فاصله ما تا زمین چقدر است؟ نزدیکترین همسایه زمین چند کیلومتر با آن فاصله دارد. در این قسمت از سری مطالب همه چیز درباره ماه به این سوال پاسخ می‌دهیم. با تکراتو همراه باشید.
کره ماه درخشان‌ترین جرم در آسمان شب ما و نزدیکترین شیء آسمانی به سیاره زمین است. حضور و مجاورت آن در نزدیکی زمین نقش عمده‌ای در شکل گیری حیات در سیاره زمین ایفا می‌کند. نیروی گرانش ماه، زمین را روی محور خودش مستحکم می‌کند و موجب پایداری شرایط جوی آن می‌شود.
فاصله ماه تا زمین چقدر است؟
مدار گردش ماه به دور زمین بیضی‌شکل است. نزدیکترین فاصله ماه از زمین ۳۶۳۱۰۴ کیلومتر بوده و در دورترین فاصله، در ۴۰۵۶۹۶ کیلومتری زمین قرار می‌گیرد. بر اساس برآورد‌های ناسا، به طور میانگین فاصله ماه تا زمین را می‌توان ۳۸۴۴۰۰ کیلومتر در نظر گرفت. به بیان ساده‌تر ۳۰ سیاره زمین در فاصله میان ماه تا زمین جا می‌گیرند.
دانشمندان معتقدند ماه در اثر برخورد شی‌ای با اندازه تقریبی با مریخ به زمین ایجاد شده است. بقایای این برخورد تحت یک نیروی گرانش گرد هم آمدند و ماه را شکل دادند. بعد از آن ماه و هم‌نشین جدیدش، در گذر زمان، حدود ۱۰ الی ۲۰ مرتبه به یکدیگر نزدیک شدند و وضعیت کنونی را به خود گرفتند.
آرپیتا روی، دانشجوی تحصیلات تکمیلی از دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید:
در گذر زمان، ماه و زمین در آسمان یکدیگر همواره در حال بزرگتر شدن بودند. امروزه اما ماه با سرعت ۴ سانتی متر در سال در حال دور شدن از زمین است.
چرخش ماه به دور خودش با گردش آن به دور زمین همگام است؛ به عبارت دیگر، در همان بازه زمانی ۲۷ روز و ۸ ساعته که ماه به دور زمین می‌گردد (اصطلاحا ماه نجومی گفته می‌شود)، یک مرتبه نیز به دور خودش می‌چرخد. به همین دلیل ما همواره یک سمت از کره ماه را رویت می‌کنیم.
بنابر همین موضوع؛ به‌جای استفاده از لفظ “سمت تاریک ماه”، دانشمندان ترجیح می‌دهند از عبارت “سمت پنهان ماه” (far side of the moon) استفاده کنند. سمت پنهان ماه را می‌توان بوسیله ماهواره‌هایی مانند ماهواره هواشناسی DSCOVR (متعلق به ناسا) که در نقطه لاگرانژی L1 فعالیت می‌کند، رصد کرد.
یک تناوب مداری ماه حدودا ۲۹ روز و ۱۳ ساعت به طول می‌انجامد. این زمان با حدفاصل میان رویت دو ماه کامل در آسمان شب برابر می‌کند.
برای پیمون فاصله ماه تا زمین چقدر زمان لازم است
طیف وسیعی از عوامل، تعیین‌کننده مدت زمان پیمودن فاصله زمین تا ماه است. به عنوان مثال در ماموریت‌های انسانی نسبت به ماهواره‌های بدون سرنشین، ترجیح بر این است تا مدت زمان بیشتری صرف شود.
اولین ماموریت به سمت ماه توسط فضاپیما Luna 1 انجام گرفت که توسط اتحاد جماهیر شوروی و در سال ۱۹۵۹ و بدون هیچ‌گونه نیروی پیشرانه‌ای، پرتاب شد. این ماهواره کروی شکل، تنها ۳۴ ساعت بعد از پرتاب، پرواز نزدیکی (Flyby) را حول ماه انجام داد. سپس به مسیر خود ادامه داد و در مداری به دور خورشید و در حد فاصل میان زمین و مریخ جای گرفت. این ماموریت اولین و یکی از سریع‌ترین سفرها به سمت ماه بود.
در سال ۲۰۰۳، سازمان فضایی اروپا (ESA) فضاپیما اسمارت-۱ (SMART-1) را پرتاب کرد. این نخستین فضاپیمای اروپایی بود که با موفقیت ماموریت خود به ماه را به انجام رساند. اسمارت-۱ به جای آنکه مسیری مستقیم را در پیش گیرد، به مدت یک سال در مدار زمین به گردش ادامه داد و سرانجام در دام گرانش ماه اسیر شد.
