آیا شما تا به حال یک سیستم را اسمبل کرده‌اید؟ آیا می‌دانید که سیستم شما باید دارای چه اجزایی باشد؟ اکثر کاربران هنگام اسمبل کردن یک سیستم جدید، به قطعاتی مانند مادربرد، پردازنده، کارت گرافیک، رم و سایر قطعاتی که در کیس کامپیوتر قرار می‌گیرند، توجه زیادی می‌کنند اما یکی از مهمترین سخت‌افزارهای کامپیوتر که معمولاً به آن توجه نمی‌شود، پاور یا همان منبع تغذیه است.
کامپیوترهای رومیزی مانند تمام وسایل الکترونیکی برای اینکه کار کنند به منبع تغذیه احتیاج دارند. اما این منبع تغذیه چیست؟ پاور کامپیوتر چه نقشی را در کامپیوتر ما ایفا می‌کند؟ اگر قصد اسمبل کردن یک سیستم فوق‌العاده با کیفیت و پرقدرت را دارید با ما همراه باشید. فروشگاه اینترنتی بروزکالا که ارائه دهنده انواع منبع تغذیه کامپیوتر با برندهای معتبر است، در ادامه توضیحات مفیدی در مورد این قطعه حیاتی در اختیار شما دوستان گرامی قرار خواهد داد.
پاور کامپیوتر چیست؟
پاور کامپیوتر یعنی Power Supply Unit یکی از اصلی‌ترین و مهمترین قطعات داخلی رایانه محسوب می‌شود. شما ممکن است این قطعه را با نام‌های منبع تغذیه یا PSU نیز بشناسید. همان‌طور که می‌دانید کامپیوتر مانند هر ابزار الکترونیکی دیگری به منبع تغذیه احتیاج دارد. این قطعه ولتاژهای مورد نیاز بخش‌های داخلی کامپیوتر را تأمین خواهد کرد. وظیفه پاور کامپیوتر برق‌رسانی به اجزای داخلی دستگاه شما است. این یعنی قطعاتی مانند مادربرد، رم و CPU همگی از پاور تغذیه می‌کنند.
وجود PSU آنقدر در رایانه اهمیت دارد که می‌گویند پاور، قلب کامپیوتر است. قلب کامپیوتر وظیفه برق‌رسانی به تمام اجزا را بر عهده خواهد داشت. این قطعه درون کیس کامپیوتر قرار می‌گیرد و به تمامی قطعات داخلی کیس برق‌رسانی می‌کند. به همین خاطر است که می‌گویند اگر دستگاه شما دارای منبع تغذیه مناسب و مطلوبی نباشد، قطعات دیگر نیز کارایی نخواهند داشت.
وظیفه پاور کامپیوتر چیست؟
حالا که می‌دانید پاور یکی از مهمترین اجزای رایانه محسوب می‌شود، باید این نکته ذکر شود که این قطعه جریان AC یا همان جریان برق خانگی را به جریان DC یعنی جریان برقی که رایانه به آن احتیاج دارد، تبدیل می‌کنند. سپس هنگامی که برق‌رسانی به اجزای مختلف کامپیوتر امکان‌پذیر شد، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. پس هنگامی که شما سیستم خود را روشن می‌کنید، برق وارد PSU می‌شود و پس از آن، برق مورد نیاز سایر قطعات درون کیس، به وسیله کانکتورهای خروجی تأمین خواهد شد و سیستم راه اندازی می‌شود. جالب است بدانید که دستگاه‌های خارجی و تجهیزات دیگر کامپیوتر مانند پرینتر و… نیز دارای منبع تغذیه جداگانه‌ای هستند و یا از کابل داده برق دریافت می‌کنند.
ساختار منبع تغذیه کامپیوتر
ابتدا باید به این موضوع اشاره کنیم که منبع تغذیه مانند کیس و مادربرد در اندازه‌های متفاوتی ساخته می‌شود. هنگامی که شما قصد اسمبل کردن یک سیستم را دارید حتماً باید به فرم فاکتور آنها توجه کنید تا با هم سازگار باشند. برندهای مختلف و مطرحی را تولید می‌کنند.
