ابرآتش‌فشان کامپی فلگری ایتالیا، حدود 500 سال قبل فوران کرد و به مدت هشت روز پیاپی سنگ‌های مذاب و ابرهای گازی ضخیمی را به جو زمین پرتاب کرد. حال محققان هشدار می‌دهند که این ابر آتش‌فشان ممکن است دوباره فعال شود. کامپی فلگری در طول بیش از 67 سال گذشته علائمی از خود نشان داده است. به نظر می‌رسد، این ابرآتش‌فشان که عامل یکی از بزرگ‌ترین فوران‌های تاریخ بوده، دوباره بیدار خواهد شد.
به گفته کریستوفر کیلبورن محققی از کالج دانشگاهی لندن : “با مطالعه نحوه ترک خوردگی‌های زمین و حرکت‌های کامپی فلگری، فکر می‌کنیم، ممکن است، این ابرآتش‌فشان به مرحله بحرانی خود و احتمالا فوران نزدیک شده باشد. ”
کامپی فلگری (در زبان ایتالیایی به معنای زمین‌های سوزان) 100 کیلومتر مربع وسعت دارد و با کاسه آتش‌فشانی 12 کیلومتری در غرب شهر ناپل واقع شده است. این ابرآتش‌فشان دارای 24 دهانه است که بسیاری از آن‌ها زیر دریای مدیترانه واقع شده‌اند.
در دوره‌های اخیر، کامپی فلگری دو فوران بزرگ داشته است، یکی 35 هزار سال قبل و دیگری 12 هزار سال قبل و همچنین فوران کوچک‌تری در سال 1538 میلادی. البته همه این تفاوت‌ها، تنها نسبت‌های محاسباتی هستند، چراکه فوران کوچک‌تری که حدود 500 سال قبل اتفاق افتاده، به مدت هشت روز ادامه داشته و موادی که از این پرتاب از ابرآتش‌فشان به بیرون پرتاب شده‌اند، کوه جدیدی به مونته نوو را تشکیل داده‌اند.
اما همه این‌ها بخشی از ناگفته‌های کامپی فلگری است، آتش‌فشان کامپی فلگری بر اثر فروپاشی‌های آتش‌فشانی به وجود آمده است و برخی محققان تلاش کرده‌اند، فعالیت‌های این آتش‌فشان را به انقراض نئاندرتالها در حدود 40 هزار سال قبل مرتبط بدانند. در واقع، حدود ۴۰ هزار سال قبل، ابرآتش‌فشان کامپی فلگری فوران کرد. این فوران ۱۱۲ کیلومتر مکعب ماگما را به بیرون پرتاب کرد و زمینی به بزرگی ۲.۲۵ میلیون کیلومتر مربع را از مواد مذاب پوشاند. این بزرگ‌ترین فوران اروپا طی ۲۰۰ هزار سال گذشته بود. امروز، محققان می‌گویند، ممکن است، ابرآتش‌فشان ایتالیا دوباره فعال شود و فاجعه دیگری رخ دهد. این محققان می‌گویند، آخرین سکونت نئاندرتالها در اروپا به طرز مشکوکی با فوران کامپی فلگری همزمان بوده است.
تصور می‌شود، با فوران این ابرآتش‌فشان تقریبا 1 تریلیون گالن (3.7 تریلیون لیتر) سنگ مذاب و به همه همان میزان گوگرد به جو پرتاب شوند و موجب یک «زمستان آتش‌فشانی» شوند. جوزپه دی ناتاله محققی از موسسه ملی ژئوفیزیک و آتش‌فشان‌شناسی ایتالیا در سال 2012 به رویترز گفته بود: “این ابرآتش‌فشان می‌تواند منجر به فوران‌هایی شود که اثرات فاجعه‌بار آن با اثرات برخورد شهاب‌سنگ‌ها برابری کند.”
