یافته جدید نشان میدهد، نئاندرتالها از آگاهی زیباییشناختی برخوردار بودهاند که مستلزم آن هماهنگی و نظم است. محققان موفق به کشف استخوانی در کریمه شدهاند که بر روی علائمی از کندهکاری نئاندرتالها وجود دارد.
این استخوان متعلق به یک کلاغ است، در این استخوان آثاری از چندین شیار موازی در فواصلی منظم وجود دارد که نشان میدهد، توسط اجداد ما کندهکاری شدهاند. این نشان میدهد، نئاندرتال هم دارای حس زیباییشناسی بودهاند، چیزی که پیشازاین تصور میشد، فقط هومو ساپینس (یا انسان هوشمند) از آن بهرهمند بودهاند.
این استخوان که فقط یک قطعه از آن باقیمانده، در پناهگاه سنگی در شبهجزیره کریمه در جنوب اوکراین کشفشده است. محققان برآورد میکنند، این استخوان بین 38 هزار تا 43 هزار سال قدمت داشته باشد.
به نظر میرسد، در این استخوان شش شیار که ابتدا کندهکاری شدهاند، کمی نامنظم هستند. اما دو شیاری که بعد از این کندهکاری شدهاند، احتمالا برای بهبود شکل ظاهری شیارهای اولیه ایجاد شده اند.
محقق ارشد این مطالعه آنا مایکیچ از دانشگاه بوردو، فرانسه استدلال میکند، این یافتهها نشان میدهد، نئاندرتال ها از بعضی جهات دارای نظم و هماهنگی و مشخصا آگاهی زیباییشناختی بودهاند. محققان این مطالعه، علاوه بر تجزیهوتحلیل استخوان، طی آزمایشی از چندین داوطلب خواستند، استخوانهای بوقلمون را حکاکی کنند. محققان با این آزمایش میخواستند، دریابند، ایجاد چنین شیارهای موازی چقدر دشوار بوده و همچنین احتمال تعمدی بودن این عمل را به اثبات برسانند.
فرانچسکو دی ریکو، یکی از محققان این تیم از دانشگاه بوردو، در گفتگو با IBTimes گفت:”این شیارها بهگونهای هستند که نشان میدهند، بر اساس یک الگوی منظم ایجادشدهاند.”
کارکرد این شیارها بهدرستی مشخص نیست. محققان در این مورد دو فرضیه را مطرح کردهاند. فرضیه اول، بیان میکند، این شیارها برای اضافه کردن برای سهولت در دست گرفتن اشیا ایجادشدهاند. اما فرضیه دوم استدلال میکند، بهاحتمالزیاد، این شیارها به عملی تزئینی و یا بهعنوان علامت مالکیت کندهکاریشدهاند.
بههرحال، این یافتهها، توضیح هنر نئاندرتال ها را دشوارتر کرده است. دی ریکو، میگوید:”چه کسی میداند، معنای هنر چیست؟ برداشت ما از هنر در طول تاریخ بسیار تغییر کرده است. اما گمان میکنیم، در این آثار، ابعادی زیباییشناختی وجود دارد. اگر این (شیارها) تنها علامت مالکیت بودهاند و یا برای سهولت در دست گرفتن اشیا ساختهشدهاند، بنابراین، باید بهوضوح در فواصلی مشخص و مشابه هم کندهکاری میشدهاند. ازاینجهت، ارادهای برای ساختن چیزی که ازلحاظ بصری به آن هماهنگی میگوییم، در کار بوده است. اگر این هماهنگی نشانی از زیباییشناسی است، بنابراین از فرضیهای حمایت میکند که بیان میکند، نئاندرتال ها از حس زیباییشناسی برخوردار بودهاند.”
لازم به گفتن است که پیشازاین اشیای بسیاری در آفریقا و اروپا کشف شده بود که دارای علائمی از کندهکاری بودند؛ اما این مطالعه نخستین مطالعهای است که در آن از روشهای روانشناسی تجربی برای ارزیابی اشیای مصنوع دوران سنگی بهره برده شده است. تجزیهوتحلیل این یافتهها با استفاده از روشهای مقایسهای میتواند، جنبههای بیشتری از زیباییشناسی نئاندرتال ها را آشکار کند.
یافتههای این محققان در نشریه “PLOS ONE” منتشر شده است.
.
منبع: ibtimes