بررسی تجربه ویندوز 10 نشان میدهد مایکروسافت کجا تصمیمهای درستی گرفت و چگونه همان مسیرها در نهایت به چالشها و نارضایتیهای ویندوز ۱۱ منجر شد.
به گزارش تکراتو و به نقل از arstechnica، اگر طی چند سال گذشته تحولات دنیای فناوری را دنبال کرده باشید، احتمالا میدانید که سال ۲۰۲۵ بهعنوان سال پایان رسمی ویندوز 10 شناخته میشود.
البته این پایان بیشتر جنبه فنی و حقوقی دارد. مایکروسافت طبق برنامهای که سالها قبل اعلام کرده بود، در چهاردهم اکتبر پشتیبانی رسمی از ویندوز 10 را متوقف کرد.
با این حال، کاربران خانگی همچنان میتوانند با صرف چند دقیقه زمان، یک سال دیگر بهروزرسانیهای امنیتی رایگان دریافت کنند و مدارس و سازمانها حتی امکان دریافت دو سال پشتیبانی اضافه را دارند. از سوی دیگر، برنامههای مهم سیستمی مانند اج و ویندوز دیفندر تا حداقل سال ۲۰۲۸ همچنان بهروزرسانی میشوند.
با وجود این استثناها، سال ۲۰۲۵ نقطه عطف مهمی برای آخرین نسخه نامگذاریشده ویندوز بود. آمارهای استتکانتر نشان میدهد ویندوز ۱۱ از اوایل ۲۰۲۵ در آمریکا و از اواسط همان سال در سطح جهانی، از ویندوز 10 پیشی گرفته است.
سه قابلیت مهمی که نسخه ویندوز مرورگر سامسونگ اینترنت هنوز کم دارد
مروری بر میراث ویندوز 10
سهم ویندوز 10 در بررسی سختافزاری استیم نیز کاهش چشمگیری داشته و حالا با پایان رسمی پشتیبانی، بسیاری از بازیها، برنامهها و درایورها بهتدریج پشتیبانی از این نسخه را محدود یا متوقف میکنند.
ویندوز 10 معمولا بهعنوان یکی از نسخههای موفق و محبوب ویندوز شناخته میشود. این سیستمعامل در دوران اوج خود، پرکاربردترین نسخه ویندوز پس از ویندوز اکسپی بود.
این محبوبیت در حالی شکل گرفت که بسیاری از ایرادهایی که امروز به ویندوز ۱۱ نسبت داده میشود، ریشه در همان دوران ویندوز 10 داشت.
اکنون که زمان بررسی کارنامه ویندوز 10 فرا رسیده، میتوان با نگاهی دقیقتر دید مایکروسافت کجا موفق عمل کرد، چه بذرهایی برای مشکلات آینده کاشت و چرا این مشکلات در ویندوز ۱۱ پررنگتر شدند.
تازهترین تغییرات در ویندوز 11 ؛ از ویرایش تصویر با هوش مصنوعی تا کوپایولت مخصوص بازی
ویندوز 10 چه کارهایی را درست انجام داد؟
وظیفه اصلی ویندوز 10، مشابه ویندوز ۷، فاصله گرفتن از نسخه قبلی خود بود. ویندوز ۸ اگرچه از نظر فنی پیشرفتهای قابل توجهی نسبت به ویندوز ۷ داشت، اما منوی استارت تمامصفحه و تمرکز بیش از حد بر صفحه لمسی، تجربهای نامناسب برای کاربران دسکتاپ و لپتاپ ایجاد کرده بود.
مهمترین اقدام ویندوز 10 بازگرداندن منوی استارت کلاسیک بود؛ منویی که اگرچه نسبت به نسخههای قدیمیتر تغییر کرده بود، اما آنقدر آشنا بود که کاربران را پس نزند. این تصمیم نقش مهمی در پذیرش سریع ویندوز 10 داشت.
ویندوز 10 همچنین از الگوهای محبوب گوشیهای هوشمند الهام گرفت. این سیستمعامل در ابتدا بهصورت ارتقای رایگان برای کاربران ویندوز ۷ و ویندوز ۸ عرضه شد و تقریبا روی همان سختافزارها اجرا میشد.
روند بهروزرسانی مداوم و منظم به مایکروسافت اجازه داد سریعتر قابلیتهای جدید اضافه کند. گسترش برنامه آزمایشی عمومی نیز به کاربران حرفهای و توسعهدهندگان این امکان را داد که قبل از انتشار عمومی، تغییرات جدید را ببینند و بازخورد بدهند.
عرضه ویندوز 10 همزمان با تغییرات مدیریتی مهم در مایکروسافت بود. ساتیا نادلا بهتازگی جایگزین استیو بالمر شده بود و رویکرد جدیدی در پیش گرفت.
مایکروسافت شروع به ارائه آفیس برای اندروید و آیاواس کرد و موتور مرورگر اختصاصی خود را کنار گذاشت. هدف این بود که کاربران همچنان از محصولات مایکروسافت استفاده کنند، اما بدون اجبار به تغییر کامل عادتهایشان.
این رویکرد در سالهای ابتدایی عمر ویندوز 10 به نفع کاربران تمام شد. معرفی و توسعه مداوم زیرسیستم ویندوز برای لینوکس، امکان اجرای ابزارها و برنامههای لینوکسی را مستقیما در ویندوز فراهم کرد.
