شاید تصور کنید مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) در طول 11 سال گذشته همه چیز مریخ، نزدیک‌ترین همسایه ما را مشاهده کرده باشد، اما این‌طور نیست. اخترشناسان هنوز هیچ توضیحی برای تصاویر جدید ارسالی از قطب جنوب سیاره سرخ ندارند. باوجودی که تمامی سیاره مریخ از فرورفتگی‌ها و دهانه‌های مختلفی پوشانده شده است، گودال بزرگی که در میان مجموعه‌ای از دهانه‌های کوچک حاصل از ذوب دی‌اکسید کربن منجمد واقع شده، اخترشناسان را مبهوت کرده است.
عوامل زیادی می‌تواند گودال‌هایی در سطح سنگی سیاره سرخ ایجاد کند، از جمله بیش از نیم میلیون بار برخورد شهاب‌سنگ‌ها، جریان‌های گدازه‌ای، سیل‌های باستانی و فعالیت‌های آتش‌فشانی که موجب ذوب شدن یخ‌های سیاره شده‌اند. به این ترتیب گاهی مدارگرد شناسایی مریخ به موارد مرموزی برمی‌خورد که حل آن‌ها اخترشناسان را سردرگم می‌کند، ازجمله این فرورفتگی‌های کم‌عمق که برای اولین بار اوایل سال جاری مشاهده شدند.
اما هنوز هیچ اطلاعات دسته اولی در مورد این گودال به‌تازگی کشف شده وجود ندارد. تابستان در قطب جنوب مریخ به این معناست که خورشید به‌اندازه‌ای در آسمان پایین است که سایه‌ها را تشدید کند و برخی عوارض زمین‌شناسی را برجسته‌تر کند. بااین‌وجود نور قادر به آشکار کردن یخ در این گودال است.
اطراف گودال مملو از قطعات دی‌اکسید کربن منجمد است. دوایر موجود در یخ خشک که تصور می‌شود در تابستان تبدیل به گاز می‌شوند، موجب ایجاد چیزی می‌شود که اخترشناسان اصطلاحا به آن «سطح پنیر سوئیسی» می‌گویند. این عکس با استفاده از دوربین هیرایز مدارگرد شناسایی مریخ ثبت شده است، این دوربین علمی که ابزار تصویربرداری باقابلیت‌های بسیار بالاست به ناسا امکان شکار اشیایی بزرگتر از یک متر را از فاصله‌ای حدود 200 تا 400 کیلومتری در مریخ می‌دهد.
به این ترتیب، به نظر نمی‌رسد این گودال کوچک باشد، با توجه به در نظر گرفتن مقیاس عکس، 50 سانتی‌متر (19.7 اینچ) در هر پیکسل، در واقع ما با ویژگی به بزرگی چند صد متر مواجه هستیم. هم‌اکنون بدون داشتن اطلاعات بیشتر یافتن توضیحی برای این گودال بسیار دشوار است؛ اما اخترشناسان ناسا، احتمالات زیادی را در نظر می‌گیرند.
مدارگرد شناسایی مریخ، ماه مارس 2006، تصاویر با وضوح بالایی از سطح سیاره سرخ به زمین مخابره کرده بود که محیطی پویا را با گرد و غبارهای در حال حرکت و تپه‌های شنی خزنده نشان می‌داد که کشف دلایل به وجود آمدن آن نیاز به تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری از جمله مدارگرد شناسایی مریخ داشت. اکنون این مدارگرد پس از اتمام همه اهداف اولیه خود در خلال دو سال اول مأموریت، هنوز به فعالیت مشغول است، به نظر می‌رسد، در آینده با دهانه‌ها و گودال‌های عجیب دیگری مواجه خواهیم شد.
.
منبع: sciencealert
