بازی اکشن اول شخص | معرفی یکی از محبوب ترین سبک های بازی های کامپیوتری

یکی از محبوب ترین و پر طرفدار ترین سبک های بازی های کامپیوتری سبک بازی تیراندازی اول شخص یا First Person Shooter است. این بازی ها که از دید شخصیت اول بازی نمایش داده می شود، با قرار دادن بازیکن در محیط بازی تجربه ای زیبا و واقعی را برای وی بوجود می آورد و در صورتیکه بازی ساختار و داستان پردازی مناسب همراه با گرافیک جذاب و صدا گذاری هدف دار داشته باشد، بازیکن را کاملا در نقش اول بازی فرو برده و وی را مجبور با همزاد پنداری با شخصیت‌های بازی می کند.

ساختار کلی سبک بازی اکشن اول شخص بدینگونه است که محیطی باز برای حرکت به جهات مختلف برای بازیکن وجود داشته و بازیکن می بایست بوسیله سلاح ها و مهماتی که در اختیار دارد به مبازره با دشمنان و رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده بپردازد. شبیه سازی حالت سه بعدی (3D) نیز یکی از نکاتی است که از ابتدا این سبک را با دیگر سبکها متفاوت نمود و بازیکن را در جریان بازی قرار می دهد.

Maze War اولین بازی اکشن اول شخص

تاریخچه طراحی سبک بازی اکشن اول شخص به بیش از 40 سال پیش و اواسط دهه 1970 میلادی باز می گردد. اولین بازی کامپیوتری که در این سبک ساخته شده Maze War نام داشت. این بازی توسط یکی از مهندسین ناسا (NASA) به نام استیو کالی (Steve Colley) طراحی شد. این بازی ساختار و گرافیک بسیار ساده ای داشت و هدف آن خروج از یک هزار تو بود. این بازی بر روی یک ابر کامپیوتر به نام Imlac PDS-1 اجرا می شد.

بازی Spasim | نسل اول بازی های اکشن اول شخص

یکی دیگر از بازی های اولیه سبک اکشن اول شخص ، اسپاسم (Spasim) نام داشت. این بازی توسط جیم باوری (Jim Bowery) طراحی شده بود. گرافیک این بازی که در سال 1974 ساخته شد پیشرفته از Maze War بود و مدل سازی سه بعدی کامل تری بر روی آن صورت گرفته بود.

MIDI Maze | نمونه ای از بازی های اکشن اول شخص نسل اول

در اواخر دهه 1980 و با توجه پیشرفت سریع تکنولوژی کامپپیوتری ها خانگی بازی های کامپیوتری نیز در سبک های مختلف پیشرفت چشمگیری کردند. در این سالها بازی با نام  MIDI Maze توسط شرکت زانس (Xanth Software) برای کنسول آتاری ساخته شد. این بازی نیز با استفاده از خط داستانی حرکت در هزارتوها ساخته شده بود و گرافیک و رنگ ها جالبی داشت.

Wolfenstein 3D | سردمدار سبک بازی اکشن اول شخص

اما اولین بازی مهم و تاثیر گذار تاریخ سبک بازی اکشن اول شخص بازی ولفن اشتاین سه بعدی (Wolfenstein 3d) بود. این بازی که در سال 1992 برای کامپیوتر های خانگی و سیستم عامل داس (Disk Operating System) شرکت مایکروسافت (Microsoft) ارائه شد، محصول شرکت بازی سازی آی. دی. سافت ویر (id Software) بود. شرکت id Software در سال 1991 توسط چهار تن از مهندسین شرکت Softdisk (شرکتی آمریکایی که در زمینه اینترنت و برنامه نویسی فعالیت می کرد) تاسیس شد.

