دولورس اوریوردان (Dolores O’Riordan) موسیقیدان سبکهای راک و گرانج ایرلندی، هفته گذشته در سن 46 سالگی درگذشت. در ادامه با مروری بر زندگی وی، به بررسی کارنامه هنری این هنرمند و گروه کرانبریز (The Cranberries) خواهیم پرداخت.
دولورس اوریوردان هفته گذشته درحالیکه در حین ضبط یک قطعه موسیقی بود، در سن 46 سالگی در هتل محل سکونت خود در شهر لندن درگذشت. او که نوازنده، آهنگساز و ترانه سرای گروه سبک آلترناتیو کرانبریز (The Craberries) بود، با تکیه بر سبک موسیقی اعتراضی و اشعار ضد جنگ و اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین بندهای دهه 1990 جهان تبدیل گردید.
موسیقی در بریتانیا
گروههای سبک راک بریتانیایی خواصی دوگانه دارند؛ یا از لحاظ به موفقیتی جهانی دست پیدا کرده و موفق به دستیابی با بالاترین درجات در عرصه هنری رسیده و یا به نمونههایی مناسب برای کودکان و نوجوانان یا به قولی پاپ آرتیست تبدیل شده که با تکیه بر تواناییهای خود، اجرا کننده آثار موسیقایی دیگر هنرمندان پشت صحنه میشوند؛ که البته هر دو دسته در زمره پرفروشترین هنرمندان سالهای فعالیت خود قرار میگیرند.
از نمونههای جریان سازی و تاثیرگذار بریتانیایی در چند دهه گذشته میتوان به نمونههایی مانند بیتلز (The Beatles)، رولینگ استون (Rolling Stone)، استینگ (Sting)، ریدیوهد (Radiohead)، دپچ مود (Depech Mode)، بلک سبث (Black Sabath)، جوداس پریست (Judas Priest)، آیرون میدن (Iron Maiden) و دایر استریت (Dire Strait) و پینک فلوید (Pink Floyd) و بسیاری دیگر اشاره نمود. از نمونههای گونه دوم نیز میتوان به ادل (Adele)، کرگ دیوید (Craig David)، گری بارلو (Gary Barlow)، رابی ویلیامز (Robbie Williams)، اد شیران (Ed Sheeran) و جورج مایکل (George Michael) و نمونههایی از این قبیل اشاره کرد.
گروه کرنبریز (The Cranberries) نیز به عنوان یکی از فعالان موسیقی اعتراضی راک دهه 1990 میلادی، از نمونههای برتر از صنعت به شمار میآمد که با انتشار چندین آلبوم با مضمون اجتماعی و ضد جنگ و حمایت از کودکان، توانست دامنه فعالیت خود را از اروپا به سرتاسر جهان گسترش دهد. دولورس اوریوردان نیز به عنوان آهنگساز و ترانه سرای اصلی یا به گویشی فرانت وومن این گروه، با توجه به طرز فکر و جهان بینی، لهجه خاص و فرم اجرای نتها و تاثیرپذیری از فرهنگ سلتیک، نقش بسزایی را در این موفقیت ایفا مینمود.
زندگی و فعالیت هنری دولورس اوریوردان
دلورس اوریردان در 6 سپتامبر سال 1971 میلادی در لایم ریک (Limerick) ایرلند به دنیا آمد. وی کوچکترین عضو از یک خانواده پرجمعیت 9 نفره بود. در اوایل دهه 1990 میلادی وی به عنوان خواننده گروه کرنبریز انتخاب شد. اعضای این گروه شامل نوئل هاگان (Noel Hagan) به عنوان گیتارسیت، مایک هوگان (Mike Hogan) به عنوان بیسیست، فرگال لاولر (Fergal Lawler) به عنوان درامر و دولورس به عنوان خواننده بود.
وی در دوران کودکی به عنوان یک کاتولیک متعصب رشد کرده بود و چندین بار با شخصیتهای مذهبی دین مسیحیت مانند پاپ جان پل دوم و پاپ فرانسیس دیدار کرده بود. در سال 1995 نیز به همراه هنرمند مشهور اپرا، لوچیانو پاواروتی (Luciano Pavarotti) به اجرای ترانه Ave Mari پرداخته بود.
