کهکشانها آزادانه در خلأ حرکت نمیکنند. بلکه نیروی گرانش، بسیاری از کهکشانها را به گروههایی به نام خوشههای کهکشانی تقسیم میکند که میتوانند تا صدها میلیون سال نوری گسترش یابند؛ چیزی که باعث میشود، خوشههای کهکشانی را بزرگترین اجرام کیهانی بدانیم. حال، بر اساس مطالعه جدید اخترشناسان، برخورد بین خوشههای کهکشانی بزرگترین میدانهای مغناطیسی کیهان را هم ایجاد میکند.
مورد دیگر اینکه، میدان مغناطیسی ایجاد شده به وسیله این برخوردها، از خود خوشههای کهکشانی هم بزرگتر هستند. درواقع، هنگامیکه خوشههای کهکشانی با همدیگر برخورد میکنند، میلیاردها ستاره و هزاران میلیارد سیاره این خوشهها بهندرت باهم برخورد میکنند. بهعنوانمثال، زمانی که کهکشان راه شیری ما کهکشان آندرومدا در 3.75 میلیارد سال آینده باهم برخورد کنند، یک کهکشان عظیم ایجاد میشود.
اما مقدار عظیمی از گاز، گردوغبار و ذرات باردار شناور بین کهکشانها و ستارهها در طول این برخورد به بیرون پرتاب میشود و ابرهای قوسی شکلی به نام “بقایا“ را ایجاد میکنند. این نامگذاری به این دلیل صورت گرفته که ابرهای ایجادشده مدتها پس از پایان برخورد هنوز باقی میماند.
اخترشناسان تاکنون موفق به شناسایی 70 مورد از این بقایای برخوردی شدهاند، نخستین مورد آن در سال 1970 کشفشده است. در این مطالعه جدید، گروه بینالمللی از اخترشناسان، برخی از این بقایای کهکشانی را موردبررسی قرار دادند.
برای انجام این بررسی، اخترشناسان از یک تلسکوپ رادیویی عظیم افلسبرگ برای مشاهده 4 مورد از شناختهشدهترین بقایای برخوردی بهره بردند. پسازآن، این تصاویر در امواج رادیویی که برای چشم انسان نامرئی هستند، قرار داده شدند. ازآنجاییکه حرکت ذرات فضا در میدان مغناطیسی امواج رادیویی را تحت تأثیر قرار میدهد، تصاویر امواج رادیویی همچنین میتوانند نشاندهنده مغناطیس در مقیاس بزرگ باشند.
اسامی فنی خوشههای کهکشانی که در این مطالعه موردبررسی قرار گرفتند، بسیار پیچیدهاند-CIZA J2242 + 53، 1RXS 06 + 42، ZwCl 0008 + 52، و Abell 1612 – اما اخترشناسان اغلب این بقایا را از روی شکل ظاهری آنها نامگذاری کردند. بهعنوانمثال CIZA J2242 + 53، سوسیس نامگذاری شد. تصویر قدیمی از این بقایا (سبز) بیش از 2 میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد را به همراه خوشه کهکشانی (قرمز) در اشعه ایکس نشان میدهد.
تصاویر جدید امواج رادیویی اخترشناسان از سوسیس و دیگر بقایا، جزئیات دقیقتری از این اجرام را نشان میدهد. این تصاویر نشان میدهند، این سه بقایا به صورتی بسیار منظم مرتبشدهاند و حرکت ذرات آنها میدان مغناطیسی بسیار بزرگی ایجاد کرده است، چیزی بسیار شبیه یک سیمپیچ در یک موتور الکتریکی.
در اینجا یکی از تصاویر جدید بقایای سوسیس را میتوانید مشاهده کنید، این تصور شدت گسیل امواج رادیویی (رنگ قرمز شدت بیشتر و آبی ضعیفتر) آن را نشان میدهد.
مایا کردورف، اخترشناسی از مرکز رادیوی نجومی موسسه ماکس پلانک، مونیخ در آلمان، میگوید:” ما بزرگترین میدان مغناطیسی که تابهحال مشاهدهشده را کشف کردهایم، این میدان مغناطیسی تا فاصلهای بیش از 6.5 میلیون سال نوری گسترده شده است. چنین میدان مغناطیسی ممکن است، حتی از خود خوشههای کهکشانی هم بزرگتر باشند.”
این میدان مغناطیسی به نظر دهها برابر گستردهتر از کهکشان راه شیری و در حدود 0.5 قدرتمندتر از نیروی ایجادشده بهوسیله حرکت کهکشان ما در فضا است. اخترشناسان تصور میکنند، چنین میدان مغناطیسی قدرتمندی در اثر چرخش گازهای باقیمانده از برخورد خوشههای کهکشانی ایجاد میشود. این آثار برخوردی همچنین نشان میدهد، خوشههای کهکشانی میتوانند با سرعتی بیش از 2000 کیلومتر در ثانیه باهم برخورد کنند.
یافتههای این محققان در نشریه“ journal Astronomy & Astrophysics“ منتشرشده است.
.
منبع: sciencealert