تیم سازنده بازی اسطوره ای Wolfenstein 3D

جان کارماک (John Carmack) و جان رومرو (John Romero) به عنوان برنامه نویسان شرکت و تام هال (Tom Hall) به عنوان طراح بازی و آدریان کارماک (Adrian Carmack) به عنوان مسئول هنری موسسان این شرکت بودند. داستان بازی داستانی جذاب بر اساس جنگ جهانی دوم بود. از این چهار نفر می توان به عنوان پدران خالق سبک بازی اکشن اول شخص یاد کرد.

شخصیت اصلی بازی با نام ویلیام بی. جی. بلازکوویچ ( William “B.J.” Blazkowicz) در زندانی به نام ولفن اشتاین (Wolfensetin) اسیر سربازان نازی است. او پس از بدست آوردن یک موقعیت مناسب موفق به فرار از سلول خود شده و با یک چاقو به عنوان اولین سلاح کار خود را آغاز می کند. هدف وی مبارزه با سربازان نازی و پیدا کردن یک آسانسور در بین اتاق های تودر تو برای رفتن به طبقه ای دیگر از قلعه و شکست دادن حریف اصلی (BOSS) مرحله بود.

Wolfenstein 3D سردمدار سبک اکشن اول شخص

اسلحه های که برای وی طراحی شده بود به اولین استاندارد اسلحه های سبک اکشن اول شخص تبدیل شد. یک تفنگ معمولی یا Pistol، یک شات گان (Shotgun) قوی و یک مسلسل ( Machine Chaingun) غول آسا در کنار چاقوی اولیه اسلحه های بی. جی. برای مبارزه با سربازان مختلف بود.

اجزا و اشیا این بازی بسیار زیبا طراحی شده بود و با امکانات و تکنولوژی سالهای اولیه دهه 1990 میلادی بسیار چشم نواز بود. دیوارهای سنگی، درهای فیروزه ای رنگ کشویی، بشکه ها و تابلو ها همگی زیبا و دقیق طراحی شده بودند و در مجموع باعث شدند این بازی به یکی از موفق ترین عناوین در کل تاریخ بازی های کامپیوتری تبدیل شود و بسیاری از آن به عنوان پدر بازی های سبک اکشن اول شخص و بازی هایی مانند سری موفق ندای وظیفه (Call of Duty) و مدال افتخار (Medal of Honor) یاد نمایند. این بازی با بیش از 100.000 نسخه فروش توانسته بود نظر بازیکنان و منتقدین را به خود جلب کند.

بازگشت به قلعه ولفن اشتاین | قسمت دوم بازی افسانه ای Wolfenstein 3D

در سال 2003 نیز شرکت با ارائه بازی بازگشت به قلعه ولفن اشتاین (Return to Castle Wolfenstein) نسخه ای به یاد ماندنی و پیشرفته از این بازی را به نمایش گذاشت. این بازی نیز که ادامه ای بر نسخه کلاسیک است در دوران جنگ جهانی دوم اتفاق می افتد و اینبار هدف بی. جی. بلازکوچ (شخصیت اصلی بازی) جلوگیری از پرتاب راکت های V2 ارتش نازی است.

تصاویر بازی اکشن اول شخص Wolfenstein : The New Order (بالا) و Wolfenstein : The Old Blood (پایین)

در سال 2014 نیز نسخه ای با نام Wolfenstein : New Order نیز منتشر شد. این بازی همانند نسخه های قبلی گرافیک فوق العاده ای داشت. قسمت آخر نیز با نام Wolfenstein : The Old Blood در سال 2015 منتشر شد. در مجموع تمامی بازی های این سری به محبوب ترین ها در سبک بازی اکشن اول شخص تبدیل شدند.

Doom ، محبوب ترین بازی اکشن اول شخص

در اواخر سال 1993 شرکت id Software بازی جدید خود به نام رستاخیر (DOOM) و متعاقب آن قسمت دوم آن با نام رستاخیر:جهنم بر روی زمین (Doom II:Hell on Earth) را به بازار عرضه کرد. این بازی که برای سیستم عامل MS-DOS طراحی شده بود گرافیک قوی و جذابی داشت و برای اجرا نیاز به 4 مگابایت رم و کارت صدا داشت تا بتواند بر روی کامپیوتر های خانگی اجرا گردد.

