به گزارش واشنگتن پست، کیم جونگ نام، برادر ناتنی کیم جونگ یون، رهبر کره شمالی و از منتقدان وی، هفته گذشته توسط عامل اعصابی به نام وی ایکس (VX) به قتل رسیده است. کیم جونگ نام در فرودگاه کوالالامپور هنگامی که قصد سفر به ماکائو را داشت، مورد حمله قرار گرفت و در نهایت جان سپرد. گذشته از ابهام هایی که در مورد انگیزه قتل و دیگر مسائل وجود دارد، سوال اساسی این است که ماده وی ایکس چیست و چرا این چنین خطرناک است؟
وی ایکس و یا او ایتل یک عامل مایع بی رنگ (گاز نیست) اعصاب است و یک سلاح شیمیایی محسوب می‌شود. قطرات ریز این ماده شیمیایی سمی بر روی پوست می‌تواند سیستم عصبی فرد را مختل کرده و منجر به مرگ شود. با ماده وی ایکس می‌توان غذا و یا آب قربانی را مسموم کرد و یا چنانچه در مورد قاتلان کیم جونگ شاهد بودیم، با پاشیدن آن بر روی صورت فرد، موجب مرگ او شد.
ماده شیمیایی وی ایکس در سال 1952 اختراع شد، البته این ماده شیمیایی در ابتدا برای کشتن حشرات اختراع شده بود؛ اما پس از انجام آزمایش‌هایی مشخص شد که وی ایکس برای کشتن انسان هم مناسب است! به این ترتیب، کشورهایی همچون اتحاد جماهیر شوروی در خلال جنگ سرد، نمونه هایی از ماده وی ایکس را توسعه دادند، از جمله عوامل اعصاب شیمیایی مشابهی همچون، وی آر، وی ای و غیره.
سازمان ملل متحد در کنوانسیون بین المللی منع جنگ افزارهای شیمیایی، عوامل شیمیایی را به عنوان سلاح‌های کشتار جمعی طبقه بندی کرد و توسعه این سلاح‌ها را از سال 1972 ممنوع اعلام کرده است؛ اما تنها با پیوستن نمایندگان ۱۶۵ کشور عضو سازمان ملل متحد، این قانون از سال ۱۹۹۷، لازم الاجرا گردید.
البته برخی از کشورها با نقض این قوانین همچنان از آن استفاده کردند. تصور می‌شود، عراق در خلال دهه 1980 (بمباران شیمیایی حلبچه علیه مردم غیرنظامی در اسفند سال 1366) بر علیه ایران از این سلاح استفاده کرده است. با توجه به پیوستن کشور سوریه در 2013 به این کنوانسیون به دنبال اوج گرفتن بحران استفاده از سلاح‌های شیمیایی در جنگ داخلی، به نظر می رسد، کشورهای ایالات متحده و روسیه هنوز هم در حال از بین بردن ذخایر سلاح های شیمیایی خود هستند!
اثرات وی ایکس بسیار قوی است، به عبارت ساده، این سلاح از لحاظ شیمیایی بدن شما را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. بدن ما انتقال دهنده عصبی به نام استیل کولین تولید می‌کند که به سلول های عصبی کمک می‌کند، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در هنگام تولید استیل کولین در بدن، آنزیمی به نام استیل کولین استراز آن را تجزیه می کند. وی ایکس، استیل کولین ها را از انجام کار خود باز می دارد و به این ترتیب، بدن استیل کولین زیادی را در خود جمع می کند، چیزی که باعث سمی شدن بدن فرد و مرگ می شود.
تنها در عرض چند دقیقه پس از تماس با ماده VX احتمالا تنفس فرد متوقف می‌شود، سیستم دفع مدفوع فرد (چیزی که ناشی از تعامل پیچیده بین عصب‌های حسی و حرکتی درون روده است) دچار مشکل می‌شود و پس از آن سیستم عصبی فرد هم مختل می‌شود. گفته می شود که در سال 1968، نشت این سلاح‌های شیمیایی از انبارهای ارتش آمریکا، موجب مرگ بیش از 6000 گوسفند در یوتا شد.
البته نیازی نیست، نگران ماده وی ایکس باشید؛ چرا که بسیاری از کشورهای جهان این سلاح شیمیایی بسیار خطرناک را در اختیار ندارند؛ توسعه وی ایکس نیاز به مقدار زیادی مواد شیمیایی خورنده و آزمایشگاه هایی پیشرفته دارد که تبعا هزینه‌های بالایی هم دارند.
این سلاح به قدری سمی است که شورای روابط خارجی ایالات متحده گمان می‌کند که بسیاری از تروریست‌ها، امکان استفاده از آن را ندارند. با این حال و با توجه به گزارش سی ان ان، ساخت این سلاح مشخصا بسیار هم دشوار نیست!
واضح است که هیچ یک از قوانین بین المللی و معاهده‌ها مانع ترور کیم جونگ نام نشدند. به گزارش واشنگتن پست، به نظر می‌رسد، دو زن (تبعه ویتنام و اندونزی) با پاشیدن ماده وی ایکس بر روی صورت وی، او را به قتل رسانده‌اند. کره شمالی هر گونه دخالتی در این ترور را رد کرده و اعلام کرده است که کشور مالزی با همکاری کره جنوبی این قتل را برنامه ریزی و اجرا کرده است؛ اما چیزی که مشخص است، این است که کیم جونگ با توجه به خصومت‌ها و مناقشه‌های موجود در این مورد، می توانسته بیشترین انگیزه را برای ترور برادر ناتنی خود داشته باشد.
به گزارش سی ان ان، گروه بین المللی بحران 2009 تخمین زده است که کره شمالی هزاران سلاح شیمیایی در اختیار دارد. همچنین قابل ذکر است که کره شمالی هیچ گاه به هیچکدام از این معاهدات بین المللی منع استفاده از سلاح های شیمیایی نپیوسته و هیچ سندی را امضا نکرده است.
با وجودی که به نظر می‌رسد، پاشیده شدن ماده وی ایکس موجب مرگ فرد می‌شود، در سال 2004، نشریه انجمن پزشکی آمریکا “JAMA” گزارشی را از برخی از بازماندگانی منتشر کرد که در معرض مواد شیمیایی عوامل اعصاب قرا گرفته بودند. در این گزارش ذکر شده، افرادی که در معرض وی ایکس قرار گرفته‌اند و زنده مانده‌اند، دچار اثرات طولانی مدتی همچون سردرد، مشکلات حافظه و اختلال تروما (اختلال استرسی پس از ضایعه روانی و یا سانحه) شده‌اند که تا ماه‌ها پس از واقعه ادامه داشته است.
درمان مسمومیت ناشی از عامل اعصاب وی ایکس، نیاز به داروهای فوری دارد. ابتدا، پس از سانحه باید به قربانی پادزهری به نام سولفات آتروپین را برای خنثی سازی اثرات استیل کولین تجویز کرد. احتمالا مصرف سولفات آتروپین باید تا زمانی که قربانی قادر به تنفس عادی باشد، ادامه یابد. داروهای دیگری که باید در این مورد استفاده شوند، داروهای ضد تشنجی از دسته بنزودیازپین ها هستند که برای جلوگیری از ادامه اثرات ماده وی ایکس تجویز می‌شوند. داروی سوم، پرالیدوکسیم است که امکان توقف استیل کولین استراز و تجزیه آن را فراهم می کند.
.
منبع: gizmodo
