فضاپیمای جونو ناسا با پنجمین مانور گذر نزدیک خود به نزدیکی غول گازی مشتری رسید. ناسا اعلام کرد، فضاپیمای جونو روز 27 مارس (7 فروردین)، به فاصله 4400 کیلومتری سطح سیاره مشتری رسیده است.
در این مانور گذر نزدیک، همه هشت ابزار علمی فضاپیما به کار افتاده‌اند و داده‌هایی از جو، گرانش و میدان‌های الکترومغناطیسی غول گازی جمع‌آوری می‌کنند. در همین حال، دوربین نور مرئی (JunoCam) فضاپیما، تصاویر رنگی از این سیاره مرموز به ثبت خواهد رساند.
اسکات بولتون، محقق ارشد مأموریت جونو، روز جمعه، در بیانیه‌ای گفت:”این چهارمین گذر علمی- پنجمین مانور گذر نزدیک مأموریت- خواهد بود. برای مشاهده اکتشافات جدید جونو، هیجان‌زده‌ایم. هر بار که به نزدیکی فراز ابرهای سیاره مشتری می‌رسیم، چشم‌انداز جدیدی به روی ما گشوده می‌شود که به ما کمک می‌کند، این سیاره غول‌پیکر شگفت‌انگیز را درک کنیم.”
فضاپیمای جونو زمانی که در 4 ژوئیه 2016 به مدار سیاره مشتری رسید، دارای دوره مداری 53 روزه به دور غول گازی بود. انتظار می‌رفت با روشن شدن موتور احتراقی این کاوشگر، دوره مداری آن به 14 روز کاهش یابد؛ اما این موضوع با توجه به مشکلاتی که در دریچه هلیومی جونو به وجود آمد، به تعویق افتاد. به‌این‌ترتیب، فضاپیمای جونو تا پایان مأموریت خود در همین موقعیت مداری باقی خواهد ماند.
کاوشگر جونو از زمان رسیدن به سیاره مشتری، قادر به انجام چهار مانور گذر نزدیک در تاریخ‌های 27 اوت، 19 اکتبر و11 دسامبر 2016 و 2 فوریه 2017 بوده است. این مانورهای گذر نزدیک به‌خوبی توانسته داده‌های ارزشمندی از شفق‌های مغناطیسی غول گازی در اختیار دانشمندان قرار دهد، چیزی که گفته می‌شود، بسیار قوی‌تر از تصورات پیشین دانشمندان بوده است.
بولتون می‌گوید: “جونو نتایج فوق‌العاده‌ای به دست آورده است. ما اکنون در حال تجدیدنظر در ایده‌های خود در مورد عملکرد غول گازی هستیم.”
فضاپیمای جونو روز ۵ اوت ۲۰۱۱ از کیپ کاناورال، فلوریدا پرتاب شد و ۴ ژوئیه ۲۰۱۶ در مدار مشتری قرار گرفت، هدف این مأموریت 1.1 میلیارد دلاری اکتشاف میدان مغناطیسی و گرانش، ترکیبات و ساختار داخلی غول گازی است. کاوشگر جونو بسیاری از داده‌های خود را در خلال مانورهای گذر نزدیک خود که کاوشگر را در فاصله 4200 کیلومتری ابرهای مشتری قرار می‌دهد، جمع‌آوری کرده است.
طرح اصلی مأموریت جونو، مدار بیضوی با دوره 14 روزه و 30 مانور گذر نزدیک بود. اما کاوشگر با دوره مداری 53 روزه، حتی تا ژوئیه 2018، تنها قادر به تکمیل 12 مانور گذر نزدیک خواهد شد. ژوئیه سال 2018 زمانی است که احتمالا بودجه کنونی مأموریت به پایان برسد و ممکن است، تیم جونو تقاضای تمدید مأموریت و در نتیجه دریافت بودجه جدید را ارائه کند.
ناسا در این مورد اعلام کرده، جونو بااین‌وجود هم باید قادر به انجام اهداف مأموریت خود در مدار طولانی‌تر باشد. درواقع دوره مداری 53 روزه کاوشگر، مزیت‌های علمی، خصوصا در نواحی بیرونی مگنتوسفر سیاره مشتری خواهد داشت.
یکی از مزیت‌های اصلی این دوره مداری، این است که جونو زمان کمتری را در معرض تشعشات تابشی بسیار قوی سپری خواهد کرد. این مزیتی مهم محسوب می‌شود، چراکه تابش‌های کیهانی یکی از عوامل اصلی است که موجب محدود شدن عمر فضاپیمای جونو می‌شود.
فضاپیمای جونو پس از پایان مأموریت کاوشگر گالیله در سال ۲۰۰۳، به نخستین کاوشگر مدار مشتری تبدیل شد. در طول مأموریت ۲۰ ماهه جونو، این فضاپیما برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد فضای داخلی سیاره بر فراز ابرهای گازی آن تنها ۳۰۰۰ کیلومتر گردش خواهد کرد. جونو همچنین قرار است شفق شدید این سیاره را هم مورد کاوش قرار دهد. علاوه بر این، جونو قادر به کشف اقمار بیشتری در مشتری خواهد بود، این سیاره در حال حاضر میزبان ۶۰ قمر شناخته‌شده است.
درنهایت پس از پایان مأموریت در اواسط اکتبر آینده فضاپیما در جو مشتری نابود خواهد شد. مهندسان ناسا قرار است به‌منظور احتمال هرگونه برخورد جونو با قمر اروپا که تصور می‌شود دارای حیات میکروبی باشد، جونو را بر روی ابرهای مشتری نابود خواهند کرد، تا احتمال برخورد هرگونه آلودگی زمینی با اروپا را از بین ببرند.
نام جونو از اساطیر رومی گرفته‌شده است. ژوپیتر خدای خدایان، برای پنهان کردن شرارت‌هایش ابرهایی را به دور خود می‌کشد؛ اما همسرش، جونو، ماهیت واقعی ژوپیتر را برملا می‌کند. حال، باید منتظر دستاوردهای علمی همتای فضایی جونو باشیم.
.
منبع: space
