آیا پیش بینی زلزله واقعیت دارد؟ آیا می‌توان با هوش مصنوعی وقوع زمین لرزه را پیش بینی کرد؟ محققان به دنبال آن هستند تا این موضوع را به حقیقت تبدیل کنند!
با وجود اینکه زمین لرزه های بزرگ با هشدار‌های کوچکی همراه هستند، اما پیش‌بینی زلزله کار بسیار دشواری است. به علاوه اینکه سالانه صدها هزار لرزه کوچک اتفاق می‌افتد که انسان وقوع آنها را احساس نمی‌کند و تنها لرزه‌نگارها وجود آنها را تشخیص می‌دهند. محققان در تلاش هستند تا راهی بیابند که بوسیله هوش مصنوعی پیش بینی زلزله را محقق کنند.
پیش بینی زلزله با هوش مصنوعی
مطالعات اخیر می‌گوید در تشخیص زمین لرزه‌های کوچک، موفقیت‌هایی حاصل شده است، اما آیا هوش مصنوعی از پس چالش پیش بینی زمین‌لرزه‌های بزرگ نیز برمی‌آید؟
اکنون محققان دانشگاه هاروارد و موسسه تکنولوژی ماساچوست یک شبکه عصبی هوش مصنوعی را توسعه داده‌اند که در شناسایی زلزله‌ها در همه ابعاد بسیار کارساز خواهند بود. در مطالعه مربوطه که در مجله Science Advances به چاپ رسیده است، این سیستم هوش مصنوعی به عنوان روشی بسیار دقیق‌تر نسبت به روش‌های جاری معرفی شده و ممکن است لرزه‌نگاران را هرچه بیشتر نسبت به گذشته به هدف دور از دسترس پیش‌بینی زلزله و مخصوصا زمین لرزه های بزرگ و مخرب نزدیک‌تر کند.
بیشتر بخوانید: بزرگترین زلزله های جهان و ایران؛ ۲۰ مورد از شدیدترین زمین لرزه های دنیا
تمرکز این مقاله بر روی زمین‌لرزه‌های ایالت اوکلاهاما آمریکا است. ایالتی که تا پیش از این از نظر لرزه‌ای غیرفعال بود، ولی در یک دهه گذشته و به دلیل افزایش فرآیند دفع فاضلاب ناشی از شکست هیدرولیک و نیز استخراج بی‌رویه نفت، به طور مشخصی فعال‌تر شده است. از آنجایی که این ایالت تا به حال نگرانی از بابت خطرات زلزله نداشته است، از نظر تجهیزات شناسایی و موقعیت‌یابی زلزله در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برد.
تیبو پرول (Thibaut Perol)، محقق هوش مصنوعی در دانشگاه هاروارد و یکی از نویسندگان این مقاله می‌گوید:
یکی از روش‌هایی که برای موقعیت‌یابی زلزله معمول است، استفاده از ایستگاه‌های چندگانه و مثلث‌سازی است، چیزی به مانند سیستم جی‌پی‌اس؛ اما در آن منطقه از اوکلاهاما که فقط برای مدت کوتاهی از نظر لرزه‌ای غیرفعال بوده است، ایستگاه‌های لرزه‌ای زیادی وجود ندارند که امکان مثلث‌سازی را مهیا کنند. کاری که ما انجام داده‌ایم ایجاد قابلیت موقعیت‌یابی زلزله با استفاده از تنها یک ایستگاه است.
ترفندی که پرول و تیم او به کار بردند، افزایش حساسیت لرزه‌نگارهای پراکنده اوکلاهاما بود. این کار با استفاده از یک شبکه عصبی کانولوشن و به منظور فیلتر کردن و کاهش نویزهای همراه با آمد و شدهای زمین، از فعالیت‌های انسانی مثل ترافیک گرفته تا لرزش‌های ایجاد شده توسط باد و امواج، به انجام رسیده است.
بیشتر بخوانید: پروژه هارپ چیست و چه ارتباطی با زلزله دارد؟
برای انجام این کار آنها سیستم هوش مصنوعی را با داده‌های مناطقی که از نظر لرزه‌ای غیرفعال‌اند، تغذیه کردند. اینکار موجب شد هوش مصنوعی، نویزهای محیطی را شناسایی کند و آنها را به عنوان نتیجه لرزه‌ها به حساب نیاورد. با قابلیت شناسایی نویزهای محیطی، سیستم قادر خواهد بود چیز‌های مهم‌تر نظیر زلزله را بهتر شناسایی کند.
پرول این سیستم را با نرم افزار‌های تشخیص صدامقایسه می‌کند. به عبارت بهتر این سیستم عملکردی مانند توانایی سیری (Siri) در درک فرمان در میان نویزهای محیطی دارد. او می‌گوید:
“کاری که ما انجام داده‌ایم ممکن ساختن موقعیت‌یابی زلزله برای افراد است. ما هوش مصنوعی را در حالت واقعی و در مورد زلزله‌هایی با اندازه‌های مختلف مورد آزمایش قرار داده‌ایم.”
محققان امیدوارند این فناوری را در ابهاد وسیع‌تر در اوکلاهاما توسعه دهند تا بدین وسیله لرزه‌نگاران را تشخیص و ردیابی منشا دقیق لرزه‌ها یاری رسانند و با درک بهتر از زلزله‌ها، شامل سنجش دقیق موقعیت و منشا آنها، آنها امیدوارند تا روزی بتوانند سیستمی را توسعه دهند که بواسطه آن بتوان زلزله‌ها را پیش از وقوع پیش‌بینی کرد.
بیشتر بخوانید:
- نظر پدر علم زلزله شناسی در مورد ارتباط زلزله های ایران و پروژه هارپ
- پیش بینی زمان مرگ با استفاده از هوش مصنوعی
