موشک فالکون سنگین (Falcon Heavy) کمپانی اسپیسایکس، قدرتمند‌ترین سامانه پرتابی روی زمین، بامداد سه شنبه به وقت ایران، با غرشی سهمگین اتمسفر زمین را درنوردید.
سه تقویت‌کننده (بوستر) قدرتمند و چند بار مصرف این موشک را به سوی مرز‌های آسمان روانه کردند. خودروی تسلا رودسر (Tesla Roadster) شخصی مدیرعامل شهیر این کمپانی، ایلان ماسک، محموله این موشک بود که مطابق برنامه قرار است در مدار مریخ قرار بگیرد. موشک فالکون هوی که با استفاده از ۲۷ موتور موشک فالکون ۹ توسعه یافته است، قریب به ۷۰ متر طول دارد و قابلیت حمل ۶۴ تن محموله را دارد.
موشک فالکون هوی هم اندازه یک ساختمان ۲۳ طبقه است. یکی از نگرانی‌های ماسک در جریان این آزمایش این بود که مبادا موتور این غول هوانوردی در برابر فشار عظیمی که به آن وارد می‌شود دچار انفجار شود. در جریان این پرتاب نیروی معادل ۱۸۱۴ تن تی‌ان‌تی بر این موشک وارد آمد. (معادل ۴ میلیون پوند تی‌ان‌تی). روز سه شنبه این موشک از سکوی پرتاب 39A در مرکز فضایی کندی با موفقیت پرتاب شد.
ماسک اعتراف کرده است که محموله فالکوی هوی پرتاب شده “احمقانه” است، اما با این وجود موفقیت در پرتاب این موشک حاکی از تحولی در صنعت فضایی به شمار می‌رود. هر پرتاب این سامانه غول آسا ۹۰ میلیون دلار آمریکا هزینه در بر خواهد داشت.
بیشتر بخوانید : ایلان ماسک در ژانویه ۲۰۱۸ خودروی تسلا رودستر را به مریخ می‌فرستد
ماسک روز دوشنبه با اشاره به هزینه ۶۲ میلیون دلاری یک موشک تقویت‌کننده منفرد اسپیسایکس به گزارشگران گفت:
این بدان معنا است که ما قادر هستیم پرتاب‌های سنگین (heavy-lift) را با هزینه‌ای نه چندان بیشتر نسبت به استفاده از موشک فالکون ۹ به انجام برسانیم. اگر این پرتاب موفقیت‌آمیز باشد، بازی برای تمامی موشک‌های پرتاب هوی به پایان رسیده است.
بیشتر بخوانید: داستان شگفت‌انگیز ایلان ماسک ؛ فرزند طلاقی که مرز های علم و تخیل را به هم پیوند زد
همانند موشک فالکون ۹، رمز نهفته در قیمت پایین موشک فالکون هوی، قابلیت استفاده مجدد از تقویت‌کننده (بوستر) های ۴۰.۸ متری آنها است. هر یک از این تقویت کننده‌ها ۱۰ میلیون دلار هزینه برای ساخت در بر داشته‌اند. در طی این پرتاب دو تقویت کننده کناری فالکون هوی با موفقیت در منطقه فرود ۱ و ۲ (Landing Zone 1 & 2) به زمین نشستند.
ارتباط ویدئویی اسپیسایکس هنگام فرود تقویت‌کننده (بوستر) مرکزی در نقطه‌ای در اقیانوس قطع شد، اما این موضوعی کاملا معمول است و لزوما نشان‌دهنده شکست این بخش از ماموریت نیست. امروزه، دیگر تقویت کننده‌های موشکی موجود در بازار فضایی پس از پرتاب، دیگر قابل استفاده نیستند و این پیشرفت کمپانی اسپیسایکس نقطه عطفی به شمار می‌رود.
ماسک پیش از این عنوان کرده بود که موفقیت موشک فالکون هوی، موقعیت آن را در بازار بالا خواهد برد. ماسک معتقد است:
در کل مارکت هوانوردی، تنها کمپانی ماست که موشک‌های چند بار مصرف استفاده می‌کنند، حال آنکه سایر موشک‌ها یکبار مصرف هستند… در این حالت موشک به طور اتفاقی در جایی نامشخص فرود خواهد آمد، این اتفاق دیوانه کننده است و چیزی است که امروز در موشک‌های اقتصادی ما به وفور دیده می‌شود.
خودروی الکتریکی ماسک دارای یک سرنشین مصنوعی به نام “مرد ستاره‌ای” (Starman) است که لباس فضانوردی پوشیده است. همچنین یک سری دوربین در این خودرو کارگذاشته شده است. ماسک در این خصوص می‌گوید :
اگر همه چیز به خوبی پیش برود و دوربین‌ها با موفقیت به کار خود مشغول شوند، نماهایی حماسی به ارمغان خواهد آمد.
با این حال سرنوشت این خودرو تا شش ساعت پس از آنکه فالکون سنگین به بالاترین سطح خود برسد مشخص نخواهد بود؛ جایی که خودروی اغواکننده ماسک تحت تاثیر کمربند تشعشعی وان آلن (Van Allen Radiation Belt) و میدان تشعشعات شدید آن جابجا خواهد شد.
