ایلان ماسک باور دارد که میتواند روزی انسان را به مریخ میفرستد، هایپرلوپ و خودروهای الکتریکی میسازد، اما او نسبت به یکی از جنبههای آینده، عمیقا تردید دارد: “هوش مصنوعی”. بنیانگذار شرکتهای اسپیس ایکس و تسلا موتورز، ماه گذشته گفت بود که هوش مصنوعی خطر جدی برای تمدن بشری است.
او حتی بحثی را با زاکربرگ رئیس شرکت فیسبوک شروع کرد. پس از تازهترین هشدار ماسک، زاکربرگ با بیان اینکه واقعا در مورد هوش مصنوعی خوشبین است، گفت که هوش مصنوعی میتواند، عصر طلایی تکنولوژی را رغم بزند. او در پاسخ به ماسک گفت، صحبت در مورد آخرالزمان رباتها، کاملا غیرمسئولانه است. ایلان ماسک هم در پاسخ به او در توییتر خود نوشت که فکر میکند، رئیس فیسبوک درک درستی از هوش مصنوعی ندارد. اما اینکه در این مورد حق با کدام یک است، با توجه به اینکه توسعه این تکنولوژی هنوز در مراحل اولیه خود است، نامشخص است.
ماسک روز چهارشنبه هنگامیکه یکی از نمایندگان دویچه بانک از او در مورد خوردوهای الکتریکی و هوش مصنوعی پرسید، دوباره به موضوع نگرانیهای خود برگشت. درحالیکه ماسک سعی میکرد، از گفتگو خارج نشود، سعی کرد، ایدهاش در مورد آینده هوش مصنوعی را بیان کند. ماسک گفت: “فکر میکنم هر چیزی که خطری برای جامعه دارد، دستکم سزاوار بینش درست دولت است، چراکه یکی از مأموریتهای دولت، رفاه عمومی است. بینش با نظارت متفاوت است. حداقل اگر دولت بتواند درک کند که چه اتفاقی قرار است بیفتد، میتواند تصمیم بگیرد، چه قوانینی برای تأمین امنیت عمومی مناسبتر هستند. این چیزی است که از آن حمایت میکنم.”
این درست همانجایی است که یادآور اظهارنظرهای ماسک در جمع فرمانداران است. درست همان افرادی که ماسک فکر میکند، قبل از اینکه هوش مصنوعی تبدیل به بخشی از تمام جنبههای زندگی ما شوند، باید تفکرات انتقادی در مورد آن داشته باشند.
ایلان ماسک ماه گذشته در حاشیه کنفرانس انجمن ملی فرمانداران آمریکا به حاضران در نشست گفته بود که هوش مصنوعی خطر جدی برای تمدن بشری است. ماسک همچنین خواستار تصویب قوانینی مدون در این رابطه شد.
ماسک به احضار کنفرانس انجمن ملی فرمانداران آمریکا گفت: “”هوش مصنوعی خطر اساسی برای تمدن بشری است، فکر نمیکنم مردم کاملا این موضوع را درک کنند و هنگامیکه در این مورد آگاهی به دست بیاورند، بهشدت از هوش مصنوعی میترسند.”
هر اظهارنظر ماسک، بازتاب گستردهای در محافل مختلف و رسانهها دارد، البته این نمیتواند، به معنای مخالفت ماسک با توسعه هوش مصنوعی و یا منحرف کردن بحث عمومی هوش مصنوعی باشد. او میگوید: “نمیخواهم مانع پیشرفت هوش مصنوعی باشم. فکر میکنم، هوش مصنوعی مزایای زیادی دارد، اما فقط باید مطمئن شویم که آنها واقعا مزایا هستند و اینکه عمل اشتباهی در این مورد انجام ندهیم.”
ایلان ماسک پیشازاین در خلال سمپوزیومی که سال ۲۰۱۴ در ام آی تی برگزار شد، اظهارنظر مشابهی کرده بود. به نظر او هوش مصنوعی یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی انسان است و اینکه “شاید ما باهوش مصنوعی در حال احضار شیاطین باشیم.”