هنگامی که به این قطعه نگاه می‌کنید یک جعبه فلزی می‌بینید که در پشت آن یک پورت نر و سه شاخه دیده می‌شود؛ یک کابل برق به آن متصل خواهد شد. معمولاً یک کلید برق و یک کلید ولتاژ نیز در این قسمت پاور کامپیوتر وجود دارد. سیم‌هایی از سمت جلوی این قطعه به درون کامپیوتر کشیده می‌شوند. کانکتورهایی به قطعات مختلف دستگاه متصل خواهند شد تا برق آنها را تأمین کنند. بعضی از آنها به صورت اختصاصی برای اتصال به مادربرد طراحی می‌شوند اما برخی دیگر کانکتورهایی دارند که در هارد دیسک، درایوهای نوری، فن و… استفاده می‌شوند.
اجزای تشکیل دهنده منبع تغذیه
در حالت کلی اجزای تشکیل دهنده پاور کامپیوتر شامل کابل‌های اتصال، کابل اتصال منبع تغذیه خارجی، فن خنک کننده، کلیدها، یکسو کننده، تنظیم کننده ولتاژ و ترانسفورماتور هستند. اما هر کدام از این‌ها چه هستند و چه کاری را انجام می‌دهند.
- کابل‌های اتصال همان دسته سیم‌هایی هستند که از PSU خارج می‌شوند و هر کدام از آنها به صورت جداگانه به یکی از قطعات داخلی کیس مانند مادربرد کارت گرافیک هارد دیسک و… متصل خواهند شد و در حقیقت این‌گونه جریان برق لازم به آنها را انتقال می‌دهند.
- کابل اتصال منبع تغذیه خارجی همان کابلی است که یک سر آن به پریز برق شهری نصب می‌شود و سر دیگر آن به ورودی پاور متصل خواهد شد.
- غالباً دو کلید در پشت این قطعه قرار می‌گیرد یکی از این کلیدها برای روشن و خاموش کردن منبع تغذیه است و کلید دیگر برای تغییر ولتاژ ورودی در این قطعه تعبیه شده است.
- اگر به دنبال اسمبل کردن یک سیستم هستید، می‌دانید که در حالت کلی خنک کننده‌ها نقش بسیار مهمی را در سیستم شما ایفا خواهند کرد. فن پاور نیز یکی از انواع خنک کننده است که درون این قطعه تعبیه می‌شود و وجود آن در پاور بسیار ضروری است. فن منبع تغذیه باید همواره فعالیت داشته باشد تا گرمایی که از PSU تولید می‌شود را کاهش دهد.
- در پاور رایانه برای بالا بردن و یا پایین آوردن میزان ولتاژ ورودی از ترانسفورماتور استفاده خواهد شد.
- قطعه‌ای در پاور کامپیوتر وجود دارد که به آن تنظیم کننده ولتاژ می‌گویند. از نام این قطعه مشخص است که تعیین می‌کند باید به هر یک از قطعات متصل شده به PSU ، چه میزان از قدرت برق اختصاص داده شود.
- یکسو کننده یکی از قطعات داخلی این محصول است که جریان برق را از حالت جریان برق شهری یعنی AC را به جریان مورد نیاز کامپیوتر یعنی DC تبدیل می‌کند.
انواع منبع تغذیه
هنگامی که صحبت از انواع پاور کامپیوتر می‌شود، آن را از لحاظ کابل کشی به سه دسته ماژولار، غیر ماژولار و نیمه ماژولار تقسیم بندی می‌کنند. اما هر کدام از آنها چه هستند و چه ویژگی خاصی دارند؟
پاور کامپیوتر ماژولار
هنگامی که شما برای خرید پاور کامپیوتر ماژولار اقدام می‌کنید، متوجه می‌شوید که پاور ماژولار به شما امکان می‌دهد که خودتان تصمیم بگیرید به کدام قطعه از قطعات درون کیس کامپیوتر، برق‌رسانی انجام شود. این یعنی شما می‌توانید کابل اتصال پاور را به هر قطعه‌ای که می‌خواهید متصل کنید و یا از آن جدا کنید. پس با توجه به سوکت‌هایی که منبع تغذیه شما دارد می‌توانید به هر تعدادی که می‌خواهید کابل‌هایی اضافه و یا کم بکنید.
پاور کامپیوتر غیر ماژولار
کاملا مشخص است که این قطعه با PSU ماژولار متفاوت است. پاور کامپیوتر غیر ماژولار پیکربندی ثابتی دارد و شما نمی‌توانید تعداد کابل‌ها را کم یا زیاد کنید. کابل‌هایی که در این محصول تعبیه شده‌اند، باید به محصولات مرتبط با آنها متصل شوند. جالب است بدانید که محبوب‌ترین دسته‌بندی منبع تغذیه مربوط به پاورهای غیر ماژولار است زیرا خود این قطعه به صورت استاندارد تمامی کابل‌های مورد نیاز را دارد. لازم به ذکر است که معمولاً قیمت پاور کامپیوتر غیرماژولار کمتر از نوع ماژولار می‌باشد.
پاور کامپیوتر نیمه ماژولار
این محصول یعنی پاور نیمه ماژولار دارای چند کابل ضروری و اصلی مانند کابل اتصال برق و مادربرد است. سوکت‌هایی نیز روی این محصول وجود دارند. بنابراین شما می‌توانید با توجه به نیازتان از آن سوکت‌ها نیز استفاده کنید.
ممکن است برایتان سوال پیش آمده باشد که من کدام نوع را تهیه کنم؟ ماژولار، غیر ماژولار یا نیمه ماژولار؟ در پاسخ باید بگوییم که شما با توجه به نیازی که دارید باید منبع تغذیه را تهیه نمایید. همان‌طور که ذکر شد نوع غیر ماژولار که امکان کم و زیاد کردن کابل در آن وجود نخواهد داشت، پرطرفدارتر است اما مدل‌های ماژولار و نیمه ماژولار به شما امکان مدیریت تعداد کابل‌ها را خواهند داد.
اتصالات پاور کامپیوتر
پیش از آنکه اقدام به خرید منبع تغذیه کامپیوتر کنید، بهتر است اتصالات آن را بشناسید زیرا همین اتصالات تعیین می‌کنند که محصول شما می‌تواند به چه دستگاه‌هایی برق‌رسانی کند. با هم مروری بر این کانکتورها خواهیم داشت.
کانکتور مادربرد: کانکتور مادربرد روی تمام انواع پاورهای کامپیوتر وجود دارد در حقیقت این کانکتور از مهمترین و اصلی‌ترین پورت‌های پاور به شمار می‌آید. مادربردهای ATX با کانکتورهای ۲۰ تا ۲۴ پین به پاور متصل خواهند شد.
کانکتور CPU: از نام این کانکتور مشخص است که وظیفه برق‌رسانی به CPU کامپیوتر یعنی پردازنده کامپیوتر شما را دارد. کانکتورهای سی پی یو معمولاً ۴ تا ۸ پین می‌باشند.
کانکتور SATA: بسیاری از هارد درایوها برای متصل شدن به مادربرد به برق احتیاج دارند برق این قطعات به وسیله این کانکتور تأمین می‌شود.
کانکتور PCIe: بهتر است این را بدانید که کارت گرافیک مستقیماً روی اسلات‌های PCIe نصب می‌شود. بنابراین وظیفه این کانکتور برق‌رسانی به کارت‌های گرافیک است.
کانکتور فلاپی: کانکتور فلاپی را دیگر روی پاورهای کامپیوتر مشاهده نمی‌کنیم اما در گذشته پاورهای فلاپی نیز برای پاورهای کامپیوتر در نظر گرفته می‌شد.
کانکتور مولکس: این کاکنتور یعنی Molex نیز معمولاً در پاورهای امروزی و مدرن به کار نمی‌روند. وظیفه کانکتور مولکس، برق‌رسانی به قطعاتی مانند هارد دیسک و درایوهای CD ROM است.
