خطر ابتلا به سرطان فضانوردان دو برابر بیش از چیزی است که پیش از این تصور می‌کردیم. بر اساس مدل‌سازی‌های جدید دانشمندان، پرتوهای کیهانی می‌تواند اثر تخریبی روی سلول‌های سالم داشته باشد.
دانشمندان می‌گویند که سلول‌های بدن که در اثر در برخورد با ذرات باردار بسیار پر انرژی یا همان پرتوهای کیهانی آسیب دیده و جهش پیدا کرده‌اند، می‌توانند سلول‌هایی که مستقیما تحت تأثیر اشعه‌های فضایی قرار نگرفته‌اند را در خطر قرار دهند. اکنون دانشمندان می‌گویند، مسافران مریخ با مسئله دیگری هم مواجه هستند. تیمی از محققان دانشگاه نوادا، لاس وگاس، مطالعات جامعی را در مورد اثرات فضای عمیق فراتر از سپر مغناطیسی زمین بر سلامتی فضانوردان انجام داده‌اند.
فرانسیس کوچینوتا محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: “در معرض تشعشعات کهکشانی قرار گرفتن، می‌تواند هسته سلول‌ها را نابود کند و همچنین موجب جهش سلولی شود که می‌تواند منجر به ابتلا به سرطان شود.”
کوچینوتا در ادامه گفت”به‌خوبی می‌دانیم که سلول‌های آسیب دیده، سیگنال‌هایی را به سلول‌های سالم اطراف می‌فرستند و احتمالا ریز محیط سلولی را تغییر می‌دهند. به نظر می‌رسد که این سیگنال‌ها سلول‌های سالم را تغییر داده که موجب تشکیل تومور و یا سرطان می‌شوند.”
محققان از یک مدل تأثیر غیر هدفمند رشد سرطانی استفاده کرده‌اند تا چیزی که دانشمندان برای اولین بار در سال 1992 متوجه آن شده بودند را دوباره تائید کنند. در واقع روشی که سلول‌ها بدون اینکه مستقیما در معرض پرتوهای کیهانی قرار گرفته باشند، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. به خوبی می‌دانیم که پرتوهای کیهانی به لطف افزایش میزان یونیزاسیون می‌تواند مشکلات سلامتی متعددی به وجود بیاورد، از جمله سرطان و بیماری‌های مرتبط به گردش خون. این خطر یکی از مسائل اصلی خارج شدن از مدار زمین است.
دانشمندان هنوز دقیقا در مورد خطرات بعد از آن اطمینان ندارند، اما در این زمینه تحقیقاتی در جریان است. این یکی از دلایلی است که اسکات کِلی فضانورد ناسا، تقریبا یک سال را در فضا گذراند تا تأثیر بیشتر اثرات اقامت بلندمدت در فضا را مشخص کنند.
تحقیقات دوقلوهای ناسا که هم‌اکنون در حال یکپارچه‌سازی نتایج است. محققان این برنامه ناسا را گروه منحصربه‌فردی از متخصصان مختلف در زمینه‌های ژنتیکی و فیزیولوژیکی تشکیل می‌دهند. درحالی‌که اسکات کِلی یک سال را در ایستگاه فضایی بین‌المللی سپری کرد، برادر دوقلوی او، فضانورد بازنشسته ناسا مارک، در زمین به سر می‌برد. محققان ناسا می‌گویند، مقایسه نمونه‌های بیولوژیکی این دوقلوها، اطلاعات مهمی را در مورد چگونگی تأثیر فضا بر بدن انسان در اختیار محققان ناسا قرار خواهد داد. این مطالعات ژنتیکی پیشگامانه، به ناسا کمک خواهد کرد، ایمنی فضانوردان طی سفر آینده به مریخ را فراهم کند. ناسا اعلام کرده، نتایج تحقیقات دوقلوهای ناسا، اواخر سال جاری و یا اوایل سال ۲۰۱۸ منتشر شود.
