امروزه اینترنت باعث شده که انتشار نظریه‌های توطئه با سرعت و وسعت بیشتری در جریان باشد. برخی از این نظریه‌ها ممکن است بی‌خطر به نظر برسند، اما بسیاری از آنها به شدت آسیب‌زا بوده و می‌توانند به تنش‌های اجتماعی و حتی مرگ منجر شوند. به تازگی، پژوهشگران دانشگاه MIT Sloan و دانشگاه کرنل دریافتند که چت‌بات‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری مؤثر برای اصلاح باورهای اشتباه مردم باشند.
در گزارشی که در مجله معتبر «ساینس» منتشر شده، این محققان به این نتیجه رسیدند که گفتگو با مدل‌های هوش مصنوعی مبتنی بر زبان، مانند چت‌بات‌ها، می‌تواند میزان باور به نظریه‌های توطئه را تا 20 درصد کاهش دهد. این کاهش باور حتی در میان افرادی که این نظریه‌ها را بخش مهمی از هویت خود می‌دانند نیز مشاهده شد.
به گزارش ماهنامه پیوست، یانهائو ژانگ، از پژوهشگران این مطالعه، می‌گوید: «این یافته‌ها می‌توانند تغییری بزرگ در چگونگی تعامل با مردم و آگاهی‌بخشی در مورد باورهای بی‌اساس ایجاد کنند. چت‌بات‌ها ممکن است نتوانند این مسئله را به طور کامل حل کنند، اما می‌توانند نقش مهمی در کاهش گستره این باورها ایفا کنند.»
چت بات‌ها چطور در اصلاح باورهای اشتباه مردم می‌توانند موثر واقع شوند؟
پژوهشگران معتقدند که چت‌بات‌ها به دلیل دسترسی گسترده‌ای که به اطلاعات دارند و توانایی پردازش داده‌های پیچیده، می‌توانند به طور مؤثری به مقابله با نظریه‌های توطئه بپردازند. این چت‌بات‌ها می‌توانند استدلال‌های مستند و منطقی ارائه دهند که باعث می‌شود افراد به نظریات نادرست خود شک کنند و از باورهایشان دست بردارند.
این مطالعه بر اساس گفتگو با 2190 نفر انجام شد که با چت‌بات GPT-4 Turbo از شرکت OpenAI به مکالمه پرداختند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد که نظریه‌های توطئه‌ای را که به آن باور دارند توضیح دهند و چت‌بات‌ها با ارائه پاسخ‌های متقاعدکننده، به مقابله با این نظریه‌ها پرداختند.
پس از این گفتگوها، باور شرکت‌کنندگان به نظریه‌های توطئه تا 20 درصد کاهش یافت. این تغییر دیدگاه حتی پس از گذشت دو ماه نیز پایدار ماند، که نشان‌دهنده تأثیر طولانی‌مدت این مکالمات است.
با اینکه نتایج این تحقیق امیدوارکننده است، پژوهشگران هشدار می‌دهند که احتمالا این اثربخشی در دنیای واقعی کمتر است. با این حال، حتی کاهش 5 تا 10 درصدی باور به نظریه‌های توطئه در مقیاس بزرگ نیز می‌تواند اثرات قابل توجهی داشته باشد.
این پژوهشگران همچنین برای جلوگیری از ارائه اطلاعات نادرست توسط چت‌بات‌ها، از «حقیقت‌یاب‌های» حرفه‌ای برای بررسی دقت ادعاهای چت‌بات استفاده کردند. نتایج نشان داد که 99.2 درصد از اطلاعات ارائه‌شده توسط چت‌بات‌ها درست بوده و تنها 0.8 درصد از ادعاها گمراه‌کننده بوده‌اند.
آینده چت‌بات‌ها چه نقشی در اصلاح باورهای اشتباه مردم دارند؟
دیوید جی. راند، یکی از محققان این پروژه، معتقد است که چت‌بات‌ها می‌توانند به یکی از ابزارهای اصلی مقابله با نظریه‌های توطئه در آینده تبدیل شوند. با توجه به اینکه این مدل‌ها انعطاف‌پذیر هستند و می‌توانند به پلتفرم‌های مختلف متصل شوند، انتظار می‌رود که افراد بیشتری از این ابزارها برای بررسی و رفع شک و تردیدهای خود استفاده کنند.
بیشتر بخوانید:
