احتمالاً تا حالا از وجود منطقه‌ای به نام منطقه آجر در مرکز کهکشان راه شیری اطلاعی نداشته‌اید. در این مطلب به معرفی کشف تازه تلسکوپ جیمزوب می‌پردازیم.
تلسکوپ فضایی جیمزوب ناسا به تازگی توانسته جزئیاتی از منطقه آجر در مرکز کهکشان راه شیری را تصویربرداری کند. این منطقه که در واقع تکه‌ای سیاه‌رنگ در سیاره ما را نشان می‌دهد دانشمندان را با چالش‌هایی همراه کرده بود. نام آجر بدلیل شکل مستطیل‌شکل این منطقه بر آن نهاده شده که جرمی برابر با 100 هزار برابر جرم خورشید را در دل خود جای داده است. این منطقه اسرار متنوعی در دل خود جای داده است و به عقیده دانشمندان، این منطقه بادید یک منطقه ستاره‌ساز باشد و شاید در آینده به یکی از مهد کودک‌های ستاره‌ای بدل شود.
بیشتر بخوانید: کشف حیات در سیاره ای فراخورشیدی ؛ یافته‌های جدید جیمز وب وجود حیات در سیارات دیگر را تایید می‌کند
منطقه آجر در مرکز کهکشان راه شیری چیست؟
دانشمندان برای مدت زیادی است که متوجه ابری بزرگ از گرد و غبار در مرکز کهکشان راه شیری شده‌اند اما تا حالا اطلاعاتی از آن وجود نداشت. این ناحیه که به منطقه آجر شهره شده، به تازگی توسط تلسکوپ فضایی جیمزوب تصویربرداری شده و دانشمندان توانستند بخش‌هایی از آن را موشکافی کنند. منطقه آجر 26 هزار سال نوری با زمین فاصله دارد.
پیش‌تر گمان می‌شد که این منطقه شاید ستاره غول‌پیکری باشد که در دورن کهکشان راه شیری مدفون شده، اما با جزئیات فاش شده اخیر این موضوع به کل نقض شده است.
براساس این جزئیات، هیچ ستاره پنهان و جوانی در منطقه آجر وحود ندارد. همچنین داده‌های جدید مشخص می‌کند که این مطقه به غیر از گاز دارای مونواکسید کربن منجمد شده هم هست و میزان آن بسیار بیشتر از چیزی است که قبلاً پیش‌بینی می‌شد.
آدام گینزبرگ، اخترشناس در دانشگاه فلوریدا و نویسنده اصلی این مطالعه، می‌گوید:
«ما حالا به درک اینکه دقیقاً در ناحیه آجرشکل چه اتفاقی می‌افتد و جرم آن کجاست، نزدیک‌تر شده‌ایم. با این حال هرچند توانسته‌ایم آن سوال را ببندیم، سوال‌های بیشتری برای ما مطرح شده است.»
یکی از این سؤالات این است که چرا و چگونه گار مونوکسید کربن درون منطقه آجر منجمد شده است؟ سؤال دیگر آن است که چرا ما قادر به دیدن تشکیل هیچ ستاره جدیدی نیستیم؟ آیا آجر آنقدر متراکم نیست که دانشمندان قبلاً تصور می‌کردند؟ ویژگی‌های عجیب و غریب برآمدگی و رشته مانند که در داخل آجر نمایان شده است چه هستند؟
دکتر گینزبرگ اضافه کرد:
«ما باید قبل از این که واقعاً مطمئن شویم چه اتفاقی می‌افتد، تحقیقات بیشتری انجام دهیم. در واقع ما در مرحله فرضیه‌سازی هستیم، نه در مرحله نتیجه‌گیری.»
دکتر ناتالی باترفیلد، دانشمند دستیار در رصدخانه ملی رادیو نجوم، در این‌باره می‌گوید: «آگاهی از وجود یخ می‌تواند اثرات گسترده‌ای برای انواع تحقیقات درباره مرکز کهکشان راه شیری داشته باشد.»
چند مورد گیج‌کننده در مورد حجم یخ گاز مونوکسید کربن در منطقه آجر وجود دارد. مثلاً این منطقه گرم است و و تقریباً 177 درجه سانتی‌گراد دما دارد. اما مونوکسید کربن معمولاً در دمای 253 درجه سانتی‌گراد یخ می‌زند.
