دریاچه ارومیه زمانی دومین دریاچه شور جهان بود؛ اما امروز، تقریبا از بین رفته است. در طول چند دهه گذشته، بیش از 80 درصد از حجم دریاچه کاسته شده است.
مطالعه جدیدی که هفته گذشته منتشر شده، برای نخستین بار علل خشکی دریاچه ارومیه را مورد بررسی قرار داده است. این مطالعه در این مورد نتیجه گیری کرده، هم تاثیر عوامل انسانی و هم تغییرات آب و هوایی منجر به خشکی تدریجی دریاچه شده اند.
بدون آب در جریان، دریاچه ها تبخیر و کوچک می شوند، این چیزی است که در حال حاضر در حال روی دادن در دومین دریاچه شور جهان است.
تجزیه و تحلیل های جدید دانشمندان موسسه بین المللی تحلیل سیستمهای کاربردی (IIASA) نشان می دهد، ترکیبی از تغییرات آب و هوایی و روند رو به رشد نیازهای آبی انسان به آرامی موجب گرفته شدن جریان آب و در نتیجه خشک شدن دریاچه ارومیه شده است.
بین سال های 1339 و 1389، 48 درصد از آب دریاچه کاسته شده است. مدل های شبیه سازی شده نشان می دهد، تغییرات آب و هوایی- خشکسالی و افزایش دما – در این روند، حدود 60 درصد تاثیرگذار بوده اند. همچنین، 40 درصد دیگر به دلیل دخالت های انسانی، عمدتا منحرف کردن مسیر آب برای آبیاری و عوامل دیگری بوده است. معکوس کردن روند کاسته شدن حجم دریاچه ارومیه نیاز به ترکیبی از راهکارها دارد، راهکارهایی که باید موجب کاهش تاثیر تغییرات آب و هوایی و همچنین نیازهای انسانی به آب را مرتفع کند.
سمیه شادکام، نویسنده ارشد این مطالعه از موسسه بین المللی تحلیل سیستم های کاربردی (IIASA) و دانشگاه واخنینگن، هلند، در مصاحبه ای گفت: “نجات دریاچه ارومیه، به هر دوی اقدامات ملی برای بهبود مدیریت آب و همکاری های بین المللی برای رسیدگی به موضوع تغییرات آب و هوایی نیاز خواهد داشت.”
طی سال های اخیر، دریاچه ارومیه همواره در صدر اخبار زیست محیطی کشورمان قرار داشته و کارشناسان از احتمال خشک شدن این دریاچه به عنوان فاجعه زیست محیطی یاد کرده اند. همچنین به نظر می رسد، برنامه های مربوط به احیای دریاچه ارومیه، تاحدودی موثر بوده است. گفتنی است، فاز دوم احیای دریاچه ارومیه از مهر ماه امسال آغاز شده است
.
منبع: upi