دانشمندان می‌گویند که پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه توافقنامه آب و هوایی پاریس هنوز امکان‌پذیر است، البته در این مورد باید بی‌درنگ از فرصت‌های باقی‌مانده استفاده کنیم.
در طول قرن بیستم، دمای متوسط زمین به میزان ۱ درجه فارنهایت (۰.۶ درجه سانتی‌گراد) افزایش یافت که ممکن است، چندان زیاد به نظر نرسد، اما باعث تغییرات زیست‌محیطی بزرگی شده است. همان‌طور که به دمای متوسط کره زمین افزوده می‌شود، ناهنجاری‌های دمایی زیادی هم رخ می‌دهد که منجر به گرم شدن شدید هوا در برخی نواحی زمین شده است. به همین ترتیب، توفان‌های بیشتری اتفاق می‌افتد، موج‌های گرمای بیشتری و دمای هوای بیشتری هم ثبت می‌شود و شاهد ذوب شدن یخ‌های دریا و تغییر الگوهای فصلی در همه‌جا زمین هم خواهیم بود.
اما مسئله‌ای که همکاری‌های بین‌المللی را برای خروج از بحران تغییرات آب و هوایی (مشخصا با توافقنامه آب و هوایی پاریس) مختل می‌کند، خروج آمریکا از این توافقنامه است. بدون ایالات‌متحده، دیگر امضاکنندگان این توافقنامه، احتمالا همچنان به تعهدات خود پایند خواهند ماند. ولی احتمالا همکاری‌های بین‌المللی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای تا پیش از سال ۲۰۲۵، با دشواری همراه خواهد بود. چراکه ایالات‌متحده، اهمیت بسیاری برای شکل دادن آینده آب و هوایی جهان دارد.
توافقنامه آب و هوایی که در سال ۲۰۱۵ به تصویب ۱۹۵ کشور جهان در پاریس رسید، اما در این بین کشورهای نیکاراگوئه و سوریه از امضای توافقنامه سرباز زدند. کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای ایالات‌متحده، ۲۱ درصد میزان گازهای گلخانه‌ای تمامی کشورهای امضاکننده توافقنامه را شامل می‌شود. به نقل از موسسه Climate Interactive، نپذیرفتن شرایط توافقنامه آب و هوایی پاریس، به معنای انتشار سالانه ۱.۴ گیگا تن دی‌اکسید کربن تا سال ۲۰۲۵ است. به این ترتیب هنگامی‌که قدرت‌های بزرگ جهان از همکاری‌های بین‌المللی سر باز می‌زنند، طبیعی است که احساس بدبینانه‌ای به ما دست دهد.
همان‌طوری که اخترشناس مشهور، استیون هاوکینگ هم در اظهارنظری گفته بود:
ما به نقطه‌ای نزدیک می‌شویم که گرم شدن زمین دیگر غیرقابل‌برگشت می‌شود. اقدام ترامپ می‌تواند کره زمین را در آستانه تبدیل شدن به یک سیاره زهره (سیاره‌ای با جوی داغ که دارای اثر گلخانه‌ای طبیعی است) دیگر قرار دهد. دونالد ترامپ با کنار گذاشتن شواهد تغییرات آب و هوایی و خروج از توافقنامه آب و هوایی پاریس، آسیب‌های جبران نشدنی روی محیط زیست سیاره زیبای ما می‌گذارد و دنیای طبیعی ما و فرزندانمان را تخریب می‌کند.
اما تجزیه و تحلیل‌های جدید نشان داده‌اند که هدف بلندپروازانه این توافقنامه برای محدود کردن افزایش دمای متوسط دمای جهانی به 1.5 درجه سانتی‌گراد بالاتر از میزان پیش صنعتی، خیلی هم ایده پردازانه نیست و واقع‌گرایانه است. درواقع اگر اقدامات درستی انجام گیرد، از لحاظ علمی هنوز چنین امکانی وجود دارد.
امضاکنندگان توافقنامه آب و هوایی پاریس، بر مجموعه‌ای از اهداف توافق کردند تا گرمایش زمین را در مقایسه با عصر ماقبل صنعتی زیر ۳.۶ درجه فارنهایت (۲ درجه سانتی‌گراد) نگه دارند. همچنین با چشم داشت هدفی بلندپروازانه روند گرم شدن کره زمین را تا سال ۲۱۰۰، به کمتر از ۲.۷ درجه فارنهایت (۱.۵ درجه سانتی‌گراد) برسانند. هر کشور امضاکننده این توافقنامه متعهد شد، مجموعه اهداف داوطلبانه خود را برای کاهش تولید گازهای گلخانه بر عهده گیرد، البته هیچ قانون الزام‌آوری در مورد چگونگی متعهد ماندن به این توافقنامه در میان نبود.
