مو و ریش او را به چهره‌ای متمایز بین دوستان و جامعه سبک بلوز (Blues) ممفیس تبدیل نمود.

اولین فعالیت رسمی او در سال ۱۹۵۳ آغاز گردید. هنگامی که الویس برای ضبط ترانه‌های My Happiness و That’s When Your Heartaches Begin به استودیوی Sun Records مراجعه کرد، مورد توجه سم فیلیپس (Sam Philips) رییس این کمپانی قرار گرفت.

سال ۱۹۵۴ نیز دو ترانه دیگر به نام‌های I’ll Never Stand In Your Way و It Wouldn’t Be The Same Without You را ضبط کرد، اما باز هم موفقیت چندانی به دست نیاورد. در همین سال، در یک مسابقه استعدادیابی محلی شرکت کرد ولی موفق به حضور و کسب نظر داوران به دلیل عدم توانایی در همراهی و تشخیص هارمونی به دلیل آموزش غیر کلاسیک و گوشی موسیقی نگردید. به همین دلیل برای امرار معاش مجبور به کار در یک شرکت به عنوان راننده کامیون شد. دومین ناکامی او زمانی رقم خود که به دلیل آنچه ناتوانی در اجرا می‌خواندند، موفق به حضور به عنوان خواننده در یک گروه محلی موسیقی نگردید.

در همین هنگام، سم فیلیپس که به دنبال خواننده‌ای سفید پوست با تم صدای سیاه پوستان و توانایی در اجرای سبک های بلوز و آر اند بی بود، به یاد الویس افتاد و در همان ماه با همکاری اسکاتی مور (Scotty Moore) نوازنده گیتار و بیل بلک (Bill Black) نوازنده کنتراباس گروه موسیقی را تشکیل داد.

آغاز موفقیت

اولین ترانه رسمی گروه جدید الویس، بازخوانی ترانه That’s Alright موزیسین سیاه پوست آمریکایی آرتور کراداپ (Arthur Crudup) بود که توسط دی جی مشهور سبک راک اند رول ممفیس، Dewey Phillips از رادیو پخش و مورد توجه بسیاری از شنوندگان قرار گرفت. همین مساله موجب شد که گروه ترانه دیگری با نام Blue Moon of Kentucky اثر بیل مونرو (Bill Monroe) را ضبط نماید.

اولین اجرای زنده

اولین اجرای زنده الویس پرسلی به همراه گروه خود در پی موفقیت ۲ تک آهنگ اول، در روز ۱۷ ژوئن سال ۱۹۵۴ و در کلوب Bon Air ممفیس بود.

حرکات و ظاهر جذاب او هنگام اجرا و نواختن، انرژی و هیجان بسیاری را در مخاطبان به خصوص دختران جوان حاضر در کلوب ایجاد می‍کرد و این سرآغاز موفقیت در زندگینامه الویس پرسلی بود. در سال ۱۹۵۶ او که به یک چهره شناخته شده و ستاره موسیقی در منطقه تبدیل شده بود، مورد توجه کلنل تام پارکر قرار گرفت. پارکر که پیش از این سابقه فعالیت با ستارگان و استعدادهایی مانند جین آستین (Gene Austin) و بینگ کرازبی (Bing Crosby) داشت به عنوان مدیر برنامه الویس آغاز به کار کرد.

اولین آلبوم

اولین آلبوم رسمی الویس پرسلی در ماه مارس سال ۱۹۵۶ میلادی و با نام Elvis Presley منتشر شد. این آلبوم که در استودیوی RCA شهر نشویل (Nashville) ضبط شده بود، شامل ۶ ترانه جدید به علاوه آثار قبلی الویس در استودیوی Sun می گردید.

اولین آلبوم الویس پرسلی به موفقیت بسیاری دست پافت و موفق به کسب رتبه ۱ در جدول پرفروش ترین ترانه‌های ایالات متحده آمریکا و انگلستان شده و او را به یک چهره جهانی تبدیل کرد.

اولین حضور در سینما

محبوبیت و چهره جذاب الویس موجب شد که تهیه کنندگان سینما نیز به فکر استفاده از او در صنعت سینما بیفتند. اولین فیلم سینمایی او Love Me Tender ساخته رابرت وب (Robert D. Webb) محصول شرکت فاکس قرن بیستم بود که بر اساس داستانی از مائوریس گراتی (Maurice Geraghty) در سال ۱۹۵۶ میلادی ساخته شد بود.