اکنون تیمی از کالج دانشگاهی لندن و رصدخانه وزوویوس در ناپل مشغول مطالعه کامپی فلگری هستند. این تیم تحقیقاتی گزارش داده است که این ابرآتش‌فشان به مدت 67 سال است که علائمی از خود بروز می‌دهد، از آن زمان دوره‌های ناآرامی‌های دوساله را در دهه 1950، 1970 و 1980 را داشته است که به پدید آمدن زمین‌لرزه‌های کوچکی منتهی شده است. به گفته محققان چنین الگویی در فوران سال 1538 هم دیده شده است. تحقیقات گذشته نشان داده بود که این دوره‌های ناآرامی می‌تواند به از دست رفتن انرژی مورد نیاز برای فوران منتهی شود. اما اکنون، محققان می‌گویند، آتش‌فشان در این دوره‌ها نه تنها انرژی از دست نداده، بلکه این دوره‌ها با انباشت انرژی همراه بوده است.
کیلبورن می‌گوید: “نمی‌دانیم این ناآرامی طولانی مدت چه زمانی منجر به فوران می‌شود، اما کامپی فلگری از روندی پیروی می‌کند که پیش از این در مدل‌های دیگر آتش‌فشان‌ها دیده‌ایم، این مدل‌ها عبارت‌اند از: آتش‌فشان رابائول در پاپوآ گینه نو، ال هیرو در جزایر قناری و لا سوفیر در کارائیب.”
در مطالعه سال گذشته که توسط تیمی به سرپرستی جیووانی کودینی از موسسه ملی ژئوفیزیک و آتش‌فشان‌شناسی ایتالیا انجام‌شده بود، این محققان گزارش داده بود که با توجه به مدل‌سازی‌های آن‌ها، فعالیت‌های کامپی فلگری به نقطه فشار بحرانی نزدیکی می‌شود که ممکن است به یک فوران دیگر بسیار نزدیک باشد.
حدود ۴۰ هزار سال قبل، ابرآتش‌فشان کامپی فلگری فوران کرد. این فوران ۱۱۲ کیلومتر مکعب ماگما را به بیرون پرتاب کرد و زمینی به بزرگی ۲.۲۵ میلیون کیلومتر مربع را از مواد مذاب پوشاند. این بزرگ‌ترین فوران اروپا طی ۲۰۰ هزار سال گذشته بود. امروز، محققان می‌گویند، ممکن است، ابرآتش‌فشان ایتالیا دوباره فعال شود و فاجعه دیگری رخ دهد
متأسفانه، هیچ کس به درستی نمی‌داند، چه زمانی این فوران اتفاق می‌افتد، چرا همه این‌ها به چگونگی رفتار 3 کیلومتر مربع ماگمای زیر سطح کاسه مرکزی این ابرآتش‌فشان بستگی دارد که ممکن است با افزایش فشار منتهی به فوران شوند.
ناتاله مدیر سابق رصدخانه وزوویوس گفت: “یافته‌های ما نشان می‌دهد، باید برای زمین‌لرزه‌های محلی بیشتری آماده باشیم و تدارک موقعیت‌های اضطراری را ببینیم.”
در حالی که قطعا تحقیقات جدید، نگرانی‌ها را از پتانسیل تخریب کامپی فلگری را به خوبی نشان داده‌اند، فوران جدید ابرآتش‌فشان قریب‌الوقوع است. مقامات ایتالیایی سطح خطر را از وضعیت سبز به زرد تغییر داده‌اند، یعنی، نیاز به نظارت و مطالعه بیشتری وجود دارد.
بااین‌حال، اگر این آتش‌فشان، دوباره فعال شود، عواقب آن ویرانگر خواهد بود. اما اگر چنین فورانی اتفاق بیفتد، روی زندگی 360 هزار نفری که در اطراف کاسه آتش‌فشان زندگی می‌کنند و حدود یک میلیون نفر ساکن ناپل تأثیر می‌گذارد. باوجودی که حیات دوباره ابرآتش‌فشان بقای گونه ما را تهدید نمی‌کند، اما یک فوران بزرگ قطعا وضعیت وخیمی را برای سیاره و ساکنان آن همچون ۴۰ هزارقبل- که برای اجداد ما رخ داد- به وجود خواهد آورد.
.
منبع: sciencealert
