اخترشناسان موفق به کشف مولکول های هیدروژن در آبفشان های انسلادوس شده اند. آنها می گویند، ممکن است شواهد بیشتری از امکان وجود حیات در قمر یخی سیاره زحل، انسلادوس به دست آورده باشند.
قمر انسلادوس در سال اخیر به یکی از محبوب ترین اهداف علمی اخترشناسان تبدیل شده است. اکنون به نظر می رسد، دانشمندان از هر زمان دیگری به سطح قمر انسلادوس نزدیک تر شده اند. دانشمندان گمان می‌کنند، قمر انسلادوس ممکن است، با وجود آبفشان ها، فعالیت های هیدروترمالی و اقیانوسی که در زیر سطح یخی خود پنهان کرده، دارای شرایط مناسب برای حیات باشد.
انسلادوس با قطر ۵۰۴ کیلومتر، میزبان یک اقیانوس حاوی آب مایع در زیر سطح یخی خود است. دانشمندان تصور می‌کنند، این اقیانوس ارتباطی با پوسته سنگی این قمر دارد که دارای فعل و انفعالات شیمیایی بسیاری است. به این جهت، اختر زیست شناسان از انسلادوس به عنوان یکی از بهترین گزینه های موجود در منظومه شمسی نام می برند که می‌تواند میزبان حیات باشد.
به گفته ناسا، توده یخی این قمر دارای ترکیبات آلی، گازهای فرار، دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، نمک، و سیلیس است. خطوط راه راه پلنگی بر روی انسلادوس که در اثر فوران آب کف دار به سطح این قمر ایجاد شده اند، ممکن است، ترکیب شوری باشند که از اقیانوس زیرسطحی آن سرچشمه گرفته اند. تاکنون بسیاری از مانورهای گذر نزدیک کاسینی برای درک بهتر ساختار درونی و آب بالقوه دارای حیات این قمر جذاب انجام‌شده‌اند.
توماس زوربخین، مدیر هیئت علمی ناسا، می گوید:”تا به حال به شناسایی مواد مورد نیاز برای سکونت پذیری یک جرم کیهانی این چنین نزدیک نشده بودیم.”
اخترشناسان به لطف فضاپیمای کاسینی که از سال 2004 در مدار زحل و انسلادوس در گردش است، این داده ها را به دست آورده اند. آنها با آنالیز نمونه هایی که کاسینی دو سال قبل از آب فشان های انسلادوس به دست آورده، قادر به آشکار کردن شواهد جدیدی از وجود مولکلول های هیدروژن در این قمر شدند.
هیدروژن نشان دهنده وجود فعالیت های هیدروترمالی در زیر پوسته یخی اقیانوس انسلادوس است و از آنجایی برخی از اساسی ترین اشکال حیات در اقیانوس های زمین، در شرایطی مشابه به وجود آمده اند، ممکن است، چنین اشکالی از حیات در انسلادوس هم وجود داشته باشند.
جاناتان لونین اختر شناسی از مرکز اختر فیزیک و علوم سیاره ای کرنل، می گوید: “این (شواهد جدید) به معنی وجود و یا عدم وجود حیات در انسلادوس نیستند؛ بلکه این شواهد جدید، شواهد قوی تر هستند که نشان می دهند، اقیانوس این قمر قادر به پشتیبانی از حیات است.”
محققان مدت هاست که تصور می کنند، در زیر یخی انسلادوس آب وجود دارد، حال حضور هیدروژن، چنین چیزی را به خوبی تایید می کند. واکنش مواد معدنی خاص با سنگ های داغ، در واقع محتمل ترین توضیح برای حضور مقادیر زیادی از هیدروژن یافته شده توسط فضاپیمای کاسینی است.
همچنین با توجه به وجود هیدروژن، ممکن است، متان هم در این قمر زحل وجود داشته باشد. در واقع، متان طی فرایندی به نام متانوجنسیس (فرایند تولید متان توسط میکروارگانیسم های متانوژن)، می تواند بر روی انسلادوس به وجود آمده باشد. به عبارت دیگر، میکروب های زمین احتمالا می توانند در انسلادوس زندگی کنند.
اما از سوی دیگر، وجود هیدروژن فراوان ممکن است به این دلیل باشد که هیچ میکروبی برای تغذیه از این منابع در سطح این قمر وجود ندارد و یا تعداد میکروب های انسلادوس بسیار کم هستند. اما چیزی که در حال حاضر قطعی به نظر می رسد، وجود مواد تشکیل دهنده حیات در این قمر است.
لونین می گوید:”کشف مولکول های هیدروژن، قطعات پازل مورد نیاز برای حیات شامل؛ آب مایع، مولکول های آلی، مواد معدنی و یک منبع قابل دسترسی از انرژی را کامل می کند. “
در همین حال، اخترشناسانی که در حال مطالعه داده های تلسکوپ فضایی هابل هستند، می گویند، به شواهد بیشتری از نقطه بالقوه قابل سکونت دیگری در منظومه شمسی دست یافته اند. آنها می گویند، قادر به کشف شواهد جدیدی از وجود آب در قمر اروپای سیاره مشتری بوده اند.
آنها می گویند، موفق به مشاهده آبفشان هایی (توده بخارآب) در سطح یخی اروپا، شده اند. محققان مدت هاست، بر این باورند که، اروپا دارای اقیانوس زیرسطحی احتمالا عمیق است که با لایه ضخیم یخ پوشانده شده است.
اما به هرحال، در هر حال حاضر؛ انسلادوس امید بخش ترین مکان برای جستجوی حیات محسوب می شود. ولی متاسفانه، ما به زودی باید با کاسینی خداحافظی کنیم، این فضاپیما طی چند ماه آینده به ماموریتش پایان می دهد.
مأموریت کاسینی پروژه‌ای مشترک بین ناسا، اسا (آژانس فضایی اروپا) و آژانس فضایی ایتالیا است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، بخشی از موسسه تکنولوژی کالیفرنیا در پاسادنا، بخش علمی مأموریت را مدیریت می‌کند. مدارگرد کاسینی و دو دوربین پردازنده آن در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا طراحی، توسعه و مونتاژ شده‌اند. همچنین مرکز عملیات تصویربرداری این مأموریت در موسسه علوم فضایی بولدر، کلرادو قرار دارد.
فضاپیمای کاسینی در سال ۱۹۹۷ به فضا فرستاده شد و در سال ۲۰۰۴ در مدار سیاره زحل قرار گرفت. حال، کاسینی در سال پایانی ماموریت خود قرار دارد، این کاوشگر قرار است، سپتامبر ۲۰۱۷ با شیرجه رفتن درون جو سیاره به ماموریت خود پایان دهد.
.
منبع: sciencealert
