به بهانه حمله آمریکا به سوریه در این مقاله به بررسی تکنولوژی مورد استفاده در موشک کروز و سایر ادوات و جنگ‌افزارهای پیشرفته نظامی مورد استفاده در این حمله موشکی خواهیم پرداخت.
یکشنبه گذشته، اخباری مبنی بر استفاده رژیم بشار اسد، از سلاح‌های شیمیایی در دوما، فضای رسانه‌ای را پر کرد. شواهد موجود و بررسی‌های انجام شده، نشانگر استفاده از گاز کلروین در این حمله شیمیایی بوده است. با توجه به برخی تصاویر منتشر شده –نظیر وجود تاول‌های خاص بر بدن مجروحین، برخی نیز احتمال ترکیب همزمان گازهای اعصاب نظیر سارین در این حمله شیمیایی را مطرح نمودند.
بیشتر بخوانید: بهترین موشک های قاره پیمای جهان و ایران ؛ مخرب ترین موشک ها را بشناسید!
سلاح های مورد استفاده آمریکا و متحدانش بر علیه سوریه در حمله اخیر چه بودند؟
آمریکا و متحدانش، سوریه را بارها به استفاده از سلاح شیمیایی بر علیه مخالفان متهم نموده‌اند. مطابق روال گذشته، با رویت نشانه‌هایی مبنی بر حمله شیمیایی در دوما –هرچند برخی تحلیلگران، به کل منکر وجود هرگونه استفاده از گاز شیمیایی در دوما شده‌اند.- انگشت اتهام به سمت رژیم اسد نشانه رفت. دونالد ترامپ، در چند رشته توییت، بشار اسد رییس جمهور سوریه را متهم به اقداماتی غیر انسانی علیه شهروندانش نمود.
در نقطه مقابل، سوریه رسما این اتهامات را تکذیب کرد و روسیه نیز، به صورت جداگانه وجود و استفاده از سلاح شیمیایی را در سوریه منکر شد. تاکنون علیرغم وجود اتهامات متعدد بر علیه رژیم سوریه، هیچگاه استفاده از سلاح‌های شیمیایی بر علیه مخالفین توسط نظامیان بشار اسد یا حامیان او به اثبات نرسیده است. مخالفین ادعای مطرح شده از سوی آمریکا و متحدانش، استدلال ساده‌ای را مطرح می‌نمایند، با توجه به پیروزی‌های گسترده رژیم سوریه در مقابل مخالفین مسلح، استفاده از سلاح شیمیایی که مسلما موجب واکنش‌های تند جامعه جهانی خواهد شد، چه توجیح منطقی‌ای دارد؟
فارغ از، هر نوع تحلیلی که در مورد واقعیت پشت پرده سلاح‌های شیمیایی در سوریه داشته باشید، صبح امروز آمریکا، فرانسه و انگلیس به نقاطی در سوریه حمله موشکی نمودند. در این حملات، سه نقطه که به زعم آمریکا، مراکز تحقیق و توسعه سلاح‌های شیمیایی و نگهداری این مواد بودند، مورد حمله قرار گرفتند.
طبق گزارش وب سایت‌های خبری آمریکایی، نقاط مورد اصابت موشک‌های کروز، یک موسسه تحقیقاتی با هدف توسعه سلاح‌های شیمیایی در دمشق، یک مرکز نگهداری گازهای شیمیایی در غرب حمص و یک ایست بازرسی که مکان نگهداری سلاح‌های شیمیایی نیز بوده، در نزدیکی حمص بوده است. بنا به گزارشات موجود، تنها در حمله موشکی امروز (25 فروردین) به موسسه تحقیقاتی مورد هدف قرار گرفته در دمشق، حدود 120 موشک کروز، مورد استفاده قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: بهترین ماشین های جنگی جهان و ایران؛ لیستی از بهترین خودروهای نظامی دنیا
موشک کروز
موشک کروز را در واقع به سختی می‌توان یک موشک نامید! چراکه در بیشتر موشک‌های کروز، به جای سامانه راکتی از موتور جت استفاده می‌شود.
برای اینکه تصور بهتری از نحوه عملکرد یک موشک کروز داشته باشید، فرض کنید قصد دارید تنها از یک موتور جت برای پرواز استفاده کنید. همزمان، با حمل کلاهک انفجاری، این موشک تنها یک بار قادر به استفاده خواهد بود. با توجه به قدرت بالا به نسبت وزن پایین این موشک‌ها و نیاز به عدم شناسایی توسط سامانه‌های دفاعی دشمن، اندازه بال‌های کنترل و تعادل در این موشک‌ها به حداقل اندازه ممکن رسیده است.
