صحرای آتاکاما در شیلی شرایط بینظیری برای شبیهسازی شرایط محیطی مریخ در اختیار دانشمندان قرار داده است. آتاکاما همچنین امکان انجام تمرینهایی مناسب برای جستجوی حیات در سیاره سرخ را هم فراهم کرده است.
صحرای آتاکاما که چندین رصدخانه نجومی را در خود جایداده است؛ با ارتفاع بالا، بارش کم باران و درنتیجه آسمانی همیشه شفاف، همچنین شرایط فوقالعاده ایدئالی را برای رصد اجرام کیهانی فراهم کرده است. اما بهجز اینها، صحرای آتاکاما، با محیط خشن و خشک و تابش شدید اشعه ماورا بنفش، شباهت عجیبی به محیط مریخ هم دارد؛ چراکه در این محیط بیابانی ناسازگار، حیات عمدتا در کلونیهای میکروبی در زیرزمین و یا در سنگها وجود دارد.
این شرایط، صحرای آتاکاما را به محیط بینظیری برای جستجوی حیات در مریخ تبدیل کرده است. تیم مریخنورد مطالعات حفاری اخترزیستشناسی آتاکاما (ARADS) ناسا، بهتازگی مرحله دوم آزمایش، مریخنورد KREX-2 را به پایان رساندهاند. در این آزمایش سیوپنج محقق، دانشمند، مهندس، یک ماه را صرف آزمایش ابزارهای حفاری و تشخیص حیات مریخنورد کردند. آنها با بهره بردن از این محیط ناسازگار و بسیار خشن، قادر به امکانسنجی فنی و ارزش علمی مأموریت جستجوی شواهد وجود حیات در مریخ بودند.
دکتر برایان گلس، دانشمندی از مرکز تحقیقات ایمز ناسا و محقق ارشد تیم ARADS، میگوید:”قرار دادن ابزار تشخیص حیات در یک محیط آنالوگ شبیهسازی مریخ، به ما برای یافتن بهترین روشها برای جستجوی شواهد وجود حیات درگذشته و حال مریخ کمک بسیاری کرده است. دارا بودن سیستمهای نیرومحرکه سطحی و زیرسطحی، تا حد زیادی تعداد محلهای نمونهبرداری در آتاکاما را افزایش داده است.”
گلس میگوید، تیم ARADS، مته حفاری، بازوی روباتیک و همچنین قابلیتهای حرکتی مریخنورد KREX-2 را بهخوبی مورد آزمایش قرار دادهاند.
وی میگوید: “مریخ نود بهخوبی عمل کرد. این مریخنورد با تواناییهای خود، امکان حفاری عمیقتر از چیزی که انتظار داشتیم را فراهم کرد.”
مریخنورد KREX-2، یک مته سبک و کم قدرت دو متری را به همراه یک بازوی رباتیک حمل میکند. تیم ARADS، در آزمایش سال جاری، سه ابزار تشخیص حیات مریخنورد را مورد آزمایش قراردادند.
ابزارهای مورد آزمایش، عبارتاند از: آزمایشگاه شیمی مرطوب، ابزاری که توسط آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا توسعه یافته و سال 2007 به همراه مأموریت فونیکس به مریخ فرستادهشده است. ابزار آشکارساز علائم حیات از مرکز اخترزیستشناسی اسپانیا که آزمایشهای بیوشیمیایی برای جستجوی 512 ترکیب بیولوژیکی مختلف انجام میدهد.
ابزار دیگر که برای اولین بار مورد آزمایش قرار گرفت، آنالیزور حیات میکروفلوئیدی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا بود که نمونههای بسیار ریز سطحی و زیرسطحی را مورد تجزیهوتحلیل قرار میداد. این ابزار قادر به جداسازی اسیدهای آمینه، ترکیبات تشکیلدهنده حیات است. این سه ابزار ARADS به جستجوی شواهد حیات درگذشته و حال مریخ خواهند پرداخت.
همچنین آزمایشهای زمینشناسی و خاکهای معدنی تیم ARADS نشان داد، شرایط بسیار خشک صحرای آتاکاما حداقل از 10 تا 15 میلیون سال قبل و یا شاید هم قبلتر به شکل کنونی وجود داشته است.
هدف اصلی تیم ARADS، هموار کردن راه برای مریخنوردهای آینده مریخ است تا امکان پاسخ به برخی از اساسیترین سؤالات انسان در مورد حیات فرازمینی را فراهم کنند. ازجمله اینکه، آیا مریخ درگذشته دارای حیات میکروبی بوده است و اگر جواب مثبت است؛ آیا این حیات در حال حاضر هم وجود دارد؟
این آزمایشها همچنین به برنامهریزی برای مریخنورد 2020 ناسا کمک خواهد کرد. مأموریت مریخنورد ۲۰۲۰ قرار است، به ارزیابی زمینشناختی نواحی خاصی خواهد پرداخت که احتمالا دارای بقایای میکروبهای باستانی مریخ بودهاند و همچنین در اولویت بعدی به مطالعه و بررسی نواحی قابل سکونت سیاره سرخ برای مأموریتهای سرنشین دار آینده بپردازد.
برنامه امسال، دومین مرحله از آزمایش چهار مرحلهای تیم ARADS بود. این تیم قرار است، دو آزمایش دیگر را در سال 2018 و 2019 انجام دهد.
.
منبع: seeker