مرگ سودان آخرین کرگدن نر از گونه کرگدنهای سفید شمالی، می تواند موجب انقراض یکی از نادرترین گونههای کرگدن جهان شود.
مرگ یک کرگدن ۴۵ ساله به ندرت میتواند یک فاجعه باشد، کرگدنها به ندرت بیش از این عمر میکنند. اما مرگ سودان، آخرین کرگدن نر سفید شمالی دنیا موضوع کاملا متفاوتی است. سودان آخرین کرگدن نر گونه خود بود و به جز او تنها دو کرگدن ماده دیگر از کل جمعیت کرگدنهای سفید شمالی در اول پژتا (Ol Pejeta)، کنیا وجود دارند.
ژان استیژکال، مدیر پروژههای بینالمللی باغ وحش Dvur Králové در جمهوری چک به خبرگزاری فرانسه گفت:
سودان آخرین کرگدن سفید شمالی بود که در طبیعت متولد شده بود. مرگ او نماد بیرحمانهای از بیتوجهی انسان به طبیعت است. همه کسانی که او را میشناختند، از مرگ او غمگین هستند.
سودان یکی از چهار کرگدن سفید شمالی (دو کرگدن نر و دو کرگدن ماده) بود که در سال ۲۰۰۹ از جمهوری چک به کنیا آورده شده بودند تا بتوانند در محیط طبیعی امکان جفتگیری و زندگی را داشته باشند. در آغاز قرن بیستم، حدود ۵۰۰ هزار کرگدن در سراسر آفریقا و آسیا وجود داشت. اما با شکار بیرویه و غیرقانونی و همچنین از بین رفتن زیستگاهها، به جز دو گونهی کرگدن (هندی و سفید جنوبی) همه کرگدنها در معرض خطر قرار گرفتند.
کرگدنها دارای ۵ گونه مختلف هستند و کرگدن سفید، بزرگترین نوع کرگدن محسوب میشود. کرگدنهای سفید شمالی و جنوبی به لحاظ فنی به عنوان دو زیر گونه تقسیمبندی میشوند، چراکه به لحاظ ژنتیکی به اندازهای از هم متمایز نیستند که به عنوان دو گونهی مجزا در نظر گرفته شوند. هر چند این موضوع هنوز هم مورد بحث است. برخی شواهد نشان میدهد که این دو زیرگونه در حدود ۱ میلیون سال قبل دارای یک جد مشترک بودهاند.
اکنون پس از مرگ سودان، باز هم به نظر میرسد که هنوز امیدی برای نجات این گونه در معرض خطر وجود داشته باشد. دختر سودان، نیجان و نوه او فاتو میتوانند با صرف پول و زمان و تلاش نسل جدیدی از کرگدنهای سفید شمالی را به دنیا بیاورند.
توماس هیلدبراندت، رئیس بخش مدیریت تولید مثل موسسه تحقیقات باغ وحش و حیات وحش لایبنیتس در برلین، سالها تلاش کرده است تا یک لقاح کامل را با یکی از این دو کرگدن باقی مانده انجام دهد. اما هچ کدام از آنها به لحاظ فیزیکی قادر به باردار شدن نبودهاند. از این جهت، هیلدبراندت میخواهد با استفاده از نمونههایی از ژنهای آنها، در آینده یک لقاح مصنوعی انجام دهد.
هیلدبراندت به نیویورک تایمز گفت:
کرگدن سفید شمالی حیوانی نبوده که در نتیجه شکست در تکامل، محکوم به نابودی باشد؛ بلکه به جهت فعالیتهای انسانی به چنین وضعیتی دچار شده است.
ممکن است که سودان آخرین کرگدن نر از گونه خود باشد، اما مطمئنا آخرین باری نخواهد بود که با مرگ گونههای نادر و ارزشمند مواجه میشویم.
منبع: popsci