شاید گرد و غبار داخل ناحیه آجر بسیار سردتر از گاز باشد و همین موضوع باعث شده تا گاز مونوکسید در اطراف این گردوغبارها منجمد شود. شاید هم گفته دکتر گینزبرگ درست باشد که گفته بود:
شاید آب در حال یخ زدن باشد و مونوکسید کربن در داخل آن به دام افتاده باشد.»
پیدا کردن پاسخ این سؤالات می‌تواند تفکری جدید از سیاره مادری ما را با ویژگی‌های جدید و شناخته نشده را بوجود آورد. این موضوع قطعاً برای ما و دانشمندان از اهمیت فراوانی برخودردار است.
مثلاً می‌توان گفت که حجم آب و یخی که بر زمین وجود دارد، ممکن است توسط دنباله‌دارها به اینجا رسیده باشد. بنابراین منطقه‌ای که یخ در کیهان وجود دارد و اسرار پدید آمدن آن، می‌تواند به دانشمندان برای کشف راز پدید آمدن دنباله‌دارها و جم‌آوری مواد رسوبی کمک کند.
ستاره‌ها کجایند؟
سؤال بعدی که دانشمندان را درگیر کرده این است که چرا ستاره‌های درحابوجود آمدن در داخل متطقه آجر وحود ندارند؟ محققان و به خصوص ستاره‌شناسان می‌دانند که ستاره‌ها از ابرهای غبار و مولکول‌های هیدروژن تشکیل شده و به دنیا می‌آیند. اما این افراد نمی‌توانند به طور مستقیم مولکول‌های هیدروژن را مشاهد کنند. دلیل اصلی آن نیز این است که این عناصر با تسلکوپ هم قابل مشاهده نیستند.
اما دانشمندان این را نیز می‌دانند که هرجا مولکول هیدروژن وجود داشته باشد، مونوکسید کربن نیز وحود دارد و این گاز قابل مشاهده است و از آن می‌توانند برای شناسایی تعداد مولکول‌های هیدروژن استفاده کنند.
دکتر گینزبورگ می‌گوید: «محققان به مدت ۵۰ سال از این روش برای اندازه‌گیری مولکول‌های هیدروژن استفاده کرده‌اند، اما آن‌ها همیشه فرض می‌کردند مونوکسید کربن گاز است و نه یخ جامد.» به گفته او:
حالا با داده‌های تلسکوپ جیمز برای محققان بسیار مهم است که بفهمند مونوکسید کربن در چه وضعیتی از ماده قرار دارد، گاز یا جامد، تا به پاسخ‌های درست برسند.
دانشمندان امید دارند تا در آینده بتوانند به پاسخی مشخصی برای عدم تشکیل ستاره در منطقه آجر پیدا کنند. این در صورتی است که این افراد باور دارند که این منطقه باید یکی زا فعال‌ترین مهد کودک‌های فعال ستاره در کهکشان راه شیری باشد. دکتر گینزبورگ در این خصوص می‌گوید: ««این مکانی واقعاً طبیعی برای تولد ستاره‌های جدید است، اما ما تعداد زیادی پیدا نکردیم و تنها تعداد انگشت‌شماری ستاره دیدیم.»
دانشمندان همچنین می‌گویند که این ناحیه شاید بیش از آنچه پیش‌تر تصوی می‌شد گسترده یا فشرده باشد. شاید هم این منطقه فعلاً خیلی جوان است و در آینده شاهد تولد ستاره‌ها در آن باشیم.
بیشتر بخوانید:
- کشف حیات در سیاره ای فراخورشیدی ؛ یافته‌های جدید جیمز وب وجود حیات در سیارات دیگر را تایید می‌کند
- قلب کهکشان راه شیری ؛ جدیدترین تصویر ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب را تماشا کنید
- رصد یک جت استریم در مشتری توسط جیمز وب
نظر شما در خصوص منطقه آجر و عدم توانایی تولید ستاره در آن به عقیده دانشمندان چیست؟ لطفاً نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان بگذارید.
