با استفاده از ناهمگنی ژنتیکی در اوتیسم و دیگر اختلالات عصبی تکاملی می تواند منجر به بهبود عملکرد در زمینه ی درمان شود.
تحقیقات ژنتیکی نشان می دهد که صدها ژن عوامل ایجاد خطر برای اختلات عصبی تکامل یافته مانند اوتیسم هستند.این ناهمگونی نشان می دهد که هم چالش ها و هم موقعیت های مختلف زمانی که فرصت آن فرا برسد، بر روی این گونه بیماری ها موثر خواهد بود. نسل بعدی مطالعات، بیشتر بر روی علائم رفتاری اساسی در مدارهای عصبی، انواع سلول ها در این مدارها و مسیر سیگنال هایی که اتصال ژن که به صورت بالقوه عامل بیماری است، متمرکز شده است.
در شماره جدید مجله علمی Mriganka Sur ، پروفسور موسسه Picower در بخش یادگیری و حافظه دپارتمان علوم شناسایی مغز و مصطفی ساهین (Mustafa Sahin) از بیمارستان کودکان بوستون توضیح می دهند که چرا اعمال نفوذ ناهمگنی در اختلال طیف بیماری اوتیسم (ASD) مشاهده شده است و همچنین دانشمندان توانمند برای توسعه درمان های دقیق و موفقیت آمیز برای این بیماری، چه راهکارهایی را پیشنهاد داده اند.
پذیرش تنوع در راستای پرورش دقت
Sur به نقل از استاد علوم اعصاب و مدیر مرکز سیمونز در بخش مغز اجتماعی می گوید: “ناهمگنی یک مانع بزرگ در تحقیقات ASD است” .
در ادامه می نویسد: ” اما دانشمندان شروع به استفاده از طیف گسترده ای از علائم رفتاری و درجه اختلال که یکی از ویژگی های این اختلال می باشد، نموده اند”
محققان در حال گسترش تحقیقات خود فراتر از ” اوتیسم خالص” (بدون ناتوانی ذهنی) برای بررسی اختلالات ژنتیکی مرتبط مانند X شکننده و سندرم رت (Rett syndrome) هستند. آنها همچنین به دنبال تشخیص ژنوم فردی و تعاملات محیط زیست در افراد مبتلا به اوتیسم می باشند. این تلاش ها موجب شده تا انتظار رود که درک درستی از علائم خاص ASD را به همراه داشته باشد، که به نوبه خود در پیشرفت درمان موثرتر تاثیرگذار خواهد بود.
ASD یک اختلال پیچیده است. با توجه به وجود انواع مختلف از ژن های محرک اوتیسم، یافتن یک الگوی واحد برای درمان، کاری غیر ممکن است.از طرف دیگر ، اینکه انتظار مداخلاتی خاص برای هر علت ژنتیکی را داشته باشیم غیر واقعی است. تمرکز بر روی چند تن از مسیرهای مولکولی و مدارهایی که می توانند توسط تعداد محدودی از مکانیسم های پایه درمان شوند و تلاش های کنونی، نشان می دهد که تمرکز بر روی جهش های تک ژنی موجب شیوع علائم ASD می شود.
طراحی آزمایش های بالینی موفق:
Sur و Sahin بر روی موانع موجود در طرح های تحقیقاتی بحث کردند و پیشنهاد دادند برای آزمایش های بالینی در آینده ، ارائه دارویی با دقت انجام گیرد.
چالش ها شامل انتخاب گروه مناسبی از بیماران، تعریف مدت زمان بهینه برای آزمایش،تضمین اینکه دارو به اهدافش برسد و بهینه سازی مدل های حیوانی برای اطمینان از ارتباط مستقیم نتایج بر روی انسان بوده است.
با توجه به گفته های نویسندگان مقاله، نشانگرهای زیستی مترجم می تواند در هر دو مدل موش و افراد انسانی که قدرتمند هستند، استفاده شود.