مشخصات فنی پاور کامپیوتر
تا کنون متوجه شدیم که پاور چیست و چه وظیفه‌ای دارد. حالا می‌دانیم که ساختار منبع تغذیه چگونه است و اجزای تشکیل دهنده این محصول چه هستند. با هم مروری بر انواع PSU کردیم و متوجه شدیم که این محصول دارای چه نوع اتصالاتی می‌باشد. حالا باید کمی دقیق‌تر شویم تا بدانیم هنگام انتخاب یک پاور کامپیوتر برای اسمبل کردن سیستم باید به چه نکاتی توجه کنیم. درست است که قیمت پاور کامپیوتر برای تمامی کاربران اهمیت دارد اما به غیر از آن باید به نکات دیگری نیز دقت کرد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
ولتاژهای خروجی پاور کامپیوتر
همان‌طور که ذکر شد، جریان برق شهری مستقیماً از طریق پریز برق به کامپیوتر وارد می‌شود اما برای کامپیوتر قابل استفاده نیست. منبع تغذیه جریان برق شهری را تغییر می‌دهد و سپس به قطعات رایانه برق‌رسانی می‌کند. می‌دانید که جریان برق شهری نوسانات زیادی دارد و به همین خاطر برای کامپیوتر ما قابل استفاده نخواهد بود. معمولاً در تمام کشورهای دنیا این اتفاق می‌افتد و ولتاژ اصلی برق در هر ثانیه تغییر می‌کند. اما قطعات کامپیوتر ما احتیاج به جریانی ثابت و بدون تغییر دارند.
باید بدانید که همه قطعات دستگاه احتیاج به ولتاژ یکسانی نخواهند داشت و ولتاژ مورد نیاز هر کدام از آنها با یکدیگر متفاوت است. در حالت کلی پاور باید ۴ ولتاژ متفاوت برای این قطعات تأمین کند. این ولتاژ‌ها ۱۲، ۵، ۳.۳ و ۲۱- هستند. البته باید بدانید که پاورهای قدیمی دارای ولتاژ ۵- نیز بودند. همان‌طور که متوجه شدید هر کدام از این ولتاژ‌ها که از پاور خارج می‌شوند، برای راه اندازی قطعات متفاوتی استفاده خواهند شد. لازم به ذکر است که میزان ولتاژ ورودی پاورها با واحد ولت اندازه‌گیری خواهد شد.
توان خروجی پاور کامپیوتر
از معیارهای اصلی و مهم سنجش عملکرد پاور کامپیوتر، توان آن است. یکی از مهمترین فاکتورهای خرید پاور کامپیوتر نیز، میزان توان خروجی آن محسوب می‌شود. توان خروجی این محصول با واحد وات W اندازه‌گیری و نشان داده می‌شود. این موضوع روی قیمت منبع تغذیه نیز تأثیرگذار است. هر چقدر که توان خروجی یک منبع تغذیه بالاتر باشد، بهتر است و البته قیمت آن نیز گران‌تر خواهد بود.
اما چگونه باید بدانیم که توان مورد نیاز پاور کامپیوتر برای سیستم ما باید چقدر باشد؟ شما باید مجموع توان مورد نیاز هر قطعه داخل سیستم خود را محاسبه کنید و متناسب با آن این محصول را تهیه نمایید. به عنوان مثال مطابق با محاسباتی که انجام می‌دهید متوجه می‌شوید که مجموع توان مصرفی تمام قطعات داخلی کامپیوتر شما ۶۰۰ وات است. در این صورت شما باید برای خرید پاور کامپیوتر حداقل ۸۵۰ واتی تهیه نمایید. حتی اگر بتوانید منبع تغذیه با توان بیشتری تهیه کنید، بهتر است زیرا اگر بخواهید در آینده سیستم خود را ارتقا دهید، دیگر نیاز به خرید PSU نخواهید داشت.
بازدهی پاور کامپیوتر
یکی از نکات دیگری که باید هنگام خرید پاور کامپیوتر به آن توجه کنید، بازدهی آن است. تولید کنندگان این محصول برای اینکه میزان کارایی آن را نشان دهند، از گواهی‌نامه‌ای به نام 80Plus بهره می‌برند. آنها در واقع این‌گونه میزان راندمان کاری منبع تغذیه را در فشار کاری مختلف اندازه‌گیری می‌کنند. پاورهای مختلف دارای بازدهی متفاوتی هستند و آنها را بر حسب میزان بازدهی دسته‌بندی و رتبه‌بندی می‌کنند. سیستم 80Plus پاورهای کامپیوتر را رتبه‌بندی کرده و آنها را در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌کند. این استاندارد منبع‌های تغذیه را در ۶ رده‌بندی Platinum ,80Plus ,Bronze, Silver, Gold و Titanium دسته‌بندی خواهد کرد.