مهاجرت مرورگر اج به پایه کرومیوم نیز سازگاری بهتر با وب و افزونههای متنوعتر را به همراه داشت. این اقدامات نشاندهنده تعامل جدیتر مایکروسافت با پروژههای متنباز بود؛ مسیری که در دهههای قبل کمتر تصور میشد.
البته ویندوز 10 بینقص نبود، اما بخشی از اعتبار مثبت آن به این برمیگردد که بر اساس شکایتها و نیازهای واقعی کاربران ساخته شد و تغییراتش تا حد امکان در دسترس همه قرار گرفت.
کروم بوک بخریم یا لپتاپ ویندوزی؟ مقایسه کامل دو انتخاب پرطرفدار
ویندوز 10 چگونه زمینه مشکلات ویندوز ۱۱ را فراهم کرد؟
با وجود تمام نکات مثبت، بسیاری از ایرادهایی که امروز به ویندوز ۱۱ نسبت داده میشود، در دوران ویندوز 10 آغاز شد.
از همان ابتدا، ویندوز 10 جمعآوری دادههای بیشتری از نحوه استفاده کاربران را آغاز کرد؛ اقدامی که با هدف بهبود سیستمعامل یا شخصیسازی تبلیغات انجام میشد. مدل نرمافزار بهعنوان سرویس نیز اگرچه سرعت توسعه را بالا برد، اما باعث بروز باگهای تکرارشونده شد؛ مشکلی که در ویندوز ۱۱ هم ادامه یافت.
ویندوز 10 در تبلیغ سایر محصولات مایکروسافت نیز گاهی بیش از حد اصرار میکرد. فناوریهایی مانند نسخه اولیه اج و کورتانا معرفی و به کاربران تحمیل شدند، اما در نهایت موفق نبودند. ابزار اخبار و آبوهوا در نوار وظیفه، تبلیغات روی صفحه قفل و اضافه شدن آیکن برنامههای فروشگاه مایکروسافت بدون اجازه کاربر، از دیگر موارد بحثبرانگیز بودند. حتی نحوه ارائه ارتقای رایگان به ویندوز 10 برای برخی کاربران آزاردهنده تلقی میشد.
الزام استفاده از حساب مایکروسافت که امروز یکی از مهمترین انتقادها به ویندوز ۱۱ است، نخستین بار در ویندوز 10 معرفی شد؛ هرچند در آن زمان دور زدن آن سادهتر بود.
چند برنامه ضروری ویندوز که هماکنون باید نصب کنید
چرا ویندوز ۱۱ اوضاع را بدتر کرد؟
ویندوز ۱۱ بسیاری از مشکلات قبلی را نهتنها حل نکرد، بلکه آنها را روی هم انباشته کرد. الزام اتصال به اینترنت و ورود با حساب مایکروسافت در نسخههای خانگی و حرفهای، نمایش تبلیغات سرویسهایی مانند مایکروسافت ۳۶۵ و گیم پس و سختتر شدن روشهای دور زدن این محدودیتها، تجربه نصب را بهشدت آزاردهنده کرده است.
ویژگی تجربه راهاندازی دوباره یا اسکوبه نیز بارها کاربران را برای تکمیل تنظیمات یادآوری میکند، حتی زمانی که سیستمعامل کاملا آماده استفاده است. غیرفعال کردن این قابلیت نیازمند جستوجو در تنظیمات پنهان است.
تمرکز شدید مایکروسافت بر هوش مصنوعی مولد نیز به این نارضایتیها دامن زده است. کوپایلوت بهطور گسترده در ویندوز و برنامههای مختلف اضافه شده و حتی چیدمان پیشفرض کیبورد تغییر کرده است. برخی از این قابلیتها قابل حذف نیستند و نگرانیهای امنیتی و حریم خصوصی را افزایش دادهاند.
افزایش سختگیریهای سختافزاری در ویندوز ۱۱ نیز باعث شد بسیاری از رایانههای سالم و قابل استفاده از چرخه ارتقا خارج شوند. اگرچه این الزامات با هدف امنیت توجیه میشوند، اما نمایش تبلیغات تمامصفحه برای خرید رایانه جدید، حس اجبار و کهنهسازی برنامهریزیشده را تقویت میکند.
آیا ویندوز ۱۱ هنوز میتواند موفق شود؟
با وجود تمام این انتقادها، ویندوز ۱۱ پایههای فنی قدرتمندی دارد. نسخه سازمانی آن بسیار خلوتتر است، پشتیبانی از پردازندههای آرم پیشرفت چشمگیری داشته و زیرسیستم ویندوز برای لینوکس بهتر از همیشه عمل میکند. تلاش برای بهبود تجربه بازی روی کنسولهای دستی نیز قابل توجه است.
با این حال، برای بسیاری از کاربران، رام کردن ویندوز ۱۱ به بخشی جداییناپذیر از راهاندازی رایانه جدید تبدیل شده است. ویندوز 10 کامل نبود، اما نشان داد یک سیستمعامل میتواند بدون مزاحمت بیش از حد، فقط ابزار کاربر باشد.
بازگشت به چنین رویکردی میتواند اعتماد کاربران مردد را دوباره جلب کند، حتی اگر تحقق آن در حال حاضر چندان محتمل به نظر نرسد.