آلودگی هوا در کشور ما یا شامل آلودگی هوای تهران می‌شود یا شامل آلودگی هوای اهواز و شهرهای جنوب کشور؛ به عبارت دیگر یا پر از گرد و غبار و خاک است یا پر از ذرات آلاینده شیمیایی. آلودگی هوا، هر کدام از این دو که باشد، باید بدانید چطور از خودتان مراقبت کنید تا آسیب‌های آن بر روی بدنتان را به حداقل برسانید. در این مقاله به بررسی راهکارهای مراقبت از بدن در برابر آلودگی هوا می‌پردازیم.
1. خودتان را تقویت کنید
در مواقعی از سال که هوا تمیز است و رنگ و بوی آلودگی ندارد، حتما روی تقویت قدرت بدنی‌تان به وسیله ورزش کار کنید. هر چه بدنتان قوی‌تر شود، در روزهایی که مجبور هستید قید فعالیت‌های جسمی را در هوای آلوده بزنید، آسیب کمتری را متحمل می‌شوید.
2. سه ویتامین معجزه‌گر
سیستم ایمنی بدن برای مراقبت از سلول‌ها، به ویتامین‌های زیادی نیاز دارد که در راس آن‌ها، سه ویتامین وجود دارد. مثلث ویتامین دی D، ای E و سی C را به خاطر بسپارید و در روزهای آلودگی هوا بیشتر سراغشان بروید. پیش فرض این است که ایرانیها به دلیل شرایط محیطی میزان ویتامین دی کمتری دریافت می‌کنند. سطح ویتامین دی در بدنتان را می‌توانید با آزمایش خون متوجه شوید و بر اساس میزان کمبود از هفته‌ای یک قرص تا دو هفته و ماهی یک قرص که پزشک تجویز می‌کند، استفاده کنید. بعضی از پزشکان نیز معتقدند مصرف قرص ویتامین دی به اندازه آمپول آن موثر نیست. به همین دلیل با یک پزشک مشورت کنید، سپس میزان ویتامین‌های ضروری برای بدنتان را مشخص کرده و سراغ آمپول یا قرص بروید.
3. هوای خانه را تصفیه کنید
چند سالی می‌شود که دستگاه‌های تصفیه کننده هوا در بازار بیشتر از قبل و با امکانات بهتری به فروش می‌رسند. به خصوص ساکنان جنوب و غرب کشور که نوع آلودگی در محل زندگی‌شان، از نوع ذرات خاک و گرد و غبار است، می‌توانند نتیجه خوبی از دستگاه‌های تصفیه کننده هوا سامسونگ و الجی بگیرند که در بازار بهتر شناخته شده‌اند و ضمانت پس از فروش معتبری دارند.
4. مصرف آب زیاد و سبزیجات
چه در روزهای آلودگی هوا و چه به صورت کلی، مصرف آب مورد نیاز بدنتان را فراموش نکنید. به محض اینکه احساس تشنگی کردید، آب بنوشید. در کنار آب، استفاده از سبزیجات را فراموش نکنید. سبزیجات حاوی مواد مورد نیاز بدن برای بالا بردن قدرت ایمنی هستند. ضمن اینکه فیبر زیادی دارند که مقاومت بدن در برابر سرطان‌ها را بالا می‌برد. بنابراین با مصرف سبزیجات به بدنتان کمک کنید.
5. آنتی اکسیدان مصرف کنید
آنتی‌اکسیدان‌ها بر علیه رادیکال‌های آزاد عمل می‌کنند و نمی‌گذارند سلول‌های سرطانی شکل بگیرند. از آنجایی که آلودگی هوا می‌تواند منجر به ایجاد سرطان شود، استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان به شدت توصیه می‌شود. بیشتر خوراکی‌های قرمز مثل انگور قرمز و همچنین سبزیجات، چای سبز، کنگر فرنگی و موارد مشابه، حاوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان هستند که به بهبود شرایط بدن در هوای آلوده کمک زیادی می‌کنند.
6. غذای سبک بخورید
روزهایی که هوا آلوده است، باید به راحت شدن کار بدن کمک کنید. علاوه بر مصرف آب مورد نیاز، استفاده از غذاهای سبک توصیه می‌شود. غذاهای سبک شامل مواد غذایی کم‌چرب هستند که به راحتی هضم می‌شوند. از مصرف فست فودها، غذاهای چرب و چیلی رستوران و آشپزخانه‌ها مثل قیمه، قرمه سبزی و کباب و همچنین سوسیس و کالباس به شدت خودداری کنید، چه در روزهای آلودگی هوا و چه در سایر روزها.
7. رطوبت کافی را فراهم کنید
خوب است در روزهای معمولی، در خانه یا محل کار دستگاه بخور سرد و گرم و همینطور رطوبت ساز داشته باشید تا وقت‌هایی که هوا خشک است، به کمک سیستم تنفسی‌تان بیاید و نگذارد دچار احتقان یا گرفتگی بینی و مشکلات ناشی از آن شوید. ایجاد رطوبت کافی به بهبود وضعیت دفاعی بدن کمک می‌کند و آن را برای روزهایی آماده می‌کند که آلودگی در راه است.
8. مصرف بدبوهای پرخاصیت
مصرف سیر و پیاز را در برنامه روزانهتان بگنجانید. درست است که بوی بدی دارند اما داشتن چند دوست بدبو، بهتر از چند دوست بیمار است. پس هم خودتان از این مواد غذایی سرشار از گوگرد استفاده کرده و هم مصرف آن را به دوستانتان توصیه کنید. اگر هم هیچ‌جوری حاضر به استفاده از سیر نیستید، استفاده از پیاز را در برنامه‌تان قرار دهید. بوی پیاز خیلی زود از بین می‌رود.
9. کلسیم را چک کنید
تحقیقات نشان داده‌اند جذب سرب در کسانی که میزان کلسیم بدنشان کم است، بالاتر از کسانی است که کمبود کلسیم ندارند. کلم، برگ چغندر، بادام و انواع لوبیا مثل لوبیا سفید، لوبیا چیتی و لوبیا چشم بلبلی از منابع گیاهی خوب کلسیم هستند. کمبود کلسیم هم با آزمایش خون مشخص می‌شود. ممکن است به تشخیص پزشک نیاز به مکمل کلسیم داشته باشید. در این صورت یادتان باشد برای جلوگیری از رسوب مواد معدنی در کلیه‌ها، حتما آب کافی بنوشید.
10. توت فرنگی و پرتقال بخورید
پکتین نوعی هتروساکارید است که در بعضی گیاهان به وفور پیدا می‌شود و می‌تواند با سرب موجود در هوای آلوده مبارزه کند. اولین منبع غنی پکتین، سیب است و بعد از آن پرتقال و توت فرنگی دو منبع غنی دیگر هستند که مصرفشان در روزهای آلودگی هوا توصیه می‌شود.
11. گیاهان آپارتمانی مناسب
برای مبارزه با آلودگی هوا در سطح خانگی، سراغ استفاده از لیست بلندبالای ناسا بروید که گیاهان پاکسازی کننده هوا را معرفی کرده است. بسته به شرایطی که دارید یک یا چند گیاه آپارتمانی مناسب بیاورید که به تمیز نگه داشتن هوای خانه در روزهای آلوده کمک بیشتری می‌کنند.
12. لیست بنویسید
سعی کنید یک لیست اساسی داشته باشید و در آن تمام کارهایی را که باید بیرون از خانه انجام دهید، بنویسید. تلاش بعدی‌تان این باشد که با یک بار بیرون رفتن و در کوتاه‌ترین مسیر ممکن به این کارها برسید. اینطوری مدت‌زمانی را که باید بیرون از خانه بگذرانید، کاهش می‌دهید و به حفظ سلامتتان بیشتر کمک می‌کنید.
13. کاهش فعالیت‌های جسمی
تا جایی که می‌توانید از خانه بیرون نروید. قید ورزش در فضای باز را بزنید و در محیط خانه که هوای آن را پاک کرده‌اید، نرمش‌های سبک انجام دهید. روزهایی که هوا خیلی آلوده است، قبل از نرمش سبک هم از یک پزشک مشورت بگیرید.
