تقریبا بیش از دو هفته قبل بود که موفقیت اسپیس ایکس، در رسانهها خبرساز شد. این شرکت خصوصی موفق شد در کمتر از 48 ساعت، دو موشک فالکون 9 را پس از پرتاب، دوباره بازیابی کند. دو هفته و دو روز بعد هم سومین پرتاب اسپیس ایکس انجام شد. اسپیس ایکس اعلام کرد که دو بوستری (تقویتکننده) که در مأموریتهای پیشین مورداستفاده قرارگرفتهاند، کاملا بازیابی شدهاند و پس از فرود به تأسیسات شرکت منتقل شدهاند تا در مأموریتهای آتی مورداستفاده مجدد قرار گیرند.
موشک فالکون 9 شرکت اسپیس ایکس بعد از ظهر چهارشنبه (به وقت محلی) هفته گذشته موفق شد، ماهواره مخابراتی اینتلست ای 35 را به مدار پایین زمین برساند. پرتاب 5 ژوئیه از مجتمع پرتاب ۳۹ پایگاه فضایی کندی انجام گرفت. شرکت فضایی خصوصی اسپیس ایکس، 23 و 25 ژوئن (28 خرداد و 4 تیر) هم دو پرتاب موفق را در کمتر از 48 ساعت انجام داده بود. این مأموریت اسپیس ایکس از برنامه اصلی خود در ماه آوریل به 2 ژوئیه (یکشنبه هفته گذشته) به تعویق افتاده بود، اما پرتاب روز یکشنبه هم تنها چند ثانیه پیش از پرتاب لغو شد. اسپیس ایکس تلاش کرد، 24 ساعت بعد این پرتاب را انجام دهد، اما با توجه به نقض دستورالعملهای لغو پرتاب نتوانست پرتاب فالکون 9 را انجام دهد. به این ترتیب، این شرکت خصوصی روز سهشنبه را تماما به بررسی مجدد سکوی پرتاب و سیستمهای موشک پرداخت تا از سومین لغو جلوگیری کند.
اولین پرتاب به دلیل بروز مشکلی در سیستم راهنمایی رخ داد، جان انسپراکر، مهندس اسپیس ایکس گفت که چیزی در این سیستم از محدوده موردنظر عبور کرده بود، چراکه کامپیوتر پیش از روشن شدن موتور موشک، شمارش معکوس را به پایان رسانده بود. انسپراکر روز چهارشنبه به بینندگان (پخش زنده رویداد) گفت که این مشکل حل شده است. او گفت: “ما این محدودیت را برطرف کردیم تا از تکرار لغو پرتاب جلوگیری کنیم.”
و همهچیز طبق گفته انسپراکر پیش رفت. فالکون 9 ساعت 7:37 دقیقه بعدازظهر بهوقت شرقی از زمین بلند شد. انسپراکر 90 ثانیه پس از پرتاب گفت، موشک حداکثر فشار دینامیکی در زمان ضروری را وارد کرده است. سپس موتورهای مرحله اول خاموش شدند، دو مرحله موشک از هم جدا شدند و موتور مرحله دوم روشن شد.
در نهایت، ماهواره مخابراتی ساعت 8:10 با موفقیت به مدار زمین رسید. این ماهواره که حدود 6 تن وزن داشت، محموله سنگینی برای موشک فالکون 9 محسوب میشد. بهاینترتیب، فالکون 9 سوخت زیادی برای رساندن ماهواره به مدار زمین لازم داشت و به همین ترتیب، با توجه به این نمیتوانست سوخت کافی برای کنترل فرود داشته باشد. بنابراین، اسپیس ایکس اجازه داد، مرحله اول موشک به دریا بیفتد.
این مأموریت با بسیاری از موارد اخیر شرکت که موفق به فرود و استفاده مجدد از بوسترهای (تقویتکنندههای) فالکون 9 شده بود، تفاوت داشت. ایلان ماسک مدیرعامل و بنیانگذار اسپیس ایکس روز 3 ژوئیه در توییتر شخصی خود نوشت: “استفاده مجدد از موشکها به امری عادی بدل شده بود.”
پرتاب موفقیتآمیز فالکون 9 یک روز پیش از بازدید مایک پانسی معاون رئیسجمهور از مرکز فضایی کندی برای آغاز به کار شورای ملی فضایی انجام شد. رئیسجمهور آمریکا روز 30 ژوئن، با امضای یک فرمان اجرایی “شورای ملی فضایی” ایالاتمتحده را احیا کرد. این شورا که از سال 1958 و تحت مدیریت دولت آیزنهاور فعالیت میکرد، به رئیسجمهور امکان همکاری نزدیکی جهت اجرای سیاستها و تصمیمهای مربوط به فعالیتهای فضایی را میدهد. این مراسم با حضور فضانوردان برجستهای از جمله، سرهنگ باز آلدرین فضانورد سابق و دومین انسانی که به ماه پای گذاشته و مقامات اجرایی ناسا برگزار شد.