هر چقدر که رده‌بندی یک پاور بالاتر باشد میزان هدر رفت انرژی کمتر خواهد بود و محصول، راندمان کاری بالاتری خواهد داشت. هر چقدر که راندمان و بازدهی کاری یک پاور کامپیوتر بالاتر باشد، هدر رفت انرژی آن یعنی گرما پایین‌تر خواهد بود؛ این بدان معنی است که خنک شدن این محصول راحت‌تر انجام می‌شود و در نتیجه دمای داخل کیس هم پایین‌تر خواهد بود. هر چقدر که محصول از قطعات با کیفیت‌تری ساخته شده باشد و فناوری ساخت پیشرفته‌تری داشته باشد، میزان هدر رفت انرژی آن کمتر خواهد بود و منبع تغذیه میزان بیشتری از توان تولیدی خودش را به صورت خالص در اختیار سیستم قرار خواهد داد.
معمولاً پاورهایی که تولید می‌شوند استانداردهای برنز، سیلور و گلد را دارند. مدل‌های پلاتینیوم و تیتانیوم نیز تولید می‌شوند اما معمولاً قیمت بسیار بیشتری از سایر مدل‌ها دارند. لازم به ذکر است که برچسب محصول معمولاً در پشت آن وجود دارد. اگر قصد اسمبل کردن یک سیستم گیمینگ را دارید، استاندارد 80Plus طلایی یا همان گلد برای شما مناسب خواهد بود. البته اگر بودجه کافی برای خرید دو نوع Platinum و Titanium را دارید، می‌توانید محصولی را خریداری نمایید که دارای یکی از این استانداردها باشند. با فروشگاه بروزکالا تماس بگیرید و با کارشناسان مجرب این مجموعه مشاوره رایگان درباره این موضوع داشته باشید تا متوجه شوید که برای سیستم شما کدام نوع مناسب‌تر است.
تک ریلی یا چند ریلی بودن پاور
منبع تغذیه برای انتقال برق از یک ریل یا چند ریل +12V بهره می‌برد. در محصولی که تک ریلی است، تمام توان روی تمام خروجی‌ها در دسترس خواهد بود اما پاور چند ریلی متفاوت است یعنی در PSU چند ریلی، این توان روی چند ریل تقسیم خواهد شد. اما اهمیت این موضوع چیست؟ این قضیه زمانی اهمیت پیدا خواهد کرد که یک پاور تک ریلی دچار اختلال شود و عملکرد درستی نداشته باشد. در آن صورت ممکن است که منبع تغذیه جریان زیاد و بیش از حدی را به قطعات منتقل کند. در این صورت امکان سوختن قطعات وجود خواهد داشت.
اما قضیه در مورد پاورهای چند ریلی این‌گونه نیست. در PSU چند ریلی سیستم محافظت در برابر جریان بیش از حد که به آن OCP می‌گویند، وجود دارد. این سیستم محافظت چه کار می‌کند؟ اگر در یک پاور چند ریلی، جریان در یکی از ریل‌ها بالاتر از حد رود، پاور ریست می‌شود و به همین سادگی احتمال آسیب به قطعات وجود نخواهد داشت. در حال حاضر قطعات جدید معمولاً به صورت چند ریلی تولید و عرضه می‌شوند و به همین خاطر جای نگرانی وجود ندارد. با توجه به اینکه شما می‌خواهید یک قطعه جدید برای سیستم خود خریداری کنید، نگران این موضوع نباشید و این نکته را جزو آخرین نکات مهم خرید خود قرار دهید.
فرم فاکتور
هنگام خرید منبع تغذیه باید به فرم فاکتور یعنی اندازه و ابعاد آن نیز توجه کنید زیرا شما باید این محصول را داخل کیس خود قرار دهید. معمولاً فرم فاکتور پاورهای کامپیوتر که در بازار مشاهده می‌کنید از نوع ATX است. لازم است بدانید که نوع ATX خود دارای مدل‌های گوناگون Flex ATX، Micro ATX و Mini ATX است که هر کدام از آنها دارای ابعاد و اندازه‌های گوناگونی هستند.