موشک‌های کروز قادر به شلیک از سطح زمین، دریا یا هوا هستند. این موشک‌ها به منظور جلوگیری از شناسایی توسط دشمن، توانایی پرواز در ارتفاع پست را دارند. علاوه بر این، استفاده از سیستم موتور جت به جای سامانه قدرت راکتی، هدف گیری این موشک‌ها برای سامانه‌های دفاعی سخت می‌شود. – به عنوان مثال، حرارت پایین حاصل از موتور جت، کار را برای موشک‌هایی که حرارات موتور را دنبال می‌کنند، سخت می‌کند.
بیشتر بخوانید: حقایقی در مورد موشک فالکون هوی ؛ قدرتمند‌ترین موشک جهان
اولین نسل موشک‌های کروز توسط آلمان نازی مورد استفاده قرار گرفت. رفته رفته، در طی سال‌های پس از جنگ جهانی و جهش تکنولوژیکی صورت گرفته، این موشک‌ها نیز دارای فناوری‌های پیشرفته‌تری شدند. امروزه، موشک‌های کروز قابلیت هدایت و اصابت به اهداف متحرک را نیز دارند. به طور کلی به دو صورت، قبل از پرتاب و بعد از پرتاب، هدایت و کنترل این موشک‌ها انجام می‌پذیرد.
برای درک ساده‌تر از سیستم هدایت موشک‌های کروز، به سیستم جی پی اس اتومبیل خود دقت نمایید. در جی پی اس اتومبیل، پس از ورود آدرس دلخواه، مسیر حرکت برای شما به نمایش در می‌آید. حال فرض کنید اتومبیل شما، توانایی پرواز را در ارتفاع محدودی نیز داشته باشد. در این صورت، سیستم آدرس دهی، تا حدودی متفاوت خواهد بود. باید، پستی و بلندی‌های زمین، عوارض فیزیکی زمین، میزان ارتفاع و… را برای رسیدن به بهترین نتیجه مد نظر قرار داد. نحوه هدایت موشک‌های کروز نیز به صورت مشابهی صورت می‌گیرد.
در عین حال، این موشک‌ها دارای ضعف‌های منحصر به فردی نیز هستند. به عنوان مثال، موتور این نوع موشک، باید دائما در حال کار باشد، بنابراین در صورتیکه هدف متحرک را از دست دهد، دیگر امکان بازگشتن و اصابت به هدف را نخواهد داشت. از سوی دیگر، سامانه هدایت موشک‌های کروز، به طرق مختلفی در جنگ الکترونیک، آسیب پذیری دارند. برای درک اهمیت این موضوع، فرض کنید کنترل موشکی را که پرتاب کرده‌اید، تنها دقایقی بعد از پرتاب از دست بدهید!
جنگنده تورنادو انگلیسی
این جنگنده توسط انگلستان بر علیه نقاطی که محل نگهداری تسلیحات شیمیایی در نزدیکی حمص تشخیص داده شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. تورنادو جی آر 4 (Tornado GR4) مجهز به موشک‌های کروز سایه، مهمترین سلاح مورد استفاده انگلستان بر علیه مواضع زمینی از طریق آسمان است. موشک کروز سایه، قابلیت حمل کلاهک جنگی به وزن حدودا 400 کیلوگرم را دارد. در عین حال، قابلیت پرواز تا 400 کیلومتر، به تورنادو اجازه می‌دهد، بدون عبور از مرز هوایی سوریه، به اهداف مورد نظر شلیک نماید.
بیشتر بخوانید: جنگنده F35 آذرخش ۲ شرکت لاکهید ، عقابی بر فراز آسمان ها
تورنادو، اولین بار توسط سه کشور ایتالیا، انگلستان و آلمان غربی تولید شد. این جنگنده، قابلیت پرواز فوق العاده‌ای را در ارتفاع پایین با سرعت بالا دارد. -بر اساس برخی منابع، تورنادو توانایی پرواز در ارتفاع سی متری، در شرایط اضطراری را نیز دارد- تورنادو نمونه کاملی از یک کامپیوتر پرنده است. چراکه بر خلاف نمونه‌های مشابه در زمان ساخت، اکثر قسمت‌های کنترل کننده هواپیما به صورت کامپیوتری تغییر پیدا کرده‌اند، این مساله موجب پایین آمدن وزن این هواپیما شده است.
جهت های رافال فرانسوی
رافال برای اولین بار رسما در سال 2001 به خدمت در ارتش فرانسه در آمد. هرچند، پیشینه ساخت این نوع هواپیما به چند دهه قبل باز می‌گشت. رافال، نیز همانند تورنادو، قادر به حمل موشک‌های کروز سایه است. این هواپیما، قدرت رادار گریزی کمتری نسبت به تورنادو داشته اما، ویژگی‌های منحصر به فردی نیز دارد. به عنوان مثال، ین جنگنده قادر است تقریبا دو برابر وزن خود را از زمین بلند کرده یا بیش از 1800 کیلومتر به صورت کاملا مسلح در خاک دشمن حرکت کند. رافال، در مدل‌های متنوعی ساخته می‌شود.
بمب افکن‌های بی وان آمریکایی
در مورد نوع سلاحی که این بمب افکن‌ها، امروز بر علیه سوریه مورد استفاده قرار دادند، اطلاعی در دست نیست. هرچند، آمریکا اعلام کرده بود که از موشک‌های کروز هوا به زمین نیز استفاده نموده است. این بمب افکن، قادر است موشک کروز جی آ اس اس ام را مورد استفاده قرار دهد. این نوع موشک کروز، توانایی حمل کلاهک با وزنی حدود 450 کیلوگرم داشته که می‌تواند 370 کیلومتر را به صورت مستقل طی نماید. بنابراین، بمب افکن بی وان نیز، نیازی به ورود به حریم هوایی سوریه را برای حمله به این کشور نداشته است.
بمب افکن B-1، هواپیمای 4 موتوره، قادر به حمل کلاهک هسته‌ای، در نوع خود آخرین بازمانده از هواپیماهایی با بال قابل کنترل است. سرعت پروازی بی وان چندان بالا نیست، هرچند قدرت پرواز در مسافت‌های بسیار طولانی را دارد. قدرت این بمب افکن، در توانایی حمل و استفاده از انواع بسیار متفاوتی از بمب و موشک است.
کشتی‌های جنگی با قابلیت پرتاب موشک کروز
تاکنون تعداد و نام کشتی‌های جنگی ایالات متحده که در پرتاب موشک به سوریه دست داشتند، منتشر نشده است. هرچند طبق مستندات، حداقل یکی از کشتی‌های جنگی ایالات متحده آمریکا، در پرتاب موشک‌های کروز نقش داشته است. به گفته منبع آگاه در وزارت دفاع آمریکا، یکی از کشتی‌های جنگی که در پرتاب موشک به مواضع مورد نظر در سوریه نقش داشته، در دریای سرخ حضور داشته است.
ناوشکن‌های آمریکایی کلاس آرلی، بیش از هزاران موشک کروز حمل می‌کنند که توانایی اصابت به اهداف مورد نظر تا شعاع 2500 کیلومتری را دارند. ناوشکن‌های اولیه، تنها وظیفه حفاظت از سایر یگان‌های دریایی را داشتند، اما با اختراع موشک کروز، رفته رفته ناوشکن‌ها اهمیت بیشتری پیدا نمودند، تا جایی که امروزه خود، تبدیل به سربازان خط مقدم جنگ‌ها شده‌اند.
بیشتر بخوانید: بزرگترین و پیشرفته ترین ناوشکن آمریکایی برای اولین بار به دریا افتاد
ناوچه‌های فرانسوی
فرانسه از سه ناوچه چند کاربره و یک ناوچه استاندارد خود برای حمله موشکی به سوریه استفاده کرده است. این ناوچه‌ها، به 16 سامانه پرتاب موشک کروز مجهز هستند که از موشک‌های کروز نسل جدید استفاده می‌کنند. برد این موشک‌ها، سری است؛ هرچند صنایع مشابه میزان دامنه این موشک‌ها را 650 کیلومتر ذکر کرده‌اند.
ناوچه، نوعی کشتی جنگی کوچکتر از ناوشکن است که دارای کاربردهای مشابهی است. با توجه به هزینه پایین ساخت ناوچه نسبت به کارایی آن، اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ناوچه‌ها با طول تقریبی 90 تا 130 متر و وزنی بین هزار تا 5 هزار تن، تبدیل به ابزار موثری در برابر زیر دریایی و شناورهای سبک دشمن شده‌اند.
موشک تاماهاک
در مورد نوع موشک‌های کروز که برای حمله به سوریه استفاده شدند، اطلاعاتی در دست نیست؛ هرچند در حمله مشابهی که در سال گذشته به یک فرودگاه صورت گرفته بود، 58 موشک تاماهاک – در برخی منابع 59- مورد استفاده واقع شده بود. موشک تاماهاک –توماهاک یا موشک تام هاوک– به گفته ارتش آمریکا قادر به طی مسافت 2500 کیلومتر است.