این موفقیت از بسیاری جهات هیجانانگیز است. اسپیس ایکس برای نخستین بار در خلال مأموریت تجاری ایریدیوم کامیونیکیشنز از موشکهای بازیابی شده خود بهره برده بود. اسپیس ایکس با توجه به در نظر گرفتن بروز اشکال در بازیابی برخی از موشکهای خود، هدفی متعادل و واقعگرایانه را در نظر گرفته. موقعیت مداری خاص ماهواره مخابراتی ایریدیوم کامیونیکیشنز دلیلی بود که اسپیس ایکس تصمیم گرفت، نخستین مأموریت بازیابی خود را با آن انجام دهد. مدار قطبی این ماهواره به این معنا بود که مرحله اول موشک فالکون 9 در مقایسه با برنامههای تجاری معمول برای ماهوارههای (مدار) زمین ثابت نیاز به سوخت کمتری دارد.
یک مثال صحیح از بازیابی فالکون 9 را میتوان در بازیابی ماهواره بلغاری دید که به مدار همزمان زمین منتقل شد. ایلان ماسک مدیرعامل و بنیانگذار شرکت هم پیشازاین پرتاب گفته بود که با توجه به اینکه انتظار میرود، این مأموریت پرمصرفترین مأموریت شرکت تاکنون باشد، موفقیت آن تا حدی نامشخص است.
اما این شرکت خصوصی فضایی در پرتاب ۲۳ ژوئن، پس از تأخیر چهارروزه، این ماهواره ارتباطی بلغاری را به مدار زمین رساند و در باند فرود شناور اسپیس ایکس فرود آمد. پرتاب ۲۳ ژوئن از مرکز فضایی کندی در فلوریدا انجام شد که فالکون ۹، ماهواره BulgariaSat-1 را حمل میکرد.
پرتاب ماهواره BulagariaSat-1، دومین باری بود که این شرکت فضایی خصوصی از یک بوستر (تقویتکننده) بازیابی شده بهره میبرد، در همین حال پرتاب روز یکشنبه هم سومین مورد از استفاده از بوسترهای بازیابی شده بود. شرکت فضایی خصوصی اسپیس ایکس، اواخر ماه مارس (۱۰ فروردین) موفق شده بود که برای نخستین بار یک موشک فالکون ۹ را (که پیش از این هم در مأموریتی دیگر از آن استفاده کرده بود) به مدار زمین پرتاب کند و دوباره سالم در سکوی شناور خود در سواحل فلوریدا فرود بیاورد. بهره بردن از قابلیت استفاده مجدد بهطور قابلتوجهی هزینه پروازهای فضایی را کاهش میدهد، چنانچه ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت اسپیس ایکس این موفقیت را انقلابی در پروازهای فضایی خواند.
شرکت اسپیس ایکس با پرتاب نخستین موشک قابلاستفاده مجدد و فرود مرحله اول آن، موفقیت تاریخی را به دست آورد. البته در پرتاب ماه مارس، تقویتکننده تنها بخشی از موشک اسپیس ایکس نبود که دوباره مورداستفاده قرارگرفته بود، بلکه اسپیس ایکس در این مأموریت؛ برای نخستین بار موفق به فرود دماغه مخروطی ۶ میلیون دلاری فالکون ۹ هم شد. این دو پرتاب، اطمینان به تکنولوژی موشکهای قابلاستفاده مجدد را افزایش دادند. در میان مسائل مختلف، ایلان ماسک امیدوار است که این تکنولوژی در نهایت هزینه سفرهای فضایی را کاهش دهند. ماسک پیش از این گفته بود که ارسال ماهواره با استفاده از موشکهای قابل استفاده مجدد، ۳۰۰ میلیون دلار از موشکهای یک سفره عادی ارزانتر است.
نمایندگان اسپیس ایکس اعلام کردهاند که این شرکت فضایی خصوصی، هماکنون بیش از 70 مأموریت را رزرو دارد که ارزش آنها بیش از 10 میلیارد دلار است. بسیاری از این مأموریتها برای ماههای آینده سال جاری و همچنین سال ۲۰۱۸ برنامهریزی شدهاند. برخی از این محمولهها متعلق به شرکتهای خصوصی همچون ایریدیوم کامیونیکیشنز و برخی هم متعلق به سازمانهای دولتی همچون دولت بلغارستان هستند.
.
منبع: inverse