در فیلم Love Me Tender که یک اثر در ژانر وسترن موزیکال بود، الویس به همراه ریچارد ایگان (Richard Egan) و دبرا پگت (Debra Paget) به ایفای نقش پرداخت. این فیلم به فروش قابل قبولی دست یافته و منتقدان نیز نظری نسبتا مثبت به آن داشتند.

ازدواج و زندگی شخصی

الویس در سال ۱۹۵۸ میلادی به خدمت اجباری سربازی ایالات متحده فراخوانده شد. در همین سال مادر وی نیز به دلیل بیماری هپاتیت درگذشت. به دلیل روابط بسیاری عمیق، مرگ مادر تاثیر بسیاری بر روی وی گذاشت.

پس از پایان دوره آموزشی الویس برای گذراندن دوران سربازی اجباری به شهر فریدبرگ (Friedberg) کشور آلمان رفت. در همین شهر با دختری به نام پریسیلا بیولی (Prescilla Beaulieu) آشنا شد.

در سال ۱۹۶۷ میلادی و پس از چندین سال الویس با پریسیلا ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دختری به نام لیزا ماری پرسلی (Lisa Marie) بود که بعدها با خواننده مشهور پاپ، مایکل جکسون (Michael Jackson) و نیکلاس کیج (Nicholas Cage) و مایکل لاکوود (Michael Lockwood) ازدواج کرد و هر سه به زندگی در خانه شهر ممفیس الویس که با نام گریس لند (Graceland) مشهور شد، به زندگی پرداختند.

اما این زندگی مشترک به دلایل مختلفی از جمله روابط الویس با دیگر زنان، اعتیاد به داروهای مختلف و مشکلات شخصی دوام چندانی نداشت و این زوج در سال ۱۹۷۲ میلادی به زندگی مشترک خود خاتمه دادند.

مرگ

الویس پرسلی در روز ۱۶ آگوست سال ۱۹۷۷ میلادی (مصادف با ۲۵ مرداد ماه سال ۱۳۵۶ شمسی) در خانه خود، گریس لند به دلیل ایست قلبی درگذشت. البته شک و تردیدهایی در خصوص مرگ الویس وجود داشت و بعدا دلایلی مانند تداخل دارویی و مصرف بیش از حد داروهای مسکن دلیل اصلی مرگ وی بوده است.

مرگ الویس پرسلی در حالیکه تنها ۴۲ سال سن داشت موجب اندوه بسیاری از هواداران وی بسیاری از هنرمندان و سیاستمداران مطرح زمان گردید. از جمله این شخصیت‌ها می‌توان به جیمی کارتر (Jimmy Carter) رئیس جمهور وقت ایالات متحده اشاره کرد که طی مصاحبه‌ای او را یکی از دلایل بهبود چهره فرهنگ عامه مردم این کشور خواند.

پس از مرگ

مرگ پایان کار الویس نبود و آلبوم‌ها و تک آهنگ‌های وی بارها و بارها در طی این چهار دهه بازنشر شدند. خانه شخصی وی نیز توسط همسر اول و فرزندش به یک موزع تبدیل شد و در حال حاضر گریس لند یکی از جاذبه‌های توریستی اصلی ایالات متحده به شمار آمده و هرساله به خصوص در زمان مرگ و تولد وی شاهد هجوم طرفداران است.

وی با حضور در فیلم‌های سینمایی و انتشار آلبوم‌های موسیقی متعدد، تاثیر بسیاری بر هنرمندان نسل‌های پس از خود گذاشت و توانست با کسب لقب سلطان راک اند رول ، نام خود را به عنوان پرفروش ترین هنرمند مستقل (بدون گروه موسیقی خاص) جاودانه نمایند.

از سایر رکوردهای جاودانه الویس پرسلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیشترین حضور تک آهنگ ها در چارت ۴۰ آهنگ برتر بیلبورد با ۱۱۵ مورد
• بیشترین حضور تک آهنگ ها در چارت ۱۰۰ آهنگ برتر با ۱۵۲ مورد
• دومین هنرمند تاریخ پس از مدونا (Madonna) با ۳۶ ترانه در صدر جدول ۱۰ آهنگ برتر
• پرافتخارترین هنرمند بیلبورد با ۱۸ آهنگ شماره ۱ بیلبورد
• ۱۱۷ آلبوم با رتبه طلایی از لحاظ فروش و بیش از ۲ برابر نفر دوم (باربارا استرایسند با ۵۱ بار)