درحالی‌که محدودیت 1.5 درجه سانتی‌گرادی به عنوان یک هدف ایده‌آل در نظر گرفته می‌شود، بسیاری از دانشمندان در مورد امکان رسیدن به چنین هدفی تردید دارند. در همین حال، مطالعه‌ای انجام شده است که نشان می‌دهد، حتی 2 درجه سانتی‌گراد هم یک واقع‌گرایانه نیست، در همین حال دانشمندان دیگر می‌گویند که چنین امکانی حتی در کوتاه‌مدت هم وجود دارد.
تحقیقات جدیدی که بر اساس تجدیدنظر در اطلاعات آب و هوایی گزارش پنجم هیئت بین‌الدول تغییر آب‌وهوا (IPCC) انجام شده، نشان می‌دهد که معیار 1.5 درجه سانتی‌گرادی هنوز هم «ازلحاظ ژئوفیزیکی امکان‌پذیر است». البته این منوط به این است که کشورهای متعهد به این توافقنامه پیش‌شرط‌های توافقات را به درستی اجرا کنند.
ریچارد مولر یکی از محققان این تیم تحقیقاتی از دانشگاه آکسفورد در انگلستان، گفت:
برآوردهای ما نشان می‌دهد که ما می‌توانیم مقادیر انتشار کربنی معادل را تا حدود 20 سال با میزان انتشار تا 2 تا 3 درصد به زیر 1.5 درجه سانتی‌گراد برسانیم. این تخمین‌ها نشان می‌دهد که امکان بیشتری (بیش از چیزی که پیش از این تصور می‌کردیم) برای رسیدن به محدوده 1.5 درجه سانتی‌گرادی داریم.
بودجه کربن، کل میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای که ما می‌توانیم تولید کنیم، همچنان به حد 1.5 درجه سانتی‌گراد می‌رسد که حدود 240 میلیارد تن کربن (880 میلیارد تن کربن دی‌اکسید) است.
دانشمندان می‌گویند که بتوانیم به همین میزان تولید کربن را محدود کنیم، احتمالا می‌توانیم رشد دمای جهانی را تا پایان قرن حاضر به 1.5 درجه سانتی‌گراد کمتر از سطح دوران پیش صنعتی برسانیم. برآوردهای قبلی با استفاده از داده‌های مشابه، بودجه کربن را حدود چهار برابر کاهش داده بودند. درواقع به این ترتیب تنها سه تا پنج سال (از سال 2015 یعنی از زمان توافقنامه آب و هوایی پاریس) باید میزان انتشار کربن محدود می‌شد. پس به نظر می‌رسد که هنوز شانس‌هایی برای نجات سیاره‌ی زمین وجود دارد.
مایلس آلن اقلیم‌شناسی از دانشگاه آکسفورد و یکی از محققان این تیم تحقیقاتی به تایمز گفت:
این حدود 20 سال قبل از این است که انتشار گازهای گلخانه‌ای احتمالا به دمای 1.5 درجه سانتی‌گراد برسند. این تفاوت بین امکان‌پذیر بودن و نبودن است.
اما قطعا چنین کاری به‌سادگی امکان‌پذیر نیست
این 880 میلیارد تن دی‌اکسید کربن، میزانی است که معمولا در حدود 20 سال منتشر می‌شود، بنابراین کشورهای متعهد به توافقنامه آب و هوایی پاریس باید سریعا نسبت به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تولید سوخت های فسیلی اقدام کنند. اما چیزی که واضح است، ازلحاظ علمی چنین امکانی وجود دارد. محققان می‌گویند که با استفاده از سوخت‌های پاک و تجدید پذیر در جهان و از کاهش سوخت‌های فسیلی همچون زغال‌سنگ و سایر منابع آلودگی، فرصت کافی برای نجات سیاره‌ی زیبای ما وجود دارد.
مایکل گراب، یکی از محققان این تیم تحقیقاتی از کالج سلطنتی لندن به تایمز گفت:
ما در عصر انقلاب انرژی هستیم و این اتفاق سریع‌تر از آنچه فکر می‌کنیم اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود دولت‌ها برای تشدید پیشنهادهایی که در پاریس داده شده‌اند، اعتبار بیشتری قائل شوند.
این خبر تازه، در نوع خود جالب است و شاید واقعا طبیعت به ما فرصتی برای تلافی بلاهایی است که به سر مادر طبیعت آورده‌ایم، داده است. بیایید امیدوار باشیم که رهبران جهان و جامعه بین‌المللی به طور گسترده‌ای از این فرصت درخشان بهره ببرند و شرایط فعلی را بهبود ببخشند. بنابراین باید پیش‌بینی‌های آخر زمانی و بدبینانه (از دست اظهارنظرهای پرفسور هاوکینگ) را کنار بگذاریم و به آینده‌ای روشن‌تر فکر کنیم.
.
منبع: sciencealert