- ابعاد پاور ATX برای کیس‌های معمولی بسیار مناسب است. ابعاد این نوع معمولاً ۱۴۰ × ۸۶ × ۱۵۰ میلی‌متر می‌باشد.
- نوع دیگری از پاورها با فرم فاکتور کوچکتر تولید می‌شوند که معمولاً از آنها در کیس‌های کوچکی مانند Mini ITX استفاده خواهد شد. این محصولات دارای فرم فاکتور SFX هستند و معمولاً ابعاد آنها ۱۲۵ × ۵.۶۳ × ۱۰۰ میلی‌متر دارند.
- فرم فکتور دیگری که می‌توانیم به آن اشاره کنیم SFX-L است. در واقع ابعاد و اندازه این محصول شبیه به محصول قبلی یعنی SFX می‌باشد اما عمق آن کمی بزرگتر است. به این نکته توجه کنید که عمق بیشتر، باعث می‌شود که این قطعه بتواند از فن بزرگتری نسبت به پاور SFX برخوردار باشد. ابعاد قطعه SFX-L برابر با ۱۲۵ × ۵.۶۳ × ۱۳۰ میلی‌متر است.
- لازم به ذکر است که فرم فکتورهایی مانند AT و LPX و NLX نیز تولید می‌شوند این سایزها به اندازه‌ها برای مشتریان کارآمد نخواهد بود. این یعنی اگر شما سیستم گیمینگ اداری و یا خانگی دارید، باید از منبع تغذیه ATX استفاده کنید.
برند پاور کامپیوتر
یکی از موضوعاتی که هنگام خرید منبع تغذیه باید به آن توجه نمایید، برند تولید کننده است. به خاطر بسپارید که ممکن است بسیاری از برندهای ناشناخته، قیمتی ارزان داشته باشند اما اجزای داخلی آن محصول دارای کیفیت مطلوبی نباشد و یا حتی ممکن است آنچه در مورد آن محصول درج می‌شود با آنچه در عمل خواهید دید، متفاوت باشد. به همین منظور سعی کنید این قطعه را از برند شناخته شده و معتبری تهیه کنید. شما می‌توانید به بسیاری از تولید کنندگان مطرح اعتماد کنید. برندهای مطرحی مانند کورسیر CORSEIR، ایسوس Asus، گرین Green، تسکو Tsco، کولر مستر Cooler Master، انتک Antec و… محصولات با کیفیت و مطلوبی تولید می‌کنند.
خرید پاور کامپیوتر از بروزکالا
پاور کامپیوتر یا PSU یکی از مهمترین اجزای داخلی کامپیوتر محسوب می‌شود. این قطعه مهم، وظیفه برق‌رسانی به سایر قطعات داخل کیس کامپیوتر را بر عهده دارد. اگر شما قصد اسمبل کردن یک سیستم را دارید، باید به پاور توجه ویژه‌ای داشته باشید. در مقاله‌ای که خواندید، متوجه شدید که این محصول دارای چه قطعاتی است و ساختار آن چگونه است. انواع منبع تغذیه بر اساس کابل‌کشی معرفی شد و شما دوستان عزیز متوجه شدید که این محصول به صورت ماژولار، غیر ماژولار و نیمه ماژولار تولید و تهیه می‌شود. نوع اتصالات و مشخصات فنی آن مانند ولتاژ و توان خروجی را نیز مرور کردیم و متوجه شدید که هنگام خرید پاور کامپیوتر باید به چه نکاتی توجه کنید.
اگر قصد خرید PSU، کیس، مانیتور، قطعات مختف رایانه و… را دارید، به وب‌سایت فروشگاه اینترنتی بروزکالا مراجعه نمایید و از محصولات این مجموعه دیدن کنید. بروزکالا تمامی اجناس خود را با معتبرترین برندها، بالاترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت به شما ارائه خواهد داد. شما دوستان گرامی می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت رم کامپیوتر، پاور، پردازنده، کارت گرافیک و سایر اجزای رایانه خود با کارشناسان بروزکالا مشاوره رایگان داشته باشید. به خاطر بسپارید که با خرید از بروزکالا از مزایای بی‌نظیر این فروشگاه بهره‌مند خواهید شد.
/
پایان رپورتاژ
