چه عواملی باعث ضعف حافظه خواهد شد؟ آیا می‌توان از زوال عقل جلوگیری کرد؟ ضعف حافظه یکی از شایع ترین مشکلاتی است که با بالا رفتن سن افراد، بیشتر نمایان می‌شود، اما چه چه چیزهایی باعث کاهش قدرت حافظه خواهد شد.
احتمالا تاکنون بارها برایتان پیش آمده که چیزی را گم کرده‌اید و یادتان نمی‌آید که آن را کجا گذاشته‌اید، یا شخصی را می‌بینید و هر چه به مغزتان فشار می‌آورید که او را کجا دیده‌اید، به خاطرتان نمی‌آید. دلیل چنین اتفاقاتی را معمولا به خاطر ضعف حافظه -هرچند که در برخی مواقع ممکن است که درگیری‌های ذهنی شما بیش از حد باشد- می‌دانند. اما چه عواملی بیشتر موجب ضعف حافظه می‌شود.
عوامل کاهش قدرت حافظه
از دست دادن حافظه یکی از اصلی ترین عوارض بیماری آلزایمر است و با بالاتر رفتن سن، بیشتر خود را نمایان می‌کند. پنج درصد از جمعیت ۶۵ سال و بالاتر به بیماری آلزایمر متوسط تا شدید مبتلا هستند و ۱۰ تا ۱۵ درصد سالمندان در همین گروه سنی از بیماری آلزایمر خفیف رنج می‌برند
بیشتر بخوانید: بیماری آلزایمر چیست و چه علائمی دارد؟
اما چه عواملی باعث کاهش قدرت حافظه خواهد شد.
1. خواب کم
یکی از مهمترین عوامل ضعف حافظه کم‌خوابی است. کمبود خواب به شدت روی قدرت حافظه اثر می‌گذارد. هنگامی که خواب هستید، مغزتان خاطره ها را به حافظه طولانی مدت شما منتقل می‌کند. از سوی دیگر به هنگام خواب شبانه، سیستم لنفاوی فعال شده و سموم بدن را دفع می‌کند.
از سوی دیگر خواب تاثیر زیادی بر افسردگی و اضطراب فرد دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده افرادی که کمتر از 6 و یا بیشتر از 8 ساعت در شبانه روز می‌خوابند، خیلی بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند. برای جلوگیری از ضعف حافظه سعی کنید، زمان کافی بخوابید.
2. کاهش قدرت حافظه با سکته خاموش
سکته مغزی می‌تواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگ‌های خون رسان مغز ایجاد شود. یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون‌رسان به مغز می‌شود (سکته مغزی ایسکمیک) و یا یک رگ خونی مغز پاره شده و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می‌شود.
فراموشی و مشکلات خفیف حافظه ممکن است به مرور زمان و پس از سکته‌های خاموشی که رگ‌های خونی کوچک‌تر را مسدود می‌کنند، اتفاق بیفتد. این تغییرات در عملکرد مغز که ممکن است شدت آن از خفیف تا شدید تغییر یابد، آسیب رگی مغز نامیده می‌شود.
3. ضعف حافظه با مصرف برخی داروها
ممکن است مصرف برخی داروها عاملی باشد برای کاهش حافظه شما، فراموشی و از دست دادن حافظه ممکن است نشان‌دهنده این موضوع باشد که شاید لازم است داروهای‌تان تغییر کند.
- قرص‌های خواب‌آور
- داروهای ضد حساسیت یا همان آنتی‌هیستامین‌ها
- داروهای ضد اضطراب
- داروهای ضدافسردگی
- یک سری داروهای مسکن
- داروهای مختص کاهش کلسترول
- داروهای دیابت
از جمله داروهایی هستند که ممکن است روی عملکرد حافظه تاثیر سو بگذارند. داروهای خانواده آنتی هیستامین و همچنین برخی مسکن‌ها هم بر کاهش قدرت حافظه اثرگذار هستند.
4. عفونت های تاثیرگذار بر مغز
مبتلایان به ویروس HIV، سل و دیگر عفونت هایی که بر مغز تاثیر می‌گذارند، می‌تواند منجر به ضعف حافظه شوند. در موارد حاد، آسیب مغزی ممکن است منجر به مشکلات حافظه شود. عفونت‌ها، تومور‌های مغزی یا ضربه دیدن سر می‌تواند ازجمله علل ضعف حافظه کوتاه مدت باشد.
5. ارتباط استرس با کم شدن حافظه
استرس زیاد یا اضطراب می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در قدرت حافظه شود. معمولا رفع استرس باعث بهبود حافظه نیز می‌شود. استرس های مزمنی که درمان نشوند، می‌تواند منجر به افسردگی شود. این امر بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد.
یکی از شایع ترین عوامل ضعف حافظه استرس ناشی از ضربه های روحی است.خواب کافی می‌تواند راهکار مناسبی برای مقابله با استرس های روزانه باشد.
6. کمبود ویتامین و مواد مغذی
کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجر به سردرگمی و حتی زوال عقل شود. شما باید روزانه حدود 2.4 میلی‌گرم B12 در رژیم غذایی خود داشته باشید. این ویتامین در محصولات لبنی، گوشت، ماهی و مواد غذایی غنی‌شده با ویتامین B12 وجود دارد.
یکی دیگر از علل ضعف حافظه خوردن گوشت قرمز یا قهوه به مقدار زیاد است. مصرف الکل و سیگار نیز می‌تواند باعث زوال عقل و کم شدن حافظه شود. استفاده از ویتامین‌های B6 و B12 را در رژیم غذایی خود فراموش نکنید.
7. ضربه به سر
یک ضربه سخت به سر می‌تواند مغز را درون جمجمه تکان دهد و منجر به کبودی، پارگی عروق خونی و یا آسیب عصبی به مغز شود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش حافظه شود.
پس از ضربه سخت به مغز، فرد برای چند ثانیه هوشیاری خود را از دست می‌دهد اما بسیاری از افراد پس از وارد آمدن ضربه مغزی تغییری نمی‌کنند. همانگونه که پس از آسیب دیدگی مچ پا نیاز به استراحت هست، مغز هم پس از ضربه مغزی نیاز به استراحت دارد. افراد پس از ضربه مغزی بهتر است که به مدت طولانی بخوابند تا مغز زمان کافی برای بازیابی داشته باشد.
8. بالا رفتن سن و ضعف قدرت حافظه
برای این مشکل راه حلی وجود ندارد. بالا رفتن سن به مرور روی قدرت حافظه اثر گذاشته و باعث کاسته شدن قدرت ذهن می‌شود. در مطلب دلایل ضعف حافظه در پیری به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم، اما با تغذیه مناسب، خواب کافی و یا شاید انتخاب بهترین زمان برای ورزش کردن بتوان آن را تا حد امکان به تاخیر انداخت.
9. مشکل تیروئید
پرکاری و کم‌کاری تیروئید بر کاهش قدرت حافظه اثر می‌گذارد. به نظر می‌رسد برخی علائم مربوط به پرکاری یا کم‌کاری تیروئید کاملا به اعصاب و روان مربوط بوده و شاید میان بیماری‌های جسمی کمتر بیماری‌ای یافت شود که علائم روانی‌اش تا این حد پررنگ و متعدد باشد.
هورمون تیروئید یک تنظیم‌کننده است که بر اغلب ارگان‌های بدن از جمله کارکرد مغز موثر است. محققان ثابت کرده‌اند هنگامی‌که سطح هورمون تیروئید پایین باشد، بر ظرفیت حافظه و توانایی تمرکز اثر می‌گذارد.
بیشتر بخوانید:
