چهارشنبه هفته گذشته، کاوشگر کاسینی ناسا اولین مانور از 22 مانور شیرجه در حلقه های زحل را انجام داد. تاکنون هیچ فضاپیمای دیگری قادر نبوده در چنین موقعیتی بین حلقه های یخی و ذرات گرد و غبار کیهانی قرار گیرد.
روز چهارشنبه 26 آوریل، کاوشگر کاسینی با سرعت 110 هزار کیلومتر در ساعت در شکافی بین جو زحل و حلقه های آن قرار گرفت، جایی که گرد و غبارهای کیهانی پتانسیل تخریب کاوشگر را داشتند. چرا که اگر حتی یکی از این ذرات در این سرعت به کاوشگر برخورد کنند، می تواند یکی از ابزارهای علمی را خراب کند و یا اگر برخورد در محل اشتباهی باشد، کاوشگر را از کار بیاندازند.
کاسینی سپس نزدیک به جو زحل باقی ماند و اطلاعاتی از حلقه و زحل جمع آوری کرد و از آنتن خود به عنوان سپری برای محافظت از ابزارهای علمی بهره برد.
این می تواند نزدیک ترین نگاه به زحل و حلقه های آن باشد. کاسینی می تواند به معمای منشأ حلقه های این سیاره کمک کند. اگر این حلقه ها حجیم تر از انتظار باشند، باستانی اند و احتمالا به قدمت خود سیاره هستند. اگر حجیم نباشند، ممکن است، جرمی جوان با عمری حدود 100 میلیون سال باشند، شاید ستاره های دنباله داری باشند که بر اثر گرانش زحل از هم پاشیده اند.
کاسینی همچنین می تواند ترکیب حلقه های زحل را هم آشکار کند که عمده آن از آب یخ تشکیل شده اند، اما یک درصد باقی مانده ترکیب حلقه های تاکنون کاملا نامشخص بوده است.
در طول یک روز نخست این مانور، ارتباط رادیوی کاسینی با مرکز کنترل ماموریت کاسینی قطع شده بود. اما شبکه اعماق فضای 70 متری ناسا واقع در گلدستون کالیفرنیا، یک روز بعد توانست ارتباط خود با کاسینی را برقرار کند.
تیم ماموریت کاسینی هم اینک دانلود داده های مانور کاسینی را آغاز کرده اند. همچنین عکس های خام آخرین مانور شیرجه در حلقه های زحل کاسینی هم در وب سایت ناسا پست شده اند.
کاسینی هم اکنون در حال انجام ماموریت نهایی خود، پایان بزرگ (Grand Finale) است. ماموریت کاسینی پس از دو دهه حضور در فضا، روز 15 سپتامبر سال 2017، با شیرجه مرگ بار در جو سیاره زحل به پایان خواهد رسید. این رویداد دراماتیک، پایان یکی از “موفق ترین سفرهای فضایی تاریخ ناسا” را رغم خواهد زد.
به گفته کارولین پورکو دانشمند سیاره ای و مدیر بخش تصویربرداری ماموریت کاوشگر کاسینی: “دستاوردهای ماموریت کاسینی بی شمارند. از لحاظ تکنولوژیکی، این (ماموریت کاسینی) یکی از فوق العاده ترین و ماهرانه ترین گردش های مداری در سیستم های سیاره ای است که تاکنون انجام شده است. این ماموریت دارای بیشترین گذرهای نزدیک از اجرام کیهانی است که تا به حال توسط هر ماموریت دیگری در فضا انجام شده است. در واقع کاسینی ممکن است، بیش از 100 مانور گذر نزدیک به انجام رسانده باشد، چیزی که از تمام برنامه های سیاره ای بیشتر است.”
در حالی که کاسینی از لحاظ فنی قابلیت رصد سیاره زحل را تا چندین سال آینده خواهد داشت، ولی با توجه به کمبود سوخت کاوشگر، ناچارا ماموریت آن هم به پایان خواهد رسید. در واقع، اگر سوخت کاسینی به پایان برسد، دانشمندان دیگر قادر به کنترل مدار آن نخواهند بود و خطر برخورد آن به یکی از دو قمر زحل که دارای پتانسیل زندگی هستند، بسیار بالا خواهد بود.
به این ترتیب، به منظور جلوگیری از نشت هر گونه آلودگی میکروب های زمینی که کاسینی با خود حمل می کند، ناسا تصمیم دارد، به این روش فوق العاده دراماتیک با کاسینی خداحافظی کند.
کاسینی در نهایت، پس از 22 گردش مداری بین سیاره و حلقه های آن، بر فراز ابرهای زحل سقوط می کند. این کاوشگر از هم می پاشد، ذوب و تبخیر شده و تبدیل به بخشی از خود سیاره می شود.
ماموریت کاسینی پروژه ای مشترک بین ناسا، آژانس فضایی اروپا (اسا) و آژانس فضایی ایتالیا است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، بخشی از موسسه تکنولوژی کالیفرنیا در پاسادنا، بخش علمی ماموریت را مدیریت می کند. مدارگرد کاسینی و دو دوربین پردازنده آن در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا طراحی، توسعه و مونتاژ شده اند. همچنین مرکز عملیات تصویر برداری این ماموریت در موسسه علوم فضایی بولدر، کلرادو قرار دارد. فضاپیمای کاسینی در سال 1997 به فضا فرستاده شد و در سال 2004 در مدار سیاره زحل قرار گرفت.
در ادامه برخی از عکس های دیدنی آخرین مانور کاسینی را مشاهده کنید:
.
منبع: sciencealert