این بازی که علاوه بر چپ و راست رفتن قابلیت پرش را هم به مجموع حرکات خود اضافه کرده بود استاندارد جدیدی را نه تنها در بازی های سبک اکشن اول شخص بلکه در تمام سبک های بازی های کامپیوتری به ثبت رساند. خشونت فوق العاده و استفاده از فاکتورهای ترسناک در طراحی در کنار صداگذاری بسیار مناسب به گفته بسیاری از منتقدین این بازی را به عنوان محبوب ترین بازی تاریخ این سبک و یکی از موفق ترین عناوین تاریخ بازی های کامپیوتری تبدیل کرد.

Doom ، محبوب ترین بازی اکشن اول شخص

داستان بازی نیز داستانی نوآورانه بود و در اواخر دهه 2090 میلادی رخ می داد. در اثر یک اشتباه محاسباتی یک دروازه عبوری (Teleport) در سطح مریخ شیاطینی را از قعر جهنم به پایگاه انسانها وارد می کند. یک سرباز گمنام مامور از بین بردن این دوازه و نبرد با این شیاطین کوچک و بزرگ و رعب آور می شود.

اسلحه ها نیز همان 3 اسلحه اصلی بازی ولفن اشتاین به همراه یک اسلحه شات گان دو لول، یک راکت انداز مهیب و چند اسلحه فوق مدرن مانند تفنگ پلاسما بود. یکی دیگر از اسلحه های این بازی که به رعب آور بودن آن می افزود یک اره برقی بود که با استفاده از آن دشمنان تکه تکه می شدند.

Doom ، محبوب ترین بازی اکشن اول شخص

حریفان و دشمنان نیز در این بازی بسیار خلاقانه طراحی شده بودند. از سربازان عادی گرفته تا هیولاهایی با ظاهر و صدای ترسناک. از جمجمه های آتشین معلق در هوا تا موجوداتی ترکیبی و وحشتناک.

موزیک های متن این بازی نیز از زیباترین و مناسب ترین موزیک های متن در بین بازی های کامپیوتری بودند. این موزیک ها با الهام از آهنگ های مطرح سبک هوی متال (Heavy Metal) مانند گروه های متالیکا (Metallica)، اسلیر (Slayer) و پنترا (Pantera) ساخته شده بودند و کاملا با حال و هوای بازی سازگار بودند. همه این عوامل دست به دست هم داد تا این بازی با بیش از 15 میلیون بازیکن به یک پدیده جهانی تبدل شود.

نرم افزار ساخت مرحله و نقشه برای بازی DOOM

یکی دیگر از امکانات شگفت آور این بازی ارائه یک نرم افزار ساخت نقشه بازی بود. به این ترتیب کاربران می توانستند با استفاده از عناصر موجود در بازی نقشه خاص خود را طراحی کنند و با توجه به رشد اینترنت در اواسط دهه 1990 میلادی آن را با دیگران به اشتراک بگذارند.

فروش این بازی فوق العاده و خارج از تصور بود بوطریکه میزان فروش آن در سال 1995 بیشتر از میزان فروش سیستم عامل جدید مایکروسافت با نام Windows 95 بود.

Doom 3 ، سومین نسخه بازی اکشن اول شخص شرکت id Software

موفقیت این عنوان به قدری بود که شرکت در سال 2004 نسخه جدید این بازی با نام Doom 3 را منتظر کرد. این بازی نیز همانند نسخه های قبلی خود حال و هوایی ترسناک داشت و در بعضی مواقع بازیکن را از روی صندلی به هوا می پراند.

Quake سومین سری بازیها شرکت id Software

در سال 1996 شرکت id Software با انتشار بازی با نام Quake نام خود را به عنوان قوی ترین طراح بازی های کامپیوتری سبک اکشن اول شخص تثبیت کرد. این بازی نیز با پیروی از سبک بازی قبلی شرکت یعنی رستاخیر تمی ترسناک داشت ولی اینار به جای پرواز به آینده از تم بازگشت به گذشته استفاده شده بود.

بازی خون ساخته شرکت Monolith

روند رشد این بازی ها ادامه پیدا کرد و عناوینی مانند بازی خون (Blood) توسط شرکت آمریکایی مونولیث (Monolith) منتشر شد. این بازی که در سال 1997 توسط شرکت جی. تی. اینتراکتیو (GT Interactive) پخش شد با استفاده از خشونت بیشتر و اسلحه های مرگبار تر و خلاقانه تر توانست نظر بسیاری را به خود جلب کند.

این خشونت همراه با آرایه های ادبی حتی در نام مراحل این بازی نیز نمود داشت. بطور مثال یکی از مراحل بازی “حتی مرگ نیز می میرد” نام داشت. این شرکت با توجه به موفقیت این بازی سری دوم آن به نام انتخاب شده (Chosen) را در سال 1998 ارائه کرد.

نمایی از بازی نیمه عمر 1 (پایین) و نیمه عمر 2 (بالا)

شرکت آمریکایی والو (Valve) در سال 1998 بازی مطرح نیمه عمر (Half Life) را در سبک اکشن اول شخص معرفی کرد. این بازی با تم علمی – تخیلی و واقع گرایانه خود به موفقیت دست پیدا کرد و در سال 2004 قسمت دوم این بازی را منتشر که تا به حال بیش از 40 میلیون نسخه فروش داشته است.

این بازی و موتور موقث آن زیر بنای ساخت بازی چند نفره کانتر استرایک (Counter Strike) بود که هنوز یکی از محبوب ترین بازی های چند نفره این سبک به شمار می آید.

تصاویری از نسخه های مختلف بازی ندای وظیفه (Call of Duty)

در سال 2003 شرکت Infinity Ward با همکاری شرکت Activision بازی جدید را در سبک اکشن اول شخص منتشر کردند که ندای وظیفه (Call of Duty) نام داشت. این اولین بازی از سری بازی های بسیار موفق این شرکت بود که به طور مرتب طراحی و منتشر می شود و طرفداران بسیار زیادی دارد. در ابتدا این بازی در حال و هوای جنگ جهانی اول در جریال بود ولی با گذشت رمان بازی به سال های آینده نزدیک و مبارزه با تروریسم تغییر جهت داد. از این بازی تا کنون 13 قسمت مختلف به بازار عرضه شده است.

تصاویری از نسخه های مختلف بازی مدال افتخار (Medal of Honor)

از دیگر بازی های مطرح این سبک می توان به سری مدال افتخار شرکت Electronic Art اشاره کرد. اولین قسمت از این سری در سال 1999 به بازار عرضه شد و مانند بسیاری دیگر از بازی های این سبک در زمان جنگ جهانی دوم اتفاق می افتاد. ای قسمت از بازی از استیون اسپیلبرگ (Steven Spielberg) به عنوان نویسنده داستان بهره می برد.

این بازی نیز همانند بازی ندای وظیفه به طور مرتب منتشر می شود و طرفداران فراوانی دارد. از این بازی تا کنون 15 نسخه متفاوت طراحی و به بازار عرضه شده است.

از دیگر بازی هایی که در این سبک ساخته شده اند می توانیم به سری بازی های میدان جنگ (Battlefield) اشاره کنیم. این بازی که بوسیله نسخه سوم آن در ایران مشهور شد و گرافیک زیبا و خوش رنگ لعاب خود در پی کسب عنوان در بین غول های این سبک است.

دو نمای آشنا از ایران در بازی Battlefield 3 | برج میلاد و صندوق صدقات

در قسمت سوم ماجرا در شهر تهران اتفاق می افتاد و شهر بطور کلی ویران و عرصه جنگ سربازان ایرانی بود. وجود صحنه هایی مانند برج میلاد، اتوبان شهید همت و بازار تهران و ادای جملاتی رکیک به زبان فارسی باعث شد این بازی در ایران ممنوع اعلام شود.

