در دو دهه اخیر، هر تابستان، صدها محقق به دوون آیلند در بخش قطبی کانادا گرد هم می‌آیند تا برخی از تکنولوژی پیشرفته موردنیاز برای سفر انسان به مریخ را مورد آزمایش قرار دهند. دوون آیلند که در ناحیه قطبی نزدیک به شمالگان، کانادا واقع‌شده، بزرگترین جزیره خالی از سکنه جهان و محل دهانه برخوردی هاتون است که نزدیک به 40 میلیون سال قبل مورد اصابت، سیارکی با قطر تقریبا 1.6 کیلومتر قرار گرفت و گودالی به قطر 19 کیلومتر از خود بر جای گذاشت.
به‌جز دورافتادگی خود دوون آیلند، دهانه برخوردی، آب‌وهوای سرد و خشک، محیط دوون آیلند، شباهتی بی‌نظیری به مریخ دارد، به همین دلیل است که به مکان ایدئالی برای ایستگاه تحقیقاتی پروژه مارس هاتون (HMP) تبدیل‌شده است.
پاسکال لی، دانشمند علوم سیاره‌ای که در سال 1997، پروژه مارس هاتون را راه‌اندازی کرده، می‌گوید:” دوون آیلند، همه نیازهای اولیه برای یک پروژه شبیه‌سازی آنالوگ مریخ را در خود دارد. هنگامی‌که برای اولین تابستان به اینجا آمدم، در همان یک ساعت ابتدایی راهپیمایی، متوجه شدم؛ اینجا مکان شگفت‌انگیزی برای شبیه‌سازی اکتشاف مریخ است. واضح بود، برای تابستان آینده هم به اینجا برمی‌گردیم.”
به گفته لی، درزمانی که او، جزئیات این ایستگاه تحقیقاتی در شمالگان را طرح‌ریزی می‌کرد، ناسا هیچ برنامه‌ای برای اعزام انسان به مریخ نداشت. اکثر بودجه ناسا، صرف ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌شد. اما لی متوجه شده بود که اگر می‌خواهد، به ترویج سفر آینده انسان به مریخ کمک کند، باید، ناسا و دیگر سازمان‌ها را متقاعد کند.
و اکنون به لطف شرکت‌های فضای خصوصی مانند اسپیس ایکس که می‌خواهد تا سال 2030، بر روی سیاره سرخ گام بگذارد، دیگر سفر به سیاره سرخ، شبیه به داستان‌های علمی تخیلی به نظر نمی‌رسد. به‌این‌ترتیب، بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های فضایی، تحقیقات مربوط به مریخ را در ایستگاه تحقیقاتی مارس هاتون انجام می‌دهند.
هر تابستان، صدها محقق از دانشگاه‌ها، ناسا و سازمان‌های مستقلی همچون موسسه جستجوی هوش فرازمینی (SETI) برای اقامت در اینجا، وارد دوون آیلند می‌شوند. از دوون آیلند تا ایستگاه تحقیقاتی اتاوا، کانادا، سه روز سفر هوایی با هواپیمای چارتر است. در طول فصل زمستان، تمام راه‌های ارتباطی به دوون آیلند به دلیل سرما و یخبندان مسدود می‌شود، اما در تابستان، امکان پرواز وجود دارد.
اگرچه تعداد انگشت‌شماری از محققان، تمام تابستان را در این ناحیه سپری می‌کنند؛ اما بسیاری از محققان تنها یک هفته یا دو هفته در ایستگاه اقامت می‌کنند. پروژه‌های تحقیقاتی که در آیلند، صورت می‌گیرد، بسیار متنوع است؛ اما به‌طورکلی تمام پروژه‌ها به گروه مجزا تقسیم می‌شوند: علمی و اکتشافی. در این روزها، حداکثر 14 محقق در دوون آیلند دیده می‌شوند که به گفته لی، نشان‌دهنده، اولویت‌های در حال تغییر مؤسساتی است که مأموریت‌های مریخ را طرح‌ریزی می‌کنند.
