تغییر محور حرکتی زمین در نتیجه استخراج سفره‌های آب زیرزمینی تاکنون پیامدهای زیان‌باری به دنبال داشته است. پیامدهایی که شاید به این زودی‌ها متوجه آن‌ها نشویم.
دانشمندان در تحقیقات اخیر خود دریافتند که تغییر محور حرکتی زمین در نتیجه استخراج سفره‌های آب زیرزمینی به دست انسان شکل گرفته و بشریت با دستکاری و پمپاژ سفره‌های آب زیرزمینی، صدمات جبران‌ناپذیری به این کره خاکی وارد کرده است.
بیشتر بخوانید: قمر زحل حالا تمام عناصر لازم برای حیات را داراست!
تغییر محور حرکتی زمین براثر دستکاری انسانی به وقوع پیوسته است
زمین درحالی‌که روی محور خود می‌چرخد، مثل فرفره‌ای نامتعادل دچار نوسان می‌شود. ریزش آهن مذاب در هسته زمین، ذوب‌شدن یخ، جریان‌های اقیانوسی و حتی طوفان‌ها همگی می‌توانند موجب انحراف قطب‌های زمین شوند. اکنون دانشمندان دریافته‌اند که پمپاژ آب‌های زیرزمینی به‌دست انسان برای آشامیدن و آبیاری نیز نقش چشمگیری در رانش قطب‌های سیاره ایفا کرده است.
به‌گزارش ساینس، سورندرا آدیکاری، ژئوفیزیکدان از آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا و متخصص در زمینه چرخش زمین که در مطالعه‌ی اخیر شرکت نداشته است، می‌گوید: «نحوه‌ی نوسان زمین تحت تاثیر فعالیت‌های ما قرار دارد. این یافته تا اندازه‌ای گیج‌کننده است.»
تصور کنید توپ بسکتبال را روی انگشت خود می‌چرخانید. اگر بتوانید توپ را متعادل نگه دارید، به‌طور مساوی در امتداد محور خود می‌چرخد؛ اما اگر کمی وزن به یک قسمت از توپ اضافه کنید یا از وزن قسمتی دیگر بکاهید، توپ به سرعت نامتعادل می‌شود، تاب می‌خورد و محور چرخش خود را تغییر می‌دهد. محور زمین نیز دچار نوسان یا تاب‌خوردگی است و قطب شمال آن هر سال دایره‌ای به عرض تقریبا ۱۰ متر رسم می‌کند. مرکز این نوسان نیز در درازمدت تغییر می‌کند؛ به‌گونه‌ای که در دوران اخیر هر ساله تقریبا ۹ سانتی‌متر در جهت ایسلند کج شده است.
کلارک ویلسون، ژئوفیزیکدان از دانشگاه تگزاس در آستین و همکارانش فکر کردند که حذف ده‌ها گیگاتن آب زیرزمینی در هر سال ممکن است بر نوسان سیاره تاثیر گذاشته باشد؛ اما آن‌ها می‌دانستند که بیرون‌کشیدن آب از دل زمین نمی‌تواند تنها عامل به‌شمار آید.
دانشمندان مدلی از انحراف قطبی ساختند که عواملی مانند پرشدن مخازن به‌خاطر سدهای جدید و ذوب صفحات یخی جدید را درنظر گرفت تا ببینند آن‌ها چگونه حرکات قطبی مشاهده شده بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰ را توضیح می‌دهند. در آن زمان، اندازه‌گیری‌های ماهواره‌ای به اندازه‌ی کافی دقیق بودند تا جابه‌جایی قطب‌ها در حد چند میلی‌متر را تشخیص بدهند.
سدها و تغییرات یخ‌ها برای مطابقت با حرکات قطبی مشاهده‌شده کافی نبود؛ اما وقتی پژوهشگران ۲۱۵۰ گیگاتن آب زیرزمینی را که براساس برآورد مدل‌های هیدرولوژیکی بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰ پمپاژ شده بودند، درنظر گرفتند، حرکات قطبی پیش‌بینی‌شده با مشاهدات بسیار همسو‌تر شد.
ویلسون و همکارانش به این نتیجه رسیدند که بازتوزیع وزن آب در اقیانوس‌های جهان موجب شده است که قطب‌های زمین در این مدت نزدیک به ۸۰ سانتی‌متر جابه‌جا شوند. دانشمندان روز پنجشنبه در نشریه ژئوفیزیکال ریسرچ لترز گزارش دادند که درواقع ظاهرا در آن دوره، حذف آب‌های زیرزمینی نقش بزرگ‌تری نسبت به کاهش جرم یخ‌ها در گرینلند یا جنوبگان داشته است.
ازآنجا که حجم عمده آب‌های زیرزمینی در عرض‌های جغرافیایی میانی شمالی، در کانون‌های اصلی کاهش آب‌های زیرزمینی مانند شمال غربی هند و غرب ایالات متحده استخراج شدند، اثر آن‌ها تشدید شد. ویلسون می‌گوید:
«اگر بیش‌ترین حذف آب نزدیک‌تر به استوا یا قطب‌ها رخ می‌داد، تاثیرش کمتر بود.»
به‌گفته ویلسون، این نوسان اضافی زمین برای تاثیرگذاری بر آب‌وهوا یا فصل‌ها بسیار ناچیز است؛ اما یافته‌های جدید می‌تواند به دانشمندان امکان دهد تا از رانش قطبی به‌عنوان ابزاری برای سنجش سایر پدیده‌ها استفاده کنند. کی‌وان سیئو، ژئوفیزیکدان از دانشگاه ملی سئول و نویسنده اصلی مطالعه باور دارد که پژوهش آن‌ها راهی برای بررسی میزان تاثیر استخراج آب‌های زیرزمینی بر افزایش سطح آب‌های دریا ارائه می‌دهد؛ زیرا آب در پایین‌دست جریان می‌یابد و درنهایت به اقیانوس می‌رسد.
مقاله‌ی جدید به تایید این موضوع کمک می‌کند که کاهش آب‌های زیرزمینی بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰، تقریبا ۶ میلی‌متر به سطح جهانی دریاها افزوده است.
بیشتر بخوانید:
- طوفان‌های خورشیدی شدید شاید به آخرالزمان اینترنتی منجر شوند!
- نخستین جی‌پی‌اس پرتوی کیهانی جهان برای ردیابی حرکات زیر زمین معرفی شد
دیدگاه شما در خصوص تغییر محور حرکتی زمین در نتیجه استخراج سفره‌های آب زیرزمینی چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان بگذارید.
