با افزایش فعالیت‌های ناسا در فضا، نیاز این آژانس فضایی به یک تلسکوپ بزرگتر و قوی‌تر بیشتر احساس می‌شود. به همین دلیل تیمی از محققان آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا در پاسادینا، کالیفرنیا پیشنهاد ساخت تلسکوپی با بهره بردن از خورشید، بزرگ‌ترین شی سماوی منظومه شمسی، به‌عنوان یک عدسی کیهانی را داده‌اند.
بر اساس نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین، اجرام کیهانی حجیم فضای اطراف خود را با توجه به نیروی گرانش بسیار زیاد خود، خم می‌کنند و باعث می‌شوند، مسیر سفر اشیا در فضا ازجمله، نور؛ به‌صورت منحنی درآید و همچنین تحت شرایطی مناسب، نور می‌تواند منجر به بزرگنمایی اجرام پشت سرخود در فضا شود.
این پدیده به‌عنوان عدسی گرانشی شناخته‌شده و ستاره شناسان سال‌هاست، از تأثیر این پدیده کیهانی برای تقویت قدرت بصری تلسکوپ‌ها بهره می‌برند. ستاره شناسان از همین روش برای کشف سیاره فراخورشیدی کپلر 452بی که صدها میلیون سال نوری با ما فاصله دارد؛ بهره بردند.
بااین‌وجود، این طرح با برخی چالش‌های فنی مواجه است. چنانچه تیم آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا، در طول کارگاه “چشم‌انداز علوم سیاره شناسی ۲۰۵۰ ” ناسا در واشینگتن، توضیح دادند، ابزارهای مشاهده‌ای به‌منظور متمرکز کردن دقیق نور خود، باید در فاصله 550 واحد نجومی (AU) از خورشید قرار گیرند. یک واحد نجومی برابر بافاصله بین خورشید و زمین است، بنابراین، 550 واحد نجومی یعنی این ابزار باید، دقیقا در وسط فضای میان ستاره‌ای قرار گیرد. برای درک بهتر موضوع، باید بگوییم، فضاپیمای وویجر 1 در حال حاضر تنها 137 واحد نجومی از زمین فاصله دارد و برای اینکه به زمین برسد، باید سفری 40 ساله را پشت سر بگذارد.
دراین‌بین، همچنین مسئله مدار زمین هم مطرح است. با توجه به موقعیت سیاره ما نسبت به خورشید و ابزار مشاهده‌ای، زمان بسیار محدودی برای رصد ستارگان و یا بخش خاصی از آسمان در اختیار ستاره شناسان خواهد بود.
باوجوداین چالش‌های فنی، نتایج حاصل از پیاده‌سازی چنین سیستم می‌تواند نتایج بسیار مثبتی داشته باشد. در حال حاضر، دانشمندان به‌سختی قادر به تصویربرداری از سیارات فراخورشیدی و ستاره میزبان آن هستند. اما با بهره بردن از خورشید به‌عنوان یک عدسی گرانشی، تلسکوپ‌های مجهز به تکنولوژی استارشید، قادر به مشاهده خود سیارات فراخورشیدی خواهند بود.
به‌این‌ترتیب، امکان ثبت تصاویری با وضوح بسیار بالای 1000در1000 پیکسل را امکان‌پذیر خواهد شد. به‌طوری‌که ابزارهای جدید، قادر به مشاهده سطحی برابر با یک کیلومترمربع از یک سیاره از فاصله 100 نوری خواهند بود. این بزرگنمایی به‌شدت، توانایی‌های دانشمندان برای تحلیل ساختار شیمیایی اتمسفر سیارات فراخورشیدی را از طریق طیف‌سنجی را افزایش خواهد داد.
بنابراین، باوجودی که چالش‌های اجرای چنین طرح پیشنهادی بسیار زیاد است، اما در مقابل، دست آوردهای علمی حاصل از نصب این سیستم، می‌تواند بی‌نهایت باشد!
.
منبع: engadget
