دانشمندان می گویند که فوران های اخیر آتشفشانی واقع در یخچال کوه ایافیاتلایوکوتل در ایسلند میتواند علائمی از یک فوران آتشفشانی مهیب دیگر در این کشور باشد.
آتشفشان بارداربونگا که 2009 متر از سطح دریا مرتفعتر است، یکی از آتشفشانهایی است که زمینشناسان پس از زمینلرزههای اخیر در برخی نواحی اروپا به دقت آن را تحت نظر گرفتهاند.
پال اینارسون، متخصص آتشفشانی از دانشگاه ایسلند به دیلی استار گفت:
علت زمینلرزهها ناشی از افزایش فشار ناحیهای است که در آن آتشفشان بارداربونگا واقع شده است. به همین دلیل فشار ماگماها در مخزنهای ماگمایی افزایش یافتهاند و تصور میشود که در آیندهای نزدیک شاهد وقوع یک فوران عظیم خواهیم بود. آتشفشان به وضوح آماده فوران بعدی است که ممکن است در چند سال آینده اتفاق بیافتد. زلزله چند هفته گذشته تنها علائمی از این روند را نشان میداد.
آخرین فوران آتشفشان بارداربونگا به اوت سال 2014 برمیگردد که پس از ماهها فوران در فوریه 2015 دوباره خاموش شد، اما پیش از این آتشفشان از سال 2007 منجر به افزایش زمینلرزهها و همچنین 1600 فوران در ظرف 48 ساعت شده بود.
فورانهای سالهای 2014 و 2015 آتشفشان بارداربونگا در مقایسه با فوران عظیم یخچال کوه ایافیاتلایوکوتل در سال 2010، از شدت کمتری برخوردار بود و تخریب بسیار کمتری را به جای گذاشت.
گرمای ناشی از دهانه آتشفشان، یخهای کوه را ذوب کرد و موجب سیل شد. سپس با تخلیه انرژی آتشفشان، خود ستون گاز فرو خواهد ریخت، ذرات کوچکتر سنگی (از خاکستر تا تخته سنگ های کوچکتر) از آسمان سقوط کرده و به زمین می رسیدند. ابرهای گاز و جریان آذرآواری (جریانی از گاز داغ و سنگ) همچون سیلی از دامنه آتشفشان جاری میشدند و هر چیزی را که در مسیرشان باشد، نابود می کردند. با توجه به اینکه گازهای خاکستر تا دهها کیلومتر پیش روی کردند و سرعت مهیبی داشتند، تا هزاران کیلومتر در اروپا پیش روی کردند. این خاکسترها به قدری ضخیم بودند که تمام پروازهای هوایی در اروپا را تا چندین روز مختل کردند.
بارداربونگا یکی از آتشفشانهای این کوه یخی محسوب میشود و اگر چه تکرار ویرانیهای ایافیاتلایوکوتل ممکن است که امکان پذیر باشد، اما بعید است که به قدرت فورانهای سال 2014 تا 2015 باشد. به گفته کارشناسان، امکان اینکه فوران این آتشفشان به همان حد برسد، بعید به نظر میرسد. علاوه بر این، سه آتشفشان دیگر در این مسیر هستند که ممکن است فوران کنند و به ترتیب گریمسوتن، هلکا و کاتلا نام دارند که مورد دوم یکی از خطرناکترین آتشفشانهای ایسلند محسوب میشود.
همانطوری که میدانید، ایسلند یکی از کشورهایی است که دارای آتشفشانهای متعدد است. تا جایی که در «کتاب کدکس»، کتابی قدیمی که حاوی اشعار کهن ایسلندی است که در قرن سیزدهم نوشته شده است، اشارات زیادی به رویدادهای اسرارآمیز شبیه فورانهای آخرزمانی شده است. در این متن ملی بسیاری از اشعار کهن نورس حفظ شده است، در بخشی از کدکس که «پیشگویی سیرس»، نام دارد، واقعهای آخر زمانی شرح داده شده است، وقایعی که شباهت غریبی به فوران آتشفشانهای این کشور دارد.
اما باید ذکر کنیم باوجودی که متخصصان اتشفشان از دههها قبل منتظر فوران آتشفشان کاتلا بودهاند، اداره هواشناسی ایسلند هنوز در این مورد متقاعد نشده است؛ بهطوریکه همه آتشفشانهای این کشور، در واقع در کدهای مربوط به خطوط فراز این نواحی وضعیت سبز تعیین شده است که در واقع نشان میدهد که این آتشفشانها در حالت عادی و غیرفعال خود به سرمیبرند.
.
منبع: sciencealert