شواهد نشان میدهد، یک سونامی عظیم سراسر کره مریخ را در هم نوردیده است. این شواهد میتواند، پشتیبان فرضیهای باشد که بیان میکند، زمانی مریخ دارای اقیانوسی عظیم بوده است.
دانشمندانی که در حال مطالعه دادههای توپوگرافی پیچیده ناحیهای از مریخ که دشت عرب نامیده میشوند، هستند، تصور میکند، شواهدی از وجود یک سونامی به دست آوردهاند که نشان میدهد، میلیاردها سال قبل، به سواحل این ناحیه برخورد کرده است. این میتواند، فرضیه وجود یک اقیانوس عظیم در مریخ را تقویت کند، درواقع، بسیاری از دانشمندان تصور میکنند، روزگاری در نیمکره شمالی مریخ؛ اقیانوسی عظیم جریان داشته است.
فرضیه اقیانوس مریخ به دهه 1990 بازمیگردد، زمانی که تیموتی پارکر، دانشمندی از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، با استفاده از تصاویر کاوشگر وایکینگ، توانسته بود، خطوط ساحل باستانی را شناسایی کند.
از آن زمان دانشمندان دریافتند، چنانچه سیارکی به سطح زمین برخورده کرده باشد، میتوانسته منجر به وقوع سونامی شده باشد. یکی از دانشمندان، الکسیس رودریگز از موسسه علوم سیارهای توسان، آریزونا است که حتی باور دارد، موفق به کشف عوارضی شده که نشاندهنده، رسوبهای حاصل از سونامی است.
و اکنون، تیمی از محققان در مطالعهای که در کنفرانس قمری و علوم سیارهای در وودلندز، تگزاس ارائه کردهاند، از شناسایی منابع یک و یا چند سونامی ممکن در مریخ خبر دادهاند.
فرانسوا کوستار و همکارانش از دانشگاه ساد پاریس در ابتدا به دنبال دهانههایی بودند که ممکن بود بر اثر سونامی ایجادشده باشند. این محققان سپس، از مدلهای کامپیوتری برای شبیهسازی تأثیرات سونامی بهره بردند. این محققان میگویند، سونامی مریخ رسوبات بیشتری از سونامیهای زمین ایجاد میکنند. همچنین، سونامی که براثر برخورد یک سیارک ایجاد میشود، بسیار بزرگتر از سونامیهای مشابه در زمین است.
در مقام مقایسه باید بگوییم، یکی از بزرگترین سونامیهایی که در سالهای اخیر رخداده، سونامی است که در 12 ژوئیه 1993 به هکایدو در ژاپن برخورد کرد. این سونامی امواجی به ارتفاع 30 متر ایجاد کرد که به بلندای یک ساختمان 10 طبقه میرسیدند.
اما درواقع، بر اساس مدلهای شبیهسازیشده این تیم تحقیقاتی، درجایی که برخورد صورت گرفته، ارتفاع سونامی به بیش از 300 متر میرسیدهاند و در سواحل هم سونامی بازهم ارتفاعی در حدود 75 تا 80 متر داشتهاند که خیلی بزرگتر از نمونههای زمینی خود بودهاند.
این محققان میگویند، دهانه برخوردی به عرض 60 کیلومتر میتوانسته در فاصله 1000 کیلومتری ساحل ایجادشده باشد. محققان همچنین میگویند، ممکن است، رسوبات تولیدشده از ترکیبی از دو سیارک مجزا به وجود آمده باشند و درنتیجه این دهانههای برخوردی، میتوانستهاند، کوچکتر و به ساحل نزدیکتر بوده باشند.
تحقیقات جدید همچنین میتواند، توضیحی برای ویژگیهای عجیبی به نام عوارض اثرانگشتی باشد.
استفان کلی فورد، دانشمند علوم سیارهای از موسسه ماه و سیارات هوستون، تگزاس میگوید، ممکن است، سونامی دو بار رخ داده باشد، بار اول براثر برخورد سیارک و بار دوم برگشت آب به دهانهای که براثر برخورد ایجادشده است. درواقع، آب ممکن است، سونامی دوم حتی از سونامی اول هم بزرگتر بوده باشد.
جف اندروز هانا، دانشمند علوم سیارهای از آزمایشگاه قمری و سیارهای دانشگاه آریزونا، توسان میگوید، فرضیه وجود یک اقیانوس عظیم در مریخ، سالهاست موردبحث جامعه علمی است و باوجودی که این مطالعه نمیتواند، معمای اقیانوس مریخ را حل کند، اما، وی میگوید: “این مطالعه، یک بخش دیگر از شواهد موردنیاز برای اثبات این فرضیه را فراهم کرده است.”
.
منبع: cosmosmagazine