به جای استفاده از نیروی پیشران، اسمارت-۱ نخستین فضاپیمایی بود که از موتور یونی بهره می‌گرفت. همچنین با استفاده از مانور‌های کمکی نیروی گرانش، انرژی عظیم مورد نیاز برای رسیدن به ماه تامین شد. این مسیر طولانی و مدید، به درک بیشتر و بهتر ما از منظومه ماه و زمین کمک‌های شایان توجه‌ای کرد.
ناسا در مجموع ۸ ماموریت سرنشین‌دار آپولو به سوی ماه انجام داد که شش مورد از آنها موفقیت‌آمیز بود. در این بین آپولو ۸ اولین ماموریتی بود که منجر به گردش انسان به دور جرمی آسمانی غیر از زمین شد و آپولو ۱۳ فاجعه‌آمیز نیز به عنوان یک رسوایی در تاریخ سفر‌های آپولو ثبت شد.
مهم ترین دستاورد سری ماموریت‌های آپولو فرود موفقیت آمیز بر روی ماه بود. هریک از این ماموریت‌ها حدودا ۳ روز سفر در فضا را شامل می‌شدند.
در ماموریت آپولو ۸ ، میزان ۶۹ ساعت و ۸ دقیقه زمان لازم بود تا نخستین انسان‌ها قادر به درک جاذبه جرمی غیر از زمین باشند. آپولو ۱۱ که نخستین انسان‌ها را بر روی ماه قرار دارد، مجموعا ۷۵ ساعت و ۵۶ دقیقه زمان صرف کرد تا فاصله زمین تا ماه را طی کرده و وارد مدار قمر زمین شود.
فارغ از اینکه در هر دو مورد این فضاپیماها مدت‌ها قبل وارد قلمرو نفوذ ماه شده بودند (فاصله ۶۲۶۳۰ کیلومتری از ماه را قلمرو نفوذ جاذبه آن می‌نامند). ورود به این قلمرو برای آپولو ۸، به طور دقیق ۶۱ ساعت و ۵۶ دقیقه و برای آپولو ۱۱، ۵۵ ساعت و ۴۰ دقیقه زمان برد.
اما در فهرست سریع‌ترین سفرها به ماه رتبه نخست به کاوشگر افق‌های جدید (New Horizons) تعلق می‌گیرد که تنها در مدت ۸ ساعت و ۳۵ دقیقه از ماه عبور کرد -در مدار ماه قرار نگرفت و به آن نزدیک نشد- و مسیر خود را به سمت پلوتو در پیش گرفت.
نیروی‌های جذر و مدی ؛ تاثیری از فاصله زمین تا ماه
پدیده جذر و مد به دلیل نیروی کشش گرانش ماه ایجاد می‌شود. در این حالت اقیانوس‌ها تحت این نیرو به سمت ماه دچار تحدب می‌شوند. بیشترین مقدار جذر و مد زمانی رخ می‌دهد که ماه در حالت اوج یا حضیض -بالاترین نقطه آسمان یا به عبارتی نزدیکترین فاصله ماه به زمین – قرار داشته باشد.
جالب است بدانید جذر و مد زمانی که ماه در سمت مخالف زمین باشد نیز رخ می‌دهد، چرا که ماه نیز طبق یک برهم‌کنش زمین را به سمت خودش می‌کشد.
هنگامی که نیروهای گرانشی خورشید و ماه در یک راستا عمل می‌کنند (عمدتا هنگامی که ماه نو در آسمان شب مشاهده می‌شود) جذر و مد در بیشینه حالت خود قرار دارد. به این پدیده جذر و مد بهاری گفته می‌شود.
ماه تنها جرم سماوی نیست که نیروی کشش بر آب‌های سطح زمین وارد می‌کند. بر اساس اعلام اداره ملی اقیانوسی و جوی، نیروی گرانش ماه بیشترین تاثیر را در شکل‌گیری پدیده جذر و مد دارد، ولی نیروی گرانش خورشید نیز تاثیر قابل توجه‌ای بر آن می‌گذارد.
نیروهای گرانشی ماه و خورشید هر دو در شکل گیری جذر و مدهای قوی دخیل هستند. اما جذر و مدهای ضعیف در هنگام تربیع ماه رخ می‌دهند؛ یعنی هنگامی که نیروهای گرانشی ماه و خورشید بر یکدیگر عمود هستند.
بیشتر بخوانید :
- قسمت اول: دمای ماه چقدر است؟
- قسمت دوم: اندازه ماه چقدر است؟
- قسمت سوم: اتمسفر ماه
- قسمت چهارم: ماه از چه چیزی ساخته شده است؟
- نظریه نسبیت عام انیشتین
- نظریه ریسمان چیست
- کرم چاله چیست
- سیاره کوتوله چیست
.
منبع: Space