یکی از ویژگی های مهم طراحی دقیق کارآزمایی بالینی است. این نشانگرهای زیستی می تواند به احتمال زیاد پاسخگوی افراد زیادی به منظور تعامل هدف و تشخیص نشانه های اولیه باشد. یک پنل از نشانگرهای زیستی که مشخصات منحصر به فردی از یک بیمار فراهم می کند به دانشمندان این اجازه را خواهد داد که مدارهای ASD مرتبط با آن را مورد تحقیق قرار دهند که می تواند در تشخیص زودرس بیماری و ارزیابی phonotype و شدت آن کمک کند. پنجره سن حیاتی برای درمان اوتیسم هنوز ناشناخته مانده است اما شکی نیست که نشانگرهای زیستی برای حصول اطمینان از اثر، مهم خواهند بود.
Sur و Sahin دو پیشنهاد اضافی برای آزمایشهای بالینی را پیشنهاد دادند.آنها توصیه می کنند با استفاده از فن آوری های موجود ، اثر داروهای آزمون در نورون بیمار قبل از اداره مستقیم درمان دارویی را مشاهده کرد.آنها همچنین به محققان هشدار دادند که کاوش ژن درمانی به دقت زیاد در تنظیم سطح دوز بسیار دارای اهمیت است و در غیر این صورت می تواند اثرات مضر داشته باشد.آنها پیش بینی کرده اند ، کسانی که آزمایشات را بر اساس درک مکانیکی اوتیسم در یک گروه به خوبی تعریف شده از افراد با هدف و نشانگرهای زیستی حمایت شده انجام می دهند به احتمال زیاد به موفقیت نزدیکترند.
عواقب درمان و چالش های همراه آن:
امروزه، دو دارو از طرف سازمان FDA (غذا و دارو ایالات متحده) برای درمان اوتیسم استفاده می شوند که هردوی آنها با هدف تسکین تحریک پذیری نسبت به فعل و انفعالات هسته ای ناشی از این اختلال است.از آنجاییکه شرایط تک ژنی شامل اهداف بالقوه متعدد و ترکیبی به جای دارو درمانی به احتمال زیاد موثرتر خواهد بود.همچنین ، درحالیکه دارو درمانی ممکن است موجب ایجاد اختلالات عصبی عادی شود و عملکرد آن بستگی به مدارهای پیچیده و تعامل فرد با محیط زیست پیرامون خود دارد.بنابراین، یک دارو درمانی ممکن است باعث اصلاح اختلال سیناپسی شود و حتی به میزان یادگیری سرعت ببخشد اما در نتیجه تغییراتی در رفتار مشاهده نشود.
ترکیبی از مداخلات رفتاری و دارویی شامل روش های درمانی امیدوارکننده ای است.
با این حال حتی اگر دانشمندان علم اعصاب درک خود را از اوتیسم افزایش دهند و با وجود موفقیت های پیاپی همچنان موانعی بر سر راهشان باقی خواهد ماند.تجزیه و تحلیل مقایسه علل ژنتیکی مختلف ASD برای تعیین اینکه آیا یک روش درمانی بر روی دیگری موثر است یا نه مورد نیاز خواهد بود.
همزمان،راهی برای دسته بندی بیماران بر اساس ژنتیک، بیوشیمی یا اختلالات مداری وجود ندارد و هیچ ابزار تحلیلی برای اینکه ثابت کند آیا کسی با ASD از یک نوع روش درمانی موثر بهبود می یابد موجود نیست.
با این حال، با توجه به اینکه سالانه از هر 68 کودک 1 کودک مبتلا به اوتیسم می شود،معادل 35 میلیارد دلار آمریکا صرف مراکز کنترل درمانی و تحقیقات دانشمندان برای غلبه بر موانع این بیماری و رساندن دارو دقیق برای ASD و اختلالات عصبی مرتبط می شود، و این کشور نسبت به پرداخت این هزینه متعهد است.
امیدواریم در صورت پیدا کردن داروی مناسب برای درمان اوتیسم و با وجود کودکان مبتلا به این بیماری در داخل کشور، شاهد بهبود این بیماران باشیم.
.
منبع: MIT
