با ابلاغ آئین‌نامه واردات خودرو، یکی از شروط این امر، واردات خودرو در عوض صادرات اعلام شد. این شرط انتقاداتی به همراه دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
اگر چه اخیراً وزیر صمت خبر از نهایی شدن و اجرای آئین‌نامه واردات خودرو داده است و معاون او نیز اعلام کرد که احتمالاً در ماه آذر، اولین گروه از خودروهای خارجی وارد ایران می‌شوند، هنوز اجرای این طرح و آئین‌نامه ابهاماتی دارد.
واردات خودرو مطابق آئین‌نامه آن دو شرط اصلی دارد، اولین شرط این است که خودروی وارداتی باید خدمات پس از فروش داشته باشد، و دومین شرط انتقال فناوری به همراه واردات خودرو است.
همچنین طبق گفته وزیر صمت، کشوری که خودرو از آن وارد می‌شود به انتخاب بازرگان خواهد بود و چون این خودروها قرار است برای سه دهک کم درآمد جامعه وارد شوند، سقف خودروهای وارداتی تا 20 هزار دلار تعیین شده است.
موضوع انتقادی و مبهم در خصوص اجرای این طرح، بحث واردات خودرو در عوض صادرات آن و انتقال تکنولوژی است. برخی منتقدین بر این عقیده هستند که این الزام منجر به صادرات صوری توسط خودروسازان خواهد شد.
بیشتر بخوانید: عرضه شاهین در بورس کالا شهریور 1401
آیا شرط واردات خودرو در عوض صادرات آن باعث وقوع صادرات به صورت صوری می‌شود؟
سعید مدنی، مدیرعامل سابق سایپا در گفتگویی درباره شرایط دشوار واردات اعلام داشت: «بعید است که خودروسازان بتوانند در ازای صادرات، خودرو وارد کنند. زیرا میزان تولید خودرو در کشور بالا نیست و حجم تولید قطعات نیز به میزان لازم این کار نمی‌رسد. اما اینطور هم نیست که بتوانند صادرات را به صورت صوری انجام دهند. زیرا نظارت بر شیوه اجرای این طرح بالا خواهد بود و خودروسازان توانایی انجام این کار را نخواهند داشت».
او در خصوص وجود امکان صادرات خودرو توسط ایران افزود:
اما خودروهای ایرانی نیز قدیمی شدهاند و در بازارهای کشورهای دیگر نیز متقاضی ندارد. در سال‌های گذشته ایران به کشورهای مختلف خودرو صادر می‌کرد. اما با توجه به تحریم‌ها، آمدن خودروهای چینی به بازار و همچنین قدیمی شدن خودروهای ایرانی، صادرات ایران نیز متوقف شده است.
این مدیرعامل سابق سایپا در ادامه گفت: «اکنون عدم توان رقابت ایران در بازارهای خارجی به جایی رسیده که صادرات ایران در سال گذشته به کمتر از 10 هزار خودرو کاهش یافته است. به همین دلیل بعید است که خودروسازان و قطعه‌سازان کشور به حدی صادرات داشته باشند که بتوانند خودرو وارد کشور کنند». مدنی در ادامه اظهارات خود افزود:
شاید خودروسازان در ازای تولید 80 تا 90 هزار خودرو، بتوانند 50 هزار خودرو وارد کنند که با توجه به شرایط کنونی صنعت خودروسازی کشور، رسیدن به این حجم از تولید نیز بعید به نظر می‌رسد.
برای تحقق شرط واردات خودرو در عوض صادرات به کشورهای دیگر چه تمهیداتی وجود دارد؟
مدنی در پاسخ به این سوال گفت: «در حال حاضر خودروهای ایرانی توان رقابت در بازارهای جهانی را ندارند. اگر شرط واردات خودرو در عوض صادرات به مرحله اجرا برسد، پیش‌بینی می‌شود که خودروسازان ایرانی در قراردادهایی که با خودروسازان خارجی می‌بندند، امکان صادرات خودروهای ایرانی به برخی از مناطق در قرارداد ذکر کنند. اما هنوز اخباری در این باره منتشر نشده است». وی در ادامه افزود:
اما ممکن است خودروسازان بخش خصوصی که خودروهای به روزتری تولید می‌کنند، بتوانند خودروهای تولیدی خود را صادر کنند و در ازای آن واردات را به صورت CBU یا CKD انجام دهند. ما اگر واردات به صورت CBU اجرا شود، زمان‌بر خواهد بود.
لازم به ذکر است که وارد کردن خودرو به صورت CKD به معنای واردات خودرو به صورت قطعات کاملاً منفصل و جدا می‌باشد که پس ورود اقدام به سوار کردن این قطعات می‌کنند. اما واردات CBU به معنای وارد کردن خودرو به صورت پیش‌ساخته و تحویل خودروی کامل به مشتری خواهد بود.
این مدیرعامل سابق سایپا در ادامه توضیحات خود گفت: «فرایند واردات طولانی خواهد بود و به نظر نمی‌رسد تا یک الی دو سال آینده وارداتی انجام بگیرد. اما طولانی بودن یا نبودن اجرای واردات نیز به قراردادهایی بستگی دارد که خودروسازان کشور با خودروسازان خارجی می‌بندند. اما همچنان مشخص نیست که صادرات در این قراردادها ذکر شده است یا خیر».
بیشتر بخوانید:
- شرایط فروش محصولات سایپا شهریور 1401 ؛ طرح‌ها و جزئیات
- راه اندازی خط تولید خودروساز ایرانی در ارمنستان!
- شرایط فروش لاماری ایما شهریور 1401
- شرایط فروش بدون قرعه کشی هایما S7 و S5 شهریور 1401
- سخنگوی صمت: واردات خودرو از مهر آغاز می‌شود
نظر شما در مورد واردات خودرو در عوض صادرات به عنوان یکی از شروط واردات خودروهای خارجی چیست؟ دیدگاه خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو اشتراک بگذارید.