هزینه تولید هر موشک تاماهاک در سال 2014 حدودا 1.5 میلیون دلار برآورد شده بود. هرچند، در صورت کاهش هزینه تحقیق و توسعه، این مبلغ به 900 هزار دلار کاهش پیدا خواهد کرد. تاماهاک، موشک بسیار پیشرفته‌ای است که از تکنولوژی‌های منحصر به فردی استفاده می‌کند.
در هنگام پرتاب این موشک، ابتدا توسط محفظه پرتاب با فشار باد به ارتفاع مورد نظر خواهد رسید. سپس سوخت جامد این موشک، فعال می‌شود. پس از رسیدن به ارتفاع و سرعت مناسب، نهایتا، موتور جت تاماهاک شروع به کار خواهد نمود. بر خلاف اکثر موشک‌های کروز، تاماهاک دامنه کنترل سرعت بالایی را نیز به موتور خود می‌دهد. از این رو، قدرت مانور و دقت هدف گیری و اصابت این موشک به اهداف متحرک به حد قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
علاوه بر این، تاماهاک از سیستم اطلاعاتی جدید شبکه‌ای استفاده می‌کند. به صورتیکه، این موشک علاوه بر جی پی اس، از اطلاعات خودکار ارسالی توسط سایر نیروها، تانک‌ها، نفربرها، سربازها و… استفاده می‌کند تا قدرت هدف گیری خود را افزایش دهد. موشک کروز تاماهاک به سیستم پخش تصویری نیز مجهز است، این سیستم به فرماندهان اجازه می‌دهد از میزان تخریب موشک‌های پیشین و قدرت هدف گیری و… مطلع شوند.
برای هر موشک تاماهاک، امکان تعریف 16 هدف مختلف وجود دارد. در صورتیکه، هدف اولیه در حمله‌های قبلی نابود شده باشند، این موشک به صورت خودکار به سمت هدف‌های بعدی حرکت خواهد نمود. این موشک در کلاس‌های متنوعی تولید می‌شود؛ به صورتیکه امکان پرتاب این موشک از زیر دریایی به سطح آب، از سطح آب به زمین و غیره وجود دارد. همچنین از نظر حمل تسلیحات، این موشک دارای تنوع بسیار زیادی است.
با این حال، در حمله سال گذشته به فرودگاه الشعیرات سوریه، از مجموع 58 –یا 59- موشک شلیک شده، 36 عدد از این موشک‌ها، توسط هواپیماهای سوخو روسی، هدف قرار گرفته یا به صورت‌های مختلفی از کار افتادند. در مورد حمله حال حاضر نیز، گمانه زنی‌های مختلفی در جریان است که در آینده به آن خواهیم پرداخت.
چه تعداد موشک به سوریه پرتاب شده است؟
بر اساس مقاله تلگراف و بر خلاف اطلاعاتی که پیش از این منتشر شده بود، در مجموع 105 موشک به سمت سوریه شلیک شده است. در مقابل، سوریه نیز با پرتاب 40 موشک قصد حفاظت از اهداف مورد اصابت موشکی را داشته که با شکست مواجه شده است. انگلستان از طریق هوا، به پرتاب 8 موشک کروز سایه، فرانسه به پرتاب 12 موشک کروز – سه موشک از ناوچه‌ها و بقیه از طریق هوا- و آمریکا به شلیک 85 موشک اقدام کرده است.
بیشتر بخوانید:
- بررسی مشخصات فنی هواپیمای ای تی آر ۷۲ (ATR 72)
- لوکس ترین هواپیماهای شخصی حال حاضر در دنیا
- حقایقی از مرگبارترین سوانح هوایی ؛ بیشترین تلفات در سقوط هواپیماها در جهان
- لیستی از مرگبارترین سوانح هواپیماهای مسافرتی در ایران
منابع: تکراتو، cnn، washingtonpost، latimes، telegraph
خدا به فریاد مردم سوریه برسه شدن قربانی و بازیچه دست کشورهای دیگه آخه جنگ یک سال دو سال …نه بعد از ده سال جنگ هنوزهم ادامه داره پس این شورای امنیت چجور شورای امنیتی نه وجدانی نه انسانیتی ای کاش خداوند به هر کس قدرت می داد وجدان و انسانیت هم می داد
شورای امنیت اگر به غائله سوریه ورود کنه، قطعا باید به داستان “شلیک های اشتباهی” مکرر چند سال گذشته و بسیاری مسائل دیگه هم ورود کنه. ای کاش خداوند به هر کس قدرت فهم و اندیشه می داد
الهم عجل لولیک الفرج اقا بیا که هم دیگه میخورن ادما رحم کن به حال انسان 😢 چند نفر به یه نفر اخه چرا جنگ