ایلان ماسک از بیش از یک سال گذشته تاکنون، در ایجاد موسسه تحقیقاتی که به توسعه هوش مصنوعی -که به مردم بهجای صدمه زدن، کمک خواهد کرد- شرکت داشته. ماسک با ورود به این عرصه، خود را در میان بحث روز دنیای تکنولوژی دید که باور دارد، هوش مصنوعی قادر به نابودی انسانیت است. غولهای تکنولوژی از جمله گوگل، اپل و مایکروسافت در حال سرمایهگذاری روی ماشینهای هوشمندتر هستند تا زندگی انسان را بهبود بخشند. ماسک همچنین در خلال کنفرانسی که در کالیفرنیا برگزار شد، گفته بود: “اگر ما برخی از سیستمهای دیجیتالی فوق هوشمند را بسازیم که ما را به روشهای بسیاری یاری دهند، چنین چیزی خوشایند خواهد بود.”
اما او استدلال میکند، حتی در این وضعیت خوشایند با سیستمهای فوق هوشمند، انسانها ازلحاظ کارایی، همراستای ماشینها نبوده و همچون گربههای خانگی خواهند بود. ماسک سال گذشته در خلال کنفرانس Code گفته بود: “من دوست ندارم، یک گربه خانگی باشم!”
این ایده، با پیشبینی ساخت شبکههای عصبی که قادر به اتصال مغز انسانها به هم است، مطرح شد. مدیرعامل و بنیانگذار شرکت اسپیس ایکس و تسلا، باور دارد که انسان میتواند با ادغام با ماشینها از قیام رباتها پیشگیری کند. وی در جریان اجلاس جهانی دولتها (WGS) در دبی به شبکه تلویزیونی CNBC گفت: “هوش مصنوعی عمیق، هوشمندتر از باهوشترین انسانها است.”
اما در اینجا یک سؤال اساسی مطرح میشود: آیا حق با ماسک است و باید نگران هوش مصنوعی باشیم؟
فرانکوئیس کللت محققی که در تحقیقات یادگیری عمیق با گوگل همکاری میکند، میگوید: “هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، چند تهدید فعلی را بدتر میکنند. اما مشخص نیست، مشکل جدیدی هم ایجاد شود.”
سوبارو کامبامپاتی محقق علوم کامپیوتری از دانشگاه ایالتی آریزونا به Inverse گفت: “درحالیکه لازم است بحث آزادانهای در مورد تأثیرات اجتماعی تکنولوژی هوش مصنوعی وجود داشته باشد، بسیاری از نگرانیهای مکرر (ایلان) ماسک به نظر بر اساس سناریوهای نامحتمل هوش مصنوعی فوقالعاده قدرتمند است.”
اینکه تا چه حد نظرات ماسک را جدی بگیریم، به تصور کلی ما از این تکنولوژیها بستگی دارد، اما خود ماسک بنیانگذار شرکتهای تسلا و نورالینک است، هدف شرکت نورالینک توسعه تکنولوژیهایی برای برقراری ارتباط بین مغز انسان و کامپیوترها است. با توسعه تورهای عصبی پیشرفته، میتوان داروها را به ناحیه خاصی از مغز انتقال داد یا سیگنالها را بهصورت وایرلس از کامپیوتر به اسمارتفون منتقل کرد و در نهایت چنین وسایلی امکان اضافه کردن اطلاعات و حافظه بیشتر به مغز انسان (همچون اضافه کردن رم بیشتر به هارد درایو کامپیوتر) را خواهند داشت. بنابراین او اطلاعات دسته اولی از اینکه آینده شبه ترمیناتور چگونه خواهد بود، دارد.
کامبامپاتی این استدلال را قویا رد میکند. او به گزارش سال ۲۰۱۶ دولت اوباما اشاره میکند که در مورد آمادهسازی آیندهای با هوش مصنوعی منتشرشده بود و بهطور جامع از تأثیرات بالقوه اجتماعی هوش مصنوعی و روشهایی که دولت میتواند با تصویب قوانینی این تکنولوژی را در مسیر پیشرفت مثبتی قرار دهد، بحث کرده بود. او گفت که این گزارش صحبتی در مورد”نگرانی از هوش مصنوعی (فوقالعاده قدرتمندی) که به نظر میرسد ماسک را ترسانده” نکرده، شاید دقیقا به این دلیل که نگرانی قابلتوجهی محسوب نمیشود.
کامبامپاتی رئیس انجمن پیشرفت هوش مصنوعی (AAAI) است و در بخشهای مختلف توسعه هوش مصنوعی مشارکت دارد و میگوید که این گروهها و دیگرانی مانند آنها بیشتر نگران تأثیرات واقعی و کوتاهمدت هوش مصنوعی هستند. به باور او، یک نگرانی چشمگیر در مورد هوش مصنوعی (فوقالعاده قدرتمند) قابل مشاهده است.