لی می‌گوید: “ما به‌اندازه کافی در این ناحیه تحقیق کرده‌ایم، در این زمان، ما بیشتر علاقه‌مندیم؛ به‌جای تلاش برای ایجاد زیرساخت‌های بزرگ‌تر؛ چگونگی اکتشاف توسط گروه‌های کوچک را موردبررسی قرار دهیم.”
درواقع، برخی از موفق‌ترین آزمایش‌های پروژه مارس هاتون در بخش اکتشاف فضایی انجام‌شده است. همچون سفر 321 کیلومتری در ناحیه شمال غربی دوون آیلند که لی و همکارانش با یک خودروی هاموی انجام دادند. آن‌ها از این خودرو به‌عنوان شبیه‌ساز، وسایل نقلیه تحت‌فشار در سفرهای طولانی در مریخ بهره بردند.
لی در مورد این سفر که مضمون فیلم مستندی به نام “گذر به‌سوی مریخ” شد، می‌گوید، آن‌ها اساسا سیستم‌های نقلیه موردنیاز برای اکتشاف مریخ را مورد آزمایش قرار داده‌اند. در سیاره سرخ، اگر فضانوردان بخواهند، سفر طولانی را بافاصله زیادی از پایگاه خود انجام دهند، آن‌ها باید سوار یک وسیله نقلیه تحت‌فشار شوند و لباس‌های کامل بپوشند و تنها زمانی که لازم بود، خودرو را ترک کنند، باید لباس‌های فضانوردی خود را بپوشند.
لی می‌گوید:”این سفر، یک برنامه شبیه‌سازی مریخ نبود، ما لباس‌های مخصوص سفرهای فضایی نپوشیده بودیم و وانمود نمی‌کردیم در مریخ هستیم. اما باوجودی که این‌یک سفر شبیه‌سازی مریخ‌نورد نبود، بازهم درس‌های ارزشمندی برای سفر در مریخ آموختیم. ازجمله، اندازه متناسب خدمه، ساختار سلسله‌مراتب خدمه، ساختار تصمیم‌گیری متناسب برای گروه. به‌این‌ترتیب، باوجودی که این‌یک سفر شبیه‌سازی‌شده نبود، بازهم به ناسا، چیزهای زیادی در مورد چگونگی سفرهای جاده‌ای در مریخ آموخت.”
پروژه مارس هاتون همچنین ایده‌های زیادی در مورد لباس‌های مخصوص فضانوردی که فضانوردان باید در سیاره سرخ بپوشند دارد، یا به تعبیر لی “پوشیدنی‌های فضاپیمایی” به گفته لی، لباس‌های فضایی که در بازدید از ماه در طول سری مأموریت‌های آپولو و یا راه‌پیمایی‌های فضایی در ایستگاه فضایی بین‌المللی، توسط فضانوردان پوشیده شده، در زمین حدود 300 پوند (136 کیلوگرم) وزن داشته‌اند. درحالی‌که این وزن، در شرایط گرانش صفر در مدار پایین زمین و یا بر روی ماه که گرانش تنها یک‌ششم گرانش زمین است، مسئله مهمی به‌حساب نمی‌آید. اما در مریخ باوجود گرانش سطحی ۰٫۳۸ برابر گرانش زمین، وزنی حدود 125 پوند (56 کیلوگرم) احساس می‌شود، این بار سنگینی برای فضانوردانی که می‌خواهند، به کاوش سطح مریخ بپردازند، محسوب می‌شود.
لی می‌گوید:”چالش پیش روی ما ساخت لباس‌های فضانوردی بود که حدود نصف این لباس‌ها وزن داشته باشند. لباس‌های فضانوردی، سیستم هوا و فضای بسیار پیچیده‌ای دارند. این لباس‌ها دارای سیستم زیست‌محیطی، کامپیوتر، لایه‌های متعدد با انواع مختلف پارچه برای محافظت از چیزهای مختلف، سیستم تشخیص فشار مثانه و سیستم خنک‌کننده هستند. باوجود همه این‌ها، باید وزن لباس فضانوردی تا نصف کاهش یابد که چالش بزرگی محسوب می‌شود.”