کمربند تشعشعی وان آلن دارای تابش‌هایی غلیظ از الکترون‌ها و پروتون‌های پرانرژی است که در منطقه‌آی هلالی شکل در در اطراف زمین و در فاصله ۳۲۰۰ تا ۱۶۰۰ هزار کیلومتر از زمین وجود دارد. این کمربند که توسط میدانی مغناطیسی، کره زمین را احاطه کرده است، با جذب ذرات کیهانی مضر از حرکت آنها به سمت زمین جلوگیری می‌کند.
پیرو همین موضوع ماسک می‌گوید:
محموله ممکن است تحت تاثیر ذرات پر انرژی دچار حادثه شود. کمربند وان آلن درواقع محیطی است که به طور قابل توجه‌ای بیشتر از عمق فضای دارای تشعشعات است. می‌توان کمربند وان آلن را به منطقه‌ای با یک عدسی منحصر به فرد تشبیه کرد که ذرات باردار را متمرکز کرده است.
اگر این تشعشعات بخش الکترونیکی قسمت بالای موشک را با اختلال مواجه نکنند، موتور آن دچار احتراق می‌شود و خودروی رودستر ماسک را با سرعت حدود ۴۰ هزار کیلومتر در ساعت (۲۴ هزار و ۶۰۰ مایل بر ساعت) به حرکت درآمده و در مداری در حد فاصل مریخ و زمین به گردش در خواهد آورد.
روز دوشنبه ماسک در جمع خبرنگاران گفته که این مانور خطرناک شش ساعته تا حدودی اثبات می‌کند که آیا موشک اسپیسایکس توانایی سالم عبور کردن از این بخش را دارد یا خیر. در صورت مثبت بودن پاسخ، تعداد زیادی از مشتریان به سوی این تکنولوژی جدید پرتاب روانه خواهند شد.
اگر خودروی ماسک به طور موفقیت آمیز در مدار مریخ قرار گیرد، اسپیسایکس خواهد توانست توانایی موشک فالکون هوی در ارسال فضاپیما و محموله‌ها به سوی سیاره سرخ را به اثبات برساند. ماسک پیش از این گفته بود که پرتاب موشک فالکون هوی در روز سه شنبه آغازی خواهد بود بر سیستمی قدرتمند و قابل انعطاف که از نظر قدرت با موشک تاریخ‌ساز ساترن ۵ (Saturn V) برابری می‌کند.
ماسک در جمع خبرنگاران گفت:
ما قادر هستیم این موشک را به هر سطحی از عملکرد که هرکس بخواهد برسانیم. در این صورت می‌توان با افزودن دو تقویت‌کننده جانبی دیگر یک فالکون فوق هوی (Falcon Super Heavy) ساخت که نیروی پرتاب را به بیش از ۹ میلیون پوند افزایش خواهد داد.
بدین ترتیب این سیستم در صورت داشتن سوخت کافی و تعیین مسیر درست، نیروی محرکه (پیشرانش) کافی برای پرتاب محموله‌ای سنگین‌تر از ماشین ماسک را به سوی سیاره کوتوله پلوتو خواهد داشت. مطابق گفته ماسک، این موشک قابلیت این را دارد که بیشتر از مسیری که آپولو طی کرد را برود و احتمالا یک سیارک و یا چیزی شبیه به آن را مورد بررسی قرار دهد.
در سال‌های پیش رو ناسا در نظر دارد تا فضاپیما‌هایی را به مقصد ماه، چندین سیارک و سیاره ارسال کند. بنابراین آنها می توانند از چنین قابلیتی برای پیش‌برد بهتر برنامه‌های خود استفاده کنند. کمپانی فضایی اسپیسایکس از نظر بودجه در بدترین وضعیت خود قرار دارد، همچنین از زمان بندی ساخت سیستم پرتاب موشک فوق هوی خود به نام “سامانه پرتاب فضایی” (Space Launch System) عقب است.
پیش‌بینی‌ها بر آن است تا در سالیان آینده مشتریان بسیاری، از جمله ناسا برای این سیستم نوین پرتاب اسپیسایکس به صف بیایستند، چرا که به طور قابل توجه‌ای هزینه‌ها را کاهش خواهد داد. با وجود پرتاب موفقیت آمیز روز سه شنبه، هنوز هم آینده موشک فالکون هوی در هاله‌ای از ابهام است اما احتمال می‌رود باز هم نام این موشک در ماموریت‌های پیشگام فضایی نظیر ارسال محموله و انسان به سوی ماه و مریخ در صدر اخبار قرار گیرد.
بیشتر بخوانید:
- اصطلاح رودستر (Roadster) به کدامیک از انواع خودرو اطلاق می‌گردد؟
- هیجان‌انگیزترین ماموریت های فضایی سال ۲۰۱۸ ؛ ماه و مریخ در صدر اهداف
- عجیب ترین رکوردهای فضایی ؛ از مسن‌ترین فضانورد تا بیشترین زمان حضور در فضا
- فناوری فضایی و کاربردهای آن در ستاره شناسی و علوم دیگر
منبع : ScienceAlert