Far Cry (بالا) و Crysis (پایین) دو بازی محبوب اکشن اول شخص

بازی های شرکت یوبی سافت (UBI Soft) نیز از نمونه های قابل بحث در این سبک هستند. سری بازی های Far Cry و بازی Crisis نیز با ارائه گرافیک فوق العاده و خوش رنگ و خوش ساخت توانسته اند خود را به عنوان نمونه هایی مثال زدنی در پیشرفت پردازنده های گرافیکی کامپیوتر های خانگی معرفی کنند.

بازی محبوب Sniper Elite با تم تک تیراندازی

سری بازی های تک تیر انداز نخبه (Sniper Elite) نیز از دیگر نمونه های سبک اکشن اول شخص می باشند. تفاوت این سری بازی شرکت Rebellion انگلیسی با بازی های ذکر شده در این است که تمرکز اصلی این بازی بر روی تفنگ دور برد و قابلیت تک تیر انداز آن است. از این بازی نیز تا به امروز 4 نسخه منتشر شده است.

ارائه نسخه های متعدد از بازی های این سبک نشان از محبوب بودن سبک بازی  اکشن اول شخص داشته و این امکان را به استودیو های طراحی بازی می دهد تا با سرمایه گذاری و تحقیق این بازی ها را طراحی کرده و در صورت مناسب بودن خط داستانی آن از فروش آن مطمئن گردند.

در ایران نیز باوجود فراهم بودن زمینه های داستانی اسطوره ای و جنگهای ملی تنها تعداد انگشت شماری بازی قابل ذکر این سبک ساخته شده اند. غربی ها با در دست داشتن یک کتاب مانند ارباب حلقه های (The Lord of The Rings) اثر جان رونالد رئول تالکین (J. R. R. Tolkien) چندین فیلم و بازی موفق می سازند.

در صورتیکه با وجود ابر کتاب حماسی فردوسی یعنی شاهنامه منبعی بی پایان از انواع شخصیت ها و وقایع اسطوره ای و سابقه 2500 ساله امپراطوری پارسی و جنگ های شاهان ایرانی دست بازی سازان همیشه پر خواهد بود.

همچنین سابقه جنگ 8 ساله ایران با عراق نیز می تواند سوژه مناسبی برای ساخت بازی اکشن اول شخص باشد.

بازی ایرانی مبارزه در خلیج عدن

از جمله بازی های اکشن اول شخص می توان به بازی های مانند مبارزه در خلیج عدن اثر شرکت آمیتیس اشاره کرد. این بازی که به سفارش ارتش جمهوری اسلامی ایران ساخته شد. این بازی  بازی نسبتا خوبی از کار درآمده است و ماجرای آن بر اساس هجوم دزدان دریایی در آب های جنوبی ایران طراحی شده است.

بازی ایرانی اکشن اول شخص میر مهنا

از بازی های دیگر در این سبک می توان به بازی میر مهنا (Mir Mahna) اشاره کرد. این بازی نیز با بهره گیری از اسطوره های نه چندان قدیمی بازی را روانه بازار کرده که قابل قبول می باشد. این بازی توسط شرکت ایرانی اسپریس (ESPRIS) طراحی شده است.

تمامی این بازی های ذکر شده با سرمایه های اندک و توسط جوانان و گروه های علاقمند ساخته شده و در صورتیکه مسئولان بجای تفکر در باره جابجایی کلمات خارجی و ارایه واژه های کاملا غلط و نامانوس ازجلمه موشواره به جای ماوس و رایانه بجای کامپیوتر، با تخصیص وام های با مبالغ کم این صنعت را در ایران بیش از پیش حمایت کنند تا دیگر نیازی به ممنوع کردن عناوینی مانند بازی Battlefield 3 نباشد.

در انتها لازم به ذکر است که نسخه آخر بازی رستاخیر با نام DOOM 4 به بازار ارائه شده که به زودی به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت.

منبع : تکرا