اطلاعات بیشتر در این زمینه هم به وسیله کاوشگر کریاسیتی به دست آمد که از نوامبر سال 2011 تا اوت سال 2012، سفر هشت ماه ای را به سوی سیاره سرخ انجام داد. دانشمندان دریافتند که تجهیزات این کاوشگر تا هزار برابر بیشتر از زمین در معرض تشعشعات قرار گرفته‌اند.ا کنون چیزی که کوچینوتا و همکارانش سعی می‌کنند، درک کنند، میزان آسیب پرتوهای کیهانی و همچنین روش‌های متوقف کردن تأثیرات مخرب آن است. آن‌ها می‌گویند، آزمایش‌های کنونی به‌اندازه کافی طولانی و یا جامع نبوده‌اند.
کوچینوتا می‌گوید: “آزمایش‌های مربوط به مریخ نیاز به مأموریت‌های 900 روزه و یا بیشتر دارد و شامل اقامت بیش از یک ساله در اعماق فضا دارد تا امکان مواجه با تمام انرژی یون‌های سنگین اشعه کیهانی غیرقابل اجتناب باشد. سطح کنونی محافظت از پرتوهای کیهانی، در بهترین حالت می‌تواند به میزان متوسطی خطرات ناشی از آن را کاهش دهد.”
مشخصا واضح است که نمی‌خواهیم، فضانوردان در راه مریخ، بمیرند و یا بیمار شوند. همچنین باید مطمئن شویم، توانایی‌های شناختی فضانوردان مأموریت‌های آینده مریخ، در سفر به مریخ آسیب نمی‌بیند. محققان می‌گویند، مطالعات بیشتری قبل از شروع هر مأموریت طولانی‌مدت فضایی، الزامی و ضروری است.
محققان پیش از این دریافته بودند که قرار گرفتن در معرض پرتوهای کیهانی می‌تواند منجر به ضایعات مغزی در فضانوردان شود. محققان می‌گویند، محیط فضا خطرات منحصر به فردی برای فضانوردان دارد. قرار گرفتن در معرض این ذرات، می‌تواند منجر به طیف وسیعی از عوارض بالقوه دستگاه عصبی مرکزی همچون، نقص حافظه، اضطراب، افسردگی و اختلال در تصمیم‌گیری شود که می‌تواند در طول سفر رخ دهد و تا مدت‌ها پس از سفر فضایی تداوم داشته باشد. بسیاری از این عواقب نامطلوب شناختی، ممکن است در طول زندگی به پیشرفت خود ادامه دهد.
البته درحالی‌که مشکلاتی از قبیل زوال عقل به ماه‌ها زمان برای بروز احتیاج دارند، زمان موردنیاز برای مأموریت مریخ می‌تواند، برای پیشرفت این اختلالات کافی باشد. بااین‌وجود، خدمه ایستگاه فضایی بین‌المللی که به مدت طولانی مشغول به فعالیت در فضا بوده‌اند، با چنین مشکلی مواجه نشده‌اند. البته این افراد با همان سطح بمباران پرتوهای کیهانی برخورد نکرده‌اند، چرا که در مدار زمین هنوز هم تحت پوشش لایه محافظ زمین مگنتوسفر هستند. چند ماه قبل هم، نتایج مطالعه‌ای نشان داده بود، سفرهای فراتر از سپر مغناطیسی زمین می‌تواند، موجب به خطر افتادن سلامت قلب و عروق فضانوردان شود.
هم‌اکنون می‌دانیم که محافظت از پرتوهای کیهانی برای سالم رسیدن به مریخ و زندگی در سطح آن، اهمیت بسیار زیادی دارد. اما واضح است که حفاظت‌های بیشتری مورد نیاز است و همچنین چگونگی مهندسی روش‌های مقابله با این خطرات، نقش مهمی در مأموریت‌های آینده فضایی ایفا می‌کند.
.
منبع: sciencealert