علاوه بر این، فیلم‌ها و آثار سینمایی متعددی نیز بر اساس زندگینامه و یا با الهام از دوران فعالیت وی ساخته شده که تعدادی از آنها عبارتند از:

• Finding Graceland در سال 1998
• Heartbreak Hotel در سال 1988
• Elvis & Me در سال 1988
• This is Elvis در سال 1981
• 3000 Miles to Graceland در سال 2001

آلبوم‌ها و آثار موسیقایی

الویس پرسلی در سال‌های فعالیت هنری خود ۲۴ آلبوم موسیقی استودیویی و بیش از ۳۰۰ ترانه ضبط نمود و با فروش کلی در حدود ۲۳۰ میلیون نسخه رسمی و بیش از ۶۰۰ میلیون نسخه در مجموع، با اختلافی اندک پس از گروه بیتلز رتبه دوم پرفروش ترین هنرمند تمامی اعصار را به خود اختصاص داد.

لیست آلبوم های الویس پریسلی یا به اصطلاح دیسکوگرافی آثار استودیویی که در زمان حیات و پس از مرگ وی منتشر شدند، عبارتست از:

• Elvis Presley در سال ۱۹۵۶
• Elvis در سال ۱۹۵۶
• Elvis’ Christmas Album در سال ۱۹۵۷
• Elvis is Back! در سال ۱۹۶۰
• His Hand in Mine در سال ۱۹۶۰
• Something for Everybody در سال ۱۹۶۱
• Pot Luck در سال ۱۹۶۲
• Elvis for Everyone! در سال ۱۹۶۵
• How Great Thou Art در سال ۱۹۶۷
• From Elvis in Memphis در سال ۱۹۶۹
• From Memphis to Vegas / From Vegas to Memphis در سال ۱۹۶۹
• That’s the Way It Is در سال ۱۹۷۰
• Elvis Country – I’m ۱۰,۰۰۰ Years Old در سال ۱۹۷۱
• Love Letters from Elvis در سال ۱۹۷۱
• Elvis sings The Wonderful World of Christmas در سال ۱۹۷۱
• Elvis Now در سال ۱۹۷۲
• He Touched Me در سال ۱۹۷۲
• Elvis در سال ۱۹۷۳
• Raised on Rock / For Ol’ Times Sake در سال ۱۹۷۳
• Good Times در سال ۱۹۷۴
• Promised Land در سال ۱۹۷۵
• Today در سال ۱۹۷۵
• From Elvis Presley Boulevard, Memphis, Tennessee در سال ۱۹۷۶
• Moody Blue در سال ۱۹۷۷

آثار و فیلم های سینمایی

همانطور که اشاره شد، محبوبیت فوق العاده و ظاهر و تیپ فوتوژنیک الویس موجب شد که کارگردانان و تهیه کنندگان بسیاری از وی در آثار سینمایی خود استفاده کنند. این فیلم‌ها که الویس پرسلی در آنها به نقش آفرینی پرداخت عبارتند از:

سخن آخر

کارنامه هنری الویس پرسلی (چه به سبک و ظاهر وی علاقه داشته باشیم و چه نداشته باشیم) به حدی پربار و موفق بوده که او را به یکی از بهترین هنرمندان تاریخ موسیقی تبدیل نموده است. هنرمندانی مانند جان لنون (John Lennon – مغز متفکر اصلی گروه بیتلز) و باب دیلن از او به عنوان بزرگترین هنرمند هنر موسیقی دوران مدرن یاد کرده و هر ساله جشنواره ها و فستیوال های متعددی برای بزرگداشت وی به پا می گردد.

دلیل مرگ وی نیز هرچه بود، نتوانست از محبوبیت او در جامعه و فرهنگ سال های پس از جنگ آمریکا کم کرده و هنز هم در بسیاری از موزیک ویدیوها ارجاعاتی به وی می گردد. گریس لند نیز که پیکر وی در آن دفن شده، به یکی از جاذبه‌های توریستی آمریکا تبدیل شده است. شمایل و ظاهر وی نیز با خط ریش بلند، موهای آرایش شده و براق و لباس‌های پر زرق و برق و رنگارنگ یکی از شناخته شده ترین‌ها در بین طرفداران هنر و موسیقی است.

الویس در یک نگاه

گالری تصاویر زندگینامه الویس پرسلی