مطالعه ای جدید که هفته جاری منتشر شده، پیشنهاد نظریه ای جدید برای شکل گیری قمر زمین، ماه داده است. به گفته این محققان، ماه تنها یک جرم سنگی بزرگ نیست، بلکه ممکن است از تعدادی (20 و یا بیشتر) قمر کوچک به وجود آمده باشد. در واقع به گفته این محققان، اجزای تشکیل دهنده ماه ابتدا بر اثر مجموعه ای از برخوردهای کیهانی پراکنده شده اند و سپس به مرور زمان، با هم ترکیب شده اند و ماه کنونی را شکل داده اند.
به گزارش واشنگتن پست، این مطالعه جدید که توسط دانشمندان علوم سیاره ای موسسه وایزمن انجام شده، جهش بزرگی نسبت به نظریه “برخورد عظیم” پیشین محسوب می شود. فرضیه پیشین در مورد شکل گیری ماه بیان می کرد؛ ماه در 4.4 میلیارد سال قبل در اثر برخورد سیاره فرضی به نام تئا به زمین و انفجار آن شکل گرفته است. به این ترتیب در اثر این برخورد عظیم، قطعه کوچکی از اثر برخوردی به فضا پرتاب شده و با گیر افتادن در مدار گرانشی زمین ماه را شکل داده است.
اما این نظریه در سال های اخیر رنگ باخته است؛ چراکه نمونه های جمع آوری شده ماه که از سری ماموریت های آپولو به دست آمده اند، نشان می دهد، ماه دارای ساختار شیمیایی مشابه زمین است. همچنین محققان در مطالعه ای دیگر که اواسط سال جاری انجام شد، با بررسی ایزوتوپ های هیدروژن نمونه های فوق، دریافتند، منشأ این ایزوتوپ ها نمی تواند چیزی جز سیارک ها و یا همان قمرهای کوچک باشد.
اگر اجرام کیهانی عظیمی به زمین برخورده کرده باشد، در این صورت باید شواهدی از آن در ماه وجود داشته باشد، به این ترتیب، مدل پیشین بازهم غیر قابل قبول به نظر می رسد. همچنین نمونه های ماموریت های آپولو، سن ماه را تا حدود 4.51 میلیارد سال تخمین می زنند.
به گفته هاگی پریتس یکی از محققان این تیم از موسسه اسمیتسونیان: “مدل ما نشان می دهد که زمین باستانی زمانی میزبان، مجموعه ای از قمرها بوده که هر کدام از برخوردهای متفاوتی با پروتو-زمین (زمین اولیه) شکل گرفته بودند. احتمالا این قمرهای کوچک بعد از این از زمین جدا و از مدار گرانشی آن خارج شده اند یا با زمین و یا با یکدیگر برخورد کرده اند و قمرهای بزرگ تری (همچون ماه) را شکل داده باشند.”
نظریه قمرهای کوچک از دهه 1980 مطرح شده است؛ اما پریتس و همکارانش برای نخستین بار موفق به ایجاد مدل کاربردی و انجام 1000شبیه سازی لازم برای اثبات این نظریه شده اند. رالوکا رولفو، یکی دیگر از محققان این تیم تحقیقاتی به گاردین گفت: “با وجود 20 برخورد، پدید آمدن ماه حدودا 100 میلیون سال زمان برده است.”
از سوی دیگر، این مطالعه توضیحات کافی برای چگونگی گرد هم آمدن این قمرهای کوچک و شکل گیری یک قمر بزرگ ارائه نداده است. نظریه برخورد عظیم همچنین دارای توضیحاتی برای شکل گیری مدار کج زمین (چیزی که به شکل گیری فصل ها در زمین منجر شده) است، در حالی که نظریه جدید چنین موردی را لحاظ نکرده است. به نظر می رسد، محققان این مطالعه باور دارند، بررسی نمونه های بیشتری از ماه، نمی تواند توضیحی روشن برای این معما باشد. در واقع امیدواری های وجود دارد که با شروع کاوش چین در نیمه تاریک ماه، اطلاعات بیشتری در اختیار محققان قرار گیرد.
هدف پروژه اکتشافات ماه چین که قرار است از سال 2020 آغاز به کار کند، مطالعه شرایط زمین شناختی سمت پنهان ماه یا همان قسمت تاریک ماه است.
این ماموریت در نهایت منجر به قرار گرفتن یک تلسکوپ رادیویی برای ستاره شناسان، چیزی که می تواند به پر شدن خلاء دانش بشری از کیهان کمک کند، شود. در واقع انتقال امواج رادیویی از زمین به قسمت تاریک ماه ناممکن است، ولی با وجود تجهیزات جدید چین، بالاخره چنین امکانی به وجود خواهد آمد.
محققان تصور می کنند، دو سمت ماه از زمان تشکیل آن دارای تفاوت هایی بوده اند، سمت پنهان ماه، دمای پایین تری و سطح سخت تری دارد، در حالی که سمتی که طرف زمین است دمای بالاتری دارد. این دست اطلاعات می تواند اهمیت به سزایی بر فرضیه هایی مبنی بر تشکیل ماه داشته باشد
نتایج حاصل از این مطالعه در نشریه” journal Nature Geoscience ” به چاپ رسیده است.
.
منبع: engadget