د کرنبریز مابین سالهای 1989 تا 2003 فعالیت مینمود. پس از 6 سال جدایی نیز اعضای گروه دوباره جمع شده و از سال 2009 تا به امروز به تولید موسیقی پرداختند. موسیقیهای ساخته شده و متن ترانهها نیز عموما توسط دولورس ساخته میشد. پیش زمینه مذهبی وی نیز یکی از دلایلی بود که منجر به زندگی سالمتر نسبت به فعالان این عرضه گردید. آلبومهای این گروه عبارتند از:
- Everybody Else is Doing it, So Why Can’t We؟ در سال 1993
- No Need To Argue در سال 1994
- To The Faithful Departed در سال 1996
- Bury the Hatchet در سال 1999
- Wake Up and Smell Coffee در سال 2001
- Roses در سال 2012
- Something Else در سال 2017
موفقیتها
دولورس اوریوردان به همراه کرنبریز با ساخت ترانههایی مختلف با تم اعتراضیات اجتماعی، جنگ و حقوق اساسی کودکان، موفق به جلب نظر منتقدان و عموم شنوندگان گردید. اولین آلبوم آنها در ابتدا نتوانست به موفقیت چندانی دست پیدا نماید، اما در جریان یکی از تورها، مورد توجه شبکه MTV قرار گرفت و پس از مدتی توانست با کسب رتبه 14 در چارت انگلستان، به یکی از نمونههای موفق تبدیل گردید.
اما با توجه به شناخته شدن گروه پس از اولین آلبوم، مجموعه No Need to Argue در سال 1996 میلادی به سرعت به یکی از موفقترین آلبومهای سال تبدیل شد و توانست با فروش بسیار بالا، رتبه ششم را در جدول موسیقی ایالات متحده به خود اختصاص دهد. ترانه Zombie نیز موفق به کسب رتبه اول و Ode to My Family نیز موفق به کسب جایگاه 11 در چارت شده و نام کرنبریز را به عنوان یکی از موفقترینها در سبک راک مطرح نمودند.
ازین پس تمامی آلبومهای این گروه با فروشی بسیار بالا و کسب عناوین مختلف و Multi-Platinum کرنبریز و دولورس اوریوردان را به یکی از نامهای جاودانه راک و آلترناتیو تبدیل نمودند. از سایر موفقیتهای این گروه میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کسب عنوان بهترین آهنگ توسط ترانه Zombie در MTV Music Europe Award در سال 1995
- قرار گرفتن ترانههای Zombie و Linger و Salvation در جمع بهترینهای MTV Video Music Awards در سالهای 1994 و 1995 و 1996 میلادی
- کسب رتبه دوم توسط آلبوم To the Faithful Departed در سال 1996 در انگلستان و رتبه چهارم در بیلبورد آمریکا
- کسب رتبه هفتم توسط آلبوم Bury the Hatchet در سال 1999 در انگلستان و رتبه 13 در بیلبورد آمریکا
فعالیتهای انفرادی
پس از انحلال اولیه گروه در سال 2003، دولورس اوریوردان از سال 2004 میلادی فعالیتهای انفرادی خود را آغاز کرده و شروع به همکاری با دیگر هنرمندان نمود. او در طی این سالها 2 آلبوم منتشر نمود که نتوانستند موفقیتهای دوره گروه کرنبریز را تکرار نمایند.
این دو آلبوم که Are You Listening و No Baggage نام داشتند، هرچند در مقایسه با دوران فعالیت دولورس اوریوردان در کرنبریز ناموفق به حساب می آمدند، اما توانستند رتبههایی پایینتر از 50 را در چارت کشورهایی مانند ایرلند، انگلستان، فرانسه، آلمان و ایتالیا و سوئیس به خود اختصاص دهند.
مرگ
دولورس اوریوردان در 15 ژانویه سال 2018 میلادی، درحالیکه برای ضبط یک قطعه موسیقی در شهر لندن بسر میبرد، به طور ناگهانی در هتل هیلتون درگذشت. علت مرگ وی ابتدا به صورت مشخص اعلام نشد ولی به گفته پلیس این مساله اندکی مشکوک و غیر عادی به حساب می آمد. بنابر گفتههای اطرافیان و با توجه به رنج بردن از مشکلات و بیماری افسردگی، ممکن است وی بر اثر مسمومیت دارویی درگذشته باشد.
هزاران نفر از طرفداران وی در مراسم تدفین او که در شهر محل تولد وی برگزار شد به همراه خانواده و سه فرزند وی شرکت نمودند. دولورس اوریوردان در گورستان Limerick در کنار پدرش به خاک سپرده شد و سه روز عزای عمومی برای مشهورترین و محبوبترین چهره این شهر اعلام گردید.