برای رفع این مشکل، لی و همکاران مهندسی فضایی‌اش، نه‌تنها لباس‌های فضانوردی را از موادی سبک‌تر بازطراحی کرده‌اند؛ بلکه به دنبال این بوده‌اند که چگونه می‌توانند سیستم پویای کوچکی را با سطح‌نوردهای شبیه موتورهای صحراگردی ATV ترکیب کنند. اگر ATV قادر باشد، بخش عمده‌ای از تجهیزات سنگین فضانوردان، همچون مخزن‌های بزرگ اکسیژن، باتری کوله‌پشتی را نگه دارد. فضانوردان تنها باید اتصال لازم به این تجهیزات را داشته باشند.
به گفته لی، فکر کردن در مورد وسایل نقلیه یکی از نکات برجسته تابستان امسال در پایگاه بود. در حال حاضر، دو خودروی هاموی به‌عنوان شبیه‌ساز مریخ‌نورد مورداستفاده محققان قرار می‌گیرد. اکنون، لی و همکارانش، مأموریتی به همراه دو مریخ‌نورد را برای آزمایش تکنولوژی‌ها و بررسی‌های دیگر طراحی کرده‌اند.
در طول این مأموریت، دو مریخ‌نورد، پایگاه مارس هاتون را ترک خواهند کرد و به قسمت‌هایی از دوون آیلند می‌روند که تقریبا نقشه‌برداری نشده‌اند. مریخ‌نورد اول، سه خدمه را حمل می‌کند و به کاوش‌های زمین‌شناختی می‌پردازد؛ یا به گفته لی، به‌عنوان وسیله نقلیه‌ای عمل می‌کند که خود را برای کاوش به دردسر می‌اندازد. دلیل این امر، تست مریخ‌نورد دوم است که به‌عنوان وسیله نقلیه پشتیبان و تقویت‌کننده رادیویی برای ارتباطات اولین وسیله نقلیه به پایگاه انجام‌وظیفه می‌کند. این مریخ‌نورد، همچنین یک دِرون (هواپیمای بدون سرنشین) را حمل می‌کند که بر روند پیشرفت دو وسیله نقلیه از آسمان نظارت می‌کند.
اگرچه برخی دانشمندان اعتقاددارند که باید اکتشاف منظومه شمسی را به ربات‌ها واگذار کرد، چراکه هم امن‌تر هستند و هم به‌مراتب هزینه کمتری خواهند داشت. اما لی نظر دیگری دارد، او انسان‌ها را تنها قادر به انجام این کار می‌داند؛ خصوصا وقتی صحبت از جستجوی حیات در سیاره سرخ باشد. لی می‌گوید، بهترین امید برای کشف حیات در مریخ در زیر سطح است و انجام چنین کاوش‌هایی با ربات‌ها به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.
لی می‌گوید:”اگر انسان‌ها به مریخ بروند، فرصت بزرگی برای علم و به‌خصوص برای جستجوی حیات فراهم خواهد شد. این گام بزرگی برای انسان خواهد بود، اگر انسان بتواند به مریخ برسد، قادر به کاوش زیرسطحی سیاره خواهد بود، کاری که انجام رباتیک آن بسیار دشوار است. اما اگر قصد پیدا کردن حیات در مریخ را داریم، باید به‌جایی که امروز گرم و مرطوب است، یعنی زیر سطح آن برویم.”
به لطف دو دهه آزمایش‌هایی مانند آنچه در پایگاه مارس هاتون انجام می‌شود، نه‌تنها امیدوار به انجام بزرگترین ماجراجویی که تابه‌حال گونه ما انجام داده و شاید بزرگترین اکتشاف علمی تمام دوران‌ها خواهیم بود؛ بلکه به‌طور مستمر به اینکه چنین سفری واقعیت دارد؛ واقف می‌شویم.
.
منبع: motherboard
