یخچالهای طبیعی ساحلی و کلاهکهای یخی گرینلند نقطه اوج بدون بازگشت خود را پشت سر گذاشتهاند. نتایج مطالعهای جدید نشان میدهد، یخهای گرینلند تا حد زیای ذوبشدهاند و در شرایط فعلی بعید است، یخیهای این نواحی دوباره به میزان سابق برسد. موضوع ترسناکتر اینکه، محققان میگویند، گرینلند دو دهه قبل یعنی در سال 1997 به این نقطه اوج رسیده است، چیزی که محققان متوجه آن نشده بودند.
البته لازم نیست، نگران باشید، چراکه در این مطالعه محققان یخچالهای طبیعی نسبتا کوچک ساحلی و کلاهکهای یخی گرینلند را موردبررسی قرار دادهاند، نه یخسار بزرگ گرینلند را که دومین یخسار بزرگ جهان پس از یخسار جنوبگان در قطب جنوب محسوب میشود.
محققان میگویند، حتی اگر این یخچالهای ساحلی نقطه بدون بازگشت خود را طی کرده باشند، بعید است تا قبل از سال 2100 بهطور کامل ذوب شوند. تخمین زده میشود، با ذوب این یخچالهای طبیعی سطح آب دریاهای جهان حدود 3.8 سانتیمتر بالا رود.
این میزان برای تحت تأثیر قرار دادن، مناطق ساحلی و کم ارتفاع کافی است. اما در مقابل، این میزان را با 7.3 متر بالا آمدن سطح دریاهای جهان مقایسه کنید که پیشبینی میشود، در صورت ذوب کامل یخسار گرینلند رخ میدهد.
ایان هوات، زمینشناسی از دانشگاه ایالتی اوهایو و یکی از محققان این تیم تحقیقاتی، میگوید:”این یخچالها و کلاهکها را میتوان همچون کلونیهای یخی در نظر گرفت که در حال کاهش هستند و بسیاری از آنها بهاحتمالزیاد در آینده نزدیک ناپدید خواهند شد. بهاینترتیب به نظر میرسد، این یخچالها و کلاهکهای یخی محکومبه نابودی هستند، بااینوجود، صفحات یخی به همان شیوه از بین نمیروند. صفحه گسترده یخی داخلی ازلحاظ اقلیمشناسی از یخچالهای طبیعی و کلاهکهای یخی مجاور، دورافتادهتر هستند.”
وی در ادامه گفت:”همچنین، ازآنجاییکه این، نقطه اوج در اواخر دهه 1990، یعنی پیش از زمانی که روند گرمایش زمین افزایش یابد، رویداده است، نشان میدهد که این یخچالهای طبیعی بسیار حساساند و بهطور بالقوه، از صفحات یخی ناپایدارترند.”
این کشف اهمیت قابلتوجهی دارد، چراکه نشان میدهد، چرا آسیبپذیرترین بخشهای یخی گرینلند بهسرعت در حال ذوب شدن هستند. درواقع از سال 1997، در هر تابستان که معمولا یخهای ذوبشده در فصل گرما در زمستان مجددا منجمد میشدند، دیگر به روند بازگشت خود را طی نمیکردهاند و در عوض به دریا میریختهاند.
هوات و تیمش با طراحی مدل توپوگرافی از یخچالهای طبیعی و مرزهای آن و همچنین مدل عددی که میزان دقیق ذوب شدن یخچالهای ساحلی و کلاهکهای یخی را محاسبه میکرد، موفق به کشف این موضوع شدند. مشخصا، این تکنولوژی در سال 1996در دسترس محققان نبوده است تا به محققان اجازه کشف این موضوع را در دهههای پیش بدهد.
محققان این تیم تحقیقاتی دریافتهاند که در20 سال گذشته، میزان جرم ازدسترفته یخچالهای طبیعی و کلاهکهای یخی دقیقا معادل میزان روانابهای ناشی از ذوب یخی بوده که به دریا ریختهاند. محققان برای این منظور چندین مدل شبیهسازی مختلف را طراحی کردند.
این مطالعه نشان میدهد، تا سال 1997، هر زمان که کلاهکهای یخی و یخچالهای طبیعی ذوب میشدند، رواناب ناشی از آن بهوسیله لایه برفهای قدیمیتری به نام یخبرف مسدود شده و در سطح یخها جاری میشدهاند که در این صورت دوباره منجمد میشدند و درنتیجه به یخچالها و کلاهکهای یخی، اجازه انجماد مجدد در هر زمستان را میداده است.
اما یخبرفهای مجاور سواحل گرینلند در دو دهه قبل بهطور کامل اشباعشده بودند. درنتیجه از سال 1997، هیچ شکافی برای مسدود کردن یخیهای ذوبشده وجود نداشته است، بنابراین، روانابها مستقیما به اقیانوس میریختهاند و یخچالهای طبیعی، یخهای ذوبشده خود را باوجوداینکه روانابها 65 درصد سریعتر از انجماد مجدد یخها بودهاند، ازدستدادهاند. بهاینترتیب، در این مدت، یخی معادل حدود 14 درصد از جرم کل گرینلند ازدسترفته است.
آنچه اکنون اهمیت دارد اینکه، یخسار گرینلند، نسبت به روند مشابهی البته به میزان کمتری، آسیبپذیر است. یخبرفهای این صفحه یخی هنوز ظرفیت زیادی برای انجماد مجدد یخهای ذوبشده دارند. هوات میگوید:”مطالعه جدید، شواهد بیشتری از این تغییرات سریع و چگونگی روی دادن آن فراهم کرده است.”
واقعیتی که نمیتوان نادیده گرفت، این است که صفحات یخی گرینلند و درنتیجه افزایش سطح آب دریاها میتواند، اثر مهیبی بر کره زمین داشته باشد. همچنین باوجود فروپاشی صفحه یخی غرب جنوبگان، اهمیت این موضوع بیشتر میشود. تخمین زده میشود، حدود 99 درصد از یخهای زمین در لایههای یخی که جنوبگان و گرینلند را پوشاندهاند، ذخیرهشدهاند. بنابراین حفاظت از این صفحات یخی و جهان، چیزی نیست که بتوان نادیدهاش گرفت.
یافتههای این محققان در نشریه “Nature Communications” منتشر شده است.
.
منبع: sciencealert