کامبامپاتی گفت: “نمیتوانم بگویم، گروه کوچکی از مردم نباید در این مورد نگران باشند، اما به نظر میرسد، بلندگوی آقای ماسک بدون هیچ ضرورتی، بحث عمومی در این رابطه را پیچیده میکند و این مایه تأسف است.”
به عقیده بسیاری این تکنولوژی هنوز در مراحل اولیه پیشرفت خود است. بنابراین در اینجا این بحث مطرح میشود که تا چه حد میتوان هشدارهای ایلان ماسک را جدی گرفت؟ چگونه باید به این مسئله رسیدگی کنیم؟ آیا باید بترسیم؟ آیا باید از همین حالا برنامهریزیهایی را برای برطرف کردن مسائل آینده انجام دهیم؟
اکنون ترس از هوش مصنوعی، به مضمون ثابت سناریوهای علمی تخیلی بدل شده. تکنولوژی میتواند به چیزی ترسناک بدل شود، خصوصا اینکه چیز جدید و قدرتمندی است که هنوز ابهامات بسیاری در مورد آن در ذهنمان داریم. فیلمهای علمی تخیلی (مانند ابر ماشین و یا ترمیناتور) بیشتر جنبه سرگرمی دارند و تنها نگاه گذرایی به دنیایی که در آینده ممکن است به ارث ببریم و یا حداقل تصوری از آینده بالقوهای هستند که ممکن است، با آن مواجه شویم.
نظر کارشناسان در مورد احتمالات و خطرهای آینده نزدیکی که ماشینهایی با هوش مصنوعی فوق پیشرفته در میان ما باشند، تا حدی زیادی باهم متفاوتاند. اما باید این واقعیت را بپذیریم که تکنولوژیهای مستقلی که ظرفیت آسیب رساندن به ما را دارند، اکنون هم در نزدیکی ما هستند. از هواپیماهای بدون سرنشین نظامی تا رباتهایی که برای اجرای قانون اقدام به کشتن مظنونین میکنند.
شاید اکنون با توجه به بیشازحد انتزاعی بودن، این موضوع، بتوانیم بهراحتی و بدون نگرانی از آن بگذریم. اما فراموش نکنیم که همین حالا هم یک ربات به جرم خرید مواد مخدر دستگیرشده است (بدون اتهام آزادشده است) و یک خودروی بدون راننده تسلا هم پس از کشته شدن رانندهاش در جریان تصادف؛ از سوی سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراه تبرئه شده است.
درحالیکه اکنون چنین مشکلاتی قطعا خاص هستند، اما تاریخ چیزهایی زیادی به ما آموخته؛ بهعنوانمثال به گذشته فکر کنید، به نظرتان پیش از اینکه برادران رایت برای تفریح به کیتی هاوک سفر کنند، چه کسی حاکمیت قلمروی آسمان را در اختیار داشته؟ انسان در تاریخ همیشه با چالشهایی جدیدی دستبهگریبان بوده، اما باوجود واکنش افراطی اولیه، گونه ما به مسیر تکاملیاش ادامه داده، اما این بار که خود را با یکی از بزرگترین چالشهای تاریخ مواجه میبینیم، چه اتفاقی میافتد؟
پینوشتها:
- در ژوئیه سال ۲۰۱۶، افسران پلیس دالاس، ایالت تگزاس، در اقدامی بیسابقه، پسازاینکه مظنون از مذاکره با آنها خودداری کرد، او را توسط یک ربات خنثی گر بمب، از پای درآوردند. این نخستین باری بود که یک ربات خنثی گر بمب به این روش مورداستفاده قرار میگرفت.
- در آوریل سال ۲۰۱۵، مأمورین پلیس سن گالن، سوئیس، رباتی را که اقدام به خریداری کالاهای قاچاق از دارک وب کرده بود را توقیف کرد. این ربات که Random Darknet Shopper نام داشت توسط گروهی هنرمند به نام Mediengruppe Bitnik طراحی شده بود و بهصورت تصادفی از دارک وب خرید میکرد.
- در دسامبر سال ۱۹۰۳، برادران رایت، هواپیمای یک موتوره خود را برای اولین بار در کیتی هاوک، کارولینای شمالی به پرواز درآورند.
.
منبع: inverse