داشتن موی فر یک مزیت تکاملی محسوب میشود. اگر موهایتان فر است، احتمالا اینکه مغز بزرگتری نسبت به دیگران داشته باشید بیشتر است. در ادامه با ما همراه باشید.
«تینا لاسیسی» (Tina Lasisi)، پژوهشگر فوقدکتری انسانشناسی بیولوژیکی در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا میگوید: «مغز یک عضو بزرگ و بسیار حساس به گرما است که گرمای زیادی تولید میکند. پس ما دریافتیم که از لحاظ تکاملی، این میتوانسته مهم باشد؛ مخصوصاً در دورهای که شاهد رشد اندازه مغز گونه انسان هستیم.»
پژوهش جدید نشان میدهد که موی بسیار فر از جمجمه در برابر تابشهای خورشیدی بهتر محافظت میکند و وقتی خیس است، به پوست نمیچسبد – یک امتیاز در شرایط گرم که میتواند باعث شود انسانها عرق کنند، مانند شرایطی که نیاکان انسانتبار ما میلیونها سال قبل در آفریقا با آن مواجه بودند.
بیشتر بخوانید: افرادی که به کرونا مبتلا نشدند دارای یک تنوع ژنتیکی خاص هستند!
داشتن موی فر یک مزیت تکاملی محسوب میشود
لاسیسی و همکارانش در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا مقاله پژوهشی خود را ماه گذشته در ژورنال Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر کردهاند. این مقاله با استفاده از کلاهگیسهای مختلف روی یک «مانکن گرمایی»، اندازهگیریهای آنها را توصیف میکند که نشان میدهد چگونه مو دمای پوست جمجمه را در آفتاب مستقیم کنترل میکند.
مانکن که تا دمای 35 درجه (میانگین دمای بدن) گرم شده بود، در یک اتاق کنترل اقلیم درون یک تونل باد قرار گرفت و دانشمندان میتوانستند میزان گرمای جابهجاشده بین پوست و محیط اطراف را اندازه بگیرند.
سه کلاهگیس از موی سیاه انسانی در چین ساخته شده بودند: یکی صاف، یکی با فر اندک و دیگری بسیار فر. بهاینترتیب، دانشمندان میتوانستند ببینند که بافتهای متفاوت مو چگونه روی تبادل گرمای پوست سر تأثیر میگذارد. آنها تلفات گرما را (پس از خیسکردن موها برای شبیهسازی عرقکردن) در سرعتهای متفاوت باد نیز محاسبه کردند.
سپس پژوهشگران مدلی از تلفات گرما در شرایط مختلف ساختند و آن را در شرایط متداول نواحی استوایی آفریقا مطالعه کردند؛ جایی که گمان میرود انسانتبارهای اولیه تکامل یافتند.
آنها فهمیدند که تمام انواع موها در برابر آفتاب محافظت ایجاد میکنند، اما موی بسیار فر بهترین محافظت را ایجاد کرده و نیاز به عرقکردن را کمینه میکند. به گفته لاسیسی، این یافتهای مهم بود. او میگوید:
«موی سر یک مکانیسم منفعل محتمل است که ما در برابر از هزینههای فیزیولوژیکی عرقکردن محافظت میکند. عرقکردن مجانی نیست؛ شما آب و الکترولیت از دست میدهید و برای نیاکان انسانتبار ما، این میتوانست مهم باشد.»
حتی این امکان وجود دارد که موی فر یکی از دلایلی باشد که هوموساپینسها جایگزین گونههای نئاندرتال و دنیسووا شدند که حدود 40.000 سال پیش مردند.
لاسیسی اشاره میکند که اگر جهشهای ژنتیکی موی فر پیش از مهاجرت هوموساپینسها از آفریقا، اما بعد از مهاجرت نیاکان انسانتبار ما ایجاد شده باشند، شاید مزیتی تکاملی برای انسانهای مدرن اولیه ایجاد شده باشد.
اما او فکر نمیکند که چنین چیزی ممکن باشد. مطالعه او درعوض پیشنهاد میدهد که ژنهای موی فر بسیار زودتر در انسانها پدیدار شدهاند؛ احتمالاً حدود دو میلیون سال قبل، زمانی که هوموارکتوس انسانتبار غالب بود. این مقاله پیشنهاد میدهد که با رشد مغز انسانتبارها، ژنهای موی فر که پوست سر را در برابر آفتاب حفاظت میکردند، شاید به انسانهای دارای آن مزیتی داده باشند.
اما در مورد موی صاف، لاسیسی میگوید که هرگونه استعدادی برای موی فر میان انسانها احتمالاً متغیر بوده است. در مراحل بعدی تکامل، ممکن است که موی فر مزیت تکاملی خود را از دست داده و موی صاف در انواع متفاوت انتخابهای ژنتیکی مطلوب بوده باشد.
او میگوید: «شاید وقتی به مغزهای بزرگتر رسیدیم، سازگاریهای فرهنگی برای اجتناب از گرمشدن بیشازحد نیز داشتیم – مثل منابع بهتر آب – و در این نقطه، شاید فشار انتخابی زیادی برای موی فر وجود نداشت.» لاسیسی میگوید که مراحل بعدی پژوهش، جستجوی شواهد ژنتیکی برای پشتیبانی از این نظریه خواهند بود.
او میگوید: «اول، ما باید بیشتر درباره انسانهای مدرن بدانیم. مثلاً اینکه چه ژنهایی با مورفولوژی آنها مرتبط است. قدم دوم همکاری با افرادی است که روی DNA باستانی کار میکنند؛ برای اینکه ببینیم آیا این چیزها را در انسانهای گذشته پیدا میکنیم یا خیر.»
بیشتر بخوانید:
- آزمایش مو میتواند راهکار پیشبینی و مقابله با بیماریهای قلبی باشد
- ابتلای 181 نفر به کرونا در رویداد پیشگیری از بیماریهای واگیردار!
داشتن موی فر یک مزیت تکاملی محسوب میشود! نظر شما چیست؟ آیا شما هم موی فر دارید؟ نظرات خود را در بخش کامنتها با تکراتو در میان بگذارید.