سال گذشته، 583 کیلومتر مربع از یخچال های جزیره پاین قطب جنوب شکاف برداشت. این قسمت دارای میزان قابل توجهی یخ بود که صفحه یخی شبه جزیره آنتارکتیک را نگه داشته است. فروپاشی این صفحه یخی در نهایت منجر به ذوب و بالا رفتن سطح دریاهای نواحی مختلف جهان خواهد شد.
حال، شواهد جدیدی که از عکس های ماهواره ای به دست آمده، نشان می دهد، این پدیده ناشی از شکافته شدن صفحه 32 کیلومتری داخلی بوده است، در واقع به نظر می رسد، یخچال های طبیعی از داخل شکافته شده اند. چیزی که دانشمندان از مدت ها قبل نسبت به آن مشکوک بوده اند و حتی بدتر نیز شده است. گزارش هایی از شکاف داخلی دوم هم در دست است.
چنانچه در عکس فوق مشاهده می کنید، این شکاف جدید در مرکز یخچال های جزیره پاین واقع شده که چند ماه قبل شکل گرفته اند و نشان از روندی نگران کننده دارد. حال محققان مشغول پیش بینی بزرگی این رویداد و تاثیر آن در آینده جهان هستند. چیزی که اهمیت زیادی دارد؛ چرا که تقریبا نیمی از جمعیت جهان ساکن نواحی ساحلی هستند.
به گفته محقق ایان هوات از دانشگاه ایالتی اوهایو: “مسأله ذوب شدن صفحه یخی آنتارکتیک کاملا پذیرفته شده، تنها زمان آن مطرح است. این نوع شکاف موجب ایجاد مکانیزم برای عقب رانده شدن سریع یخچال های طبیعی می شود، به این ترتیب، احتمالا –و متأسفانه- فروپاشی قابل توجه بخش غربی آنتارکتیک را در طول زندگیمان مشاهده خواهیم کرد.”
چگونه یک صفحه یخی چنین شکاف درونی را شکل داده است؟
کاملا ساده است، آب های گرم اقیانوس ها به درون شکافی درون صفحه های یخی نفوذ کرده و موجب گرم شدن آن از درون شده است. با گذشت زمان، این آب گرم، موجب گرم شدن بیشتر یخ ها شده و به شکاف های عمیقی راه یافته تا در نهایت موجب شکافته شدن تکه های بزرگ صفحه های یخی شود.
هوات در این مورد توضیح می دهد: “شکاف ها معمولا در حاشیه یک صفحه یخی قرار گرفته اند، جایی که یخ ها نازک هستند و شکافته شدن آنها ساده تر است. رویداد اخیر در یخچال های جزیره پاین ناشی از شکافی است که از مرکز صفحه یخی نشات گرفته و در حاشیه آن امتداد یافته است. این بدان معنی است که چیزی مرکز صفحه یخی را تضعیف کرده است، بهترین توضیح برای این مورد، ذوب سنگ بستر این صفحه به وسیله اقیانوسی گرم است.”
فرضیه فوق با وجود یافته های تیم هوات حمایت می شود، یافته های این تیم تحقیقاتی نشان می دهد، این شکاف به درون یکی از دره های صفحه یخی نفوذ کرده است.
این دره ها، گودی هایی هستند که در آن بخش هایی از صفحه یخی در سطحی پایین تر از سطح دریا قرار می گیرند، چنین چیزی امکان نفوذ بیشتر آب های گرم به سطوح داخلی و ذوب شدن یخ ها را فراهم می کند.
هوات می گوید: “مسأله ای که بسیار نگران است، وجود دره های زیاد این چنینی نسبت به یخچال ها است. اگر این شکاف ها واقعاً در نواحی ضعیف قرار گرفته باشند، مستعد شکافته شدن هستند، به این ترتیب، ما احتمالا شاهد شتاب گرفتن روند شکافته شدن یخ های آنتارکتیک خواهیم بود.”
داده های این تیم تحقیقاتی از طریق ماهواره لندست 8 فراهم شده است. پروژه مشترک بین ناسا و سازمان زمین شناسی ایالات متحده که در سال 2013 برای نظارت بر تغییرات سطح زمین راه اندازی شد. این محققان با استفاده از این داده ها قادر به مشاهده نشانه هایی از شکافی شدند که در سال 2015 رخ داده بود.
یافته های این محققان برای درک چگونگی ذوب شدن صفحه های یخی جهان و روند گرم شدن زمین اهمیت قابل توجهی خواهد داشت. به گفته این تیم تحقیقاتی، حدود نیمی از آب های شیرین جهان در ناحیه آنتارکتیک قطب جنوب و جزیره پاین یخچال گرفتار شده اند.
این یخچال به همراه دو قلوی خود، یخچال تووایتس، یخچال های طبیعی هستند که این آب را به دام انداخته اند؛ چرا که جریان های یخی ناشی از اقیانوسی بیرونی را مسدود کرده اند. بدان معنی که در صورت ذوب شدن یکی از این دو یخچال -و یا در صورت وقوع سناریویی مهیب، هر دو یخچال- مقادیر زیادی از یخ های به دام افتاده، وارد آب های اقیانوس های سراسر جهان خواهد شد.
اگر این یخ ها ذوب شود، منجر به بالا آمدن سطح دریاها خواهند شد، همچنین اگر این یخچال های طبیعی چنانچه در حال شکافته شدن هستند، شکسته شوند، روند ذوب شدن یخ ها سریعتر هم خواهد شد.
در صورتی که مکعب یخی آنتارکتیک ذوب شود، سطح آب دریاهای سراسر جهان احتمالا تا 3 متر بالا خواهد آمد، به این ترتیب بسیاری از شهرهایی که در نواحی سواحلی جهان قرار دارند، به زیر آب خواهند رفت.
هوات توضیح می دهد: “لازم است، دقیقا نحوه تشکیل این شکاف ها و دره ها و تاثیر آنها بر ثبات این صفحه های یخی را درک کنیم.”
اگر ذوب شدن صفحه های یخی آنتارکتیک حقیقتا غیر قابل اجتناب باشد، به این ترتیب، فقط باید امیدوار باشیم، امکان مدیریت عواقب این تغییرات هم فراهم شود.
نتایج مطالعه این محققان در نشریه “Geophysical Research Letters” منتشر شده است.
.
منبع: sciencealert